مریم رمضانی؛ یگانه موسوی جهرمی؛ مژگان معلمی؛ علی رضا شریف مقدسی
چکیده
آسیب پذیری اقتصادی، ویژگی ساختاری یک کشور است که باعث میشود آن کشور در معرض متغیرهای برونزای اقتصادی خارج از کنترل قرار گیرد. ازسوی دیگر،تاب آوری ناشی از نحوه اتخاذ سیاستهای کلان اقتصادی است. هدف از مقاله حاضر بررسی رابطه توسعه پایدار و آسیب پذیری و تاب آوری در اقتصاد ایران در دوره زمانی 1398-1391 میباشد. در این مسیر توسعه پایدار را متشکل ...
بیشتر
آسیب پذیری اقتصادی، ویژگی ساختاری یک کشور است که باعث میشود آن کشور در معرض متغیرهای برونزای اقتصادی خارج از کنترل قرار گیرد. ازسوی دیگر،تاب آوری ناشی از نحوه اتخاذ سیاستهای کلان اقتصادی است. هدف از مقاله حاضر بررسی رابطه توسعه پایدار و آسیب پذیری و تاب آوری در اقتصاد ایران در دوره زمانی 1398-1391 میباشد. در این مسیر توسعه پایدار را متشکل از پنج بعد اقتصادی، اجتماعی، زیست محیطی، حکمرانی، پیرامونی و44 متغیر به عنوان زیرشاخص هربعدازتوسعه درنظر میگیرد.برای بررسی ساختارشبکه ای روابط بین متغیرها، ازنظریه گراف و الگوریتم تارجان استفاده مینماید. الگوریتم، 34متغیر را تحت عنوان متغیرهای بنیادی تأثیرگذار بر تاب آوری و آسیب پذیری اقتصادی مشخص میکند و ابعاد اقتصادی و حکمرانی را به عنوان ابعاد کنترلی (اصلی) و ابعاد اجتماعی، زیست محیطی و پیرامونی را به عنوان ابعاد مشروط (فرعی) معرفی مینماید.نتایج نشان میدهد نقطه ضعف اقتصاد ایران در این دوره ناشی از وضعیت آسیب پذیری و تاب آوری درابعاد حکمرانی و اقتصادی بوده است.در بین ابعادمشروط، بعد پیرامونی بدترین وضعیت را از نظر آسیب پذیری و تاب آوری داشته است.نوآوری این پژوهش در بررسی ابعادتوسعه پایدارو تأثیرآن برآسیب پذیری و تاب آوری و استفاده از نظریه گراف جهت بررسی متغیرهای تأثیرگذاربرای اولین بار در ایران است و در این الگوریتم بدون محدودیت در تعداد متغیرهای ورودی، می‌توان پدیده را بصورت فراگیر مورد تحلیل قرار داد. همچنین با تمرکز بر متغیرهای مؤثر بر وضعیت آسیب‌پذیری و تاب‌آوری در مبانی نظری موضوع، جدول جامعی تهیه شده که تاکنون نمونه آن در سایر مطالعات ارائه نشده است.
فیروز فلاحی؛ محسن پورعبادالهان؛ سید کمال صادقی؛ توحید شکری
چکیده
رابطه‌ی میان رشد اقتصادی و محیط زیست یکی از مباحث مناقشه‌آمیز دهه‌های اخیر در میان اقتصاددانان و فعالان زیست‌محیطی بوده است، چرا که از یک سو، رشد اقتصادی بیشتر با مصرف بیش-تر انرژی موجبات تخریب محیط زیست را فراهم می‌آورد و از سوی دیگر استفاده از انرژی‌های پاک به جای مصرف سوخت‌های فسیلی (به منظور حفظ محیط زیست) می‌تواند به مانعی ...
بیشتر
رابطه‌ی میان رشد اقتصادی و محیط زیست یکی از مباحث مناقشه‌آمیز دهه‌های اخیر در میان اقتصاددانان و فعالان زیست‌محیطی بوده است، چرا که از یک سو، رشد اقتصادی بیشتر با مصرف بیش-تر انرژی موجبات تخریب محیط زیست را فراهم می‌آورد و از سوی دیگر استفاده از انرژی‌های پاک به جای مصرف سوخت‌های فسیلی (به منظور حفظ محیط زیست) می‌تواند به مانعی برای رشد اقتصادی تبدیل شود. با عنایت به وجود نتایج متفاوت در پژوهش‌های صورت گرفته با روش‌های متفاوت و به منظور ارائه‌ی نتایجی متقن‌تر، مطالعه حاضر به دنبال آن است تا با به کارگیری روش تجزیه‌ی موجک پیوسته و تحلیل در حوزه‌ی زمان – فرکانس، پویایی‌های رابطه‌ی علّی میان رشد اقتصادی و کیفیت محیط زیست در ایران را طی دوره زمانی 1395:4 – 1370:1 بررسی نماید. این روش امکان مشاهده نحوه ارتباط این دو متغیر در طی دوره های زمانی متفاوت را فراهم می سازد. برای این منظور، همدوسی موجک و انرژی هر مقیاس زمانی با استفاده از نرم افزار متلب 2018a محاسبه شده است. نتایج مطالعه حاکی از آن است که در کوتاه‌مدت (کمتر از یک سال) و میان‌مدت (یک تا چهار سال) جریان علّی هم‌جهت از رشد اقتصادی به کیفیت محیط‌زیست برقرار است. به طوری که افزایش در نرخ رشد اقتصادی منجر به افزایش انتشار آلاینده‌ها شده و به محیط‌زیست آسیب می‌رساند. تحلیل در حوزه‌ی زمان حاکی از آن است این رابطه در کوتاه‌مدت و میان‌مدت به ترتیب در بازه‌های 1394 – 1391 و 1389 – 1388 از شدت قابل توجهی برخوردار بوده است . از طرف دیگر، در بلندمدت، رابطه‌ی علّی میان رشد اقتصادی و کیفیت محیط‌زیست مشاهده نشد از این‌رو، انتظار می‌رود وضع محدودیت بر انتشار آلاینده‌ها به منظور ارتقای کیفیت محیط‌زیست صدمه‌ای به رشد اقتصادی وارد نکند.
محمد علی شعبانی؛ محمود هوشمند؛ علی اکبر ناجی میدانی؛ محمد قربانی
چکیده
شهرها نقش مهمی در توزیع جمعیت و رشد اقتصادی ایفا می‌کنند. یکی از جنبه‌هایی که در ادبیات اقتصاد شهری به آن پرداخته میشود رابطه افزایش جمعیت شهری و رشد اقتصادی است. شهرنشینی ارتباط بین جمعیت، اشتغال، مهاجرت و محیط انسان ساخت است که توسعه آن در هر زمان و فضای جغرافیایی تحت تاثیر شرایط ملی و بین المللی است. با توجه به اینکه رشد اقتصادی ...
بیشتر
شهرها نقش مهمی در توزیع جمعیت و رشد اقتصادی ایفا می‌کنند. یکی از جنبه‌هایی که در ادبیات اقتصاد شهری به آن پرداخته میشود رابطه افزایش جمعیت شهری و رشد اقتصادی است. شهرنشینی ارتباط بین جمعیت، اشتغال، مهاجرت و محیط انسان ساخت است که توسعه آن در هر زمان و فضای جغرافیایی تحت تاثیر شرایط ملی و بین المللی است. با توجه به اینکه رشد اقتصادی یک منطقه جغرافیایی تحت تأثیر متغیرها و اثرات سرریز مناطق دیگر قرار دارد علاوه بر وابستگی فضایی ایجاد شده از طریق این متغیرها، اثراتی که در میان تمام مناطق جغرافیایی مشترک هستند نیز موجب ایجاد همبستگی در رشد اقتصادی واحدهای جغرافیایی می‌شوند لذا لازم است میان وابستگی ایجاد شده توسط این عوامل و وابستگی فضایی ناشی از اثرات فضایی متغیرها تفاوت قائل شد زیرا در غیر این صورت نقش اثرات فضایی پر رنگ‌تر از آنچه واقعیت دارد نشان داده خواهد شد. برای کنترل این اثرات، الگوهای فضایی با و بدون این اثرات در 30 استان ایران برآورد شده است نتایج نشان میدهد حتی با در نظر گرفتن اثرات عوامل عام مشترک، همچنان وجود خودهمبستگی مثبت فضایی بین رشد اقتصادی استان‌ها وجود دارد اما نکته‌ای که نتایج اعمال اثرات عوامل عام مشترک نشان میدهد این است که در نظر گرفتن این اثرات، باعث کاهش شدت اثر فضایی شده است. همچنین نتایج برآورد الگوی دوربین فضایی پویا، حاکی از آن است که رابطه شهرنشینی و رشد اقتصادی استان‌های ایران به صورت U معکوس است و اثرات سرریز شهرنشینی بر رشد اقتصادی استان‌های همجوار مثبت و معنی‌دار میباشد.
سید حسین فاطمی نسب؛ زهره حاجیها؛ قدرت اله امام وردی؛ علی باغانی
چکیده
صنعت گردشگری، بزرگترین و متنوع ترین صنعت در دنیا به حساب می آید. تأثیرصنعت گردشگری برافزایش میزان اشتغال و درآمدهای ارزی، رونق صنایع داخلی، گسترش همکاری های بین المللی موجب شده است تا نگرش کشورهای دنیا به مرز آن تغییریافته و جایگاه مهمی در سیاست گذاری دولت هاپیدا کند . از این رو در این پژوهش، اثر تعاملی توسعه مالی وگردشگری بر رشد اقتصادی ...
بیشتر
صنعت گردشگری، بزرگترین و متنوع ترین صنعت در دنیا به حساب می آید. تأثیرصنعت گردشگری برافزایش میزان اشتغال و درآمدهای ارزی، رونق صنایع داخلی، گسترش همکاری های بین المللی موجب شده است تا نگرش کشورهای دنیا به مرز آن تغییریافته و جایگاه مهمی در سیاست گذاری دولت هاپیدا کند . از این رو در این پژوهش، اثر تعاملی توسعه مالی وگردشگری بر رشد اقتصادی در ایران با استفاده از مدل خود رگرسیونی برداری عامل –افزوده شده (FAVAR) ترکیبی با مدل پارامترهای متغییر در طول زمان (TVP)، اقدام به مدل سازی شده است. و با بهره گیری از داده های سری زمانی در طی سالهای 1363تا1397 بررسی شده است. نتایج پژوهش نشان می دهد که بین رشد اقتصادی و گردشگری رابطه مثبت و معنادار و بین رشد اقتصادی و توسعه مالی نیز رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. توسعه مالی همچون گردش مالی راحت در کشور مبدا و استفاده ساده از ابزارهای مالی در جهت تامین مالی برای گردشگران در رشد این صنعت نقش بسزایی دارد. همانگونه که افزایش توسعه مالی سبب رشد اقتصادی می گردد، افزایش رشد اقتصادی نیز سبب بهبود زیرساخت ها وتوسعه صنعت گردشگری می شود.
آزیتا شیخ بهایی؛ سعید دائی کریم زاده؛ سارا قبادی
چکیده
مکانیسم توسعه پاک (CDM) یک مکانیسم همکاری بین المللی است که تحت پیمان کیوتو بنا نهاده شده است و منابع بسیار مهمی را برای دستیابی به رشد اقتصادی از طریق ترویج سرمایه گذاری در پروژه های سازگار با محیط زیست در اختیار کشورهای در حال توسعه قرار می دهد. این مطالعه به بررسی تاثیر سرمایه گذاری های انجام شده بر روی انرژی های تجدیدپذیر از طریق مکانیسم ...
بیشتر
مکانیسم توسعه پاک (CDM) یک مکانیسم همکاری بین المللی است که تحت پیمان کیوتو بنا نهاده شده است و منابع بسیار مهمی را برای دستیابی به رشد اقتصادی از طریق ترویج سرمایه گذاری در پروژه های سازگار با محیط زیست در اختیار کشورهای در حال توسعه قرار می دهد. این مطالعه به بررسی تاثیر سرمایه گذاری های انجام شده بر روی انرژی های تجدیدپذیر از طریق مکانیسم توسعه پاک در منتخبی از کشورهای در حال توسعه با استفاده از روش تفاوت در تفاوتها طی دوره 2001-2018 می پردازد. هدف این تحقیق مقایسه گسترش انرژی های تجدید پذیر در کشورهای مجری مکانیسم توسعه پاک در مقایسه با کشورهایی است که این مکانیسم را مورد پذیرش قرار نداده اند. همچنین تاثیر اجرای این مکانیسم در کشورهای در حال توسعه با بازارهای مالی ضعیف در مقایسه با کشورهای در حال توسعه با بازراهای مالی پیشرفته مورد بررسی قرار می گیرد. نتایج حاصل از برآورد مدل نشان می دهد اجرای مکانیسم توسعه پاک در کشورهای در حال توسعه سبب گسترش انرژی های تجدیدپذیر می گردد و این مکانیسم علاوه بر تامین مالی پروژه های هزینه بر انرژی های پاک، دهلیزی برای ورود تکنولوژی های مدرن نیز به شمار می رود. همچنین طبق نتایج حاصله تاثیر اجرای مکانیسم توسعه پاک در کشورهای در حال توسعه ای که بازارهای مالی ضعیفی دارند به مراتب بیش از کشورهای دارای بازارهای مالی توسعه یافته است.
یعقوب اندایش؛ حسن فرازمند؛ فاطمه حمیدی
چکیده
برخی کارشناسان بر این باورند توسعه آموزش در ایران موجب توسعه و افزایش رشد اقتصادی نشده‌است. در مقابل، کشور سنگاپور توانسته بر مبنای توسعه آموزش به رشد اقتصادی و پیشرفت بالایی دست یابد. هدف این پژوهش، مقایسه ایران و سنگاپور در پیوندهای آموزش با کل اقتصاد و بخش-های اقتصادی است. برای بررسی پیوندهای آموزش با بخش‌های اقتصادی و تعیین ...
بیشتر
برخی کارشناسان بر این باورند توسعه آموزش در ایران موجب توسعه و افزایش رشد اقتصادی نشده‌است. در مقابل، کشور سنگاپور توانسته بر مبنای توسعه آموزش به رشد اقتصادی و پیشرفت بالایی دست یابد. هدف این پژوهش، مقایسه ایران و سنگاپور در پیوندهای آموزش با کل اقتصاد و بخش-های اقتصادی است. برای بررسی پیوندهای آموزش با بخش‌های اقتصادی و تعیین جایگاه آن در بین دیگر بخش‌ها، از پیوند پسین، پیوند پیشین و پیوند کل و از رویکرد بردار ویژه استفاده میشود. برای این منظور از جدول داده-ستانده سال 1390 ایران و سال 2011 سنگاپور که در 31 بخش تجمیع شده‌اند، استفاده شده‌است.نتایج بیانگر آن است که شاخص پیوند پسین آموزش در سنگاپور 45 درصد بیشتر از ایران است. از طرفی شاخص پیوند پیشین آموزش برای سنگاپور 135 درصد بیشتر از ایران است و خدمات آموزشی در سنگاپور بیشتر عرضه‌محور است تا تقاضامحور. همچنین شاخص پیوند کل آموزش برای سنگاپور 86 درصد بیشتر از ایران است و نشان‌دهنده تحرک بالای بخش آموزش در سنگاپور نسبت به ایران است. از نظر رتبه‌بندی پیوندها، بخش آموزش در بین بخش‌های اقتصادی در ایران از موقعیت نسبتا پایینی برخوردار است. به‌طوری که، در بین 31 فعالیت اقتصادی این بخش در شاخص پیوند پسین رتبه 28، در شاخص پیوند پیشین رتبه 30 و در شاخص پیوند کل رتبه 31 را دارد. در مقابل برای سنگاپور این بخش در شاخص پیوند پسین رتبه 30 و در شاخص پیوند پیشین رتبه 3 و در شاخص پیوند کل رتبه 18 را دارد.
محمد واعظ برزانی؛ محمد محمدی مطلق
چکیده
در بسیاری از کشورهای جهان، دولت ها از طریق اعمال سیاست های پولی ومالی، تأثیر قابل ملاحظه ای بر اقتصاد کشورها می گذارند. لیکن اعمال سیاست های توزیعی بین نسلی, که در حقیقت به کارگیری سیاست های مالی به نفع گروه سنی خاصی از جامعه می باشد، کمتر مورد توجه سیاست گذاران کشورهای در حال توسعه و از آن جمله ایران قرار گرفته است. هدف مقاله نشان دادن ...
بیشتر
در بسیاری از کشورهای جهان، دولت ها از طریق اعمال سیاست های پولی ومالی، تأثیر قابل ملاحظه ای بر اقتصاد کشورها می گذارند. لیکن اعمال سیاست های توزیعی بین نسلی, که در حقیقت به کارگیری سیاست های مالی به نفع گروه سنی خاصی از جامعه می باشد، کمتر مورد توجه سیاست گذاران کشورهای در حال توسعه و از آن جمله ایران قرار گرفته است. هدف مقاله نشان دادن تاثیر سیاست های توزیعی مالی بین نسلی بر رشد اقتصادی با استفاده از الگوی توسعه یافته نسل های تداخلی بلانچارد(1985) و کالیبره کردن الگو به کمک نرم افزار مطلب جهت استخراج وضعیت تعادل پایای رشد مصرف و رشد سرمایه در اقتصاد ایران است. نتایج به دست ﺁمده، در زمینه تأثیر سیاست های مالی توزیعی بر رشد سرمایه و رشد مصرف به عنوان دو متغیر مؤثر بر نرخ رشد اقتصاد، دارای دو حالت است. حالت اول وقتی که نرخ هموار کننده مصرف در توابع مطلوبیت با ریسک گریزی نسبی ثابت (CRRA) ، عکس کشش جانشینی مصرف در دو نقطه از زمان، کمتر از یک انتخاب شود که در این وضعیت با اعمال سیاست های مالی توزیعی به نفع گروه سنی جوان، اقتصاد ایران با کاهش رشد سرمایه و رشد مصرف مواجه می شود و حالت دوم وضعیتی که نرخ هموار کننده مصرف بیشتر از یک انتخاب شود. در این حالت، اعمال سیاست های مالی توزیعی دارای نتایجی متفاوت با حالت قبل خواهد بود. JEL: C61, D31 , E21.
