انرژی
مهدی صادقی شاهدانی
دوره 6، شماره 24 ، مهر 1395، ، صفحه 145-156
چکیده
رابطه بین دو مفهوم کارایی انرژی و کارایی اقتصادی یکی از موضوعات بحث انگیز میباشد. اکثر تحلیلگران بر این نکته اتفاق نظر دارند که سیاستگزاریها باید به گونهای باشد که هزینههای کارایی انرژی را با مزایای آن تعدیل کند. در عین حال برخی دیگر نیز بر این عقیدهاند که تنها بازارهای رقابتی برای رسیدن به سطح مطلوبی از کارایی انرژی کافی ...
بیشتر
رابطه بین دو مفهوم کارایی انرژی و کارایی اقتصادی یکی از موضوعات بحث انگیز میباشد. اکثر تحلیلگران بر این نکته اتفاق نظر دارند که سیاستگزاریها باید به گونهای باشد که هزینههای کارایی انرژی را با مزایای آن تعدیل کند. در عین حال برخی دیگر نیز بر این عقیدهاند که تنها بازارهای رقابتی برای رسیدن به سطح مطلوبی از کارایی انرژی کافی است. گروه دیگر میگویند که سطح کارایی انـرژی که در بـازارهای امـروزه به دست میآیـد از سطـحی که در صـورت اجـرای کامـل فناوریهـای کـاهش دهنـده هـزینـه به وجود میآید بسیار کمتر خواهد بود. مدل نظری ارائه شده در این مقاله از چند فرض ساده کننده استفاده کرده است که میتوانند در تحقیقات آینده تعمیم داده شوند. استفاده از تابع تولید کاب ـ داگلاس در این مدل، وقتی کشش جانشینی بین خدمات انرژی و سایر نهادهها برابر با یک گرفته شده است، تقریباً یک حالت خاص است. از تبیین تئوریک پیگیری شده در این مقاله به این نتیجه میرسیم که تغییر هزینه خدمات انرژی، اثر یکسانی بر موجودی سرمایه و رشد اقتصادی بلندمدت دارد. بدیهی است که در درازمدت، موجودی سرمایه کلی (K)، خدمات انرژی (X) و تولید کل (Y) با نرخ مشترک g که همان نرخ طبیعی رشد جمعیت است رشد میکنند. بدین ترتیب در شرایط پایدار نرخ رشد خدمات انرژی از نرخ رشد اقتصاد بزرگتر یا کوچکتر نخواهد بود. این مدل به ما میگوید در شرایط تعادل بلندمدت نرخ رشد خدمات انرژی مقید به نرخ رشد اقتصاد است. همچنین بهبود کارایی انرژی موجبات افزایش موجودی سرمایه، مصرف خدمات انرژی و فعالیت اقتصادی کل را به دنبال خواهد داشت.
سیاست پولی
سید ضیاالدین کیا حسینی؛ مونا هاشمی؛ امین حاتمی؛ رافیک نظریان
دوره 7، شماره 26 ، فروردین 1396، ، صفحه 113-124
چکیده
مهمترین اهداف سیاست پولی، ثبات قیمتها، رشد اقتصادی و سطح مطلوب اشتغال است. از آنجا که دستیابی به این مقاصد، به طور مستقیم برای سیاستگذاران قابل حصول نمیباشد، لذا ضروری است اهداف میانی و ابزارهای متناسب برای آن معرفی شود و مورد مطالعه قرار گیرد. بدین منظور، مقالهپیشروبهدنبالپاسخاینپرسشاستکهآیامیتوان در اقتصاد ایرانقاعدهای ...
بیشتر
مهمترین اهداف سیاست پولی، ثبات قیمتها، رشد اقتصادی و سطح مطلوب اشتغال است. از آنجا که دستیابی به این مقاصد، به طور مستقیم برای سیاستگذاران قابل حصول نمیباشد، لذا ضروری است اهداف میانی و ابزارهای متناسب برای آن معرفی شود و مورد مطالعه قرار گیرد. بدین منظور، مقالهپیشروبهدنبالپاسخاینپرسشاستکهآیامیتوان در اقتصاد ایرانقاعدهای مناسب، بهعنوانهدایتگرسیاستپولیمعرفینمود؟بدین دلیل، این پژوهش، قاعده مشهور مک کالم را، که مبتنی بر نرخ بهینهپایهپولیطراحیشده، مطرح کرده وانطباقآن را بانظاماقتصادی ایراندر بازه زمانی 1392-1363 (با استفاده از روش تخمین GMM) موردبررسیقرار داده است. نتایج این پژوهش نشان میدهد که مسیر بهینه تعریف شده توسط قاعده مک کالم، برای نرخ رشد پایه پولی، میتواند یک خط مشی مناسب برای سیاست پولی در ایران باشد و اقتصاد ایران میتواند از آن به عنوان یک شاخص معیار در تصمیمات سیاستی استفاده نماید.
اقتصاد کلان
محمد علی احسانی؛ هادی کشاورز؛ مسعود کشاورز
دوره 7، شماره 26 ، فروردین 1396، ، صفحه 125-144
چکیده
سیاستهای پولی و مالی از مهمترین سیاستهای تثبیت اقتصادی هستند که برای مدیریت و کنترل سمت تقاضا استفاده میشوند اما صاحبنظران اقتصادی در مورد این سیاستها و نتایج حاصل از آن اتفاقنظر ندارند. آنچه باید بدان توجه داشت این است که ریشه مباحث مطرح شده در موافقت یا مخالفت با این سیاستها، اختلافنظر درباره آثار بر جای مانده ...
بیشتر
سیاستهای پولی و مالی از مهمترین سیاستهای تثبیت اقتصادی هستند که برای مدیریت و کنترل سمت تقاضا استفاده میشوند اما صاحبنظران اقتصادی در مورد این سیاستها و نتایج حاصل از آن اتفاقنظر ندارند. آنچه باید بدان توجه داشت این است که ریشه مباحث مطرح شده در موافقت یا مخالفت با این سیاستها، اختلافنظر درباره آثار بر جای مانده از اجرای این سیاستها بر اقتصاد است. این مطالعه تلاش میکند با تعدیلاتی در یک مدل تعادل عمومی پویای تصادفی کینزی جدید برای اقتصاد ایران، آثار اجرای سیاستهای پولی و مالی بر نوسانات بازار کار را بررسی کند. پس از تخمین مدل با استفاده از روش بیزین الگو شبیهسازی شد. نتایج حاصل از تجزیه واریانس نشان میدهد که استخدام دولت بیشترین سهم را در تبیین نوسانات بیکاری و تکانه پولی بیشترین نقش را در اشتغال بخش خصوصی ایفا میکند. همچنین بررسی توابع عکسالعمل آنی نشان میدهد که تکانه پولی، تکانه استخدام بخش دولتی و تکانه درآمد نفتی بیکاری کل را کاهش میدهد.
اقتصاد کلان
امیرعلی فرهنگ؛ علی یونسی؛ وحید نیک پی پسیان؛ آمنه لطفی
چکیده
یکی از مهمترین موضوعات مورد بحث در کشورها، بهویژه در کشورهای درحال توسعه رشد اقتصادی است. یکی از عوامل موثر در افزایش نرخ رشد اقتصادی، کارآفرینی میتواند باشد. زیرا کارآفرینان با توجه به خصوصیات ممتاز و برجسته خود قادرند منابع لازم برای ایجاد رشد و توسعه تولید و منابع انسانی فراهم کرده، اشتغال و کسب و کار جدید ایجاد کرده و با نوآوری ...
بیشتر
یکی از مهمترین موضوعات مورد بحث در کشورها، بهویژه در کشورهای درحال توسعه رشد اقتصادی است. یکی از عوامل موثر در افزایش نرخ رشد اقتصادی، کارآفرینی میتواند باشد. زیرا کارآفرینان با توجه به خصوصیات ممتاز و برجسته خود قادرند منابع لازم برای ایجاد رشد و توسعه تولید و منابع انسانی فراهم کرده، اشتغال و کسب و کار جدید ایجاد کرده و با نوآوری صنعتی، دامنه محصولات و خدمات را توسعه دهند. لذا، در شرایط کنونی ضرورت پرداختن به مقوله کارآفرینی و اثرات آن بر بهبود عملکرد متغیرهای کلان اقتصادی علی الخصوص در استانهای کمتر توسعهیافته بیش از پیش احساس میگردد. از اینرو، هدف پژوهش حاضر، تحلیل فضایی اثرات سرریز شاخص کارآفرینی بر رشد اقتصادی در استان-های ایران طی بازه زمانی 1392-1399 است. نتایج حاصل از این بررسی در چارچوب دادههای ترکیبی فضایی و بر اساس تخمین زن دوربین فضایی نشان داد که لگاریتم شاخص کارآفرینی و اثرات مجاورت آن، تاثیری مثبت بر رشد اقتصادی در استانهای ایران دارد. از سایر نتایج تحقیق، متغیرهای لگاریتم سرمایه انسانی و لگاریتم جریان ورودی سرمایهگذاری مستقیم خارجی تاثیری مثبت و معنیدار بر رشد اقتصادی استانهای فوق دارند در حالیکه، متغیر نرخ بیکاری تاثیری منفی بر رشد اقتصادی استانها دارد. بر اساس نتایج تحقیق، افزایش اختیارات استانی و منطقهای با توجه به مزیتهای نسبی منطقهای، بهبود زیرساختهای اقتصادی در استانهای محروم و کمتر توسعهیافته جهت سرریز هرچه بیشتر کارآفرینان به آن مناطق توصیه میشود.
دادههای تابلویی پویا
فریبا حسینی مرام؛ احمد سرلک؛ غلامعلی حاجی
چکیده
رشد اقتصادی متاثر از سرعت نوآوری است. این امر با توجه به تکامل سریع فناوری، چرخه عمر کوتاهتر محصول و نرخ بالاتر توسعه محصولات جدید امکانپذیر است. فساد نیزاز مهمترین چالشهای تاثیرگذار بر چشمانداز توسعه کشورها در سطح ملی و بینالمللی است. فساد از عوامل متعددی، همچون نوآوری، جمعیت، حجم فعالیتهای دولت، شاخص توسعه-انسانی، درجه ...
بیشتر
رشد اقتصادی متاثر از سرعت نوآوری است. این امر با توجه به تکامل سریع فناوری، چرخه عمر کوتاهتر محصول و نرخ بالاتر توسعه محصولات جدید امکانپذیر است. فساد نیزاز مهمترین چالشهای تاثیرگذار بر چشمانداز توسعه کشورها در سطح ملی و بینالمللی است. فساد از عوامل متعددی، همچون نوآوری، جمعیت، حجم فعالیتهای دولت، شاخص توسعه-انسانی، درجه باز بودن تجاری، رانت منابع طبیعی و... تاثیر میپذیرد. همچنین فساد تحت تاثیر شرایط ملی و بینالمللی کشور و سرریز مناطق دیگر بخصوص کشورهای همسایه است. کشورهای دارای مرزهای مشترک، دارای ویژگیهای اقتصادی، سیاسی، تاریخی، فرهنگی، زبان مشترک نزدیک به هم هستند و منجر به رفتارهای مشابه میشود که میتواند بر فساد تاثیر گذار باشد. دامنه فساد در یک کشور، از طرق مختلف، میتواند مناطق مجاور و مرتبط را آلوده کند. هدف تحقیق حاضر بررسی عوامل موثر بر فساد با تاکید بر نوآوری برای کشور ایران و شش کشور همسایه دارای مرز خشکی با ایران، با استفاده از رویکرد پانل فضایی پویا در دوره زمانی 2022-2008 میباشد. نتایج نشان میدهد که نوآوری و شاخص توسعهانسانی تاثیر منفی بر فساد در ایران و کشورهای همجوار در کوتاهمدت و بلندمدت دارد. متغیر نسبت مخارج دولت به تولید ناخالص داخلی در کوتاهمدت و بلندمدت رابطه مثبت با فساد دارد. متغیرهای وقفه فساد، وقفهفضایی فساد، جمعیت و رانت منابع طبیعی دارای تاثیر مثبت بر فساد در ایران و کشورهای همجوار است لیکن دارای اثرات متفاوت کوتاهمدت و بلندمدت بر فساد می باشند.
نابرابری درآمد
مهدی زاهد غروی؛ میثم حداد؛ فاطمه صادق پور؛ محمد رضا محمدی
چکیده
نابرابری توزیع درآمد یکی از چالشها و مسایل هر اقتصادی است. اگر نابرابری توزیع درآمد به شدت افزایش یابد، نارضایتی اجتماعی دامن زده میشود و خطر ناآرامیهای اجتماعی و سیاسی به شدت افزایش مییابد. با توجه به اهمیت رابطه رشد اقتصادی با نابرابری توزیع درآمد و امکان تفاوت این ارتباط در کشورهای مختلف این پژوهش ارتباط بین رشد اقتصادی ...
بیشتر
نابرابری توزیع درآمد یکی از چالشها و مسایل هر اقتصادی است. اگر نابرابری توزیع درآمد به شدت افزایش یابد، نارضایتی اجتماعی دامن زده میشود و خطر ناآرامیهای اجتماعی و سیاسی به شدت افزایش مییابد. با توجه به اهمیت رابطه رشد اقتصادی با نابرابری توزیع درآمد و امکان تفاوت این ارتباط در کشورهای مختلف این پژوهش ارتباط بین رشد اقتصادی و نابرابری توزیع درآمد در کشورهای توسعهیافته و در حال توسعه و اقتصادهای در حال گذار را با روش دادههای ترکیبی در دوره زمانی 2003 تا 2019 بررسی کرده است. یافتههای پژوهش دلالت دارند در کشورهای توسعه یافته منحنی کوزنتس U شکل معکوس تایید نشده است اما در کشورهای در حال توسعه تایید شده است. همچنین در اقتصادهای در حال گذار رابطه رشد اقتصادی با نابرابری توزیع درآمد، درجه دوم نبوده و به صورت خطی و معکوس بوده است. از نتایج این مطالعه میتوان در برنامه ریزی و اتخاذ تصمیم برای توزیع درآمد در بین کشورهای مختلف براساس درجه توسعه یافتگی و پیشبینی رشد اقتصادی آنها استفاده کرد.
اقتصاد کلان
مصطفی اسکندری؛ عباس معمار نژاد؛ سید شمس الدین حسینی
چکیده
سیاستهای پولی، مجموعه تصمیمات و اقدامات مقامات پولی کشور بـرای تأثیرگذاری بر سطح فعالیتهای اقتصادی است هدف از پژوهش حاضر تحلیل اثر شوک های اقتصادی و سیاست پولی بهینه بر رفاه در اقتصاد ایران با الگوی تعادل عمومی تصادفی پویا (DSGE) بود.روش انجام تحقیق بهصورت تحلیلی – توصیفی و کاربردی است. نحوه اجرا با استفاده از دیتاهایی که از مرکز ...
بیشتر
سیاستهای پولی، مجموعه تصمیمات و اقدامات مقامات پولی کشور بـرای تأثیرگذاری بر سطح فعالیتهای اقتصادی است هدف از پژوهش حاضر تحلیل اثر شوک های اقتصادی و سیاست پولی بهینه بر رفاه در اقتصاد ایران با الگوی تعادل عمومی تصادفی پویا (DSGE) بود.روش انجام تحقیق بهصورت تحلیلی – توصیفی و کاربردی است. نحوه اجرا با استفاده از دیتاهایی که از مرکز آمار ایران و بانک مرکزی گرفته شده مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که این نوع سیاستهای پولی بهینه تأثیر مستقیمی بر کل اقتصاد و رفاه داشته اند. نتایج نشان داد بانک مرکزی با وضع سیاستهای پولی بهینه تأثیر معناداری بر میزان رشد اقتصادی ایجاد کرده است؛ در طی این دوره (1401-1390)، رشد اقتصادی بهصورت 5/0% و 5/1% و 2% بهبود پیدا کرده است؛ بنابراین میتوان بیان کرد که با اتخاذ سیاستهای پولی بهینه، تولید کل افزایش بهتبع آن میزان اشتغالزایی همافزایش مییابد. نرخ دستمزدها همافزایشی بوده است؛ بنابراین رشد اقتصادی بهبود پیدا میکند. با تحلیل شوکهای اقتصادی میتوان بیان کرد که در اثر این نوع شوکها کل اقتصاد درگیر میشود؛ بنابراین سیاستهای پولی بایستی بهگونهای اتخاذ شوند تا تأثیر منفی بر اقتصاد نداشته باشند. همانطور که در شوک های اقتصادی بیان شد، شوک ناشی از افزایش نرخ ارز باعث افزایش میزان تورم می شود و سایر متغیرهای اقتصادی را تحت تأثیر قرار میدهد. شوک ناشی از افزایش میزان تولید نفت و همچنین افزایش دارایی های خارجی باعث رشد اقتصادی می شوند.