سمیه اعظمی؛ علیرضا نوکانی
چکیده
توسعه مالی نقش مهمی در توسعه و رشد اقتصادی دارد. اما این سوال مطرح است که توسعه مالی چه تأثیری بر کیفیت محیط‌زیست دارد. هدف این مطالعه بررسی تأثیر شاخص‌های متفاوت توسعه مالی بر انتشار دی‌اکسید کربن است. پایایی متغیرهای الگو با لحاظ شکست ساختاری حاکی از آن است که همه متغیرها هم انباشته از درجه صفر و یا یک هستند. با توجه به شاخص‌های ...
بیشتر
توسعه مالی نقش مهمی در توسعه و رشد اقتصادی دارد. اما این سوال مطرح است که توسعه مالی چه تأثیری بر کیفیت محیط‌زیست دارد. هدف این مطالعه بررسی تأثیر شاخص‌های متفاوت توسعه مالی بر انتشار دی‌اکسید کربن است. پایایی متغیرهای الگو با لحاظ شکست ساختاری حاکی از آن است که همه متغیرها هم انباشته از درجه صفر و یا یک هستند. با توجه به شاخص‌های متفاوت توسعه مالی، با استفاده از تحلیل مؤلفه های اصلی (PCA) شاخص ترکیبی توسعه مالی ساخته می‌شود. بیشترین نقش در ساخت مؤلفه اصلی را شاخص درصد سپرده بانکی به GDP دارد. برآورد مدل خطی و غیر خطی ARDL نشان می دهد انرژی های تجدیدپذیر به طور معنی داری منجر به کاهش انتشار و بهبود کیفیت محیط زیست می شود و منحنی زیست محیطی کوزنتس در ایران مورد تایید است. همچنین، توسعه مالی تأثیر بلندمدت بر انتشار دی‌اکسید کربن دارد. نتایج غیر خطی ARDL حاکی از آن است که شوک مثبت توسعه مالی منجر به افزایش معنی‌دار انتشار دی اکسید کربن می‌شود ولی شوک منفی تأثیر معنی‌داری بر انتشار دی اکسید کربن ندارد. لذا، توسعه مالی در ایران هنوز منجر به دستیابی به تکنولوژی های دوست‌دار محیط زیست نشده است و با توجه به نقش و اهمیت توسعه مالی در رشد و توسعه اقتصادی توصیه می‌شود همراه با توسعه مالی در ایران، تولید و مصرف انرژی‌های تجدیدپذیر برای خنثی نمودن آثار منفی زیست محیطی توسعه مالی افزایش یابد تا حصول توسعه پایدار میسر گردد.
فاطمه مهرابی؛ سمیه اعظمی
چکیده
در دنیای امروز، رفاه نتیجه فرآیند رشد اقتصادی است، اما این رشد همزمان با افزایش آلاینده‌ها، بحران‌های زیست‌محیطی را به چالشی جدی برای دولت‌ها تبدیل کرده است. ازاین‌رو، ایجاد تعادل میان رشد و توسعه اقتصادی و حفظ کیفیت محیط‌زیست به یکی از اولویت‌های اساسی سیاست‌گذاران تبدیل شده است. این پژوهش با استفاده از مدل تعادل عمومی پویای ...
بیشتر
در دنیای امروز، رفاه نتیجه فرآیند رشد اقتصادی است، اما این رشد همزمان با افزایش آلاینده‌ها، بحران‌های زیست‌محیطی را به چالشی جدی برای دولت‌ها تبدیل کرده است. ازاین‌رو، ایجاد تعادل میان رشد و توسعه اقتصادی و حفظ کیفیت محیط‌زیست به یکی از اولویت‌های اساسی سیاست‌گذاران تبدیل شده است. این پژوهش با استفاده از مدل تعادل عمومی پویای تصادفی زیست‌محیطی و بهکارگیری رشد حجم پول به‌عنوان متغیر سیاست پولی، مخارج دولت به‌عنوان متغیر سیاست مالی و مالیات کربن به‌عنوان متغیر سیاستی در زمینه محیط زیست، با هدف بررسی و تحلیل آثار رفاهی سیاستهای کلان اقتصادی و زیست‌محیطی ، یک قاعده جدید برای سیاستهای مالی، پولی و زیست محیطی ارائه می‌دهد و به تحلیل تعاملات میان سیاستهای مالی و پولی و سیاستهای زیست‌محیطی در اقتصاد ایران می پردازد. یافتههای پژوهش نشان می‌دهد که در شرایط رونق اقتصادی و وجود شوک‌های بهره‌وری کل مثبت، سیاست مالیتنها سیاستی است که می‌تواند سطوح انتشار را کاهش داده و به طور همزمان رفاه خانوار را بهبود بخشد
علی حسنوند؛ بهار سالاروند
چکیده
این پژوهش به بررسی اثر ناهمگن توسعه مالی، شاخص سه‌گانه انرژی و پیچیدگی اقتصادی بر رشد اقتصادی کشورهای نوظهور N11 طی سال‌های 2000 تا 2023 می‌پردازد. با استفاده از رگرسیون کوانتایل مبتنی بر گشتاور (MMQR)، الگوی تأثیرگذاری این متغیرها در چندک‌های مختلف توزیع رشد تحلیل شده است. آزمون پسران فرضیه همگنی ضرایب را رد کرد و بر این اساس، مدل اصلی ...
بیشتر
این پژوهش به بررسی اثر ناهمگن توسعه مالی، شاخص سه‌گانه انرژی و پیچیدگی اقتصادی بر رشد اقتصادی کشورهای نوظهور N11 طی سال‌های 2000 تا 2023 می‌پردازد. با استفاده از رگرسیون کوانتایل مبتنی بر گشتاور (MMQR)، الگوی تأثیرگذاری این متغیرها در چندک‌های مختلف توزیع رشد تحلیل شده است. آزمون پسران فرضیه همگنی ضرایب را رد کرد و بر این اساس، مدل اصلی با روش MMQR برآورد شد تا تغییرات اثرگذاری هر متغیر در سطوح مختلف رشد بررسی گردد. همچنین، برای آزمون استحکام نتایج در تأثیر متوسط، از روش‌های مقاوم PCSE، Driscoll-Kraay و FGLS استفاده شد. نتایج نشان داد اثرگذاری متغیرها بر رشد به‌شدت ناهمگن است؛ توسعه مالی و شهرنشینی در اغلب چندک‌ها تأثیر مثبت و معناداری دارند، گرچه اثر شهرنشینی در چندک‌های بالاتر کاهش می‌یابد. پیچیدگی اقتصادی، شاخص سه‌گانه انرژی و مصرف انرژی تجدیدپذیر عمدتاً در چندک‌های پایین و میانی مؤثرند، در حالی‌که سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی بیشتر در چندک‌های بالای رشد تأثیرگذار است. نتایج روش‌های مقاوم نیز بر تأثیر مثبت همه متغیرها به‌طور متوسط صحه گذاشتند. یافته‌ها نشان می‌دهد که کشورهایی با رشد پایین‌تر باید بر بهبود سه‌گانه انرژی، پیچیدگی اقتصادی و انرژی تجدیدپذیر تمرکز کنند، در حالی که کشورهای با رشد بالاتر باید سیاست‌هایی در جهت جذب سرمایه خارجی و توسعه مالی اتخاذ کنند. این امر بر ضرورت تدوین سیاستهای رشد متمایز و هدفمند براساس جایگاه کشور در طیف رشد اقتصادی تأکید دارد.
بهمن قدمی دمابی؛ محمد حسن فطرس؛ غلامعلی حاجی
چکیده
هدف تحقیق حاضر مدل‌سازی رابطه‌ی پویای میان شاخص‌های نهادها، آلودگی محیطی، توسعه اقتصادی و سلامت عمومی در کشورهای عضو منا است. تحقیق حاضر کاربردی بوده و در بازه زمانی 2010 تا 2023 صورت پذیرفته است. جهت مدل‌سازی روابط پویای مابین متغیرها از رویکرد خودرگرسیون برداری پانلی پارامتر متغیر زمان بهره گرفته شده است. بر اساس نتایج مشخص گردید ...
بیشتر
هدف تحقیق حاضر مدل‌سازی رابطه‌ی پویای میان شاخص‌های نهادها، آلودگی محیطی، توسعه اقتصادی و سلامت عمومی در کشورهای عضو منا است. تحقیق حاضر کاربردی بوده و در بازه زمانی 2010 تا 2023 صورت پذیرفته است. جهت مدل‌سازی روابط پویای مابین متغیرها از رویکرد خودرگرسیون برداری پانلی پارامتر متغیر زمان بهره گرفته شده است. بر اساس نتایج مشخص گردید رفتار پویایی غیرخطی مابین متغیرهای تحقیق وجود دارد. بر این اساس از رویکرد مدل‌های خودرگرسیون برداری پانلی پارامتر متغیر زمان به جایگزینی مدل‌های خودرگرسیون‌برداری پانلی بهره گرفته شد. بر اساس نتایج این مدل در روند کلی مدل شاخص نهادی بر توسعه اقتصادی و سلامت عمومی تأثیر مثبت و بر آلودگی محیطی تأثیر کاهشی دارد؛ همچنین بر اساس نتایج شاخص توسعه اقتصادی در روند کلی خود بر شاخص نهادی، سلامت عمومی و آلودگی محیطی تأثیر مثبت و صعودی دارد. نتایج گویای این واقعیت بود که شاخص سلامت عمومی بر شاخص نهادی و توسعه اقتصادی تأثیر مثبت و بر آلودگی محیطی تأثیر منفی دارد؛ همچنین نتایج نشان می‌دهد که آلودگی محیطی بر هر سه شاخص تأثیر منفی دارد. لازم بذکر است؛ عموماً متغیرهای در روند بلندمدت خود تأثیر قوی‌تری نسبت به روند کوتاه‌مدت خود بر یکدیگر داشتند که بیان‌گر پدیده اصل لوشاتلیه در مابین کشورهای عضو منا است. بر اساس این اصل متغیرها در بلندمدت فرصت بیشتری جهت اثرگذاری بر یکدیگر دارند.
سعید کیانپور؛ رضا شمس اللهی
چکیده
هدف اصلی این پژوهش، بررسی تاثیر دیجیتالی شدن، سرمایه‌گذاری سبز، و توسعه مالی بر پایداری اقتصادی ایران با استفاده از مدل کوانتایل موجک برای تخمین اثرات کوتاه‌مدت، میان‌مدت و بلندمدت طی دوره 1402-1379 می‌باشد. نتایج نشان می‌دهد که دیجیتالی شدن، به‌ویژه در بخش‌های صنعتی و خدمات مالی، تأثیر قابل توجهی در افزایش پایداری اقتصادی دارد. ...
بیشتر
هدف اصلی این پژوهش، بررسی تاثیر دیجیتالی شدن، سرمایه‌گذاری سبز، و توسعه مالی بر پایداری اقتصادی ایران با استفاده از مدل کوانتایل موجک برای تخمین اثرات کوتاه‌مدت، میان‌مدت و بلندمدت طی دوره 1402-1379 می‌باشد. نتایج نشان می‌دهد که دیجیتالی شدن، به‌ویژه در بخش‌های صنعتی و خدمات مالی، تأثیر قابل توجهی در افزایش پایداری اقتصادی دارد. همچنین، سرمایه‌گذاری سبز و پروژههای پایدار، تأثیر مثبت و معناداری بر پایداری اقتصادی ایران دارند. در همین راستا، توسعه مالی، از طریق دسترسی بهتر به منابع مالی و تقویت زیرساخت‌های اقتصادی، به‌طور مستقیم بر تقویت پایداری اقتصادی کشور اثرگذار است. در این پژوهش، با استفاده از تحلیلهای کمی و مدل‌های مختلف، تأثیرات این عوامل بر پایداری اقتصادی در کوتاه‌مدت و بلندمدت بررسی شده و نتایج اقتصادی آنها برای سیاست‌گذاران و محققان فراهم آمده است. این تحقیق ضمن تأکید بر اهمیت توجه به این عوامل در سیاست‌گذاری‌های اقتصادی کشور، پیشنهادات عملی برای بهبود پایداری اقتصادی ایران ارائه می‌دهد
باقر درویشی؛ فرشته محمدیان؛ علی اصغر سالم
چکیده
هدف این مطالعه بررسی منطقه ای کردن یارانه ها در ایران است. در این راستا در ابتدا بر اساس داده های هزینه درآمد خانوارهای روستایی کشوردر سال 1401 ، خط فقر و شاخص های فقر محاسبه شدند. سپس با بکارگیری روش خوشه بندی سلسله مراتبی، مناطق روستایی استان ها در قالب هشت خوشه دسته بندی و در نهایت با استفاده از یک مدل بهینه سازی عددی ، نتایج هدفگذاری ...
بیشتر
هدف این مطالعه بررسی منطقه ای کردن یارانه ها در ایران است. در این راستا در ابتدا بر اساس داده های هزینه درآمد خانوارهای روستایی کشوردر سال 1401 ، خط فقر و شاخص های فقر محاسبه شدند. سپس با بکارگیری روش خوشه بندی سلسله مراتبی، مناطق روستایی استان ها در قالب هشت خوشه دسته بندی و در نهایت با استفاده از یک مدل بهینه سازی عددی ، نتایج هدفگذاری ملی و منطقه ای مورد مقایسه قرار گرفت. نتایج نشان می دهد که هر چند هم در سطح ملی و هم در سطح مناطق هشت گانه روستایی مشخصه های کارا برای هدفگذاری(شامل : بعد خانوار، تحصیلات سرپرست و تعداد اعضای زیر شش سال) یکسان هستند، ولی میزان کارایی، خطا های شمول و حذف تفاوت های قابل ملاحظه ای دارند، این موضوع وجود بسیاری از شرایط لازم جهت اجرای هدفگذاری منطقه ای را آشکار ساخت. اما اجرای هدفگذاری منطقه ای مستلزم توجه به الزامات زیر است: پیش نیاز اصلی اجرای هدفگذاری منطقه ای تهیه نقشه جغرافیایی فقر در سطح کوچکترین واحد های جغرافیایی کشور است ، انجام این مهم وابسته به بهنگام بودن، دقت و درجه تفکیک داده‌های اقتصادی و اجتماعی از نظر جغرافیایی است. همچنین نباید تصور شود که بکارگیری هدفگذاری منطقه ای به تنهایی همه مشکلات شناسایی فقرا را حل خواهد کرد بلکه لازم است ترکیبی از روش های هدفگذاری بکار گرفته شود که در این زمینه روش هدفگذاری جغرافیایی عموما به عنوان اولین مرحله مورد استفاده قرار می گیرد.
مهران رجبی؛ نظر دهمرده؛ مرضیه قاسمی
چکیده
این پژوهش به بررسی تأثیر عوامل فناوری بر صادرات صنایع خلاق در کشورهای آمریکا، بریتانیا، ایران، ژاپن، استرالیا و کره جنوبی در بازه زمانی ۲۰۰۴ تا ۲۰۲۰ می‌پردازد. با استفاده از داده‌های پانل این کشورهای پیشرو و اجرای آزمون‌های ایستایی، مدل رگرسیون پانل با اثرات ثابت برای تحلیل روابط بین تعداد ثبت اختراع، صادرات فناوری پیشرفته، هزینه ...
بیشتر
این پژوهش به بررسی تأثیر عوامل فناوری بر صادرات صنایع خلاق در کشورهای آمریکا، بریتانیا، ایران، ژاپن، استرالیا و کره جنوبی در بازه زمانی ۲۰۰۴ تا ۲۰۲۰ می‌پردازد. با استفاده از داده‌های پانل این کشورهای پیشرو و اجرای آزمون‌های ایستایی، مدل رگرسیون پانل با اثرات ثابت برای تحلیل روابط بین تعداد ثبت اختراع، صادرات فناوری پیشرفته، هزینه تحقیق و توسعه و صادرات صنایع خلاق به‌کار گرفته شد. نتایج نشان داد که تعداد ثبت اختراع بیشترین تأثیر مثبت و معنادار را بر صادرات صنایع خلاق دارد. همچنین صادرات فناوری پیشرفته و هزینه‌های تحقیق و توسعه به‌طور قابل توجهی صادرات این صنایع را افزایش می‌دهند. آزمون‌های تشخیصی صحت نتایج را تایید کردند و مدل از لحاظ آماری و تبیینی قوی و پایدار است. با توجه به جایگاه خاص ایران در میان کشورهای مورد مطالعه، ظرفیت‌های بالقوه فناوری و نوآوری در ایران علیرغم موانع ساختاری و محدودیت‌های اقتصادی، نشان‌دهنده وجود فرصت‌های رشد صادرات صنایع خلاق است. این پژوهش اهمیت سرمایه‌گذاری هدفمند و حمایت‌های سیاستی برای توسعه نوآوری و فناوری نوین در ایران را برجسته می‌سازد و می‌تواند راهنمای سیاست‌گذاران برای طراحی استراتژی‌های صادرات پایدار و نوآورانه باشد.
)
