سعید شوالپور؛ آرمین جبارزاده؛ حسین خنجرپناه
دوره 5، مکرر دوم شماره 20 ، اسفند 1394، ، صفحه 45-41
چکیده
بازار جهانی محصولات کشاورزی استراتژیک مانند کنجاله سویا و گندم، تحت تأثیر نوسانات قیمت نفت قرار دارد و این موضوع بر تصمیمات سیاستگذاران و تولیدکنندگان این حوزه تأثیرگذار است. در این مقاله، با توجه به اهمیت ریسکهای وارد شده بر قیمت نفت، سعی شده است تا تأثیر ریسک بازار نفت بر بازار محصولات کشاورزی مشخص گردد. به همین دلیل، بازده روزانه ...
بیشتر
بازار جهانی محصولات کشاورزی استراتژیک مانند کنجاله سویا و گندم، تحت تأثیر نوسانات قیمت نفت قرار دارد و این موضوع بر تصمیمات سیاستگذاران و تولیدکنندگان این حوزه تأثیرگذار است. در این مقاله، با توجه به اهمیت ریسکهای وارد شده بر قیمت نفت، سعی شده است تا تأثیر ریسک بازار نفت بر بازار محصولات کشاورزی مشخص گردد. به همین دلیل، بازده روزانه قیمت جهانی کنجاله سویا و گندم به عنوان مهمترین نهادههای کشاورزی و نفت برنت در طول بازه زمانی 1 می 2007 تا آخر سال 2014 برای مدلسازی به کار رفته است. به منظور بررسی ارتباط بین بازارها، از مدلهای تصحیح خطای برداری و واریانس ناهمسان شرطی تعمیمیافته چندمتغیره با ساختارهای VECH، BEKK و CCC استفاده شده است. نتایج مشخص میکند که بین بازارهای مورد بررسی، یک رابطه بلندمدت برقرار است. همچنین، بهترین روش برای مدلسازی سرریز ریسک، روش CCC بوده است که نتایج آن نشان میدهد سرریز ریسک مثبت و معنادار بین بازارهای نفت خام و محصولات کشاورزی وجود دارد.
امیرحسین غفاری نژاد؛ مجید مداح
چکیده
در ادبیات اقتصاد کلان سیاسی بر نقش رقابت سیاسی در عملکرد اقتصادی کشورها تأکید می شود؛ رقابت سیاسی از طریق اثرگذاری بر نحوه تخصیص منابع و کیفیت سیاست های اقتصادی می تواند رشد اقتصادی را تحت تأثیر قرار دهد. این مقاله اثر رقابت سیاسی بر عملکرد اقتصادی در ایران را در چارچوب یک مدل رشد پویا با استفاده از دادههای سالانه 97-1364 و روش برآورد ...
بیشتر
در ادبیات اقتصاد کلان سیاسی بر نقش رقابت سیاسی در عملکرد اقتصادی کشورها تأکید می شود؛ رقابت سیاسی از طریق اثرگذاری بر نحوه تخصیص منابع و کیفیت سیاست های اقتصادی می تواند رشد اقتصادی را تحت تأثیر قرار دهد. این مقاله اثر رقابت سیاسی بر عملکرد اقتصادی در ایران را در چارچوب یک مدل رشد پویا با استفاده از دادههای سالانه 97-1364 و روش برآورد سازگار با خودهمبستگی و ناهمسانی واریانس (HAC) مورد بررسی قرار می دهد که در این راستا از شاخص های درجه عدم همسویی دولت و مجلس، توازن قدرت، توزیع قدرت، تنوع جناحی، آزادی سیاسی و اقتصادی و یک شاخص ترکیبی به عنوان عوامل تعیینکننده رقابت سیاسی استفاده شده است. نتایج برآوردها، فرضیه اثر غیرخطی رقابت سیاسی بر رشد اقتصادی به شکلU را در اقتصاد ایران تأیید می کند، به نحوی که با افزایش رقابت سیاسی در ابتدا تولید ناخالص داخلی واقعی سرانه کاهش می یابد اما پس از مقدار بهینه (حداقل رقابت سیاسی)، تولید افزایش می یابد. در این مرحله بازیگران نظام سیاسی با پذیرش قواعد رقابت سیاسی و پرهیز از سیاستهای جناحی بر تنظیم و اجرای سیاستهای ارتقاء دهنده رشد اقتصادی متمرکز می شوند. این وضعیت که یادگیری رقابت سیاسی نام دارد، جامعه را از منافع رقابت بین جناح های سیاسی بهره مند می کند. یافتههای مقاله از افزایش رقابت سیاسی به عنوان یکی از منابع رشد اقتصادی حمایت می کند.
درجه تمرکز
زهرا کریمی موغاری؛ جواد براتی
دوره 7، شماره 26 ، فروردین 1396، ، صفحه 49-70
چکیده
نابرابری منطقهای پدیدهای چند بُعدی است که عرصههای مختلف اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی را در برمیگیرد. به همین دلیل برای سنجش توسعه منطقهای در هر کشور معرفی شاخص ترکیبی چند بُعدی ضروری است. این مطالعه با هدف تعیین سطح نابرابری منطقهای استانهای ایران و شناسایی تعیینکنندههای اصلی این نابرابری، به معرفی یک شاخص ترکیبی برای ...
بیشتر
نابرابری منطقهای پدیدهای چند بُعدی است که عرصههای مختلف اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی را در برمیگیرد. به همین دلیل برای سنجش توسعه منطقهای در هر کشور معرفی شاخص ترکیبی چند بُعدی ضروری است. این مطالعه با هدف تعیین سطح نابرابری منطقهای استانهای ایران و شناسایی تعیینکنندههای اصلی این نابرابری، به معرفی یک شاخص ترکیبی برای سنجش نابرابری منطقهای پرداخته است. برای این منظور، 25 نماگر در 5 بُعد مختلف (اقتصادی، دانش و سرمایه انسانی، زیربنایی، اجتماعی-فرهنگی و بهداشتی و زیستمحیطی) انتخاب شده و اطلاعات مربوط به سالهای 1380 و ۱۳۹۲ برای این نماگرها استخراج شده است. همچنین با اعمال یک نوآوری، روش تحلیل مؤلفه اصلی دومرحلهای برای سنجش سطح توسعه منطقهای به کار گرفته شده است. نتایج نشان میدهد که نابرابری منطقهای طی دوره مورد بررسی، رو به کاهش میباشد. استان تهران، یزد و سمنان در این دوره، به ترتیب به عنوان استانهای با بالاترین سطح توسعه قرار داشتهاند و استان سیستان و بلوچستان نیز در رتبه انتهایی توسعه، ثابت بوده است. نتایج بیانگر این نکته است که وضعیت مناسب شاخصهای اقتصادی و سرمایه انسانی در استانهای با سطح توسعه بالاتر، عامل اصلی نابرابری در توسعه منطقهای میباشد. همچنین، تراکم جمعیتی بالا، امکان ارائه خدمات زیربنایی، بهداشتی و آموزشی را در استانهای با توسعه بالاتر موجب شده است. از سوی دیگر، برخورداری از سرریزهای دانش و سرمایهگذاری، عاملی مؤثر بر توسعه استانهای مجاور تهران میباشد.
دکتر محمد حسن فطرس؛ اسماعیل ترکمنی
دوره 2، شماره 7 ، شهریور 1391، ، صفحه 50-33
چکیده
این مقاله با استفاده از روش سیستم معادلات همزمان به بررسی تاثیر توسعه انسانی تعدیل شده بر رشد اقتصادی پایدار برای دورهی زمانی 1980 تا 2008 کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه در سه گروه کشورهای با درآمد سرانه بالا، با درآمد سرانه متوسط و با درآمد سرانه پایین پرداخته است. نتایج برآورد معادله رشد اقتصادی به روش 3SLS بیانگر آن است که شاخص ...
بیشتر
این مقاله با استفاده از روش سیستم معادلات همزمان به بررسی تاثیر توسعه انسانی تعدیل شده بر رشد اقتصادی پایدار برای دورهی زمانی 1980 تا 2008 کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه در سه گروه کشورهای با درآمد سرانه بالا، با درآمد سرانه متوسط و با درآمد سرانه پایین پرداخته است. نتایج برآورد معادله رشد اقتصادی به روش 3SLS بیانگر آن است که شاخص توسعه انسانی تعدیل شده تاثیر مثبتی روی رشد اقتصادی هر سه گروه کشورها دارد؛ اما ضریب این تاثیرگذاری در کشورهای با درآمد سرانه بالا 4/12، در کشورهای با درآمد سرانه متوسط 2/5 و در کشورهای با درآمد سرانه پایین 8/5 میباشد. به بیان دیگر تاثیر شاخص توسعه انسانی تعدیل شده بر رشد اقتصادی در کشورهای توسعه یافته بیش از دو برابر آن در کشورهای در حال توسعه است. نتایج بررسی معادله ناپایداری، یک رابطهی N واژگون بین ناپایداری و شاخص توسعه انسانی تعدیل شده در کشورهای با درآمد سرانه بالا را نشان میدهد؛ در حالیکه برای کشورهای با درآمد سرانه متوسط و پایین، یک رابطهی N شکل بین ناپایداری و شاخص توسعه انسانی تعدیل شده بهدست میآید.
زهرا افشاری؛ شمساله شیرینبخش؛ سیده نثار ابراهیمی
دوره 2، شماره 8 ، آذر 1391، ، صفحه 50-37
چکیده
اندازه دولت اثرات مثبت و منفی بر رشد اقتصاد دارد. در این مقاله، الگوی تحلیلی را برای بررسی تأثیر اندازه دولت بر شاخص توسعه انسانی (HDI) برمیگزینیم و برای برازش تحلیل تجربی، از روش گشتاورهای تعمیم یافته دومرحلهای (GMM) در چارچوب دادههای ترکیبی (panel data) برای 30 کشور توسعه یافته و 34 کشور درحالتوسعه در بازه سالهای 2009-1980 استفاده نمودهایم. ...
بیشتر
اندازه دولت اثرات مثبت و منفی بر رشد اقتصاد دارد. در این مقاله، الگوی تحلیلی را برای بررسی تأثیر اندازه دولت بر شاخص توسعه انسانی (HDI) برمیگزینیم و برای برازش تحلیل تجربی، از روش گشتاورهای تعمیم یافته دومرحلهای (GMM) در چارچوب دادههای ترکیبی (panel data) برای 30 کشور توسعه یافته و 34 کشور درحالتوسعه در بازه سالهای 2009-1980 استفاده نمودهایم. نتایج نشان میدهند اثر هزینههای مصرفی و سرمایهگذاری دولت بر HDI متفاوت است؛ و با مقایسه هزینههای دولت بر HDI در کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه، دریافتیم اثر هزینههای دولت بر HDIدر سطوح متفاوت توسعه یافتگی، متفاوت است. اندازه بهینهی سهم هزینههای مصرفی در تولید ناخالص داخلی در کشورهای توسعه یافته، بزرگتر از کشورهای در حال توسعه میباشد؛ درحالی که، افزایش هزینههای سرمایهای در کشورهای درحال توسعه، خطی با شیب مثبت است.
اقتصاد کلان
مصطفی اسکندری؛ علی نصیری اقدم؛ حمید محمدی؛ حمیدرضا میرزایی
دوره 7، شماره 25 ، دی 1395، ، صفحه 51-64
چکیده
یارانه با تحریف قیمتها، مانع تخصیص بهینه منابع، کاهش رشد اقتصادی و کسری بودجه، بر بخشهای اقتصادی آثار جبرانناپذیری بر جای میگذارد، اجرای سیاست هدفمندیسازی یارانهها، با تعیین روند متغیرهای کلان اقتصادی (تغییرات تولید، تغییرات قیمت و....)، سیاستگذاران اقتصادی را به اهداف اقتصادی نزدیکتر میکند. در پژوهش حاضر ...
بیشتر
یارانه با تحریف قیمتها، مانع تخصیص بهینه منابع، کاهش رشد اقتصادی و کسری بودجه، بر بخشهای اقتصادی آثار جبرانناپذیری بر جای میگذارد، اجرای سیاست هدفمندیسازی یارانهها، با تعیین روند متغیرهای کلان اقتصادی (تغییرات تولید، تغییرات قیمت و....)، سیاستگذاران اقتصادی را به اهداف اقتصادی نزدیکتر میکند. در پژوهش حاضر با استفاده از جدول داده–ستانده 65 بخشی سال 1392 که تعدیل و بهروزآوری شده به روش (RAS) جدول داده–ستانده 65 بخشی سال 1385 است اثر افزایش قیمت حاملهای انرژی (بنزین، نفتسفید، گازوئیل، نفتکوره، گازمایع، برق و گازطبیعی) در فازهای اول (1389) و دوم (1393) هدفمندی یارانهها بر نرخ رشد تولیدات بخشهای اقتصادی بررسی شده به طوریکه میانگین نرخ رشد تولیدات بخشهای حمل و نقل 13/16- درصد، صنایع و معادن 37/17- درصد کاهش مییابد و این کاهش به دلیل وابستگی زیاد به حاملهای انرژی و به دنبال آن میانگین قیمت نسبی زیاد به ترتیب 25/2 و 53/1 درصد است. از طرفی متوسط نرخ رشد تولیدات بخش کشاورزی 45/8 درصد افزایش مییابد و این افزایش به دلیل وابستگی پایین به حاملهای انرژی و به دنبال آن میانگین قیمت نسبی (8028/0) پایین است. نتایج حاکی از آن است که زغالسنگ کمترین کاهش نرخ رشد تولید را داشته است و میتوان نتیجه گرفت زغالسنگ جانشین حاملهای انرژی شده است.
آلودگی هوا
روح اله شهنازی؛ ابراهیم هادیان؛ لطف الله جرگانی
دوره 7، شماره 28 ، مهر 1396، ، صفحه 51-70
چکیده
روند رو به افزایش مصرف انرژی، گرچه رشد سریع اقتصادی جوامع مدرن صنعتی را میسر کرده، اما به واسطه نشر آلایندههای حاصل از احتراق و افزایش غلظت دی اکسید کربن در اتمسفر، جهان را با تغییرات برگشتناپذیر مواجه ساخته است. با توجه به تفاوت ارتباط میان مصرف انرژی، رشد اقتصادی و انتشار گاز دی اکسید کربن در هر بخش، تصمیمگیری در مورد ...
بیشتر
روند رو به افزایش مصرف انرژی، گرچه رشد سریع اقتصادی جوامع مدرن صنعتی را میسر کرده، اما به واسطه نشر آلایندههای حاصل از احتراق و افزایش غلظت دی اکسید کربن در اتمسفر، جهان را با تغییرات برگشتناپذیر مواجه ساخته است. با توجه به تفاوت ارتباط میان مصرف انرژی، رشد اقتصادی و انتشار گاز دی اکسید کربن در هر بخش، تصمیمگیری در مورد اجرای سیاست صرفهجویی در مصرف حاملهای انرژی جهت کاهش انتشار گاز دی اکسید کربن بدون کند شدن رشد اقتصادی، نیازمند بررسی دقیقتر این رابطه برای هر بخش است. در این مطالعه وجود رابطه علّیت بین مصرف حاملهای مختلف انرژی با رشد اقتصادی و انتشار گاز دی اکسید کربن در بخشهای مختلف اقتصادی (خانگی، عمومی و تجاری، صنعت، کشاورزی و حمل و نقل)، در دوره 1391-1376 با استفاده از روش علّیت تودا و یاماموتو در ایران مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج نشان میدهد، در بخش کشاورزی نتایج حکایت از وجود رابطه علّیت یکطرفه از مصرف حاملهای انرژی به رشد اقتصادی دارد. اما در مورد انتشار گاز دی اکسید کربن وجود رابطه علّیت تأیید نشده است. در بخشهای حمل و نقل و خانگی، عمومی و تجاری وجود رابطه علّیت دوطرفه از متغیر رشد اقتصادی و انتشار گاز دی اکسید کربن با حاملهای انرژی تأیید شده است. در بخش صنعت رابطه علّیت یکطرفه از رشد اقتصادی به گاز، برق به رشد اقتصادی و رابطه علّیت دوطرفه از رشد اقتصادی به زغالسنگ وجود دارد. همچنین رابطه علّیت یکطرفه از انتشار گاز دی اکسید کربن به نفت و رابطه علّیت دوطرفه از انتشار گاز دی اکسید کربن به سایر متغیرها غیر از نفت وجود دارد
محمدنبی شهیکیتاش؛ صابر مولایی؛ خدیجه دینارزهی
دوره 4، شماره 16 ، آبان 1393، ، صفحه 52-41
چکیده
هدف محوری این مقاله بررسی تأثیر رشد اقتصادی بر ضریب کاردینالی رفاه در اقتصاد ایران میباشد. از اینرو برای سنجش اثر سرریز رشد اقتصادی بر رفاه اجتماعی، از رهیافت بیزین و برآورد توابع چگالی پسین و پیشین و متوسط ضرایب بیزی استفاده شده است. در این مقاله از الگوریتم نمونهگیری گیبس که ابزاری قدرتمند به منظور شبیهسازی توزیع پسین است، ...
بیشتر
هدف محوری این مقاله بررسی تأثیر رشد اقتصادی بر ضریب کاردینالی رفاه در اقتصاد ایران میباشد. از اینرو برای سنجش اثر سرریز رشد اقتصادی بر رفاه اجتماعی، از رهیافت بیزین و برآورد توابع چگالی پسین و پیشین و متوسط ضرایب بیزی استفاده شده است. در این مقاله از الگوریتم نمونهگیری گیبس که ابزاری قدرتمند به منظور شبیهسازی توزیع پسین است، استفاده شده است. نتایج این بررسی مؤید آن است که ارتباط میان تغییرات رشد اقتصادی و رفاه در ایران مثبت بوده است. یعنی جریان رشد اقتصادی تأثیرات مثبتی بر افزایش رفاه در ایران به همراه داشته است، به گونهای که متوسط ضریب بیزی استخراج شده در حدود هفده صدم درصد منجر به تغییر رفاه در طی سالهای 1364 تا 1390 شده است. از اینرو نکتهای که میبایست مدنظر سیاستگذاران اقتصادی کشور قرار گیرد آن است که تلاش شود استراتژیهای رشد محور مورد توجه قرار گیرد و با شناسایی متغیرهای تأثیرگذار بر رشد، بستر مناسبی برای افزایش سطح رشد اقتصادی در ایران فراهم شود و نهادهای کاراتری برای منتفع نمودن فقرا در راستای بهرهمند شدن از منافع و عایدات ناشی از رشد طراحی گردد.
تجارت بینالملل
حنانه آقاصفری؛ میلاد امینی زاده؛ علیرضا کرباسی
چکیده
نهادها و زیرساخت ها به عنوان مجموعه ای از عوامل اجتماعی، قوانین و خدمات زیربنایی از جمله عوامل کلیدی اثرگذار بر تجارت دوجانبه کشورها می باشند. از این رو، در این مطالعه سعی شده است تا اثرات نهادها و زیرساخت ها بر تجارت دوجانبه ایران و شرکای اصلی تجاری مورد بررسی قرار گیرد. به منظور دستیابی به این هدف، از الگوی جاذبه و روش درستنمایی شبه ...
بیشتر
نهادها و زیرساخت ها به عنوان مجموعه ای از عوامل اجتماعی، قوانین و خدمات زیربنایی از جمله عوامل کلیدی اثرگذار بر تجارت دوجانبه کشورها می باشند. از این رو، در این مطالعه سعی شده است تا اثرات نهادها و زیرساخت ها بر تجارت دوجانبه ایران و شرکای اصلی تجاری مورد بررسی قرار گیرد. به منظور دستیابی به این هدف، از الگوی جاذبه و روش درستنمایی شبه بیشینه پوآسن بهره گرفته شده است و برآورد الگو بر اساس داده های تابلویی حجم تجارت میان ایران و شرکای تجاری در حال توسعه و توسعه یافته در دوره زمانی 1382 تا 1395 انجام شده است. نتایج مطالعه بیانگر آن است که اثرات متقابل شاخص های مختلف نهادی بر تجارت دوجانبه ایران با شرکای تجاری در حال توسعه و نیز شرکای تجاری توسعه یافته منفی و معنی دار است. به گونه ای که ایران متمایل به تجارت بیش تر با کشورهای دارای فساد کمتر، ثبات سیاسی بالاتر، مجری قوانین تسهیل کننده تجارت و با دموکراسی بیش تر است. اثرگذاری مثبت و معنی دار متغیرهای تفاوت شاخص های نهادی بر تجارت دوجانبه ایران با شرکای تجاری در حال توسعه و نیز شرکای اصلی توسعه یافته نشان داد که ایران با توجه به داشتن نهادهای ضعیف، متمایل به تجارت بیش تر با شرکایی است که دارای تفاوت نهادی بیش تر یا نهادهای قوی تر هستند. در نهایت، نتایج اثرات متقابل مثبت و معنی دار زیرساخت های حمل و نقل هوایی، شبکه ریلی، اشتراکات تلفن ثابت و اشتراکات تلفن همراه ایران و شرکای تجاری بر تجارت دوجانبه ایران با شرکای تجاری در حال توسعه و نیز شرکای تجاری توسعه یافته گویای آن است که این زیرساخت ها تسهیل کننده تجارت میان ایران و شرکای تجاری است.
محمد علی شعبانی؛ محمود هوشمند؛ علی اکبر ناجی میدانی؛ محمد قربانی
چکیده
شهرها نقش مهمی در توزیع جمعیت و رشد اقتصادی ایفا میکنند. یکی از جنبههایی که در ادبیات اقتصاد شهری به آن پرداخته میشود رابطه افزایش جمعیت شهری و رشد اقتصادی است. شهرنشینی ارتباط بین جمعیت، اشتغال، مهاجرت و محیط انسان ساخت است که توسعه آن در هر زمان و فضای جغرافیایی تحت تاثیر شرایط ملی و بین المللی است. با توجه به اینکه رشد اقتصادی ...
بیشتر
شهرها نقش مهمی در توزیع جمعیت و رشد اقتصادی ایفا میکنند. یکی از جنبههایی که در ادبیات اقتصاد شهری به آن پرداخته میشود رابطه افزایش جمعیت شهری و رشد اقتصادی است. شهرنشینی ارتباط بین جمعیت، اشتغال، مهاجرت و محیط انسان ساخت است که توسعه آن در هر زمان و فضای جغرافیایی تحت تاثیر شرایط ملی و بین المللی است. با توجه به اینکه رشد اقتصادی یک منطقه جغرافیایی تحت تأثیر متغیرها و اثرات سرریز مناطق دیگر قرار دارد علاوه بر وابستگی فضایی ایجاد شده از طریق این متغیرها، اثراتی که در میان تمام مناطق جغرافیایی مشترک هستند نیز موجب ایجاد همبستگی در رشد اقتصادی واحدهای جغرافیایی میشوند لذا لازم است میان وابستگی ایجاد شده توسط این عوامل و وابستگی فضایی ناشی از اثرات فضایی متغیرها تفاوت قائل شد زیرا در غیر این صورت نقش اثرات فضایی پر رنگتر از آنچه واقعیت دارد نشان داده خواهد شد. برای کنترل این اثرات، الگوهای فضایی با و بدون این اثرات در 30 استان ایران برآورد شده است نتایج نشان میدهد حتی با در نظر گرفتن اثرات عوامل عام مشترک، همچنان وجود خودهمبستگی مثبت فضایی بین رشد اقتصادی استانها وجود دارد اما نکتهای که نتایج اعمال اثرات عوامل عام مشترک نشان میدهد این است که در نظر گرفتن این اثرات، باعث کاهش شدت اثر فضایی شده است. همچنین نتایج برآورد الگوی دوربین فضایی پویا، حاکی از آن است که رابطه شهرنشینی و رشد اقتصادی استانهای ایران به صورت U معکوس است و اثرات سرریز شهرنشینی بر رشد اقتصادی استانهای همجوار مثبت و معنیدار میباشد.
هادی غفاری؛ علی یونسی؛ آتنا عابدینی
دوره 6، مکرر شماره 23 ، شهریور 1395، ، صفحه 54-37
چکیده
یکی از مهمترین چالشهای پیش روی توسعه کشاورزی در مناطق روستایی، عدم استفاده بهینه از عوامل تولید بهویژه زمین و آب است که با مسئله خرد بودن و پراکندگی اراضی متعلق به هر یک از بهرهبرداران در ارتباط میباشد. برای حل این چالش در کشورهای مختلف از سیاستهای یکپارچه سازی اراضی به عنوان یک راهحل منطقی و قابل اجرا استفاده شده است. هدف ...
بیشتر
یکی از مهمترین چالشهای پیش روی توسعه کشاورزی در مناطق روستایی، عدم استفاده بهینه از عوامل تولید بهویژه زمین و آب است که با مسئله خرد بودن و پراکندگی اراضی متعلق به هر یک از بهرهبرداران در ارتباط میباشد. برای حل این چالش در کشورهای مختلف از سیاستهای یکپارچه سازی اراضی به عنوان یک راهحل منطقی و قابل اجرا استفاده شده است. هدف از این پژوهش بررسی تأثیر یکپارچه سازی اراضی کشاورزی بر بهرهوری کشاورزی شهرستان شازند میباشد. نوع تحقیق کاربردی و روش مورد استفاده توصیفی- تحلیلی میباشد و برای گردآوری دادهها از روشهای کتابخانهای و میدانی (پرسشنامه و مصاحبه) استفاده شده است. به علت وجود تعداد محدود روستاهایی که در آنها طرح یکپارچه سازی انجام گرفته و همچنین بنا بر نظر کارشناسان جهاد کشاورزی شهرستان شازند، دو روستای حمریان و مهاجران خاک به عنوان نمونه انتخاب گردیدهاند. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از روشهای آماری آزمون ناپارامتری ویلکاکسون (مقایسه دوره زمانی قبل و بعد)، آزمون فریدمن، آزمون کالماگوروف – اسمیرنوف و آزمون تی تست جفتی و مستقل استفاده شده است. نتایج مطالعه نشان میدهد که تفاوت معناداری در دوره قبل و بعد از اجرای طرح در تعداد قطعات اراضی هر بهرهبردار، سطح زیر کشت و همچنین عملکرد گندم و جو، مساحت تحت پوشش آبیاری تحت فشار، هزینه استفاده از ماشین آلات برای شخم، کرت بندی، مرزکشی، نهرکشی و فاروزنی، هزینه آماده سازی زمین، هزینههای کاشت، میزان استفاده از ماشین آلات برای کودپاشی و بذرپاشی، میزان استفاده از ماشین آلات در برداشت، میزان استفاده از ماشین آلات در حمل محصول، میزان استفاده از سموم، میزان استفاده از کارگر و همچنین میزان مصرف آب بهوجود آمده و این امر توانسته است تغییرات مهمی در بهرهوری عوامل تولید ایجاد کند.
حمیدرضا قاسمی؛ محمد صالحی
دوره 5، مکرر اول شماره 20 ، دی 1394، ، صفحه 54-41
چکیده
بخش دام، طیور و شیلات، به عنوان یکی از زیربخشهای کشاورزی؛ علاوه بر ایجاد اشتغال، کمک به رشد و توسعه اقتصادی، رونق بازار و ارزآوری برای کشور؛ نقش مهمی در تأمین غذا و امنیت غذایی جامعه ایفا میکند. بر همین اساس دولتها، همواره اهداف خود را در راستای حمایت و توجه به این بخش برنامهریزی میکنند. طرح توسعه بخش کشاورزی، یکی از مهمترین ...
بیشتر
بخش دام، طیور و شیلات، به عنوان یکی از زیربخشهای کشاورزی؛ علاوه بر ایجاد اشتغال، کمک به رشد و توسعه اقتصادی، رونق بازار و ارزآوری برای کشور؛ نقش مهمی در تأمین غذا و امنیت غذایی جامعه ایفا میکند. بر همین اساس دولتها، همواره اهداف خود را در راستای حمایت و توجه به این بخش برنامهریزی میکنند. طرح توسعه بخش کشاورزی، یکی از مهمترین طرحهای حمایتی دولت از بخش کشاورزی در سال 1390 بوده است. این پژوهش با هدف شناسایی و تعیین تأثیر تسهیلات توسعه بخش کشاورزی بر افزایش تولید محصولات، ایجاد اشتغال، سرانه مصرف و امنیت غذایی در استان مرکزی انجام گرفته است. پژوهش در دو بخش مجزا؛ در بخش اول با استفاده از دادههای تجربی و در بخش دوم با استفاده از پرسشنامه صورت پذیرفته است. یافتههای تحقیق نشان داد که رابطه بین تسهیلات اعطایی و متغیرهای افزایش محصولات، ایجاد اشتغال و دسترسی به غذا از نظر استطاعت مالی، معنی دار و مثبت است، اما بین تسهیلات اعطایی و متغیرهای سرانه مصرف محصولات، کافی بودن غذا و ثبات در عرضه غذا رابطه معناداری وجود ندارد.
رشد اقتصادی
مرتضی صالحی سربیژن
دوره 6، شماره 24 ، مهر 1395، ، صفحه 55-68
چکیده
یکی از مسائل مهم در اقتصاد پیشبینی رشد اقتصادی میباشد. پیشبینی صحیح رشد اقتصادی، اثر مهمی در سیاستگذاری و برنامهریزیهای اقتصادی دولت دارد و میتواند علاوه بر ایجاد زمینه توسعه روشهای جدید پیشبینی، سیاستگذاران را در تصمیمگیری آتی یاری رساند. پیشبینی بر اساس مدلهای چند متغیری اقتصادسنجی با محدودیتهای زیادی همراه ...
بیشتر
یکی از مسائل مهم در اقتصاد پیشبینی رشد اقتصادی میباشد. پیشبینی صحیح رشد اقتصادی، اثر مهمی در سیاستگذاری و برنامهریزیهای اقتصادی دولت دارد و میتواند علاوه بر ایجاد زمینه توسعه روشهای جدید پیشبینی، سیاستگذاران را در تصمیمگیری آتی یاری رساند. پیشبینی بر اساس مدلهای چند متغیری اقتصادسنجی با محدودیتهای زیادی همراه است، بنابراین یک روش جایگزین استفاده از مدلهای تک متغیری است. اما اکثر روشهای تک متغیری برای حصول به نتیجه خوب نیاز به دادههای زیادی دارند. از این رو در این مطالعه کارایی مدل میانگین متحرک خودرگرسیون تجمعیARIMA) ) با روشهای مارکف سوئیچینگ و شبکه عصبی فازی (ANFIS) در پیشبینی رشد اقتصادی ایران مقایسه میشود. برای تخمین مدل از دادههای دوره 1338 تا 1384 استفاده شده است. سپس کارایی این مدلها در پیشبینی رشد اقتصادی ایران برای دوره 1385 تا 1392 با استفاده از معیارهای RMSE، MAE و MAPE ارزیابی و مقایسه شده است. مقایسه این معیارها حاکی از این است که بهترین عملکرد متعلق به روش ANFIS است. همچنین مدل مارکف سوئیچینگ عملکرد بهتری نسبت به مدل ARIMA دارد.
گروه کشورهای منا
محمد حسن فطرس؛ راضیه صحرایی؛ معصومه یاوری
دوره 8، شماره 30 ، فروردین 1397، ، صفحه 55-66
چکیده
امنیت غذایی عامل اصلی سلامت جسمی، فکری و روانی جامعه است و از معیارهای توسعه انسانی است. تأمین امنیت غذایی و دسترسی به غذای کافی و سالم از محورهای رشد و توسعه اقتصادی و از اهداف اصلی هر کشور محسوب میشوند. جنگ و ناامنی به امنیت غذایی صدمه میزند. جنگ عامل عمده تشدید فقر، بیکاری و ناامنی غذایی است. هدف تحقیق حاضر بررسی اثرات جنگ بر ...
بیشتر
امنیت غذایی عامل اصلی سلامت جسمی، فکری و روانی جامعه است و از معیارهای توسعه انسانی است. تأمین امنیت غذایی و دسترسی به غذای کافی و سالم از محورهای رشد و توسعه اقتصادی و از اهداف اصلی هر کشور محسوب میشوند. جنگ و ناامنی به امنیت غذایی صدمه میزند. جنگ عامل عمده تشدید فقر، بیکاری و ناامنی غذایی است. هدف تحقیق حاضر بررسی اثرات جنگ بر امنیت غذایی در 16 کشور منتخب خاورمیانه و شمال آفریقا (منا) در دوره زمانی 2014-1990 است. به منظور برآورد مدل برای بررسی موضوع، از روش اقتصادسنجی پانل دیتای نامتوازن استفاده شد. نتایج نشان دادند که جنگ اثر منفی و معناداری بر امنیت غذایی دارد. اثر متغیرهای تولید ناخالص داخلی سرانه، سهم جمعیت روستایی، نسبت سطح زمینهای زراعی به سطح کل زمینها و میزان استفاده از ماشینآلات کشاورزی در هر هکتار تأثیر مثبت و معنیدار و اندازه جمعیت کل تأثیر منفی و معنادار بر امنیت غذایی داشتند. از اینروی، هر کوششی در جهت کاهش جنگ به معنای بهبود امنیت غذایی و رشد و توسعه خواهد بود.
رشد اقتصادی
علیرضا کازرونی؛ حسین اصغرپور؛ مریم نفیسی مقدم
چکیده
هدف مطالعه حاضر بررسی اثر شاخص ثبات سیاسی و دموکراسی بر رشد اقتصادی در کشورهای منتخب عضو سازمان همکاری اسلامی (OIC) میباشد. برای این منظور از روش پانل پویا در چارچوب روش گشتاورهای تعمیم یافته سیستمی برای 34 کشور عضو OIC در بازه زمانی 2014-1986 استفاده شده است. برای اندازهگیری شاخص ثبات سیاسی با توجه به شرایط کشورهای مورد مطالعه از پنج مؤلفه ...
بیشتر
هدف مطالعه حاضر بررسی اثر شاخص ثبات سیاسی و دموکراسی بر رشد اقتصادی در کشورهای منتخب عضو سازمان همکاری اسلامی (OIC) میباشد. برای این منظور از روش پانل پویا در چارچوب روش گشتاورهای تعمیم یافته سیستمی برای 34 کشور عضو OIC در بازه زمانی 2014-1986 استفاده شده است. برای اندازهگیری شاخص ثبات سیاسی با توجه به شرایط کشورهای مورد مطالعه از پنج مؤلفه درگیری داخلی، درگیری خارجی، دخالت نظامیان در سیاست، تنشهای مذهبی و تنشهای نژادی استفاده خواهد شد. نتایج حاصل از تخمین الگوهای رشد برای این مؤلفهها نشان میدهد که کاهش جنگ داخلی اثر مثبت و معناداری بر رشد اقتصادی در کشورهای مورد بررسی دارد و سایر مؤلفههای ثبات سیاسی اثر معناداری بر رشد اقتصادی ندارند. در ادامه الگوی رشد دیگری با استفاده از شاخص ترکیبی ثبات سیاسی و نیز شاخصهای دموکراسی طراحی شده است. این شاخص متشکل از پنج مؤلفه فوق است که با استفاده از روش تحلیل مؤلفههای اساسی PCA بدست آمده است. نتایج حاکی از آن است که ثبات سیاسی و دموکراسی تأثیر مثبت و معناداری بر رشد اقتصادی در کشورهای OIC دارد. لذا برقراری ثبات سیاسی و دموکراسی در این کشورها همانند سایر کشورهای در حال توسعه میتواند موجبات تسریع رشد اقتصادی را فراهم نماید.
مرتضی عزتی؛ لیلا شهریاری؛ محدثه نجفی؛ علی شفیعی
دوره 3، شماره 12 ، آبان 1392، ، صفحه 56-39
چکیده
این پژوهش با تدوین شاخص اندازهگیری تبعیض اقتصادی بین منطقهای بر پایه نگاه قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، تلاش دارد اثر این تبعیض را بر رشد اقتصادی استانها برآورد کند. دادههای استانی سالهای 1379 تا 1388 گردآوری و مدل رشد با روش دادههای تابلویی اقتصاد سنجی برآورد شده است. متغیر وابسته مدل، تولید ناخالص داخلی و رشد آن ...
بیشتر
این پژوهش با تدوین شاخص اندازهگیری تبعیض اقتصادی بین منطقهای بر پایه نگاه قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، تلاش دارد اثر این تبعیض را بر رشد اقتصادی استانها برآورد کند. دادههای استانی سالهای 1379 تا 1388 گردآوری و مدل رشد با روش دادههای تابلویی اقتصاد سنجی برآورد شده است. متغیر وابسته مدل، تولید ناخالص داخلی و رشد آن و متغیرهای توضیحدهنده مدل، موجودی سرمایه و نیروی کار استان بودهاند که شاخص تبعیض اقتصادی بین منطقهای نیز به صورت شاخص ترکیبی تبعیض اقتصادی بین منطقهای و نیز دو شاخص جداگانه تبعیض اقتصادی بین منطقهای بر پایه ظرفیت و بر پایه نیاز وارد مدل شده و برآوردها انجام شده است. اصلیترین نتایج آن است که تبعیض به سود استانهای دارای ظرفیتها بالا، بر اقتصاد و رشد اثر منفی دارد، اما تبعیض به سود استانهایی که نیازهای انسانی بیشتری دارند و برای رفع بیشتر نیازهای آنها، بر رشد اقتصادی اثر مثبت دارد.
حسن حیدری؛ داود حمیدیرزی
دوره 5، شماره 19 ، تیر 1394، ، صفحه 56-41
چکیده
هدف این پژوهش بررسی فرضیه همگرایی درآمد سرانه نیروی کار در حضور وابستگی فضایی و برآورد اثرات سرریز فضایی رشد اقتصادی در بین 11 کشور حوزه دریای خزر در بازه زمانی 2010- 1990 میباشد. بدین منظور مدل سولوی فضایی در چارچوب دادههای تلفیقی پویای فضایی تخمین زده شده است. بررسی نتایج این تحقیق بیانگر صادق بودن فرضیه همگرایی بتای شرطی برای متغیر ...
بیشتر
هدف این پژوهش بررسی فرضیه همگرایی درآمد سرانه نیروی کار در حضور وابستگی فضایی و برآورد اثرات سرریز فضایی رشد اقتصادی در بین 11 کشور حوزه دریای خزر در بازه زمانی 2010- 1990 میباشد. بدین منظور مدل سولوی فضایی در چارچوب دادههای تلفیقی پویای فضایی تخمین زده شده است. بررسی نتایج این تحقیق بیانگر صادق بودن فرضیه همگرایی بتای شرطی برای متغیر درآمد سرانه نیروی کار در بین کشورهای تحت بررسی میباشد و هر کشور بهطور متوسط با سرعت 2/26 درصد در مسیر رشد متوازن به سمت حالت پایدار خاص خود حرکت میکند. همچنین بر طبق مدل دوربین فضایی، سرریز فضایی مثبت درآمد سرانه نیروی کار در بین کشورهای حوزه دریای خزر برقرار است و در صورتیکه میانگین وزنی لگاریتم درآمد سرانه نیروی کار کشورهای مجاور یک کشور، یک درصد افزایش یابد، بهطور متوسط لگاریتم درآمد سرانه نیروی کار آن کشور به اندازه 75/0 درصد افزایش مییابد. تعمیق همکاری های منطقه ای و گسترش بازارهای مشترک در جهت کسب منافع بیشتر اقتصادی؛ دو پیشنهاد مهم سیاستی این مطالعه میباشد.
جهانی شدن
آنامحمد آق ارکاکلی؛ محمود یحیی زاده فر؛ مهدی نوبخت
دوره 6، شماره 22 ، فروردین 1395، ، صفحه 56-37
چکیده
هدف تحقیق حاضر اندازهگیری و سنجش توسعه بخش مالی بینالملل و بررسی اثر آن بر جهانی شدن اقتصاد در کشورهای منطقه جنوب غربی آسیا و ایران طی سالهای 2011-2004 با استفاده از جدیدترین اطلاعات منتشره بانک جهانی در سال 2014 میباشد. در این تحقیق از نرمافزار اقتصادسنجی Eviews و الگوی رگرسیونی دادههای تابلویی استفاده میشود. بر اساس نتایج این ...
بیشتر
هدف تحقیق حاضر اندازهگیری و سنجش توسعه بخش مالی بینالملل و بررسی اثر آن بر جهانی شدن اقتصاد در کشورهای منطقه جنوب غربی آسیا و ایران طی سالهای 2011-2004 با استفاده از جدیدترین اطلاعات منتشره بانک جهانی در سال 2014 میباشد. در این تحقیق از نرمافزار اقتصادسنجی Eviews و الگوی رگرسیونی دادههای تابلویی استفاده میشود. بر اساس نتایج این مطالعه میانگین شاخص توسعه مالی بینالملل در منطقه آسیای جنوب غربی طی سالهای 2011-2004 معادل 21/0 برآورد شده است و متوسط این امتیاز برای ایران معادل 39/0 بوده که با این امتیاز، ایران در مقایسه با سایر کشورهای منطقه در ردیف کشورهای نسبتاً توسعه یافته در زمینه توسعه بخش مالی بینالملل قرار میگیرد. در نهایت نتایج حاصل از الگوی روند نشان میدهد که، شاخص توسعه مالی بینالملل در منطقه آسیای جنوب غربی و کشور ایران روند نزولی و منفی داشته و مقدار شاخص، طی دوره کاسته شده است. در زمینه اثر توسعه مالی بینالملل بر شاخص جهانی شدن اقتصاد، نتایج تحقیق نشان داد که رابطه معناداری بین توسعه مالی بینالملل و جهانی شدن اقتصاد وجود دارد.
حسن اعمی بنده قرایی؛ فرهاد خداداد کاشی؛ یگانه موسوی جهرمی
چکیده
در مطالعات مختلف برای ارزیابی و اندازهگیری فقر، افراد جامعه بر مبنای خط فقر به دو گروه فقیر و غیر فقیر تفکیک می شوند و سپس با استفاده از اطلاعات خانوارهای فقیر انواع شاخصهای فقر محاسبه میشود. از آنجا که میزان فقر افراد متفاوت است میزان تاثیر هر یک از آنها بر اندازه فقر جامعه متفاوت می باشد. با توجه به نکته اخیر در این مقاله تلاش ...
بیشتر
در مطالعات مختلف برای ارزیابی و اندازهگیری فقر، افراد جامعه بر مبنای خط فقر به دو گروه فقیر و غیر فقیر تفکیک می شوند و سپس با استفاده از اطلاعات خانوارهای فقیر انواع شاخصهای فقر محاسبه میشود. از آنجا که میزان فقر افراد متفاوت است میزان تاثیر هر یک از آنها بر اندازه فقر جامعه متفاوت می باشد. با توجه به نکته اخیر در این مقاله تلاش میشود اندازه فقر در ایران با استفاده از تابع عضویت فازی ارزیابی شود. در این مقاله با استفاده از دادههای خام طرح آماری هزینه و درآمد خانوار مرکز آمار ایران در طی سالهای 1397-1385 و استفاده از شاخص فقر سن در دو حالت معیار ضریب جینی و معیار بن فرونی در دو حالت کلاسیک و فازی میزان فقر محاسبه می شود. نتایج نشان میدهد که استفاده از منطق فازی تأثیر محسوسی بر مقدار فقر دارد به طوری که در حالت کلاسیک میزان فقر به طور قابل ملاحظهای از حالت فازی کمتر است. از طرفی نتایج نشان میدهد که هم در حالت کلاسیک و هم در حالت فازی بهرهگیری از معیار بن فرونی به جای ضریب جینی باعث بالا رفتن فقر میشود.
تکانههای پولی
سید عباس حسینی غفار؛ رسول بخشی دستجردی؛ مجید صامتی؛ هوشنگ شجری
چکیده
مقاله حاضر به بررسی این موضوع میپردازد که تأمین مالی دولت از طریق مالیات تورمی که منجر به تورم میشود چه آثار و پیامدهای کوتاهمدت و بلندمدت روی اقتصاد دارد. نتایج نشان میدهد مالیات تورمی موجب کاهش متغیرهای مصرف، تولید و سرمایهگذاری دربلندمدت میشود. همچنین نتایج حاصل از توابع تکانه سیاستی نشان میدهد که در کوتاهمدت اگرچه ...
بیشتر
مقاله حاضر به بررسی این موضوع میپردازد که تأمین مالی دولت از طریق مالیات تورمی که منجر به تورم میشود چه آثار و پیامدهای کوتاهمدت و بلندمدت روی اقتصاد دارد. نتایج نشان میدهد مالیات تورمی موجب کاهش متغیرهای مصرف، تولید و سرمایهگذاری دربلندمدت میشود. همچنین نتایج حاصل از توابع تکانه سیاستی نشان میدهد که در کوتاهمدت اگرچه افزایش حجم پول منجر به افزایش سرمایهگذاری میشود اما با کاهش ساعات کار خانوارها که از تورم ناشی میشود، مقدار تولید کاهش خواهد یافت و به عنوان مثال، یک افزایش به میزان یک انحراف معیار باعث افزایش نرخ تورم به اندازه 157/1 درصد و کاهش ساعت کار خانوارها به انداره 062/0 درصد، کاهش مانده حقیقی پول به اندازه 157/0 درصد، کاهش تولید به اندازه 0368/0 درصد و کاهش مصرف به اندازه 157/0 درصد خواهد شد. ولی در مقابل، این سیاست باعث افزایش ذخیره سرمایه به اندازه 264/0 درصد و افزایش سرمایهگذاری به اندازه 3/6 درصد خواهد شد.
تولید ناخالص داخلی ایران
اسماعیل ترکمنی؛ محمد حسن فطرس
چکیده
تبدیل عواید حاصل از منابع طبیعی به دستاوردهای توسعه، چالشهایی برای کشورهای صاحب منابع در پی داشته است. این چالشها ناشی از این واقعیتاند که درآمدهای حاصل از منابع طبیعی تمامشدنی، بیثبات و با نااطمینانی همراهند. بسیاری از کشورها برای جلوگیری از نوسانات اقتصادی، رویکردها و ابزارهایی برای مدیریت این درآمدها اتخاذ کردهاند. ...
بیشتر
تبدیل عواید حاصل از منابع طبیعی به دستاوردهای توسعه، چالشهایی برای کشورهای صاحب منابع در پی داشته است. این چالشها ناشی از این واقعیتاند که درآمدهای حاصل از منابع طبیعی تمامشدنی، بیثبات و با نااطمینانی همراهند. بسیاری از کشورها برای جلوگیری از نوسانات اقتصادی، رویکردها و ابزارهایی برای مدیریت این درآمدها اتخاذ کردهاند. پیشنهاد سازمانهای بینالمللی و کارشناسان اقتصادی، تنوع بخشی به درآمدهای منابع در قالب رویکردهای مختلف سرمایهگذاری عمومی است. در این راستا مطالعه حاضر، سیاست افزایش سرمایهگذاری عمومی در ایران به عنوان یک اقتصاد صاحب منابع را در قالب سه رویکرد تدریجی، تهاجمی و محافظهکارانه با استفاده از روش تعادل عمومی پویای تصادفی برای دوره زمانی 1394-1357 ارزیابی میکند. نتایج مطالعه نشان دادند که درپی یک تکانه درآمد نفتی، وضعیت متغیرهای اقتصادی در رویکرد افزایش تدریجی در مقایسه با دو رویکرد دیگر وضعیت بهتری دارند. در رویکرد افزایش تدریجی علاوه بر افرایش تولید و مصرف، بدهیهای عمومی نیز کاهش مییابند.
صادق بختیاری؛ همایون رنجبر؛ سمیه قربانی
دوره 3، شماره 9 ، اسفند 1391، ، صفحه 58-41
چکیده
امروزه در مطالعات انجام شده، بیشتر از شاخصهای ترکیبی برای اندازهگیری رفاه اقتصادی استفاده میشود. یکی از جامعترین شاخصهای ترکیبی موجود برای سنجش میزان رفاه اقتصادی شاخص ارائه شده توسط اوزبرگ میباشد که مرکز مطالعات استاندارد زندگی آن را توسعه داده است. این شاخص از بین متغیرهای اقتصادی، بیشترین اهمیت را به اجزاء مرتبط ...
بیشتر
امروزه در مطالعات انجام شده، بیشتر از شاخصهای ترکیبی برای اندازهگیری رفاه اقتصادی استفاده میشود. یکی از جامعترین شاخصهای ترکیبی موجود برای سنجش میزان رفاه اقتصادی شاخص ارائه شده توسط اوزبرگ میباشد که مرکز مطالعات استاندارد زندگی آن را توسعه داده است. این شاخص از بین متغیرهای اقتصادی، بیشترین اهمیت را به اجزاء مرتبط با ابعاد چهار متغیر مصرف، ثروت، توزیع درآمد و امنیت اقتصادی میدهد و در این مطالعه نیز از این شاخص به عنوان معیار جامع رفاه اقتصادی استفاده میگردد. بر این اساس در مطالعه حاضر، پس از معرفی الگوی شاخص رفاه اقتصادی، برای اولین بار مقدار آن برای منتخبی از کشورهای در حال توسعه در دوره زمانی 2007-2002 مورد محاسبه و مقایسه قرار گرفته است. نتایج حاصل از این پژوهش نشان میدهد که در دوره مورد بررسی به طور متوسط مراکش بیشترین مقدار و بنگلادش کمترین میزان این شاخص را دارا بوده، در حالی که حداکثر رشد در شاخص را ترکیه و حداقل آن را نیز با رشد منفی، بنگلادش به خود اختصاص داده است. ایران نیز جایگاه مطلوبی نداشته و در بین کشورهای مورد مطالعه در رده هشتم قرار دارد.
هادی غفاری؛ مهدی جلولی؛ علی چنگی آشتیانی
دوره 3، شماره 10 ، خرداد 1392، ، صفحه 58-41
چکیده
با ملتهب شدن شرایط اقتصادی کشور بدلیل تحریمهای بینالمللی، تبدیل داراییها به داراییهایی با قدرت نقدشوندگی بالا به منظور جلوگیری از کاهش ارزش پول منجر به افزایش تقاضای بخش خصوصی برای ارز در بازار داخلی گردید. این افزایش تقاضا در نهایت افزایشی فراتر از حد انتظار برای ارز را بوجود آورد که نتیجه سیاستها و اقدامات بینالملل، ...
بیشتر
با ملتهب شدن شرایط اقتصادی کشور بدلیل تحریمهای بینالمللی، تبدیل داراییها به داراییهایی با قدرت نقدشوندگی بالا به منظور جلوگیری از کاهش ارزش پول منجر به افزایش تقاضای بخش خصوصی برای ارز در بازار داخلی گردید. این افزایش تقاضا در نهایت افزایشی فراتر از حد انتظار برای ارز را بوجود آورد که نتیجه سیاستها و اقدامات بینالملل، دولت و بخش خصوصی بوده است. در پی رویدادهای اخیر، کارشناسان وسیاستگزاران مایلند، آثار عدم تعادل در بازار ارز را بر متغیرهای اصلی اقتصادی بدانند. در این مطالعه به بررسی اثرات افزایش نرخ ارز بر رشد اقتصادی بخشهای عمده اقتصاد ایران در قالب یک الگوی اقتصادسنجی کلان ساختاری کوچک مقیاس که به روش نوین همجمعی برآورد شده است، میپردازیم. نتایج نشان میدهد، شوک ارزی مثبت، تولید واقعی در چهار بخش اصلی اقتصاد را مختل میکند و منجر به کاهش در میزان تولید در این چهار بخش اصلی میشود. همچنین، نرخ رشد تولید در همهی بخشهای عمدهی اقتصاد، دچار تنزل میگردد و پس از رسیدن به حداقل خود دوباره روند صعودی به خود میگیرند. ضمنا یافتهها حاکی از آن است که تبعات شوک افزایش نرخ ارز، تولید بخش نفت و گاز را بیشتر دستخوش کاهش قرار میدهد.
تحولات فرهنگی
امیر خادم علیزاده؛ علی افسری
دوره 6، شماره 23 ، تیر 1395، ، صفحه 58-45
چکیده
ادیان الهی با ترویج فضیلتهای اخلاقی تأثیر زیادی در شکلگیری هنجارهای اجتماعی و تقویت سرمایه اجتماعی دارند. هدف این پژوهش، نشان دادن تأثیر آموزههای اعتقادی، مناسکی و اخلاقی اسلام بر سرمایه اجتماعی مسلمانان در 40 کشور جهان با استفاده از شاخص اعتماد تعمیم یافته و روش رگرسیونی حداقل مربعات معمولی میباشد. یافتههای پژوهش نشان میدهد ...
بیشتر
ادیان الهی با ترویج فضیلتهای اخلاقی تأثیر زیادی در شکلگیری هنجارهای اجتماعی و تقویت سرمایه اجتماعی دارند. هدف این پژوهش، نشان دادن تأثیر آموزههای اعتقادی، مناسکی و اخلاقی اسلام بر سرمایه اجتماعی مسلمانان در 40 کشور جهان با استفاده از شاخص اعتماد تعمیم یافته و روش رگرسیونی حداقل مربعات معمولی میباشد. یافتههای پژوهش نشان میدهد که شاخصهای اعتقادی و اخلاقی اسلام تأثیر مثبت و معناداری بر سرمایه اجتماعی مسلمانان دارد، اما شاخصهای ظاهری (مناسکی) اسلام تأثیر منفی و معناداری بر سرمایه اجتماعی آنها داشته است. در این پژوهش، تأثیر مثبت و معنادار فعالیتهای داوطلبانه اجتماعی و تحصیلات دانشگاهی بر سرمایه اجتماعی مورد تأیید قرار گرفت. توصیه سیاستی این مطالعه، برنامهریزی برای گسترش آموزههای اعتقادی و اخلاقی اسلام در بین مسلمانان در کنار مناسک و اعمال مذهبی، و زمینهسازی برای گسترش فعالیتهای داوطلبانه اجتماعی به عنوان دو راهکار پیشنهادی برای افزایش سرمایه اجتماعی مسلمانان میباشد.
محمد جعفری؛ علی حسنوند؛ یونس گلی
چکیده
شکاف رشد اقتصادی بین کشورها یکی از واقعیتهای مهم اقتصادی است که شناخت دلایل اصلی آن از اهمیت بالایی برخوردار است. در همین راستا مطالعه حاضر با استفاده از شواهد آماری 91 کشور برای دوره زمانی 2017-2003 و تجزیه شاخص تایل فضایی به برآورد اجزای شکاف رشد اقتصادی کشورها میپردازد. نتایج نشان میدهد که سهم اثرات همسایگی در تعیین شکاف رشد اقتصادی ...
بیشتر
شکاف رشد اقتصادی بین کشورها یکی از واقعیتهای مهم اقتصادی است که شناخت دلایل اصلی آن از اهمیت بالایی برخوردار است. در همین راستا مطالعه حاضر با استفاده از شواهد آماری 91 کشور برای دوره زمانی 2017-2003 و تجزیه شاخص تایل فضایی به برآورد اجزای شکاف رشد اقتصادی کشورها میپردازد. نتایج نشان میدهد که سهم اثرات همسایگی در تعیین شکاف رشد اقتصادی بیش از سهم تفاوت بهرهوری است. همچنین سهم اثرات فضایی در تفاوت رشد کشورهای اروپایی و سهم تفاوت بهرهوری در تفاوت رشد کشورهای آسیایی بالاتر از سایر عوامل بوده است. علاوه بر این، رشد اقتصادی کشورهای اروپایی همگرا و کشورهای آسیایی واگرا است. براساس برآورد مدل به روش GMM، صنعتی شدن یکی از عوامل اصلی برای تفاوت رشد اقتصادی کشورها است لذا با توسعه صنعت و افزایش بهرهوری زمینه همگرا شدن اقتصاد ایران به اقتصادهای برتر فراهم میشود.