با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن اقتصاد انرژی ایران

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری اقتصاد، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران

2 استاد اقتصاد، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران

3 دانشیار اقتصاد، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران

4 استادیار اقتصاد، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران

چکیده

اثربخشی سیاست‌های پولی از مهمترین چالش‌های مقامات پولی است. این موضوع به نحوه تعامل دولت یا مقام پولی و رفتار کارگزاران اقتصادی بستگی دارد. مقام مالی ممکن است نسبت به رعایت یا عدم رعایت توازن بین زمانی بودجه اقدام نماید. رفتار کارگزاران اقتصادی در نحوه پیش‌بینی مقادیر آتی متغیرهای اقتصاد کلان نیز اهمیت زیادی دارد. در الگوهای استاندارد سیاست پولی، فرض می‌شود که دولت تلاش می‌کند تا بدهی انباشته خود راکاملاَ تسویه کند. همچنین فرض می‌شود که کارگزاران اقتصادی با استفاده از انتظارات عقلایی، نسبت به پیش‌بینی مقادیر آتی متغیرهای اقتصاد کلان اقدام می‌کنند. برخی مطالعات در زمینه ساختار مالی دولت‌ها نشان می‌دهند که دولت‌ها با کسری بودجه مداوم یا بدهی انباشته فزاینده مواجه هستند. از همین رو مطالعات زیادی سیاست پولی را با وجود دولتی که مایل یا قادر به برقراری توازن بین زمانی بودجه خود نیست، بررسی کرده‌اند. شواهد و مطالعات مختلفی نیز نشان داده‌اند که نحوه شکل‌گیری انتظارات کارگزاران اقتصادی با انتظارات عقلایی فاصله دارد. گروه‌های مختلف اقتصادی ممکن است با استفاده از رویه‌های مختلف نسبت به پیش‌بینی مقادیر آینده متغیرهای اقتصاد کلان اقدام نمایند. در این مطالعه، با توجه به این موضوعات، قاعده پولی متناسب با وجود انتظارات ناهمگن و سلطه مالی استخراج شده است. برای این منظور از یک الگوی تعادل عمومی پویای تصادفی اقتصاد بسته با دو نوع انتظارات آینده‌نگر عقلایی و گذشته‌نگر تطبیقی استفاده شده است. نتایج حاصل از شبیه‌سازی الگو نشان می‌دهد که، تکانه ی مخارج دولت باعث افزایش تولید، تورم و سرمایه‌گذاری و کاهش مصرف می‌شود. همچنین، تکانه‌ی افزایش نرخ رشد حجم پول منجر به افزایش تولید، تورم، و مصرف شده و سرمایه‌گذاری را کاهش می‌دهد. مقایسه اثر دو تکانه، نشان می‌دهد که تأثیر تکانه ی مالی بر متغیر‌ها بزرگ‌تر از تأثیر تکانه ی پولی است. همچنین نشان داده شده است که افزایش سهم کارگزاران غیرعقلایی در اقتصاد، موجب افزایش نوسان تورم و شکاف تولید در واکنش به وقوع تکانه مخارج دولت و تکانه نرخ رشد عرضه پول، می‌گردد. این موضوع اهمیت طراحی سیاست‌‌های پولی کنترل کننده انتظارات را نشان می‌دهد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Appropriate Monetary rule under Heterogeneous Expectations and Fiscal Dominance: The Case of Iran

نویسندگان [English]

  • Ali Abbasi 1
  • Ali Hussein Samadi 2
  • Ebrahim Hadian 3
  • Parviz Rostamzadeh 4

1 Ph.D. Student of Economics, Shiraz University, Shiraz, Iran

2 Professor of Economics, Shiraz University, Shiraz, Iran

3 Associate Professor of Economics, Shiraz University, Shiraz, Iran

4 Assisstant Professor of Economics, Shiraz University, Shiraz, Iran

چکیده [English]

The effectiveness of monetary policy is one of the most challenges of monetary authorities. It depends on the interaction between monetary and fiscal policy authorities and private sector behavior. Fiscal authority may or may not respect its intertemporal budget balance. Private agent's behavior in forecasting future values of macroeconomic variables is of the most importance. In standard monetary policy models, it is assumed that the fiscal authority tries to settle its outstanding debt. It is also assumed that, the economic agents forecast the future values of macroeconomic variables with rational expectations. Some studies about fiscal structure of the governments have shown that governments face with sustained budget deficit or accumulating outstanding debt. In this respect, many studies have investigated monetary policy in the context of fiscal authority which is not willing or not able to respect its intertemporal budget balance. At the same time many studies and evidences have shown that expectation formation of economic agents departs from rational expectations and different groups of agents may use different procedures to forecast future values of macroeconomic variables. This paper, taking into account these issues, drives the appropriate monetary rule under heterogeneous expectations and fiscal dominance in Iran. For this purpose, a closed economy dynamic stochastic general equilibrium model with two types of expectations: forward looking rational and backward looking adaptive expectations is used. Simulation results show that a fiscal shock increases production, inflation, investment and decreases consumption. Money growth rate shock increases production, inflation and consumption and decreases investment. Comparing the effects of two shocks shows that the effects of fiscal shock on variables is greater than the effect of monetary shock. It is also shown that increasing the share of non-rational agents increases the volatility of inflation expectations and output gap in response to fiscal and monetary shocks. This shows the importance of anchoring expectations in monetary policy design.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Monetary rule
  • Rational Expectations
  • Bounded Rationality
  • Heterogeneity
  • Fiscal Dominance
احسانی، محمدعلی؛ کشاورز، هادی و کشاورز، محمد (1396). "تأثیر سیاست‌های پولی و مالی بر نوسانات اشتغال بخش خصوصی". پژوهش‌های رشد و توسعه اقتصادی، شماره 6، 144-125.
تقی‌پور، انوشیروان (1393). "تنظیم مدل تعادل عمومی پویای تصادفی (DSGE) برای اقتصاد ایران جهت سیاست‌گذاری و پیش‌بینی سیکل‌های تجاری". تهران: انتشارات مؤسسه توسعه و تحقیقات اقتصادی دانشگاه تهران.
تقی‌لو، حجت (1392). "پایداری تورم و عوامل مؤثر بر آن در اقتصاد ایران". مقاله کاری شماره 9219 MBRI. تهران: پژوهشکده پولی و بانکی بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران.
توکلیان، حسین (1393). "برآورد درجه سلطه مالی و هزینه‌‌های رفاهی آن، یک مدل تعادل عمومی پویای تصادفی". پژوهش‌‌های پولی-بانکی، شماره 21، 359-329.
توکلیان، حسین (1397). "هماهنگی و اثر متقابل سیاست‌‌های مالی و پولی اقتصاد ایران و پیش‌بینی متغیر‌های کلان اقتصادی در قالب دو الگوی رویکرد تعادل عمومی پویای تصادفی (DSGE) و الگوی خودتوضیحی برداری با ضرایب متغیر (TVP-VAR)". تهران: معاونت امور اقتصادی وزارت امور اقتصادی و دارایی.
توکلیان، حسین و صارم، مهدی (1396). "الگو‌های DSGE در نرم‌افزار Dynare (الگوسازی، حل و برآورد مبتنی بر اقتصاد ایران)". تهران: پژوهشکده پولی و بانکی بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران.
توکلیان، حسین و کمیجانی، اکبر (1391). "سیاست‌گذاری پولی تحت سلطه مالی و تورم هدف ضمنی در قالب یک مدل تعادل عمومی پویای تصادفی برای اقتصاد ایران". فصلنامه تحقیقات مدل سازی اقتصادی، شماره 8، 117-87.
زارع شحنه، محمد مهدی؛ نصراللهی، زهرا و پارسا، حجت (1399). "تأثیر شوک‌های پولی، مالی و نفتی بر نابرابری جنسیتی در چارچوب یک الگوی نیوکینزی در ایران، فصلنامه علمی پژوهشی پژوهش‌های رشد و توسعه اقتصادی، دوره 11، شماره 41، 82-65.
جلالی نائینی، سید احمدرضا (1394). "سیاست پولی: مبانی نظری و ارزیابی عملکرد آن در ایران". تهران: پژوهشکده پولی و بانکی بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران.
جلالی نائینی، سید احمدرضا و زمان‌زاده، حمید (1391). "الگوسازی سلطه مالی و سیاست مالی در اقتصاد ایران رویکرد تعادل عمومی تصادفی پویا". پژوهش‌‌های پولی و بانکی، شماره 13، 33-1.
خزیمه، امیرمحسن؛ امینی‌فرد، عباس؛ زارع، هاشم و ابراهیمی، مهرزاد (1397). "سازوکار اثرگذاری سیاست‌‌های پولی در چارچوب نظریه ساختار زمانی نرخ بهره در اقتصاد ایران". فصلنامه اقتصاد و الگوسازی، شماره 2، 34-1.
درگاهی، حسن و هادیان، مهدی (1396). "نقش سیاست‌‌های احتیاطی کلان در ثبات مالی اقتصاد ایران: رویکرد DSGE". پژوهش‌های پولی و بانکی، شماره 24، 590-559.
شاکری بستان‌آباد، رضا؛ جلیلی، زهرا و صالحی کمرودی، محسن (1398). "تأثیر منطقه‌ای سیاست پولی بر اشتغال استان‌های صنعتی ایران: رهیافت مدل خودرگرسیونی برداری عامل افزوده ساختاری (SFAVAR". فصلنامه علمی پژوهشی پژوهش‌های رشد و توسعه اقتصادی، دوره 9، شماره 35، 102-79.
شهبازی غیاثی، موسی؛ روحانی، علی و عزیزنژاد، صمد (1394). "تحلیل سلطه مالی بر سیاست‌‌های پولی در اقتصاد ایران: مطالعه موردی بودجه سنواتی". سیاست‌های مالی و اقتصادی، شماره 12، 28-7.
صمدی، علی‌حسین و اوجی‌مهر، سکینه (1394). "بررسی پایداری و سکون تورم در ایران: مقایسه دو الگوی چسبندگی قیمت هیبرید و چسبندگی اطلاعات". تحقیقات مدل سازی اقتصادی، شماره 5، 72-41.
علائی، رضا؛ صلاح منش، احمد و آرمن، سید عزیز (1399). "بررسی کارایی سیاست پولی تحت شرایط نااطمینانی اقتصادی (پژوهشی در اقتصاد ایران، )". فصلنامه علمی پژوهشی پژوهش‌های رشد و توسعه اقتصادی، دوره 11، شماره 41، 34-15.
عیسی‌زاده، سعید؛ مروت، حییب و شریفی، امید (1395). "شبیه‌سازی انتظارات تورمی ناهمگن در ایران". مدل سازی اقتصادی، شماره 36، 123-101.
فخرحسینی، سید فخرالدین (1390). "الگوی تعادل عمومی پویای تصادفی برای ادوار تجاری پولی ایران". تحقیقات مدل‌سازی اقتصادی، شماره 2، 28-1.
فرهمند گلیان، کاظم و شاهنوشی، ناصر (1392). "تأثیر سیاست‌‌های دولت بر میزان تورم در ایران: کاربردی از فرایند یادگیری در چارچوب انتظارات عقلایی". پژوهش‌‌های اقتصادی (رشد و توسعه پایدار)، شماره 2، 149-129.
کمیجانی، اکبر و توکلیان، حسین (1391). "سیاست‌گذاری پولی تحت سلطه مالی و تورم هدف ضمنی در قالب مدل تعادل عمومی پویای تصادفی برای اقتصاد ایران". تحقیقات مدل سازی اقتصادی، شماره 8، 117-77.
گنجی، حمید و عباسی‌نژاد، حسین (1397). "سازگاری زمانی سیاست پولی بهینه با لحاظ انتظارات ناهمگن در قالب مدل تعادل عمومی پویای تصادفی". پژوهش‌‌ها و سیاست‌‌های اقتصادی، شماره 88، 70-39.
منظور، داود و تقی‌پور، انوشیروان (1394). "تنظیم یک مدل تعادل عمومی تصادفی پویا (DSGE) برای اقتصاد باز کوچک صادر کننده نفت؛ مورد مطالعه ایران". پژوهش‌‌ها و سیاست‌‌های اقتصادی، شماره 75، 44-7.        
Bartolomeo, G., Di Pietro, M. & Bianca, G. (2016). “Optimal Monetary Policy in a New Keynesian Model of Heterogeneous Expectations”. Journal of Economic Dynamics and Control, 73, 1-30.
Branch, W. A. & McGaugh, B. (2009). “Monetary Policy in a New Keynesian Model with Heterogeneous Expectations”. Journal of Economic Dynamics and Control, 34, 1036-1058.
Casares, M. B. (2006). “An Optimizing IS-LM Framework with Endogenous Investment”. Journal of Macroeconomics, 28, 621-644.
Costa, C. J. (2016). “Understanding DSGE Models: Theory and Applications”. Vernon Series in Economic Methodology, Vernon Press.
Fukac, M. (2008). “Heterogeneous Expectations, Adaptive Learning and Forward –Looking Monetary Policy”. Reserve Bank of New Zealand Discussion Paper Series DP 2008/2007.
Gasteiger, E. (2011). “Expectations in Monetary and Fiscal Policy”. Doctoral Dissertations, University of Wien, Austria.
Gesteiger, E. (2014). “Heterogeneous Expectations, Optimal Monetary Policy and the Merits of Policy Inertia”. Journal of Money Credit and Banking, 46(7), 1533-1554.
Hagen, T. (2019). “An Aggregate Welfare Maximizing Interest Rate Rule Under Heterogeneous Expectations”. University of Bamberg, Bamberg, Germany.
Hommes, C. (2006). “Heterogeneous Agents Models in Economics and Finance”. Ch.23, In: Handbook of Computational Economics, 2, 1109-1186
Hommes, C. (2013). “Behavioral Rationality and Heterogeneous Expectations in Complex Economic Systems”. Cambridge University Press.
Huang, H. & Wei, S. (2006). “Monetary Policy Developing Countries, the Role of Institutional Quality”. Journal of International Economics. (the Aritcle in Press).
Kasaipour, N. & Erfani, A. (2018). “Optimal Cyclical Behavior of Monetary Policy of Iran: Using a DSGE Model”. Iranian Journal of Economic Studies, 7(1), 61-79.
Kumhof, M., Nunes, R. & Yakadina, I. (2010). “Simple Monetary Rules Under Fiscal Dominance”. Journal of Money, Credit and Banking, 42(1), 63-92.
Kurz, M., Piccillo, G. & Wu, H. (2013). “Modeling Diverse Expectation in an Aggregate New Keynesian Model”. Journal of Economic Dynamics and Control, 37, 1403-1433.
Leeper, E. M. & Yang, S. S. (2008). “Dynamic Scoring: Alternative Financing Schemes”. Journal of Public Economics, 92, 159-182.
Massaro, D. (2013). “Heterogeneous Expectations in Monetary DSGE Models”. Journal of Economic Dynamics and Control, 37, 680-692.
Milani, F. (2005). “Expectations, Learning and Inflation Persistence”. Journal of Monetary Economics, 54, 2065-2082.
Monlar, K. & Santoro, S. (2014). “Optimal Monetary Policy When Agents Are Learning”. European Economic Review, 66, 39-62.
Samimi, J. A. & Khiabani, N. (2017). “The Impact of Fiscal Policy on Macroeconomic Variables: New Evidence from a DSGE Model”. International Journal of Business and Development Studies, 9(2), 29-54.
Smets, F. & Wouters, R. (2003). “An Estimated Dynamic General Equilibrium Model for Euro Area”. Journal of European Economic Association, 1(15), 1123-1175.