پژوهش‌های رشد و توسعه اقتصادی

با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن اقتصاد انرژی ایران

درباره نشریه

اهداف و چشم انداز

اعضای هیات تحریریه

اصول اخلاقی انتشار مقاله

بانک ها و نمایه نامه ها

پیوندهای مفید

پرسش‌های متداول

فرایند پذیرش مقالات

اطلاعات آماری نشریه

اخبار و اعلانات

شماره جاری

بر اساس شماره‌های نشریه

بر اساس نویسندگان

بر اساس موضوعات

نمایه کلیدواژه ها

لیست داوران 1400

لیست داوران 1399

رابطه بین رشد اقتصادی، شدت انرژی و توسعه مالی در بخش‌های اقتصاد ایران

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری گروه اقتصاد، دانشکده اقتصاد و مدیریت، واحد شیراز، دانشگاه آزاد اسلامی، شیراز، ایران

2 دانشیار گروه اقتصاد، دانشکده اقتصاد و مدیریت، واحد شیراز، دانشگاه آزاد اسلامی، شیراز، ایران

3 استادیار گروه اقتصاد، دانشکده اقتصاد و مدیریت، واحد شیراز، دانشگاه آزاد اسلامی، شیراز، ایران

چکیده

در این تحقیق رابطه بین رشد اقتصادی، شدت انرژی و توسعه مالی در بخش‌های کشاورزی، صنعت و معدن و خدمات از اقتصاد ایران بررسی شده است. به این منظور، از داده‌های سری زمانی سالانه بخش‌ها در دوره 1353 تا 1395 استفاده شد. جهت تحلیل روابط، روش‌های خودرگرسیون با وقفه توزیع شده (ARDL) و خودرگرسیون برداری ساختاری (SVAR) به کار گرفته شد. نتایج رابطه بلندمدت مدل ARDLنشان می‌دهد که تأثیر شدت انرژی بر رشد اقتصادی بخش‌های صنعت و معدن و خدمات منفی و معنادار و در بخش کشاورزی مثبت و معنادار است. اثر توسعه مالی بر رشد اقتصادی بخش‌های کشاورزی و صنعت و معدن مثبت و معنادار است، در حالی که علی رغم تأثیر مثبت توسعه مالی بر رشد اقتصادی در بخش خدمات، ضریب این متغیر به لحاظ آماری معنادار نیست. همچنین، بر اساس نتایج تجزیه واریانس در مدل SVARرشد شدت انرژی و توسعه مالی سهم زیادی از نوسانات رشد اقتصادی بخش‌های مختلف اقتصاد ایران داشته‌اند. به طور مشابه، رشد اقتصادی و توسعه مالی نیز سهم قابل توجهی از نوسانات شدت انرژی بخش‌ها داشته‌اند. در نهایت، شدت انرژی بیشترین سهم را از نوسانات توسعه مالی در بخش صنعت داشته است، در حالی که سهم رشد اقتصادی از نوسانات توسعه مالی در بخش خدمات نیز قابل توجه است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

The Relationship between Economic Growth, Energy Intensity and Financial Development in Sectors of Iranian Economy

نویسندگان [English]

  • hossein fathizadeh 1
  • masooud nonejad 2
  • Ali Haghighat 3
  • abbas aminifard 3

1 . Ph.D. Candidate of Department of Economics, Shiraz Branch, Islamic Azad University, Shiraz, Iran

2 Associate Professor of Department of Economics, Shiraz Branch, Islamic Azad University, Shiraz, Iran

3 Assistant Professor of Department of Economics, Shiraz Branch, Islamic Azad University, Shiraz, Iran

چکیده [English]

 This study investigates the relationship between economic growth, energy intensity and financial development in the agricultural, industry and mining and services sectors of the Iranian economy. For this purpose, annual time series data of the sectors during the period from 1974 to 2016 were used. To analyze the relationships, Autoregressive Distributed Lags (ARDL) and Structural Vector Autoregressive (SVAR) methods were used. The results of the long-run relationship of the ARDL model show that the impact of energy intensity on the economic growth of industry and mining, and services sectors is negative and significant and positive and significant in agriculture sector. The effect of financial development on economic growth in agriculture sector and industry and mining sector is positive and significant, while despite the positive impact of financial development on economic growth in services sector, the coefficient of this variable is not statistically significant. Furthermore, based on the results of variance decomposition in SVAR model, energy intensity growth and financial development growth have had a large share of economic growth fluctuations in different sectors of Iranian economy. Similarly, economic growth and financial development have also played a significant part in the energy intensity fluctuations of the sectors. Finally, energy intensity has the largest share of fluctuations in financial development in industry sector, while the economic growth has also played a considerable part in the fluctuations of financial development in the services sector.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Economic Growth
  • Energy Intensity
  • Financial Development
  • Sectors of Iranian Economy
مراجع
آهنگری، عبدالمجید و کامران‌پور، سعیده (1395). "تأثیر توسعه مالی و ارزش افزوده بر مصرف انرژی در بخش‌های صنعت و کشاورزی ایران". فصلنامه مطالعات اقتصادی کاربردی ایران، سال پنجم، شماره 19، 286-269.
ابراهیمی، محسن و آل مراد جبدرقی، محمود (1391). "توسعه بازارهای مالی و مصرف انرژی در کشورهای گروه D8". فصلنامه پژوهش‌ها و سیاست‌های اقتصادی، سال بیستم، شماره 61، 174-159.
ابویی مهریزی، عطیه؛ فریدزاد، علی و بالونژاد، روزبه (1397). "سنجش آثار توزیعی ناشی از افزایش قیمت حامل‌های انرژی در ایران: مقایسه مدل‌های قیمتی داده-ستانده". فصلنامه علمی پژوهشی پژوهش‌های رشد و توسعه اقتصادی، دوره 8، شماره 30، 187-167.
اسدی، علی و اسماعیلی، سیدمیثم (1392). "بررسی وجود رابطه پویا میان مصرف انرژی و توسعه مالی در ایران". فصلنامه سیاست‌های راهبردی و کلان، سال یکم، شماره 3، 38-17.
اقبالی، علیرضا؛ گسکری، ریحانه؛ مرادی، مهدیس و پرهیزی، هادی (1394). "بررسی شدت انرژی در کشورهای نفتی و غیرنفتی". تحقیقات اقتصادی، شماره 110، 20-1.
اکبریان، رضا و حیدری پور، سیدمحسن (1388). "بررسی تأثیر توسعه بازار مالی بر رشد اقتصاد در ایران طی سال‌های 1386-1345". پژوهشنامه اقتصادی، سال نهم، شماره 3، 63-43.
حسینی، سیدمهدی؛ اشرفی، یکتا و صیامی عراقی، ابراهیم (1390). "بررسی رابطه توسعه مالی و رشد اقتصادی در ایران با معرفی متغیرهای جدید". فصلنامه پژوهش‌ها و سیاست‌های اقتصادی، دوره نوزدهم، شماره 60، 34-19.
حمیدی، آرزو؛ نوفرستی، محمد و ورهرامی، ویدا (1396). "بررسی رابطه میان توسعه مالی و مصرف انرژی در کشورهای منتخب نفتی با استفاده از مدل پنل پویا". پژوهش‌های اقتصاد پولی، مالی، دوره بیست و چهارم، شماره 13، 174-150.
خورسندی، مرتضی؛ محمدی، تیمور؛ خزایی، محمدمهدی و بهروز، عارف (1394). "بررسی اثر توسعه مالی بر مصرف انرژی با روش گشتاورهای تعمیم یافته (منتخبی از کشورهای در حال توسعه نفتی و غیرنفتی)". فصلنامه اقتصاد مالی و توسعه، سال نهم، شماره 33، 34-15.
دهقان شبانی، زهرا (1396). "تحلیل تأثیر توسعه مالی بر تمرکز فعالیت­های صنعتی و رشد اقتصادی در ایران: رویکرد داده‌های تابلویی پویای فضایی". فصلنامه پژوهش‌های رشد و توسعه اقتصادی، سال هفتم، شماره 27، ‌94-81.
دیلمی‌نژاد، رضا و استاد، حسین رضا (1389). "بررسی رابطه بین مصرف انرژی و ارزش افزوده بخش‌های منتخب اقتصادی ایران". فصلنامه پژوهش‌ها و سیاست‌های اقتصادی، سال هجدهم، شماره 55، 140-125.
سلیمی‌فر، مصطفی؛ حق‌نژاد، امین و رحیمی، محسن (1389). "بررسی تأثیر عوامل تولید بر شدت مصرف انرژی در ایران: یک تجزیه و تحلیل مبتنی بر تابع کاب-داگلاس". مجله دانش و توسعه، سال هفدهم، شماره 34، 20-1.
سیف، اله مراد (1387). "شدت انرژی: عوامل تأثیرگذار و تخمین یک تابع پیشنهادی". فصلنامه مطالعات اقتصاد انرژی، سال پنجم، شماره 18، 201-177.
عصاری، عباس؛ ناصری، علیرضا و آقایی خوندابی، مجید (1387). "توسعه مالی و رشد اقتصادی: مقایسه کشورهای نفتی عضو اوپک و غیرنفتی در حال توسعه، با استفاده از روش گشتاورهای تعمیم یافته (GMM)". مجله تحقیقات اقتصادی. شماره 82، 161-141.
فرازمند، حسن؛ کامران‌پور، سعیده و قربان نژاد، مجتبی (1394). "ارتباط بین توسعه مالی، رشد اقتصادی و مصرف انرژی در ایران؛ رویکرد آزمون باند و علّیت تودا و یاماموتو". فصلنامه اقتصاد مقداری، دوره دهم، شماره 1، 58-33.
فشاری، مجید (1397). "بررسی تأثیر نظام‌های بی‌ثباتی نرخ واقعی ارز بر جریان سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی ایران (رهیافت غیرخطی الگوی چرخشی مارکوف)". فصلنامه علمی پژوهشی پژوهش‌های رشد و توسعه اقتصادی، دوره 8، شماره 31، 150-135.
فطرس، محمدحسن؛ آقازاده، اکبر و جبرائیلی، سودا (1390). "تأثیر رشد اقتصادی بر مصرف انرژی تجدیدپذیر مقایسه تطبیقی کشورهای منتخب عضو سازمان همکاری‌های اقتصادی و توسعه و غیرعضو (شامل ایران)". فصلنامه پژوهش‌ها و سیاست‌های اقتصادی، سال نوزدهم، شماره 60، 98-81.
قائد، ابراهیم؛ دهقانی، علی و فتاحی، محمد (1398). "بررسی تأثیر انواع انرژی‌های تجدیدپذیر بر رشد اقتصادی ایران". فصلنامه علمی پژوهشی پژوهش‌های رشد و توسعه اقتصادی، دوره 9، شماره 35، 148-137.
گلی، زینت و اشرفی، یکتا (1389). "بررسی شدت انرژی کشور و تجزیه آن با استفاده از شاخص ایده‌آل فیشر در ایران". فصلنامه پژوهش‌ها و سیاست‌های اقتصادی، سال هجدهم، شماره 54، 54-35.
محمدزاده، پرویز؛ بهبودی، داوود و ابراهیمی، سعید (1392). "رابطه میان مصرف انرژی و توسعه مالی در ایران". فصلنامه مطالعات اقتصاد انرژی، دوره دهم، شماره 39، 104-77.
محمدی، حسین؛ اعلایی، محمدمهدی و اصغرنژاد، الهام (1393). "بررسی عوامل مؤثر بر توسعه مالی در کشورهای عضو سازمان کنفرانس اسلامی". فصلنامه سیاست‌های راهبردی و کلان، دوره دوم، شماره 6، 37-25.
مرتضوی، سیدابوالقاسم؛ الهی، مهدی و اسعدی، محمدعلی (1397). "تأثیر رشد اقتصادی بر مصرف انرژی در بخش‌های مختلف اقتصاد ایران". فصلنامه علمی نظریه‌های کاربردی اقتصاد، دوره پنجم، شماره 3، 20-1.
مهرآرا، محسن و زارعی، مسعود (1390). "اثرات غیرخطی مصرف انرژی بر رشد اقتصادی مبتنی بر رویکرد حد آستانه‌ای". فصلنامه علمی پژوهشی پژوهش‌های رشد و توسعه اقتصادی، سال دوم، شماره 5، 43-11.
هراتی، جواد؛ زمانیان، غلامرضا و تقی زاده، حجت (1396). "رابطه بین توسعه مالی و مصرف انرژی: مقایسه بین کشورهای در حال توسعه و پیشرفته". فصلنامه پژوهش‌های اقتصادی ایران، دوره بیست و دوم، شماره 73، 236-197.
Ayres, R. U. & Warr, B. (2002). “Useful Work and Information as Drivers of Economic Growth”. Ecological Economics,73, 93-102.
Bernanke, B. (1986). “Alternative Explorations of the Money-Income Correlation”. Carnegie-Rochester Series on Public Policy, 25, 49-99.
Berndt, E. R. & Wood, O. (1975). “Technology, Prices and the Derived Demand for Energy”. Review of Economics and Statistics, 57, 250-268.
Blanchard, O. J. & Quah, d. (1989). “The Dynamic Effects of Aggregate Demand and Supply Disturbances”. American Economic Review, 79(4), 655-673.
Bzhalava, E. (2014). “Determinants of Financial Development”. Master Thesis, Charles University in Prague. 1-77.
Calderon, C. & Liu, L. (2003). “The Direction of Causality Between Financial Development and Economic Growth”. Journal of Development Economics, 72(1), 321-334.
Chang, S. C. (2015). “Effects of Financial Developments and Income on Energy Consumption”. International Review of Economics and Finance, 35, 28-44.
Christopoulos, D. K. & Tsionas, E. G. (2004). “Financial Development and Economic Growth: Evidence from Panel Unit Root and Cointegration Tests”. Journal of Development Economics, 73(4), 55–74.
Cleveland, C., Kaufman, R. K. & Stern, D. I. (2000). “Aggregation and the Role of Energy in the Economy”. Ecological Economics, 32(2), 301-317.
Deichmann, U., Reuter, A., Vollmer, S. & Zhang, F. (2018). “Relationship between Energy Intensity and Economic Growth: New Evidence from a Multi-Country Multi-Sector Data Set”. The World Bank.
Eren, B. M., Taspinar, N. & Gokmenoglu, K. K. (2019). “The Impact of Financial Development and Economic Growth on Renewable Energy Consumption: Empirical Analysis of India”. Science of the Total Environment, 663, 189-197.
Foon Tang, C. (2009). “Electricity Consumption, Income, Foreign Direct Investment, and population in Malaysia: New Evidence from multivariate Framework Analysis”. Journal of Economic Studies, 36(4), 371-382.
Fung, H. K. (2009). “Financial Development and Economic Growth: Convergence or Divergence?”. Journal of International Money and Finance, 28(1), 56–78.
Galli, R. (1999). “The Relationship between Energy Intensity and Income Levels: Forecasting Long Term Energy Demand in Asia Emerging Countries”. The Energy Journal, 19(4), 85-105.
Gries, T. & Redlin, M. (2012). “Trade Openness and Economic Growth: A Panel Causality Analysis”. In International conferences of RCIE, KIET, and APEA.
Hassan, M. K., Sanchez, B. & Yu, J. S. (2011). “Financial Development and Economic Growth: New Evidence from Panel Data”. The Quarterly Review of Economics and finance, 51(1), 88-104.
Kakar, Z. K., Khilji, B. A. & Khan, M. J. (2011). “Financial Development and Energy Consumption: Empirical Evidence from Pakistan”. International Journal of Trade, Economics and Finance, 2(6), 469-471.
Kilian, L. (1998). “Small-Sample Confidence Intervals for Impulse-Response Functions”. The Review of Economics and Statistics, 80(2), 218-230.
King, R. G. & Levine, R. (1993). “Finance, Entrepreneurship and Growth”. Journal of Monetary Economics, 32, 1-30.
Kummel, R., Julian, H. & Lindenberger, D. (2002). “Capital, Labor, Energy and Creativity: Modelling Innovation Diffusion”. Structural Change and Economic Dynamics, 13(3), 415-433.
Lean, H. H. & Smyth, R.) 2010(. “On the Dynamics of Aggregate Output, Electricity Consumption and Exports in Malaysia: Evidence from Multivariate Granger Causality Tests”. Applied Energy, 87, 1963-1971.
Lee, J. W. (2013). “The Contribution of Foreign Direct Investment to Clean Energy Use, Carbon Emissions and Economic Growth”. Energy Policy, 55,483-489.
Liang, Q. & Teng, J. Z. (2006). “Financial Development and Economic Growth: Evidence from China”. China Economic Review, 17, 395-411.
Mehrara, M. & Musai, M. (2012). “Energy Consumption, Financial Development and Economic Growth: An ARDL Approach for the Case of Iran”. International Journal of Business and Behavioral Sciences, 2(6), 92-99.
Metcalf, G. (2008). “An Empirical Analysis of Energy Intensity and its Determinants at the State Level”. The Energy Journal, 29(3), 1-26.
Mielnik, O. & Goldemberg, J. (2002). “Foreign Direct Investment and Decoupling Between Energy and Gross Domestic Product in Developing Countries”. Energy Policy, 30(2), 87-89.
Mudakkar, S. R., Zaman, K., Shakir, H., Arif, M., Naseem, I. & Naz, L. (2013). “Determinants of Energy Consumption Function in SAARC Countries: Balancing the odds”. Renewable and Sustainable Energy Reviews, 28, 566-574.
Omri, A. & Kahouli, B. (2013). “Causal Relationships Between Energy Consumption, Foreign Direct Investment and Economic Growth: Fresh Evidence from Dynamic Simultaneous-Equations Models”. Energy Policy, 67, 913-922.
Ouyang, Y. & Li, P. (2018). “On the Nexus of Financial Development, Economic Growth, and Energy Consumption in China: New Perspective from a GMM Panel VAR Approach”. Energy Economics, 71, 238-252.
Pagano, M. (1993). “Financial Markets and Growth: An Overview”. European Economic Review, 37(23), 613-622.
Pan, X., Uddin, M. K., Han, C. & Pan, X. (2019). “Dynamics of Financial Development, Trade Openness, Technological Innovation and Energy Intensity: Evidence from Bangladesh”. Energy, 171, 456-464.
Pesaran, M. H., Shin, Y. & Smith, R. J. (2001). “Bounds Testing Approaches to the Analysis of Level Relationships”. Journal of Applied Econometrics, 16(3), 289-326.
Phoumin, H. & Kimura, F. (2014). “Trade-off Relationship between Energy Intensity—Thus Energy Demand—and Income Level: Empirical Evidence and Policy Implications for ASEAN and East Asia Countries”. ERIA Discussion Paper Series, 2014-15.
Sadorsky, P. (2010). “The Impact of Financial Development on Energy Consumption in Emerging Economies”. Energy Policy, 38(5), 2528–2535.
Sadorsky, P. (2011). “Financial Development and Energy Consumption in Central and Eastern European Frontier Economies”. Energy Policy, 39(2), 999-1006.
Sadrosky, P. (2009). “Renewable Energy Consumption and Income in Emerging Economics”. Energy Policy, 37, 4021-4928.
Seetanah, B., Padachi, K., Hosany, J. & Seetanah, B. (2011). “Determinants of Financial Development: The Case of Mauritius”. In Finance and Corporate Governance Conference. 1-34.
Shahbaz, M. & Lean, H. H. (2012). “Does Financial Development Increase Energy Consumption? The Role of Industrialization and Urbanization in Tunisia”. Energy Policy, 40, 473-479.
Shahbaz, M., Khan, S. & Tahir, M. I. (2013). “The Dynamic Links between Energy Consumption, Economic Growth, Financial Development and Trade in China: Fresh Evidence from Multivariate Framework Analysis”. Energy Economics, 40, 8-21.
Shahbaz, M., Van Hoang, T. H., Mahalik, M. K. & Roubaud, D. (2017). “Energy Consumption, Financial Development and Economic Growth in India: New Evidence from a Nonlinear and Asymmetric Analysis”. Energy Economics, 63, 199-212.
Siddique, H. M. A. & Majeed, M. T. (2015). “Energy Consumption, Economic Growth, Trade and Financial Development Nexus in South Asia”. Pakistan Journal of Commerce and Social Sciences, 9(2), 658-682.
Tang, C. F. & Tan, E. C. (2013). “Exploring the Nexus of Electricity Consumption, Economic Growth, Energy Prices and Technology Innovation in Malaysia”. Applied Energy, 104, 297-305.
Zainal Abidin, I. S., Haseeb, M., Azam, M. & Islam, R. (2015). “Foreign Direct Investment, Financial Development, International Trade and Energy Consumption: Panel Data Evidence from Selected ASEAN Countries”. International Journal of Energy Economics and Policy, 5(3), 841-848.
پژوهش‌های رشد و توسعه اقتصادی
دوره 10، شماره 40
مهر 1399
صفحه 76-55
فایل ها
سابقه مقاله
  • تاریخ دریافت: 06 شهریور 1398
  • تاریخ بازنگری: 03 مهر 1398
  • تاریخ پذیرش: 29 مهر 1398
هم رسانی
ارجاع به این مقاله
آمار