دادههای تابلویی پویا
ابراهیم عبدی؛ فرهاد خداداد کاشی؛ یگانه موسوی جهرمی
چکیده
در طول دو دهه اخیر تغییرات قابل توجهی در قدرت بازار بانکی دراقتصاد ایران اتفاق افتاده است. علاوه بر این، تئوریهای اقتصادی پیشبینیهای متفاوتی در زمینه تأثیر قدرت بازار بانکی بر سرمایهگذاری شرکتها ارائه میکنند. به همین دلیل تحقیق حاضر به بررسی نحوه تأثیر این تغییرات بر سرمایهگذاری شرکتها پرداخته است. برای این منظور با ...
بیشتر
در طول دو دهه اخیر تغییرات قابل توجهی در قدرت بازار بانکی دراقتصاد ایران اتفاق افتاده است. علاوه بر این، تئوریهای اقتصادی پیشبینیهای متفاوتی در زمینه تأثیر قدرت بازار بانکی بر سرمایهگذاری شرکتها ارائه میکنند. به همین دلیل تحقیق حاضر به بررسی نحوه تأثیر این تغییرات بر سرمایهگذاری شرکتها پرداخته است. برای این منظور با استفاده از دادههای شرکتهای عضو بورس اوراق بهادار تهران طی دوره 1384 تا 1395، مدل سرمایهگذاری بر اساس معادلات اولر و روش گشتاورهای تعمیم یافته پویا برآورد گردید. نتایج تخمین مدل با تأیید وجود اصطکاک مالی در اقتصاد ایران، نشان داد که شرکتهای مورد مطالعه در زمینه سرمایهگذاری مواجه با محدودیت مالی میباشند. علاوه بر این نتایج با رد فرضیه قدرت بازار و تأیید فرضیه اطلاعات نامتقارن، نشان داد که کاهش قدرت بازار در صنعت بانکداری منجر به افزایش محدودیت مالی شرکتها گردیده است. همچنین نتایج حاکی از آن است که اندازه شرکتها عامل تأثیرگذاری بر محدودیت مالی شرکتها بوده و افزایش قدرت بازار در صنعت بانکداری، محدودیت مالی شرکتهای کوچک را بیشتر از شرکتهای بزرگ کاهش داده است. نتایج تخمین مدل با لحاظ اثر چرخههای تجاری حاکی از آن است که در دوره رونق، اثر مثبت قدرت بازار بانکی بر محدودیت مالی شرکتها کاهش و در دوره رکود، این اثر افزایش مییابد.
ابوالفضل محمودی
دوره 4، شماره 13 ، بهمن 1392، ، صفحه 60-43
چکیده
محاسبه خط فقر (یا حداقل معاش) به دلیل تعیین حداقل کمک مالی لازم به افراد و اجرای برنامههای فقرزدایی ضروری است. در این تحقیق خط فقر نسبی از طریق سیستم مخارج خطی و استفاده از آمار و اطلاعات گزارش بررسی بودجه خانوار در مناطق شهری (بانک مرکزی) طی سالهای 89-1384 مورد محاسبه قرار گرفت. معادلات مخارج خطی بهصورت سیستمی و با روش ISURE (رگرسیونهای ...
بیشتر
محاسبه خط فقر (یا حداقل معاش) به دلیل تعیین حداقل کمک مالی لازم به افراد و اجرای برنامههای فقرزدایی ضروری است. در این تحقیق خط فقر نسبی از طریق سیستم مخارج خطی و استفاده از آمار و اطلاعات گزارش بررسی بودجه خانوار در مناطق شهری (بانک مرکزی) طی سالهای 89-1384 مورد محاسبه قرار گرفت. معادلات مخارج خطی بهصورت سیستمی و با روش ISURE (رگرسیونهای به ظاهر نامرتبط) تخمین زده شد. خط فقر ماهانه در مناطق شهری ایران بهطور میانگین برای یک خانوار4 نفره از 4500884 ریال درسال 1384 به رقم 9197571 ریال درسال 1389 افزایش یافته است. از طریق برازش منحنیهای لورنز کوادراتیک و بتا، شاخصهای فقر و ضریب جینی محاسبه شد. نتایج تحقیق گویای این است که خط فقر نسبی، سالانه 17% رشد نموده است. شاخص نابرابری درآمدی واقعی نشان دهنده بدتر شدن وضعیت توزیع درآمد به علت تورم طی سالهای مورد مطالعه بوده است. پیشنهاد میشود که نسبت به مهار تورم در کشور اقدامات شایسته به عمل آید تا برنامههای فقر زدایی و حمایت از اقشار آسیب پذیر، اثربخشی بیشتری داشته باشد.
حسن حیدری؛ رقیه علینژاد؛ جواد جهانگیرزاده
دوره 4، شماره 15 ، شهریور 1393، ، صفحه 60-41
چکیده
هدف این پژوهش بررسی تأثیرات آستانهای بالقوه در رابطه میان دموکراسی و رشد اقتصادی برای کشورهای عضو گروه دی هشت(D-8) طی دوره زمانی 2011- 1996 میباشد. در رابطه مورد مطالعه علاوه بر متغیرهای فوق، متغیرهای مخارج تحصیل، مخارج مصرفی دولت، صادرات مواد خام کشاورزی، نرخ تورم و شاخص باز بودن اقتصاد نیز لحاظ گردیدهاند. جهت انجام این بررسی ...
بیشتر
هدف این پژوهش بررسی تأثیرات آستانهای بالقوه در رابطه میان دموکراسی و رشد اقتصادی برای کشورهای عضو گروه دی هشت(D-8) طی دوره زمانی 2011- 1996 میباشد. در رابطه مورد مطالعه علاوه بر متغیرهای فوق، متغیرهای مخارج تحصیل، مخارج مصرفی دولت، صادرات مواد خام کشاورزی، نرخ تورم و شاخص باز بودن اقتصاد نیز لحاظ گردیدهاند. جهت انجام این بررسی از مدل رگرسیونی انتقال ملایم تابلویی (PSTR) استفاده شده است. نتایج بدست آمده فرضیه خطی بودن را رد میکند و یک مدل دو رژیمی با حد آستانهای دموکراسی 971/0- را پیشنهاد مینماید. در رژیم اول متغیرهای دموکراسی، مخارج تحصیل و مخارج مصرفی دولت تأثیر مثبت و معنیدار و متغیرهای صادرات مواد خام کشاورزی، نرخ تورم و شاخص باز بودن اقتصاد تأثیر منفی و معنیداری بر رشد اقتصادی دارند. در رژیم دوم و پس از عبور از سطح پایین دموکراسی به سطوح بالاتر آن، متغیرهای دموکراسی، مخارج تحصیل، صادرات مواد خام کشاورزی و شاخص باز بودن اقتصاد تأثیر مثبت و معنیدار و متغیرهای مخارج مصرفی دولت و نرخ تورم تأثیر منفی و معنیداری بر متغیر رشد دارند. البته با گذار به سطوح بیشتر دموکراسی، از شدت تأثیر نرخ تورم کاسته شده، میزان تأثیرگذاری متغیرهای دموکراسی و مخارج تحصیل افزایش داشته و متغیرهای مخارج مصرفی دولت، صادرات مواد خام کشاورزی و شاخص باز بودن اقتصاد بین دو رژیم تغییر علامت دادهاند. از این رو نتایج تجربی این مطالعه تأییدی بر دیدگاه سازگاری دموکراسی میباشد.
مسعود قربانی؛ محمدطاهر احمدی شادمهری؛ سید مهدی مصطفوی
دوره 5، شماره 17 ، دی 1393، ، صفحه 60-49
چکیده
توسعه زیرساختها از الزامات مهم رشد اقتصادی و افزایش رفاه عمومی به شمار میرود. سرمایهگذاری مستقیم بر روی زیرساختها باعث فراهم شدن امکانات تولیدی شده و فعالیتهای اقتصادی را تحریک نموده و با کاهش هزینههای تجارت و انتقالات باعث بهبود رقابتپذیری میشوند و در نهایت به رشد اقتصادی ایران کمک مینماید. در این مقاله، ...
بیشتر
توسعه زیرساختها از الزامات مهم رشد اقتصادی و افزایش رفاه عمومی به شمار میرود. سرمایهگذاری مستقیم بر روی زیرساختها باعث فراهم شدن امکانات تولیدی شده و فعالیتهای اقتصادی را تحریک نموده و با کاهش هزینههای تجارت و انتقالات باعث بهبود رقابتپذیری میشوند و در نهایت به رشد اقتصادی ایران کمک مینماید. در این مقاله، تلاش شده است زیرساختهای فیزیکی به عنوان نوعی زیرساخت مهم و به صورت یک متغیر کلی مورد بررسی قرار گیرد. برای این منظور از مدل رشد تابع تولید استفاده گردید و برای شناسایی اثر زیرساختها بر رشد اقتصادی ایران، از سه نوع متغیر زیرساختهای فیزیکی، اجتماعی و فناوری اطلاعات و ارتباطات استفاده شد. زیرساخت فیزیکی را با استفاده از 4 متغیر که در نهایت با روش تحلیل مؤلفههای اصلی به یک شاخص تبدیل شدند، معرفی نمودیم و مخارج بهداشتی و سرمایه فناوری اطلاعات و ارتباطات بهترتیب برای زیرساخت اجتماعی و زیرساخت فناوری اطلاعات و ارتباطات بهکار برده شد. برای برآورد مدل از روش خودرگرسیون با وقفههای توزیعی (ARDL) در دوره زمانی 1355 تا 1391 استفاده شد. یافتهها نشان داد که طی دوره مورد بررسی تأثیر زیرساختها، اعم از زیرساختهای فیزیکی، اجتماعی و فناوری اطلاعات و ارتباطات بر رشد اقتصادی ایران مثبت و معنیدار بوده است.
محیط زیست؛
روح اله نظری؛ محمدحسین مهدوی عادلی؛ یداله دادگر
دوره 6، شماره 21 ، دی 1394، ، صفحه 60-47
چکیده
توجه به آسیبهای محیط زیستی ناشی از بخش انرژی در روند حرکت جهانی به سوی توسعه پایدار، ضروری است. بنابراین، تعیین اثرگذاری عوامل مختلف بر آلودگی محیط زیست از لحاظ نظری، عملی و سیاستگذاری در جهت رشد اقتصادی متناسب با اهداف توسعه پایدار اجتنابناپذیر است. از این روی این مقاله به بررسی عوامل مؤثر بر آلودگی محیطزیست ایران با توجه به ...
بیشتر
توجه به آسیبهای محیط زیستی ناشی از بخش انرژی در روند حرکت جهانی به سوی توسعه پایدار، ضروری است. بنابراین، تعیین اثرگذاری عوامل مختلف بر آلودگی محیط زیست از لحاظ نظری، عملی و سیاستگذاری در جهت رشد اقتصادی متناسب با اهداف توسعه پایدار اجتنابناپذیر است. از این روی این مقاله به بررسی عوامل مؤثر بر آلودگی محیطزیست ایران با توجه به دو دیدگاه اقتصادی-اجتماعی و فراسنجهای اقلیمی و با استفاده از دادههای 1392-1353 و به روش گشتاورهای تعمیمیافته (GMM) میپردازد. نتایج مطالعه حاکی از آنست که اثر متغیرهای رشد اقتصادی، درجه تراکم، مصرف انرژی و تعداد خودروها بر آلودگی محیط زیست مثبت و معنادار است. اما درجة بازبودن اقتصاد کشور، درجه حرارت و میزان بارندگی با میزان آلودگی محیط زیست رابطه منفی و معنیدار داشته است.
رشد اقتصادی
سید حسین میر جلیلی؛ امین محسنی چراغلو؛ امید صفری
چکیده
رشد فراگیر، فرصتهای برابر برای مشارکتکنندگان در رشد اقتصادی ایجاد میکند، بهگونهای که تمام بخشهای جامعه در ایجاد رشد مشارکت دارند و از رشد منتفع میشوند. در این پژوهش از روش آناند و همکاران با اندازهگیری یکپارچه رشد فراگیر و از شاخص تحرک اجتماعی استفاده شده است. انتخاب روش اندازهگیری یکپارچه رشد به ما اجازه تشخیص عوامل ...
بیشتر
رشد فراگیر، فرصتهای برابر برای مشارکتکنندگان در رشد اقتصادی ایجاد میکند، بهگونهای که تمام بخشهای جامعه در ایجاد رشد مشارکت دارند و از رشد منتفع میشوند. در این پژوهش از روش آناند و همکاران با اندازهگیری یکپارچه رشد فراگیر و از شاخص تحرک اجتماعی استفاده شده است. انتخاب روش اندازهگیری یکپارچه رشد به ما اجازه تشخیص عوامل تعیینکننده آن و اولویتبندی محدودیتهای خاص کشورها در ایجاد رشد فراگیر را میدهد. در این راستا، با توجه به هدف این پژوهش که تجزیه و تحلیل رشد فراگیر کشورهای اسلامی است، به بررسی عوامل مؤثر بر رشد فراگیر کشورهای منتخب سازمان همکاری اسلامی با استفاده از رویکرد دادههای پانل نامتوازن طی دوره ۱۹۹۵ تا ۲۰۱۵، میپردازیم. نتایج نشان میدهد، ضمن اینکه رشد تولید ناخالص داخلی سرانه، بهعنوان مهمترین عامل رشد فراگیر کشورهای منتخب اسلامی طی دوره مورد مطالعه بوده است، کنترل تورم، رشد سرمایه انسانی، سرمایهگذاری، مصرف دولت و باز بودن تجاری، از عوامل مؤثر بر رشد فراگیر در کشورهای منتخب اسلامی است، اما رشد نسبت اعتبارات بانکی به تولید ناخالص داخلی برای اندازهگیری تعمیق مالی و سرمایهگذاری مستقیم خارجی، تأثیر مثبت بر رشد فراگیر کشورهای منتخب اسلامی نداشته است.
صنعت
شعبان مصطفائی؛ فرهاد خداداد کاشی؛ یگانه موسوی جهرمی
چکیده
دولتمردان با توجه به اهمیت فقر به عنوان یکی از مباحث مهم در ادبیات اقتصاد توسعه، در پی کاهش آن در جامعه میباشند. مطالعه حاضر به بررسی عوامل تأثیرگذار بر فقر با تأکید بر نقش توسعه صنعتی در استانهای ایران طی دوره 1383 تا 1394 میپردازد. در تحقیقات علوم منطقهای که مبتنی بر دادههای نمونهای منطقهای که دارای جزء مکانی هستند، استفاده ...
بیشتر
دولتمردان با توجه به اهمیت فقر به عنوان یکی از مباحث مهم در ادبیات اقتصاد توسعه، در پی کاهش آن در جامعه میباشند. مطالعه حاضر به بررسی عوامل تأثیرگذار بر فقر با تأکید بر نقش توسعه صنعتی در استانهای ایران طی دوره 1383 تا 1394 میپردازد. در تحقیقات علوم منطقهای که مبتنی بر دادههای نمونهای منطقهای که دارای جزء مکانی هستند، استفاده از مدلهای فضایی مطلوب است. لذا در این تحقیق از مدلهای اقتصادسنجی پانل فضایی برای برآورد سناریوهای تحقیق استفاده شده است. شاخص فوستر، گریر و توربک برای فقر و متغیرهای ارزش افزوده سرانه بخش صنعت، عمق فعالیتهای صنعتی (نسبت اشتغال صنعتی به تعداد کارگاههای صنعتی)، شاخص تمرکز و شاخص مزیتهای نسبی منطقهای به عنوان شاخصهای توسعه صنعتی در کنار شاخصهای نابرابری و تورم در الگوهای تحقیق بکار رفتهاند. در سناریوی اول از شاخص تمرکز و در سناریوی دوم از شاخص مزیتهای نسبی استفاده شده است. یافتههای دو سناریوی تحقیق با مدل پانل فضایی، نشانگر تأثیر مثبت نابرابری، تورم و شاخص تمرکز بر فقر و نیز تأثیر منفی ارزش افزوده سرانه صنعت، عمق فعالیتهای صنعتی و مزیت نسبی براساس اشتغال بر فقر بودهاند. اما متغیرهای مزیت نسبی منطقهای براساس ارزش افزوده و صادرات صنعتی و توسعه انسانی در مدل معنادار نبودند. نتایج مربوط به اثرات سرریز فضایی حاکی از آن است که شدت فقر در استانهای ایران از متغیرهای مستقل مربوط به استانهای مجاور تأثیر میپذیرد. پیشنهاد میشود برای افزایش سهم بخش صنعت در تولید داخلی به سیاستهای کلی نظام در بخش صنعت توجه شود.
الگوی خود رگرسیون با وقفههای توزیع شده
علیرضا عرفانی؛ عابدین حسینی؛ حمید ملکی
دوره 5، شماره 20 ، مهر 1394، ، صفحه 61-45
چکیده
هدف اصلی در این مقاله، بررسی و آزمون اثرات نامتقارن نوسانات نرخ ارز (بر حسب تکانههای مثبت و منفی) بر سرمایهگذاری بخش خصوصی در ایران است. برای بررسی شوکهای ارز در ابتدا با استفاده از فیلتر هودریک- پرسکات، شوکهای پیشبینی شده و شوکهای پیشبینی نشده مثبت و منفی استخراج شده است. در ادامه در تصریح معادله سرمایهگذاری بخش خصوصی ...
بیشتر
هدف اصلی در این مقاله، بررسی و آزمون اثرات نامتقارن نوسانات نرخ ارز (بر حسب تکانههای مثبت و منفی) بر سرمایهگذاری بخش خصوصی در ایران است. برای بررسی شوکهای ارز در ابتدا با استفاده از فیلتر هودریک- پرسکات، شوکهای پیشبینی شده و شوکهای پیشبینی نشده مثبت و منفی استخراج شده است. در ادامه در تصریح معادله سرمایهگذاری بخش خصوصی علاوه بر لحاظ این شوکها، تأثیر متغیرهای دیگر نظیر تولید ناخالص داخلی (بدون نفت) و سرمایهگذاری دولتی مورد توجه قرار گرفته است. برای این منظور با استفاده از الگوی خودبازگشتی با وقفههای توزیعی (ARDL) و همچنین الگوی تصحیح خطا (ECM)، وجود رابطه بلندمدت و کوتاهمدت میان سرمایهگذاری بخش خصوصی و عوامل مؤثر بر آن طی سالهای 1389- 1357 مورد ارزیابی قرار گرفته است. نتایج حاصل حاکی از اثرات نامتقارن نرخ ارز بر سرمایهگذاری بخش خصوصی است به طوری که شوکهای مثبت نرخ ارز، اثرات بیشتری نسبت به شوکهای منفی دارند.
هدی زبیری؛ زهرا کریمیموغاری
دوره 4، شماره 14 ، اردیبهشت 1393، ، صفحه 62-39
چکیده
هدف از پژوهش حاضر، ترکیب دو مفهوم اقتصاد و اجتماع و ریشهیابی توسعه اقتصادی از کانال انسجام اجتماعی است. انسجام اجتماعی به وضعیتی اطلاق میشود که در آن، اجزای تشکیلدهنده جامعه، به گونهای به یکدیگر وصل میشوند که یک کل معنادار و مؤثر را بوجود میآورند. این پژوهش، با استفاده از دو مؤلفه "برابری در توزیع فرصتها" و "سرمایه اجتماعی" ...
بیشتر
هدف از پژوهش حاضر، ترکیب دو مفهوم اقتصاد و اجتماع و ریشهیابی توسعه اقتصادی از کانال انسجام اجتماعی است. انسجام اجتماعی به وضعیتی اطلاق میشود که در آن، اجزای تشکیلدهنده جامعه، به گونهای به یکدیگر وصل میشوند که یک کل معنادار و مؤثر را بوجود میآورند. این پژوهش، با استفاده از دو مؤلفه "برابری در توزیع فرصتها" و "سرمایه اجتماعی" به برآورد شاخص انسجام اجتماعی در 85 کشور منتخب توسعه یافته و در حال توسعه طی دوره 2008 تا 2010 میپردازد. سپس با استفاده از رگرسیون دادههای تابلویی اثر شاخص انسجام اجتماعی را بر ابعاد متفاوت توسعه اقتصادی مورد بررسی قرار میدهد. یافتههای پژوهش حاضر، حاکی از اثر مثبت و معنادار انسجام اجتماعی بر رشد تولید سرانه، نوآوریهای فنی، اثربخشی نهادهای دولتی، کیفیت سیاستهای توسعه و در نهایت ثبات سیاسی و اجتماعی است.
مینا صابرماهانی؛ رضا زینل زاده؛ سید عبدالمجید جلائی اسفندآبادی؛ محسن زاینده رودی
چکیده
در این مطالعه اثرات شوکهای ناشی از سناریوهای رشد متغیرهای کلان اقتصادی (2%، 5% و 10%) بر شاخص رفاه کل در ایران بررسی شد. برای این منظور دادههای مورد نیاز از ماتریس حسابداری اجتماعی سال 1390، بانک مرکزی و جدول داده- ستانده سال 1395 گردآوری و جهت تحلیل دادهها از مدل نوین تعادل عمومی محاسبهپذیر پویای بازگشتی (RDCGE) استفاده شد. نتایج نشان داد ...
بیشتر
در این مطالعه اثرات شوکهای ناشی از سناریوهای رشد متغیرهای کلان اقتصادی (2%، 5% و 10%) بر شاخص رفاه کل در ایران بررسی شد. برای این منظور دادههای مورد نیاز از ماتریس حسابداری اجتماعی سال 1390، بانک مرکزی و جدول داده- ستانده سال 1395 گردآوری و جهت تحلیل دادهها از مدل نوین تعادل عمومی محاسبهپذیر پویای بازگشتی (RDCGE) استفاده شد. نتایج نشان داد که شوکهای تولید ناخالص داخلی حقیقی حداکثر به میزان 66/2 درصد منجر به افزایش شاخص رفاه اجتماعی در ایران میشود. زیرا افزایش تولید ناخالص داخلی حقیقی با افزایش ظرفیت اقتصادی، درآمد افراد جامعه را افزایش داده و شرایط را برای ارتقای رفاه خانوارها فراهم میکند. همچنین، شوکهای بهرهوری کل عوامل تولید حداکثر به میزان 55/1 درصد منجر به افزایش شاخص رفاه اجتماعی میشود. زیرا افزایش بهرهوری کل عوامل تولید منجر به افزایش تولید شده که میتواند بر مصرف خانوارها به دلیل افزایش درآمد تأثیر مستقیم گذاشته و رفاه اقتصادی را ارتقا دهد. علاوه بر این واکنش شاخص رفاه اجتماعی نسبت به شوکهای درآمدهای نفتی در کوتاهمدت حداکثر 81/0 درصد است. زیرا از یک طرف با افزایش درآمدهای نفتی رشد اقتصادی افزایش یافته و از طرف دیگر منجر به بروز بیماری هلندی میشود. در نهایت، یافتهها نشان داد که در میان متغیرهای مورد بررسی بهترتیب: شوک ناشی از رشد تولید ناخالص داخلی حقیقی، شوک ناشی از رشد بهرهوری کل عوامل تولید و شوک ناشی از رشد درآمدهای نفتی، از بیشترین تأثیر بر رفاه کل برخوردار میباشند
سعید کریمی پتانلار؛ یونس نادمی؛ هدی زبیری
دوره 5، شماره 18 ، فروردین 1394، ، صفحه 64-51
چکیده
بیکاری یکی از مهمترین چالشهای پیش روی اقتصاد ایران به شمار میرود که بر عملکرد اقتصاد و جامعه اثرگذار است. هدف از این مقاله بررسی اثر اندازه دولت بر نرخ بیکاری در اقتصاد ایران است. برای این منظور با استفاده از مدل کریستوپولس، لویزیدس و تسوناس (2005) ارتباط اندازه دولت - نسبت مخارج دولت به تولید ناخالص داخلی- و بیکاری در اقتصاد ایران ...
بیشتر
بیکاری یکی از مهمترین چالشهای پیش روی اقتصاد ایران به شمار میرود که بر عملکرد اقتصاد و جامعه اثرگذار است. هدف از این مقاله بررسی اثر اندازه دولت بر نرخ بیکاری در اقتصاد ایران است. برای این منظور با استفاده از مدل کریستوپولس، لویزیدس و تسوناس (2005) ارتباط اندازه دولت - نسبت مخارج دولت به تولید ناخالص داخلی- و بیکاری در اقتصاد ایران طی دوره 1391-1353 بررسی گردید. نتایج برآورد مدل آستانهای در این تحقیق نشان میدهد تا وقتی اندازه مخارج دولت کمتر از 2484/0 باشد، افزایش اندازه مخارج عمرانی دولت باعث کاهش قابل توجه نرخ بیکاری شده است اما پس از حد آستانهای مذکور، اثر اندازه مخارج عمرانی بر کاهش نرخ بیکاری به میزان قابل توجهی کاهش یافته است که میتواند از تبعات اثر ازدحامی فعالیتهای گسترده دولت باشد که فضا را بر بخش خصوصی تنگتر نموده است. همچنین نتایج برآورد مدل نشان میدهد که نرخ تورم اثری منفی و معنیدار بر نرخ بیکاری دارد که تأییدی بر صحت منحنی فیلیپس در اقتصاد ایران است.
رشد اقتصادی
علی رضایی؛ طهماسب مظاهری؛ مجید توسلی
چکیده
سیاستگذاران سیاسی و اقتصادی معتقدند توسعه حکمرانی خوب نقش کلیدی در توسعه سیاسی و اقتصادی کشورها بازی میکند. لذا شناسایی عوامل مؤثر بر کارایی حکمرانی خوب به منظور اتخاذ سیاستگذاریهای مناسب برای ارتقاء نظام سیاسی و اقتصادی از اهمیت خاصی برخوردار میباشد؛ چرا که از طریق ارتقاء حکمرانی خوب میتوان به رشد و پیشرفت اقتصادی رسید. ...
بیشتر
سیاستگذاران سیاسی و اقتصادی معتقدند توسعه حکمرانی خوب نقش کلیدی در توسعه سیاسی و اقتصادی کشورها بازی میکند. لذا شناسایی عوامل مؤثر بر کارایی حکمرانی خوب به منظور اتخاذ سیاستگذاریهای مناسب برای ارتقاء نظام سیاسی و اقتصادی از اهمیت خاصی برخوردار میباشد؛ چرا که از طریق ارتقاء حکمرانی خوب میتوان به رشد و پیشرفت اقتصادی رسید. بر اساس نظریات اقتصاددانان نهادگرا، یکی از عوامل مؤثر بر توسعه نهادی، استقلال بانک مرکزی میباشد. استقلال بانک مرکزی از طریق ایجاد ساختارها و ساز و کارهای نهادی، باعث تغییر در متغیرهای دیگری نظیر انضباط مالی دولت، افزایش شفافیت اقتصادی و پاسخگویی میشود و این ساز و کارها به بهبود حکمرانی خوب کمک میکنند. در این پژوهش رابطه بین استقلال بانک مرکزی و شاخصهای حکمرانی خوب با استفاده از روش GMM و ضریب همبستگی طی دوره زمانی 1381 تا 1394 مورد بررسی قرار گرفت. در این تحقیق ازشاخص راهنمای ریسک بینالمللی کشورها (ICRG) به عنوان شاخص حکمرانی خوب استفاده شده که شامل رتبهبندی 22 متغیر در سه زیرگروه مختلف ریسک سیاسی، ریسک مالی و ریسک اقتصادی بوده و از شاخص متیو (2006) به عنوان شاخص استقلال بانک مرکزی استفاده شده است. این شاخص استقلال بانک مرکزی را در سه حوزه استقلال سیاست پولی، استقلال سیاسی و استقلال مالی مورد بررسی قرار داده است. یافتههای پژوهش نشان داد استقلال بانک مرکزی اثر معنیدار بر حکمرانی خوب دارد به گونهای که افزایش در استقلال سیاست پولی، استقلال سیاسی و استقلال مالی موجب کاهش در ریسک سیاسی، مالی و اقتصادی میگردد.
آنیتا عظیمی حسینی؛ بیتاله اکبری مقدم؛ مرتضی اسدی
چکیده
در این پژوهش با استفاده از الگوی خودرگرسیون برداری بیزین، به شناخت متغیرهای مهم و تأثیرگذار در ایجاد ادوار تجاری با حضور عوامل نهادی، سیاسی و جهانی در پنج کشور صادرکننده نفتی شامل کانادا، ایران، نیجریه، نروژ و ونزوئلا طی دوره 1995 تا سال 2016 پرداخته شده است.نتایج حاصل از تجزیه واریانس نشان داد که در کوتاهمدت تولید ناخالص داخلی در توجیه ...
بیشتر
در این پژوهش با استفاده از الگوی خودرگرسیون برداری بیزین، به شناخت متغیرهای مهم و تأثیرگذار در ایجاد ادوار تجاری با حضور عوامل نهادی، سیاسی و جهانی در پنج کشور صادرکننده نفتی شامل کانادا، ایران، نیجریه، نروژ و ونزوئلا طی دوره 1995 تا سال 2016 پرداخته شده است.نتایج حاصل از تجزیه واریانس نشان داد که در کوتاهمدت تولید ناخالص داخلی در توجیه بیثباتی خود بیشترین مقدار را در طول دوره داشته است. در بلندمدت به دلیل افزایش نقش سایر متغیرها نقش تولید ناخالص داخلی کاهش یافته بهنحویکه در انتهای دوره به جز کشورهای ایران، نیجریه و ونزوئلا تکانه نفتی در کشور کانادا، تکانه مالی در کشور نروژ از دلایل ادوار تجاری میباشند.همچنین یافتهها نشان میدهد که عوامل سیاسی و نهادی باعث تغییر در نقش تکانهها گردیده بهنحوی که اثر تکانههای تأثیرگذار در بیثباتی را در بلندمدت کاهش داده است. عوامل سیاسی و نهادی به ترتیب بیشتر در کشورهای ایران و نروژ نقش زیادی را داشته است.پیشنهاد میشود سیاستگذاران قبل از تصمیمگیری در خصوص سیاستها، ابتدا با مدلهای مورد استفاده در این تحقیق به بررسی متغیرهای اقتصادی، غیراقتصادی و تأثیرگذار بر چرخههای تجاری پرداخته و بعد از آن اقدام به اتخاذ سیاستهای پولی و مالی مناسب نمایند.
رشد اقتصادی
کیومرث امیری؛ علی اصغر انواری رستمی؛ مهرداد قنبری؛ بابک جمشیدی نوید
چکیده
از آنجا که نظام مالیاتی منبع اصلی درآمد دولت و ابزار سیاست مالی برای توزیع درآمد و ثروت بوده و حساسیت زیادی نسبت به نوسانات اقتصادی و شوکهای تولید ناخالص داخلی دارد، عامل تعیین کننده در تحقق اقتصاد تلقی میشود. بنابراین تحول نظام مالیاتی در راستای بهبود وضعیت آن به لحاظ کارکردهای آن و در راستای دستیابی به اهداف مدنظر در قانون برنامه ...
بیشتر
از آنجا که نظام مالیاتی منبع اصلی درآمد دولت و ابزار سیاست مالی برای توزیع درآمد و ثروت بوده و حساسیت زیادی نسبت به نوسانات اقتصادی و شوکهای تولید ناخالص داخلی دارد، عامل تعیین کننده در تحقق اقتصاد تلقی میشود. بنابراین تحول نظام مالیاتی در راستای بهبود وضعیت آن به لحاظ کارکردهای آن و در راستای دستیابی به اهداف مدنظر در قانون برنامه ششم به ویژه اهداف کمی آن، امری ضروری میباشد. از این رو پژوهش حاضر، در ابتدا به بررسی وضعیت فعلی نظام مالیاتی در چارچوب شاخصهای مالیاتی و تبیین هدفگذاریهای برنامه ششم در خصوص هریک از این شاخصها پرداخته و سپس با توجه به چالشهای عمده نظام مالیاتی کشور، برنامههایی به منظور ایجاد تحول در نظام مالیاتی کشور ارائه خواهد شد. هدف این پژوهش، از یک طرف ارزیابی نظام مالیاتی کشور است و از طرف دیگر رتبهبندی سامانهای منتخب امور مالیاتی میباشد. برای شناسایی نظام مالیاتی در ابتدا توسط خبرگان، مؤلفههای اصلی شناسایی شده توسط 10 خبره با رویکرد دلفی ارزیابی شده و در نهایت 31 مؤلفه که در نظام مالیاتی احتمال وجود آن میرفت، شناسایی شدند. سپس مؤلفههای شناسایی شده با روش DANP ارزیابی شدند و ناکار آمدی سیستم حقوقی به عنوان مهمترین مؤلفه معرفی شد. همچنین؛ نتایج ویکور نشان داد رتبه بندی سازمانها، ابتدا سازمان امور مالیاتی استان البرز، سپس سازمان امور مالیاتی استان تهران و رتبه سوم نیز به سازمان امور مالیاتی استان کرمانشاه تعلق گرفت.
فریبا مهری تلیابی؛ محمد حسن فطرس؛ محمد مولائی؛ سیداحسان حسینی دوست
چکیده
این پژوهش نشان میدهد بخش عظیمی از این امر به علت نادیده گرفتن شکاف فناوری بین کشورهای درحال توسعه و توسعه یافته است. چرا که رفاه در کشورهای درحال توسعه به شدت تحتتأثیر واردات فناوری از کشورهای توسعهیافته قرار میگیرد. مطالعه حاضر به بررسی اثر سرریز تحقیق و توسعه خارجی بر رفاه کشورهای تحریمشده طی دوره زمانی 2000 تا 2016 با استفاده ...
بیشتر
این پژوهش نشان میدهد بخش عظیمی از این امر به علت نادیده گرفتن شکاف فناوری بین کشورهای درحال توسعه و توسعه یافته است. چرا که رفاه در کشورهای درحال توسعه به شدت تحتتأثیر واردات فناوری از کشورهای توسعهیافته قرار میگیرد. مطالعه حاضر به بررسی اثر سرریز تحقیق و توسعه خارجی بر رفاه کشورهای تحریمشده طی دوره زمانی 2000 تا 2016 با استفاده از روش اقتصاد سنجی پانل دیتا پرداخته است. نتایج نشان داد که اثر متقابل سرریز تحقیق و توسعه خارجی بر سرمایه انسانی تأثیر مثبت و معناداری بر شاخص رفاه اجتماعی سن دارد و یک درصد افزایش در اثر متقابل سرریز تحقیق و توسعه خارجی بر سرمایه انسانی منجر به 10 درصد افزایش در شاخص رفاه اجتماعی سن میگردد. همچنین مخارج دولت، درآمد سرانه و شاخص قیمت مصرفکننده تأثیر مثبت و معناداری بر شاخص رفاه اجتماعی سن دارد و هر یک درصد افزایش این متغیرها به ترتیب منجر به 9، 94 و 19 درصد افزایش در شاخص رفاه اجتماعی سن میگردد. متغیر مجازی تحریم ارتباط منفی با شاخص رفاه اجتماعی سن دارد که البته ضریب آن معنادار نیست. با توجه به نتایج پژوهش به سیاستمداران توصیه میشود زمینه جذب سرریز تحقیق و توسعه خارجی را فراهم و با استفاده از انباشت سرریز تحقیق و توسعه خارجی و سرمایه انسانی در جهت افزایش رفاه اجتماعی جوامع بکوشند.
ریما محمدمرادی؛ سید کمال صادقی؛ مهرداد خان ماکو
چکیده
تبیین ارتباط بین توسعه مالی، آلودگی محیط زیست و رشد اقتصادی یکی از موضوعات مهم در ادبیات اقتصاد کلان محسوب بوده و مورد توجه پژوهشگران قرار گرفته است. از اینرو هدف اصلی این مطالعه بررسی ارتباط متقابل توسعه مالی، آلودگی هوا و رشد اقتصادی در 20 کشور منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا طی سالهای 2018-1995 با استفاده از رهیافت دادههای تابلویی ...
بیشتر
تبیین ارتباط بین توسعه مالی، آلودگی محیط زیست و رشد اقتصادی یکی از موضوعات مهم در ادبیات اقتصاد کلان محسوب بوده و مورد توجه پژوهشگران قرار گرفته است. از اینرو هدف اصلی این مطالعه بررسی ارتباط متقابل توسعه مالی، آلودگی هوا و رشد اقتصادی در 20 کشور منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا طی سالهای 2018-1995 با استفاده از رهیافت دادههای تابلویی پویا و تخمینزننده گشتاور سیستمی میباشد. نتایج تخمین مدل نشان میدهد افزایش انتشار دی اکسید کربن و افزایش سرمایهگذاری مستقیم خارجی موجب افزایش رشد اقتصادی در کشورهای مورد بررسی شده است. از سوی دیگر رشد اقتصادی موجب افزایش انتشار آلودگی گردیده است. همچنین با وجود تأثیر مثبت توسعه مالی بر مصرف انرژیهای پاک، نتوانسته است موجب کاهش آلودگیهای صنعتی گردد. در واقع، علیرغم رابطه دو طرفه و مثبت انرژیهای پاک و رشد اقتصادی هنوز در کشورهای منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا بیشتر از سوختهای فسیلی و انرژیهای تجدیدناپذیر استفاده میشود که موجب گسترش میزان آلودگیهای صنعتی میگردد. پروژههای انرژیهای پاک نسبت به سایر پروژههای تأمین انرژی، دارای بازدهی پایین و تأمین مالی بالا میباشند. لذا در کشورهای منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا به دلیل عدم توسعه یافتگی نهادهای مالی و ضعف آنها در تأمین مالی پروژههای انرژیهای پاک، استقبال چندانی برای سرمایهگذاری در این پروژهها صورت نگرفته تا بتواند موجبات کاهش انتشار دی اکسیدکربن را فراهم آورد.
اقتصاد کلان
مجید کریمی ریزی؛ سید محمد هادی سبحانیان؛ محمد قزلباش
چکیده
طی دهه اخیر استفاده از اوراق مالی اسلامی به شکل انتشار اوراق جدید، تبدیل بدهیهای غیراوراقی دولت به اوراق مالی، تهاتر بین بدهیهای اوراقی دولت از طرف بخش غیربانکی به شبکه بانکی و از شبکه بانکی به بانک مرکزی افزایش یافته است. بر این اساس، پژوهش حاضر در پی تحلیل پیامدهای اقتصاد کلانی تامین مالی دولت جمهوری اسلامی ایران از دو طریق رویکرد ...
بیشتر
طی دهه اخیر استفاده از اوراق مالی اسلامی به شکل انتشار اوراق جدید، تبدیل بدهیهای غیراوراقی دولت به اوراق مالی، تهاتر بین بدهیهای اوراقی دولت از طرف بخش غیربانکی به شبکه بانکی و از شبکه بانکی به بانک مرکزی افزایش یافته است. بر این اساس، پژوهش حاضر در پی تحلیل پیامدهای اقتصاد کلانی تامین مالی دولت جمهوری اسلامی ایران از دو طریق رویکرد سنتی (غیراوراقی) و انتشار اوراق بهادار اسلامی از طریق الگوی تعادل عمومی پویای تصادفی DSGE بر متغیرهای اصلی اقتصادی از جمله تورم، سرمایهگذاری، اشتغال و رشد اقتصادی است. بدین منظور سعی شده است تا بر اساس مطالعات تجربی گذشته و دادههای فصلی اقتصاد ایران طی دوره زمانی (1: 1369-4: 1400) شبیهسازی انجام شده و توابع واکنش آنی متغیرهای اقتصاد کلان به شوکهای بدهیهای متعارف و اوراق مالی دولت به بانک مرکزی، شبکه بانکی و بخش غیربانکی بررسی شود. نتایج بهدست آمده نشان میدهد؛ تامین مالی دولت با استفاده از بدهیهای اوراقی به طور کلی سبب رشد سرمایهگذاری، جلوگیری از افزایش تورم نسبت به روش تامین مالی از طریق بدهیهای غیراوراقی و ایجاد رشد اقتصادی خواهد شد. همچنین اثرات این امر بر اشتغال در بدهیهای اوراقی دولت به شبکه بانکی و به بانک مرکزی مثبت و در بدهیهای اوراقی دولت به بخش غیربانکی منفی ارزیابی میشود.
محمد علی مولایی؛ علی دهقانی
دوره 1، شماره 4 ، بهمن 1390، ، صفحه 74-55
چکیده
هدف اصلی این مقاله بررسی اثر هزینههای تحقیق و توسعه بر سهم بازار صنایع با کد 2 رقمی ایران میباشد. در حالیکه برخی از مطالعات تجربی اثر مستقیم متغیر فوق بر سهم بازار را نتیجه میگیرند، در عین حال مطالعات دیگری توسط اقتصاددانان انجام شدهاند که رابطه غیرمستقیم و بعضاً ارتباط غیرخطی نتیجهگیری شده است. این مطالعه با استفاده ...
بیشتر
هدف اصلی این مقاله بررسی اثر هزینههای تحقیق و توسعه بر سهم بازار صنایع با کد 2 رقمی ایران میباشد. در حالیکه برخی از مطالعات تجربی اثر مستقیم متغیر فوق بر سهم بازار را نتیجه میگیرند، در عین حال مطالعات دیگری توسط اقتصاددانان انجام شدهاند که رابطه غیرمستقیم و بعضاً ارتباط غیرخطی نتیجهگیری شده است. این مطالعه با استفاده از دادههای مربوط به کارگاه¬های صنعتی 10 نفر کارکن و بیشتر با کد دو رقمی، طی سالهای 1374-1386 و با رویکرد غیرخطی به بررسی تأثیر هزینههای تحقیق و توسعه بر سهم بازار در صنایع ایران میپردازد. مدل اقتصادسنجی این مطالعه با استفاده از نرم افزار JMALTI و روش غیرخطی LSTAR یا روش انتقال ملایم خود ¬¬¬¬¬¬رگرسیونی لاجستیک تخمین زده شده است. نتایج این مطالعه ارتباط مستقیم و غیرخطی بین هزینههای تحقیق و توسعه و سهم بازار را در بخش صنعت ایران تایید مینماید. تشویق و حمایت دولت از فعالیتهای تحقیق و توسعه بخش صنعت، به منظور ارتقاء سهم بازار بنگاه¬ها، مهمترین توصیه سیاستی این مطالعه می¬باشد.
لیلا سفیدبری؛ علی داوری؛ کمال سخدری؛ یگانه موسوی جهرمی
چکیده
هدف این پژوهش، بررسی روابط علّی و معلولی میان توسعه کارآفرینی و رشد اقتصادی و بیکاری با روش خودرگرسیون برداری (VAR) و بررسی آثار شوکهای وارده بر این متغیرها در کشور ایران است. برای بررسی روابط مذکور از دادههای فصلی سری زمانی مربوط به سالهای 1386 تا 1395 و دادههای شاخص کارآفرینی GEI و بانک مرکزی ایران استفاده شده است. طبق یافتهها و نتایج ...
بیشتر
هدف این پژوهش، بررسی روابط علّی و معلولی میان توسعه کارآفرینی و رشد اقتصادی و بیکاری با روش خودرگرسیون برداری (VAR) و بررسی آثار شوکهای وارده بر این متغیرها در کشور ایران است. برای بررسی روابط مذکور از دادههای فصلی سری زمانی مربوط به سالهای 1386 تا 1395 و دادههای شاخص کارآفرینی GEI و بانک مرکزی ایران استفاده شده است. طبق یافتهها و نتایج این تحقیق براساس آزمون علّیت گرنجر VAR، یک رابطه علّی دوطرفه بین رشد اقتصادی و بیکاری و یک رابطه علّی یکطرفه از رشد اقتصادی به شاخص توسعه کارآفرینی تأیید شد و بین کارآفرینی و بیکاری علیرغم همبستگی، هیچ رابطه علّت و معلولی وجود ندارد بلکه متغیر سومی به نام GDP علّت تغییرات هر دو متغیر میباشد. براساس تحلیل توابع واکنش آنی، فقط شوکهای وارد شده از طرف شاخص کارآفرینی در مدل به مدت ده دوره (فصل) ماندگار میباشد. همچنین براساس نتایج تجزیه واریانس، در بین سه متغیر، بیشترین سهم در تغییرات کارآفرینی مربوط به خود متغیر شاخص کارآفرینی میباشد. بنابراین، میتوان اظهار داشت که تنها سیاستهای حوزه کارآفرینی قادر به بهبود مؤلفههای شاخص کارآفرینی است.
اقتصاد کلان
علی رضازاده؛ علی مریدیان؛ فاطمه هواس بیگی
چکیده
یکی از مهمترین درسهای بحران مالی جهانی در سال 2008، اهمیت حفظ ثبات مالی و مهار ریسک سیستماتیک بود. در همین حال، اکثر اقتصادهای در حال توسعه در سراسر جهان به دنبال افزایش فراگیربودن سیستمهای مالی خود هستند. شمول مالی برای رشد فراگیر حیاتی است و راهحلهای سیاستی را برای از بین بردن موانعی که افراد را از بازارهای مالی محروم میکند، ...
بیشتر
یکی از مهمترین درسهای بحران مالی جهانی در سال 2008، اهمیت حفظ ثبات مالی و مهار ریسک سیستماتیک بود. در همین حال، اکثر اقتصادهای در حال توسعه در سراسر جهان به دنبال افزایش فراگیربودن سیستمهای مالی خود هستند. شمول مالی برای رشد فراگیر حیاتی است و راهحلهای سیاستی را برای از بین بردن موانعی که افراد را از بازارهای مالی محروم میکند، ارائه میدهد. در این راستا، هدف اصلی این مطالعه، بررسی تأثیر شمول مالی و اندازه اقتصاد سایه بر رشد اقتصادی کشورهای منطقه منا طی دوره 2018-2008 میباشد. نتایج حاصل از برآورد مدل پانل فضایی نشان میدهد که شمول مالی تأثیر مثبت و معنیدار بر رشد اقتصادی دارد. به این معنی که شمول مالی ابزاری مؤثر در تقویت رشد سریع اقتصادی است. رابطه مثبت بین شمول مالی و رشد اقتصادی نشان میدهد که افزایش نفوذ بانکی، در دسترس بودن مراکز بانکی و نفوذ جغرافیایی میتواند رشد اقتصادی را در بلندمدت تقویت کند. همچنین در اقتصادهای مورد مطالعه، اندازه اقتصاد سایه تأثیر منفی بر رشد اقتصادی دارد و این امر نشان میدهد که اقتصاد سایه مانعی برای توسعه اقتصادی است.
توسعه مالی
حسین فتحی زاده؛ مسعود نونژاد؛ علی حقیقت؛ عباس امینی فرد
چکیده
در این تحقیق رابطه بین رشد اقتصادی، شدت انرژی و توسعه مالی در بخشهای کشاورزی، صنعت و معدن و خدمات از اقتصاد ایران بررسی شده است. به این منظور، از دادههای سری زمانی سالانه بخشها در دوره 1353 تا 1395 استفاده شد. جهت تحلیل روابط، روشهای خودرگرسیون با وقفه توزیع شده (ARDL) و خودرگرسیون برداری ساختاری (SVAR) به کار گرفته شد. نتایج رابطه بلندمدت ...
بیشتر
در این تحقیق رابطه بین رشد اقتصادی، شدت انرژی و توسعه مالی در بخشهای کشاورزی، صنعت و معدن و خدمات از اقتصاد ایران بررسی شده است. به این منظور، از دادههای سری زمانی سالانه بخشها در دوره 1353 تا 1395 استفاده شد. جهت تحلیل روابط، روشهای خودرگرسیون با وقفه توزیع شده (ARDL) و خودرگرسیون برداری ساختاری (SVAR) به کار گرفته شد. نتایج رابطه بلندمدت مدل ARDLنشان میدهد که تأثیر شدت انرژی بر رشد اقتصادی بخشهای صنعت و معدن و خدمات منفی و معنادار و در بخش کشاورزی مثبت و معنادار است. اثر توسعه مالی بر رشد اقتصادی بخشهای کشاورزی و صنعت و معدن مثبت و معنادار است، در حالی که علی رغم تأثیر مثبت توسعه مالی بر رشد اقتصادی در بخش خدمات، ضریب این متغیر به لحاظ آماری معنادار نیست. همچنین، بر اساس نتایج تجزیه واریانس در مدل SVARرشد شدت انرژی و توسعه مالی سهم زیادی از نوسانات رشد اقتصادی بخشهای مختلف اقتصاد ایران داشتهاند. به طور مشابه، رشد اقتصادی و توسعه مالی نیز سهم قابل توجهی از نوسانات شدت انرژی بخشها داشتهاند. در نهایت، شدت انرژی بیشترین سهم را از نوسانات توسعه مالی در بخش صنعت داشته است، در حالی که سهم رشد اقتصادی از نوسانات توسعه مالی در بخش خدمات نیز قابل توجه است.
منحنی زیست¬محیطی کوزنتس
محمد حسن فطرس؛ هادی غفاری؛ آزاده شهبازی
دوره 1، شماره 1 ، دی 1389، ، صفحه 77-59
چکیده
پژوهش حاضر با تکیه بر نظریه¬های اقتصادی و با استفاده از روش داده¬های تلفیقی، شواهد تجربی آلودگی محیط زیست و رشد اقتصادی کشورهای عضو اوپک را بررسی می¬کند. برای این منظور، با استفاده از داده¬های (دوره زمانی 1960 تا 2005) دی¬اکسید کربن سرانه به¬عنوان شاخص آلودگی و تولید ناخالص داخلی سرانه به¬عنوان شاخص رشد اقتصادی، فزضیه زیست¬محیطی ...
بیشتر
پژوهش حاضر با تکیه بر نظریه¬های اقتصادی و با استفاده از روش داده¬های تلفیقی، شواهد تجربی آلودگی محیط زیست و رشد اقتصادی کشورهای عضو اوپک را بررسی می¬کند. برای این منظور، با استفاده از داده¬های (دوره زمانی 1960 تا 2005) دی¬اکسید کربن سرانه به¬عنوان شاخص آلودگی و تولید ناخالص داخلی سرانه به¬عنوان شاخص رشد اقتصادی، فزضیه زیست¬محیطی کوزنتس آزمون می-شود. نتایج نشان می¬دهند که در مراحل اولیه¬ی رشد اقتصادی این کشورها آلودگی هوا افزایش ¬یافته-است. افزایش درآمدهای کشورهای اپک عمدتاً ناشی از صادرات نفت و گاز بوده¬است. بنابراین، در بدو امر، افزایش درآمد با تخریب زیست¬محیطی همراه بوده است. اما، با تداوم رشد و واردات تکنولوژی¬های کمتر آلاینده کیفیت زیست¬محیطی این کشورها بهبود یافته¬است. بنابراین فرضیه زیست-محیطی کوزنتس در این کشورها صادق می¬باشد.
سیاست پولی
سیدعبدالمجید جلائی اسفندآبادی؛ نسیم ایرانمنش
چکیده
این مقاله به بررسی تأثیر سیاست پولی و سیاست سمت عرضه بر ارزش افزوده بخشهای اقتصادی ایران به تفکیک (کشاورزی، خدمات و صنعت و معدن) در دوره زمانی 1353 تا 1396، در دورههای کوتاهمدت و بلندمدت میپردازد، الگوی اقتصادسنجی بکار رفته در این پژوهش، مدل خودرگرسیون با وقفههای توزیعی (ARDL) است. نتایج نشان میدهد که سیاست پولی در سه بخش اقتصادی ...
بیشتر
این مقاله به بررسی تأثیر سیاست پولی و سیاست سمت عرضه بر ارزش افزوده بخشهای اقتصادی ایران به تفکیک (کشاورزی، خدمات و صنعت و معدن) در دوره زمانی 1353 تا 1396، در دورههای کوتاهمدت و بلندمدت میپردازد، الگوی اقتصادسنجی بکار رفته در این پژوهش، مدل خودرگرسیون با وقفههای توزیعی (ARDL) است. نتایج نشان میدهد که سیاست پولی در سه بخش اقتصادی سه تأثیر متفاوت ایفا میکند. سیاست پولی در کوتاهمدت قادر به افزایش ارزش افزوده دو بخش کشاورزی و خدمات است اما در بلندمدت تنها میتواند ارزش افزوده بخش خدمات را افزایش بدهد و تأثیری بر ارزش افزوده بخش کشاورزی ندارد، اما اعمال سیاست پولی چه در بلندمدت و چه در کوتاهمدت قادر است تأثیری منفی بر ارزش افزوده صنعت بگذارد. در مقابل تأثیر سیاست طرف عرضه در هر سه بخش و در هر دو دوره کوتاهمدت و بلندمدت مثبت، معنیدار و محسوس است.
علی عباسی؛ علی حسین صمدی؛ ابراهیم هادیان؛ پرویز رستم زاده
چکیده
اثربخشی سیاستهای پولی از مهمترین چالشهای مقامات پولی است. این موضوع به نحوه تعامل دولت یا مقام پولی و رفتار کارگزاران اقتصادی بستگی دارد. مقام مالی ممکن است نسبت به رعایت یا عدم رعایت توازن بین زمانی بودجه اقدام نماید. رفتار کارگزاران اقتصادی در نحوه پیشبینی مقادیر آتی متغیرهای اقتصاد کلان نیز اهمیت زیادی دارد. در الگوهای استاندارد ...
بیشتر
اثربخشی سیاستهای پولی از مهمترین چالشهای مقامات پولی است. این موضوع به نحوه تعامل دولت یا مقام پولی و رفتار کارگزاران اقتصادی بستگی دارد. مقام مالی ممکن است نسبت به رعایت یا عدم رعایت توازن بین زمانی بودجه اقدام نماید. رفتار کارگزاران اقتصادی در نحوه پیشبینی مقادیر آتی متغیرهای اقتصاد کلان نیز اهمیت زیادی دارد. در الگوهای استاندارد سیاست پولی، فرض میشود که دولت تلاش میکند تا بدهی انباشته خود راکاملاَ تسویه کند. همچنین فرض میشود که کارگزاران اقتصادی با استفاده از انتظارات عقلایی، نسبت به پیشبینی مقادیر آتی متغیرهای اقتصاد کلان اقدام میکنند. برخی مطالعات در زمینه ساختار مالی دولتها نشان میدهند که دولتها با کسری بودجه مداوم یا بدهی انباشته فزاینده مواجه هستند. از همین رو مطالعات زیادی سیاست پولی را با وجود دولتی که مایل یا قادر به برقراری توازن بین زمانی بودجه خود نیست، بررسی کردهاند. شواهد و مطالعات مختلفی نیز نشان دادهاند که نحوه شکلگیری انتظارات کارگزاران اقتصادی با انتظارات عقلایی فاصله دارد. گروههای مختلف اقتصادی ممکن است با استفاده از رویههای مختلف نسبت به پیشبینی مقادیر آینده متغیرهای اقتصاد کلان اقدام نمایند. در این مطالعه، با توجه به این موضوعات، قاعده پولی متناسب با وجود انتظارات ناهمگن و سلطه مالی استخراج شده است. برای این منظور از یک الگوی تعادل عمومی پویای تصادفی اقتصاد بسته با دو نوع انتظارات آیندهنگر عقلایی و گذشتهنگر تطبیقی استفاده شده است. نتایج حاصل از شبیهسازی الگو نشان میدهد که، تکانه ی مخارج دولت باعث افزایش تولید، تورم و سرمایهگذاری و کاهش مصرف میشود. همچنین، تکانهی افزایش نرخ رشد حجم پول منجر به افزایش تولید، تورم، و مصرف شده و سرمایهگذاری را کاهش میدهد. مقایسه اثر دو تکانه، نشان میدهد که تأثیر تکانه ی مالی بر متغیرها بزرگتر از تأثیر تکانه ی پولی است. همچنین نشان داده شده است که افزایش سهم کارگزاران غیرعقلایی در اقتصاد، موجب افزایش نوسان تورم و شکاف تولید در واکنش به وقوع تکانه مخارج دولت و تکانه نرخ رشد عرضه پول، میگردد. این موضوع اهمیت طراحی سیاستهای پولی کنترل کننده انتظارات را نشان میدهد.
سعید مشیری؛ شعله باقری پرمهر؛ سید هادی موسوی نیک
دوره 2، شماره 5 ، اسفند 1390، ، صفحه 90-69
چکیده
یکی از مسائلی که کشورهای در حال توسعه در سطوح سیاستی با آن مواجه میشوند، نحوه نامناسب تعامل سیاستهای مالی و پولی است. به اعتقاد بسیاری از کارشناسان عمدهترین دلیل تورم در این کشورها را میتوان به پولی کردن بدهیهای دولتی از جمله بدهی مربوط به اوراق بهادار دولتی از طریق استقراض از بانک مرکزی منسوب کرد. در این مقاله سعی شده است تا ...
بیشتر
یکی از مسائلی که کشورهای در حال توسعه در سطوح سیاستی با آن مواجه میشوند، نحوه نامناسب تعامل سیاستهای مالی و پولی است. به اعتقاد بسیاری از کارشناسان عمدهترین دلیل تورم در این کشورها را میتوان به پولی کردن بدهیهای دولتی از جمله بدهی مربوط به اوراق بهادار دولتی از طریق استقراض از بانک مرکزی منسوب کرد. در این مقاله سعی شده است تا میزان پولی کردن این نوع بدهیها که شاخصی برای حاکمیت سیاست مالی است در قالب یک مدل تعادل عمومی پویای تصادفی با استفاده از رویکرد بیزی بررسی شود. نتایج حاصل از تخمین مدل نشان می دهد میزان تسلط سیاست های مالی در اقتصاد ایران 77 درصد است که نشان از استقلال پایین بانک مرکزی دارد. در پایان خوبی برازش در مدل با استفاده از شاخص های مربوطه مورد بررسی قرار گرفته است که نشان از خوبی برازش مدل دارد