با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن اقتصاد انرژی ایران

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار دانشکده اقتصاد دانشگاه خوارزمی، گروه امور عمومی، تهران، ایران

2 استادیار دانشکده اقتصاد دانشگاه خوارزمی، گروه اقتصاد انرژی و منابع، تهران، ایران

چکیده

تأمین رفاه اجتماعی جوامع ارتباط تنگاتنگی با نوع و نحوه کاربست سیاست‌های مالی دولت‌ها دارد. در همین راستا هدف اصلی این تحقیق بررسی رابطه کوتاه‌مدت و بلندمدت سیاست‌های مالی دولت (تغییر در مخارج جاری و عمرانی) و رفاه اجتماعی است. برای این منظور، متغیرهای تحقیق شامل تولید ناخالص داخلی، ضریب جینی، مخارج جاری و عمرانی دولت و رفاه اجتماعی از طریق تبدیل همگن آمارتیاسن حاصل شده و کلیه متغیرها به قیمت‌های ثابت و برای دوره زمانی سالیانه 1393-1350 در مدل وارد شده است. نتایج به‌کارگیری آزمون ARDL کرانه‏ها که توسط پسران و همکاران (2001) تعمیم یافته است، نشان می‌دهد بهترین مدل انتخابی، ARDL(4,4,0,4) بوده که تحلیل ضرایب بیانگر آن است که، به طور نسبی در کوتاه‏مدت مخارج جاری دولت با رفاه اقتصادی رابطه معکوس و مخارج عمرانی و رشد اقتصادی با رفاه اقتصادی رابطه مستقیم دارند، اما در بلندمدت متغیر مخارج جاری با رفاه اجتماعی رابطه مستقیم و متغیر مخارج عمرانی دولت با رفاه اجتماعی رابطه معکوس دارد. این یافته با حقایق آشکار شده سیاست‌های مالی دولت در ایران از جمله ناکارآمدی بودجه عمرانی دولت در تأمین اهداف توسعه‌ای و ایجاد رفاه به دلیل نوسانی بودن بودجه عمرانی، طولانی شدن پروژه‌های عمرانی، انتخاب ناصحیح پروژه‌ها و ناکارایی سرمایه‌‌گذاری دولتی سازگار است. سایر یافته‌ها مؤید این مطلب است که متغیر رفاه اجتماعی هم به نوسانات کوتاه‌مدتی که متغیرهای مخارج جاری و عمرانی دولت و رشد اقتصادی تجربه می‏کنند و هم به انحرافات از روند تعادلی بلندمدت در دوره‏ گذشته رفاه اجتماعی واکنش نشان می‏دهد. یافته دیگر آنکه بررسی سرعت تعدیلات در مدل نشان می‌دهد در هر سال 23 درصد از عدم تعادل در رفاه اجتماعی در دوره بعد تعدیل می‏شود و حاکی از آن است که تعدیل به سمت تعادل نسبتاً به کندی صورت می‏گیرد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Investigating the Relation between Government Fiscal Policy and Social Welfare with Emphasis on Amartya Sen Index (Bound ARDL Testing Approach)

نویسندگان [English]

  • Maysam Rafeei 1
  • Mohamad Sayadi 2

1 Assistant Professor, Faculty of Economics, Kharazmi University, Tehran, Iran

2 Assistant Professor, Faculty of Economics, Kharazmi University, Tehran, Iran

چکیده [English]

The main objective of this study was to investigate the short-term and long-term relationship between state fiscal policy (changes in capital and current expenditure) and social welfare. To this purpose, variables such as GDP, the Gini coefficient, the current and capital expenditures of government and social-welfare which have been achieved by converting the homogeneous Amartya Sen, are considered for the period 1971-2014.The result of Bound ARDL testing approach (has been extended by Pesaran and colleagues 2001), shows that although there is a direct relation between capital and current expenditure and social welfare in short-term, the social welfare has inverse relation with current expenditures and economic growth. The result also indicates a direct relation between social welfare and capital expenditure in long-term. These findings are consistent with the stylized facts of fiscal policy in Iran, including government capital expenditure budget failure to meet development goals and bring prosperity due to the fluctuations of the construction budget, delay in construction projects, incorrect selection of projects. Other results revealed that social welfare variable responses to short- term fluctuations in capital and current expenditure and economic growth and to distortion from long term equilibrium trends in the previous period of social welfare.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Welfare
  • Fiscal policy
  • Amartya Sen Index
  • Bound ARDL
ابراهیمی، بهنام؛ واعظ برزانی، محمد؛ دلالی اصفهانی، رحیم و فخار، مجید (1395). "مطالعه تجربی تأثیر توسعه کیفی نظام مالی بر رشد اقتصادی (مورد ایران)". فصلنامه علمی پژوهشی پژوهش‌های رشد و توسعه اقتصادی، دوره 6، شماره 22، 84-71.
دادگر، یداله (1392). "اقتصاد بخش عمومی". قم، انتشارات دانشگاه مفید، چاپ سوم.
دادگر، یداله؛ شفیعی سردشت، جعفر و تازیکی‌نژاد، علی (1389). "مقایسه اجمالی خصوصیات رژیم‌های رفاهی". فصلنامه علمی- پژوهشی رفاه اجتماعی، سال دهم، شماره 36، 120-91.
دادگر، یداله؛ نظری، روح‌اله و مهربانی، فاطمه (1387). "تأثیر سیاست‌های مالی و تکانه‌های قیمت بنزین بر توزیع درآمد و رفاه در ایران". فصلنامه رفاه اجتماعی، دوره 7، شماره 27، 150-129.
شهیکی‌تاش، محمدنبی؛ مولایی، صابر و شیوایی، الهام (1392). "سنجش کاردینالی رفاه و ارزیابی اثر متغیرهای کلان بر تغییرات رفاه در ایران بر مبنای رگرسیون فازی". فصلنامه پژوهش‌ها و سیاست‌های اقتصادی، دوره 21، شماره 68، 182-165.
صیادی، محمد و بهرامی، جاوید (1394). "ارزیابی اثرات سیاست‌های سرمایه‌گذاری درآمد نفتی بر متغیرهای عملکرد اقتصادی در ایران، رهیافت DSGE". فصلنامه اقتصاد انرژی ایران، سال چهارم، شماره 16، 135-85.
محمدی، تیمور (1390). "خطاهای متداول در کاربرد مدل‏های سری زمانی: کاربرد نادرست مدل ARDL (مدل خودرگرسیونی و توزیع با وقفه)". فصلنامه پژوهش‏های اقتصادی ایران، شماره 47، 183-163.
معاونت نظارت راهبردی، دفتر نظارت بودجه (1392). "گزارش‌های نظارتی پروژه‌های عمرانی ملی: نظارت بر عملکرد، سال‌های 1392-1388".
مهدوی، روح الله (1395). "اثرات توزیع ‌مجدد درآمد حاصل از اصلاح قیمت حامل‌های انرژی بر تقاضا و رفاه خانوارها با استفاده از الگوی تعادل عمومی قابل محاسبه". فصلنامه علمی پژوهشی پژوهش‌های رشد و توسعه اقتصادی، دوره 6، شماره 22، 36-21.
مهربانی، وحید و نصیری‌اقدم، علی (1392). "نرخ مؤثر بهینه مالیات بر درآمد در اقتصاد ایران: کاربردی از رفاه اجتماعی رالزی". فصلنامه رفاه اجتماعی، دوره 13، شماره 49، 212-187.
 
Banerjee, A., Dolado, J. J. & Mestre, R. (1992). “On Some Simple Test for Cointegration: Test Cost of Simplicity”. Bank of Spain Working Paper, No, 9302.
Dagum, C. (1990). “Relationship between Income Inequality Measures and Social Welfare Functions”. Journal of Econometrics, 43, 91-102.
Dagum, C. (1993). “The Social Welfare Bases of Gini and Other Inequality Measures”. Statistica, 53, 3-30.
Dasgupta, P., Sen, A. K. & Starett,‌ D. (1970). “Notes on the Measurement of Inequality”. Journal of Economic Theory, 6, 180-187.
Dickey, D. A. & Fuller, W. A. (1981). “Likelihood Ratio Statistics for Autoregressive Time Series with a Unit Root”. Econometrica, 49, 1057-1072.
Engle, R. F. & Granger, C. W. J. (1987). “Cointegration and Error Correction Representation: Estimation and Testing”. Econometrica, 55, 251-276.
Ferguson, C. E. (1972). “Macroeconomic Theory”. The Irwin Series.
Kakwani, N. C. (1984). “Welfare Ranking in Income Distribution, in Inequality, Measurement and Policy”. Advances in Econometrics, JAI Press, Greenwich, Conn3, 253-282.
Khurana, J. (2001). “Social Welfare Entitlement and the Role of Law: Guaranteeing Equality in Denmark and Canada”. Journal of Law and Social Policy, 16, 23-62.
Layard, P. & Walters, A. (1987). “Microeconomic Theory”. NY, McGraw-Hill.
Mukhopadhaya, P. (2001). “Distribution of Income and Expansion of Education in Some East Asian Countries”. Journal of Interdisciplinary Economics, 12, 327-357.
Mukhopadhaya, P. (2003). “Trends in Income Disparity and Equality Enhancing Education Policies in the Development Stages in Singapore”. International Journal of Educational Development, 23(1), 37-56.
Ouattara, B. (2004). “Foreign Aid and Fiscal Policy in Senegal, Mimeo”. University of Manchester, Manchester, UK. 18, 1105-1122.
Oueslati, W. (2015). “Growth and Welfare Effects of Environmental Tax Reform and Public Spending Policy”. Economic Modelling, Elsevier, 45, 487-507.
Pesaran, H. M., Shin, Y. & Smith, R. J. (2001). “Bounds Testing Approaches to the Analysis of Level Relationships”. Journal of Applied Econometrics, 16, 289–326.
Schneider, M. T. & Winkler, R. (2010). “Growth and Welfare under Endogenous Lifetime”. CER-ETH Economics Working Paper Series, 110-137.
Sen, A. K. (1973). “On Economic Equality”. Oxford, UK, Clarendon Press, 1, 1-276.
Sen, A. K. (1974). “Information Bases of Alternative Welfare Approaches”. Journal of Public Economics, 3, 387-403.
Sheshinski, E. (1972). “Relation between Social Welfare and the Gini Index of Inequality”. Journal of Economic Theory, 4, 98-100.
Shorrocks, A. F. (1983). “Ranking Income Distributions”, Economica, 50, 3-17.
Wood, G. & Gough, I. (2006). “A Comparative Welfare Regime Approach to Global Social Policy”. World Development, 34, 1696-1712.
Yitzhaki, S. (1979). “Relative Deprivation and the Gini Coefficient”. Quarterly Journal of Economics, 93, 321-24.
Zouhair, A. & Imen, M. (2012). “Economic Growth and Income Inequality: Empirical Evidence from North African Countries”. Asian Economic and Financial Review, 2(1), 142-154.