احمد گوگردچیان؛ فاطمه رحیمی
دوره 3، شماره 9 ، اسفند 1391، صفحه 24-9
چکیده
تلاش برای دست‌‌یابی به فناوری از طریق تحقیق و توسعه داخلی، برای کشورهای در حال توسعه، فرآیندی کند و هزینه بر است، در حالی که نقش فناوری در فرآیندهای تولید و صنعت، غیر قابل اغماض است. بنابراین کشورها و به خصوص کشورهای در حال توسعه از طریق تجارت با سایر کشورهای جهان به خصوص کشورهای پیشرفته، می‌توانند با بهره‌گیری از اثرات سرریز با ...
بیشتر
تلاش برای دست‌‌یابی به فناوری از طریق تحقیق و توسعه داخلی، برای کشورهای در حال توسعه، فرآیندی کند و هزینه بر است، در حالی که نقش فناوری در فرآیندهای تولید و صنعت، غیر قابل اغماض است. بنابراین کشورها و به خصوص کشورهای در حال توسعه از طریق تجارت با سایر کشورهای جهان به خصوص کشورهای پیشرفته، می‌توانند با بهره‌گیری از اثرات سرریز با هزینه کمتری به فناوری پیشرفته جهان دست یابند و رشد و بهره‌وری خود را بهبود بخشند. با این نگرش ارتقای رشد و بهره‌وری هر کشور علاوه بر اینکه تحت تاثیر سرمایه‌گذاری در R&D در داخل است، تحت تاثیر سرمایه‌گذاریR&D شرکای تجاری[1] نیز قرار می‌گیرد. این مطالعه به بررسی سرریزهای تحقیق و توسعه و نوآوری شرکای عمده تجاری بر رشد اقتصادی ایران طی دوره 2009-2000 می‌پردازد. بر اساس نتایج به دست آمده، کلیه متغیرهای در نظر گرفته شده از جمله، تولید ناخالص داخلی شرکای تجاری، جمعیت، سرریزهای داخلی و خارجی تحقیق و توسعه، و نوآوری معنی‌دار بوده و بر رشد اقتصادی ایران تاثیرگذار هستند. [1] . این کشورها شامل: آذربایجان، اوکراین، اسپانیا، آلمان، ایتالیا، فرانسه، کانادا، تایلند، ترکیه، چین، روسیه، ژاپن، سنگاپور، سوئیس، عربستان صعودی، قزاقستان، کره، هلند، هند، مالزی و کویت می‌باشند.
مرتضی سامتی؛ همایون رنجبر؛ منیره همت زاده
دوره 3، شماره 9 ، اسفند 1391، صفحه 40-25
چکیده
در این مقاله ارتباط بین توسعه بخش مالی و رشد واقعی یک اقتصاد تحت اطلاعات نامتقارن مورد بررسی قرار گرفته است، زیرا رشد واقعی مدیون توسعه ساختار مالی است به گونه‌ای که کشورهایی با ساختار مالی توسعه یافته‌تر از سرعت رشد بالاتری نسبت به دیگر کشورها برخوردارند. در این بررسی میزان رشد اقتصادی معیار توسعه بخش واقعی و متغیرهایی همچون ارزش ...
بیشتر
در این مقاله ارتباط بین توسعه بخش مالی و رشد واقعی یک اقتصاد تحت اطلاعات نامتقارن مورد بررسی قرار گرفته است، زیرا رشد واقعی مدیون توسعه ساختار مالی است به گونه‌ای که کشورهایی با ساختار مالی توسعه یافته‌تر از سرعت رشد بالاتری نسبت به دیگر کشورها برخوردارند. در این بررسی میزان رشد اقتصادی معیار توسعه بخش واقعی و متغیرهایی همچون ارزش بازار سهام نسبت به تولید ناخالص داخلی به عنوان معیارهای توسعه بخش مالی معرفی گردیدهاند. همچنین لگاریتم انحراف معیار شاخص کل قیمت سهام بازار بورس اوراق بهادار و شاخص اعتبارات بانکی به بخش خصوصی به عنوان معیارهای اطلاعات نامتقارن در بازارهای مالی و پولی استفاده شده است. مدل مورد نظر با استفاده از روش دادههای تابلویی برای کشورهای منتخب توسعه یافته و در حال توسعه طی دوره زمانی 2008-1993 برآورد شده است. نتایج دال بر اثر بخشی بالاتر بازار مالی نسبت به بازارپولی درکشورهای توسعه یافته است که ساختار مالی کشورهای توسعه یافته نیزمتفاوت از کشورهای در حال توسعه می‌باشد و این به خاطر وجود درجهی تقارن اطلاعاتی بالا و تکامل یافته در این کشورها بوده است ولی در کشورهای در حال توسعه بازار پولی در مقایسه با بازار مالی قدرتمندتر عمل میکند
صادق بختیاری؛ همایون رنجبر؛ سمیه قربانی
دوره 3، شماره 9 ، اسفند 1391، صفحه 58-41
چکیده
امروزه در مطالعات انجام شده، بیشتر از شاخصهای ترکیبی برای اندازه‌گیری رفاه اقتصادی استفاده میشود. یکی از جامع‌ترین شاخصهای ترکیبی موجود برای سنجش میزان رفاه اقتصادی شاخص ارائه شده توسط اوزبرگ می‌باشد که مرکز مطالعات استاندارد زندگی آن را توسعه داده است. این شاخص از بین متغیرهای اقتصادی، بیشترین اهمیت را به اجزاء مرتبط ...
بیشتر
امروزه در مطالعات انجام شده، بیشتر از شاخصهای ترکیبی برای اندازه‌گیری رفاه اقتصادی استفاده میشود. یکی از جامع‌ترین شاخصهای ترکیبی موجود برای سنجش میزان رفاه اقتصادی شاخص ارائه شده توسط اوزبرگ می‌باشد که مرکز مطالعات استاندارد زندگی آن را توسعه داده است. این شاخص از بین متغیرهای اقتصادی، بیشترین اهمیت را به اجزاء مرتبط با ابعاد چهار متغیر مصرف، ثروت، توزیع درآمد و امنیت اقتصادی می‌دهد و در این مطالعه نیز از این شاخص به عنوان معیار جامع رفاه اقتصادی استفاده میگردد. بر این اساس در مطالعه حاضر، پس از معرفی الگوی شاخص رفاه اقتصادی، برای اولین بار مقدار آن برای منتخبی از کشورهای در حال توسعه در دوره زمانی 2007-2002 مورد محاسبه و مقایسه قرار گرفته است. نتایج حاصل از این پژوهش نشان می‌دهد که در دوره مورد بررسی به طور متوسط مراکش بیشترین مقدار و بنگلادش کمترین میزان این شاخص را دارا بوده، در حالی که حداکثر رشد در شاخص را ترکیه و حداقل آن را نیز با رشد منفی، بنگلادش به خود اختصاص داده است. ایران نیز جایگاه مطلوبی نداشته و در بین کشورهای مورد مطالعه در رده هشتم قرار دارد.
مهدی نوری؛ حامد نویدی
دوره 3، شماره 9 ، اسفند 1391، صفحه 70-59
چکیده
در ایران گسترش صادرات غیرنفتی و رهایی از اقتصاد تک محصولی به عنوان راهکاری برای توسعه‌ی اقتصادی کشور شناخته شده است؛ از این رو بررسی عوامل موثر بر این متغیر اقتصادی ضرورت مییابد. از جمله عوامل موثر بر صادرات میتوان به نرخ ارز و ریسک ناشی از نوسانات غیرمنتظرهی آن اشاره کرد. بر این اساس، هدف این پژوهش بررسی تاثیر ریسک ...
بیشتر
در ایران گسترش صادرات غیرنفتی و رهایی از اقتصاد تک محصولی به عنوان راهکاری برای توسعه‌ی اقتصادی کشور شناخته شده است؛ از این رو بررسی عوامل موثر بر این متغیر اقتصادی ضرورت مییابد. از جمله عوامل موثر بر صادرات میتوان به نرخ ارز و ریسک ناشی از نوسانات غیرمنتظرهی آن اشاره کرد. بر این اساس، هدف این پژوهش بررسی تاثیر ریسک نرخ ارز واقعی بر صادرات غیرنفتی ایران است. در این مطالعه با استفاده از دادههای غیرجمعی مربوط به سیزده کشور طرف تجاری ایران در طی سالهای 1389-1364 و همچنین کاربرد رهیافت دادههای پنل به بررسی این موضوع پرداخته شده است. علاوه بر این، به منظور افزایش دقت مطالعه از هفت معیار متفاوت جهت سنجش نوسانات نرخ ارز استفاده شده و نتایج هر یک در مدلهای کوتاهمدت، مورد مقایسه قرار گرفته است. نتایج این مطالعه حاکی از این است که ریسک نرخ ارز در کوتاهمدت دارای تاثیری مثبت و معنی‌دار بر صادرات غیرنفتی در ایران است. این نتیجه را میتوان به ماهیت مثبت نوسانات نرخ ارز در ایران نسبت داد به طوری که این امر باعث تغییر انتظارات کارگزاران اقتصادی به خصوص صادرکنندگان در رابطه با بهبود هرچند اندک روند کلی نرخ ارز واقعی در آینده میگردد.
مهدی فدائی؛ شایسته کاظمی
دوره 3، شماره 9 ، اسفند 1391، صفحه 84-71
چکیده
یکی از راه‌های ایجاد اشتغال، بالا بردن ظرفیت‌های شغلی در یک جامعه از طریق تشکیل سرمایه‌های جدید است. هدف از انجام تحقیق حاضر، تحلیل اثرات سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی بر سطح اشتغال کشور می‌باشد. بر این اساس از دادههای آماری دورة 1389-1349 استفاده شده است تا رابطة بین سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی و اشتغال را در یک چارچوب نظری و تجربی اقتصادی ...
بیشتر
یکی از راه‌های ایجاد اشتغال، بالا بردن ظرفیت‌های شغلی در یک جامعه از طریق تشکیل سرمایه‌های جدید است. هدف از انجام تحقیق حاضر، تحلیل اثرات سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی بر سطح اشتغال کشور می‌باشد. بر این اساس از دادههای آماری دورة 1389-1349 استفاده شده است تا رابطة بین سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی و اشتغال را در یک چارچوب نظری و تجربی اقتصادی در دوره اشاره شده مورد مطالعه و بررسی قرار دهد. همچنین با استفاده از مدل خود توضیح با وقفه‌های گسترده (ARDL) روابط کوتاه مدت و بلندمدت بین متغیرهای موجود برآورد و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. نتایج بدست آمده نشان می‌دهد که سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی در هر دو دوره کوتاهمدت(1286/0) و بلندمدت (1261/0) به طور مستقیم و معنیداری برسطح اشتغال تأثیرگذار بوده، به طوری که جریان ورود سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی فرایند ایجاد اشتغال را بهبود بخشیده است. ضریب جمله تصحیح خطا (ECM) بدست آمده در این مدل، نشان می‌دهد که در هر دوره 2/10 درصد از عدم تعادل در اشتغال تعدیل شده و به سمت روند بلندمدت خود نزدیک شده است. آزمونهای ثبات ساختاری CUSUM و CUSUMSQ نیز نشان می‌دهد که ضرایب تخمین در طول دوره مورد مطالعه با ثبات هستند.
رضا نجارزاده؛ فرزاد رحیم‌زاده
دوره 3، شماره 9 ، اسفند 1391، صفحه 98-85
چکیده
بیشک اینترنت در تعاملات مالی و اقتصادی هر کشور نقش تاثیرگذار دارد. در این مقاله سعی شده است که اثر اینترنت بر رشد اقتصادی مطالعه شود. برای این کار، دادههای 140 کشور جهان در دوره 1995-2010 مورد بررسی قرار گرفته و بعد از بررسی مانایی[1]دادهها و همجمع بودن آنها با آزمون همجمعی پدرونی[2]، مدل ارائه شده بصورت پانل دیتا برآورد شده است. ...
بیشتر
بیشک اینترنت در تعاملات مالی و اقتصادی هر کشور نقش تاثیرگذار دارد. در این مقاله سعی شده است که اثر اینترنت بر رشد اقتصادی مطالعه شود. برای این کار، دادههای 140 کشور جهان در دوره 1995-2010 مورد بررسی قرار گرفته و بعد از بررسی مانایی[1]دادهها و همجمع بودن آنها با آزمون همجمعی پدرونی[2]، مدل ارائه شده بصورت پانل دیتا برآورد شده است. نتایج برآورد مدل نشان می‌دهد که میزان دسترسی به اینترنت، موجودی سرمایه، نیروی کار، میزان باز بودن اقتصاد یک کشور و مخارج سرانه آموزشی بر رشد تولید ناخالص داخلی سرانه اثر مثبت و معنادار داشته و تورم و هزینههای مصرفی دولت بر آن تاثیر منفی دارد. [1]. Stationary [2]. Pedroni
جهانگیر بیابانی؛ اصغر ابوالحسنی هستیانی؛ بیتا شایگانی؛ مهدی حقگو
دوره 3، شماره 9 ، اسفند 1391، صفحه 112-99
چکیده
اهمیت و نقش صادرات در رشد و توسعه اقتصادی و تأثیر آن بر بخش‌های اقتصادی مسئله بسیار مهم و گسترده‌ای است که در حال حاضر مورد توجه بسیاری از اندیشمندان اقتصادی واقع شده و در سایر حوزه‌های علوم نیز گسترش قابل ملاحظه‌ای داشته است. در این راستا کشورهای در حال توسعه به دلیل بهره‌مندی از مزیت‌های نسبی و فراوانی نهاده‌ها و منابع اولیه ...
بیشتر
اهمیت و نقش صادرات در رشد و توسعه اقتصادی و تأثیر آن بر بخش‌های اقتصادی مسئله بسیار مهم و گسترده‌ای است که در حال حاضر مورد توجه بسیاری از اندیشمندان اقتصادی واقع شده و در سایر حوزه‌های علوم نیز گسترش قابل ملاحظه‌ای داشته است. در این راستا کشورهای در حال توسعه به دلیل بهره‌مندی از مزیت‌های نسبی و فراوانی نهاده‌ها و منابع اولیه تولید، از تخصص‌های اولیه اقتصادی برخوردار بوده و تخصص گرایی بین‌المللی در کالا برای این کشورها منجر به وابستگی شدید اقتصاد آن کشور به درآمدهای صادراتی آن کالا میشود که به دلیل غیر قابل پیش‌بینی بودن قیمت کالاهای صادراتی نوسانات شدید آن منجر به نوسان و بی‌ثباتی درآمدهای صادراتی شده که خود دارای اثر منفی و گاهی مثبت بر کل اقتصاد خواهد بود و نتیجه آن در بی‌ثباتی درآمد ملی و رشد اقتصادی متبلور میشود. به همین منظور در این مطالعه رابطه بی ثباتی درآمدهای حاصل از صادرات و رشد اقتصادی در ایران بررسی میشود زیرا ، با شناخت و درک صحیح از ماهیت و علل بی‌ثباتی میتوان در جهت رفع و یا هدایت آن به بخش‌هایی که اثرات جانبی کمتری به همراه دارد اقدام و از پیامدهای آن بر کل اقتصاد جلو‌گیری و یا محدود نمود. لذا با بهره‌گیری از مدل رشد سنت لوئیس اطلاعات سری زمانی سالهای 1389-1355 و با استفاده از روش خود رگرسیون با وقفه توزیعی گسترده (ARDL) ، ضمن بررسی اثرات حاصل از بی‌ثباتی صادرات بر رشد اقتصادی مدلی را برای پیش‌بینی بی‌ثباتی صادرات از طریق شبکه عصبی مصنوعی ارائه می‌دهد. نتایج این مطالعه مبین قدرت بالای تشخیص پیش‌بینی بی‌ثباتی صادرات از طریق شبکه‌های عصبی مصنوعی و اثر کاهشی آن برای رشد اقتصادی بوده است.
