محمدرضا لعلی؛ سعید دائی کریم زاده؛ فرزاد کریمی
چکیده
مطالعات اخیر در مورد شبکههای پیچیده در تجارت بینالملل نشان میدهد که تعداد شرکاء، شدت تجارت، اتصالات غیرمستقیم تجاری و موقعیت مرکزی هر شریک در شبکه تجارت جهانی نقش بسزایی در رشد اقتصادی دارند. رویکرد تحلیل شبکه در بررسی اثر تجارت بر رشد اقتصادی، قادر است برخلاف روشهای مرسوم و دو جانبه که تنها روابط تجاری مستقیم را مورد مطالعه ...
بیشتر
مطالعات اخیر در مورد شبکههای پیچیده در تجارت بینالملل نشان میدهد که تعداد شرکاء، شدت تجارت، اتصالات غیرمستقیم تجاری و موقعیت مرکزی هر شریک در شبکه تجارت جهانی نقش بسزایی در رشد اقتصادی دارند. رویکرد تحلیل شبکه در بررسی اثر تجارت بر رشد اقتصادی، قادر است برخلاف روشهای مرسوم و دو جانبه که تنها روابط تجاری مستقیم را مورد مطالعه قرار میدهد، روابط تجاری غیرمستقیم (کشورهای واسطه در تجارت) در تعاملات بینالمللی را شناسایی و اندازهگیری کند. این پژوهش با هدف بررسی اثر شاخصهای مرکزیت تجارت جهانی بر رشد اقتصادی، با استفاده از دادههای تابلویی 42 کشور منتخب آسیایی و مشترک المنافع در دو مرحله انجام شده است. در ابتدا پس از ساخت ماتریسهای جهتدار وزنی تجارت و محاسبه شاخصهای مرکزیت کشورها برای سالهای منتخب، اثر شاخصهای مذکور را به عنوان متغیر توضیحی تجارت بر رشد اقتصادی بررسی و با تأثیر متغیر درجه باز بودن تجارت مقایسه شده است. نتایج حاکی از آنست که شاخصهای مرکزیت حاصل از شبکه تجارت جهانی، ضمن اثرگذاری بیشتر، توضیح دهندگی بهتری بر رشد اقتصادی در مقایسه با شاخص مرسوم درجه باز بودن تجارت نشان میدهد، ضمن اینکه در این میان دو شاخص مرکزیت نزدیکی به دلیل نقش هستهای در شبکه و درهم تنیدگی روابط تجاری و شاخص بردار ویژه به دلیل ایجاد رابطه با کشورهایی که خود با شرکای با اهمیت در شبکه در ارتباط هستند، از اهمیت بیشتری بر رشد اقتصادی برخوردارند.
تجارت بینالملل
مهدی صادقی شاهدانی؛ میثم خسروی
دوره 6، شماره 23 ، تیر 1395، ، صفحه 32-13
چکیده
برنامه توسعه مهمترین سند اجرایی هر اقتصاد، برای نیل به اهداف اقتصادی آن میباشد. برنامههای توسعه در هدفگذاری و سیاستگذاری از مبانی نظری متأثر هستند. انکشاف مبانی نظری برنامههای توسعه در جمهوری اسلامی در طول پنج برنامه موضوع این نوشتار محسوب میشود. این مقاله با روش کتابخانهای بدین موضوعات میپردازد که چگونه میتوان به ...
بیشتر
برنامه توسعه مهمترین سند اجرایی هر اقتصاد، برای نیل به اهداف اقتصادی آن میباشد. برنامههای توسعه در هدفگذاری و سیاستگذاری از مبانی نظری متأثر هستند. انکشاف مبانی نظری برنامههای توسعه در جمهوری اسلامی در طول پنج برنامه موضوع این نوشتار محسوب میشود. این مقاله با روش کتابخانهای بدین موضوعات میپردازد که چگونه میتوان به مبانی نظری برنامههای توسعه پی برد و چه شباهتها و تفاوتهایی در مبانی نظری آنها وجود دارد. نتیجه تحقیق عبارتست از اینکه برنامههای توسعه با اینکه در انتخابهای راهبردی، احکام و سیاستهای خود از همه توصیههای یک مکتب پیروی نکردهاند ولی بسیار متأثر از مبانی و نظریات غربی بودهاند و اشتراک و افتراق مبانی آنها به ترتیب عبارت است از: سرمایهداری بودن الگویی که ادارة نظام جمهوری اسلامی بر اساس آن به توسعه خود سامان بخشیده است اگرچه این الگو متأثر از نهاد دین هم میباشد و اما نقطه افتراق آنها را باید در اتخاذ برخی از انتخابهای راهبردی و همچنین نظریات اساسی اقتصادی جستجو کرد. وجه تمایز این تحقیق از کارهای مشابه، بررسی مبانی نظری اساسی و پارادایم توسعه هر برنامه به صورت مستقل و ارزیابی نظری برنامه پنجم توسعه میباشد.
میرناصر میرباقری هیر؛ فرزاد رحیمزاده؛ سید راشد صفوی
دوره 4، شماره 16 ، آبان 1393، ، صفحه 120-105
چکیده
دستیابی به اهداف هزاره توسعه از قبیل رشد اقتصادی پایدار، کاهش فقر و افزایش توسعه انسانی جزء اولویتهای سیاستگذاران در اغلب کشورهاست. یکی از این اهداف، بهبود وضعیت توسعه انسانی است که بهعنوان شاخصی برای مقایسه سطح رفاه استفاده میگردد. این مطالعه قصد دارد تا با استفاده از دادههای سالیانه کشورهای منتخب عضو منا درطی دوره 2012-2000 ...
بیشتر
دستیابی به اهداف هزاره توسعه از قبیل رشد اقتصادی پایدار، کاهش فقر و افزایش توسعه انسانی جزء اولویتهای سیاستگذاران در اغلب کشورهاست. یکی از این اهداف، بهبود وضعیت توسعه انسانی است که بهعنوان شاخصی برای مقایسه سطح رفاه استفاده میگردد. این مطالعه قصد دارد تا با استفاده از دادههای سالیانه کشورهای منتخب عضو منا درطی دوره 2012-2000 و با بهکارگیری دادههای پانل پویا و برآوردگرهای روش گشتاورهای تعمیم یافته (GMM) عوامل مؤثر بر توسعه انسانی در این کشورها را با تأکید بر حجم تجارت بررسی کند. بدین منظور متغیر مربوط به تجارت به سه صورت واردات سرانه، صادرات سرانه و تجارت سرانه در مدل لحاظ شده و سه مدلجداگانه برآورد گردیده است. نتایج حاصل از برآورد مدل توسط برآوردگر GMM، n مرحلهای آرلانو و باند (1991) نشانگر این است که در تمامی مدلها، تجارت تأثیر مثبت و معنادار بر توسعه انسانی دارد؛ به طوریکه اگر واردات سرانه، صادرات سرانه و تجارت سرانه در مدل بهعنوان متغیر توضیحی در نظر گرفته شود، با افزایش 10000 دلاری این متغیرها، شاخص توسعه انسانی بهترتیب 0.029، 0.024 و 0.025 واحد افزایش خواهد یافت. بر اساس نتایج ارائه شده، مخارج آموزشی، مخارج بخش سلامت و سرمایهگذاری مستقیم خارجی نیز اثر مثبت و معنادار بر توسعه انسانی دارند.
تجارت بینالملل
صمد عزیزنژاد؛ فتح الله تاری؛ سید محمد رضا سید نورانی
دوره 1، شماره 3 ، آذر 1390، ، صفحه 133-99
چکیده
واردات تحت تأثیر عوامل مختلفی است که شناخت و بررسی آنها ضرورتی انکارناپذیر است. الحاق به سازمان تجارت جهانی میتواند از طریق سازوکارهایی از قبیل کاهش نرخ تعرفه، افزایش حجم ادغام در تجارت بینالملل و قیمتهای نسبی (قیمتهای داخلی و خارجی) تقاضای واردات را تحت تأثیر قرار دهد. در این راستا و با توجه به بالا بودن سهم کالاهای واسطهای ...
بیشتر
واردات تحت تأثیر عوامل مختلفی است که شناخت و بررسی آنها ضرورتی انکارناپذیر است. الحاق به سازمان تجارت جهانی میتواند از طریق سازوکارهایی از قبیل کاهش نرخ تعرفه، افزایش حجم ادغام در تجارت بینالملل و قیمتهای نسبی (قیمتهای داخلی و خارجی) تقاضای واردات را تحت تأثیر قرار دهد. در این راستا و با توجه به بالا بودن سهم کالاهای واسطهای و سرمایهای در کل واردات کشور، این مقاله اثرهای الحاق ایران به سازمان تجارت جهانی را بر واردات کالاهای مذکور، با استفاده از روش خود توضیح برداری و با استفاده از دادههای دورة 1387ـ 1350مورد آزمون و ارزیابی قرار دادهاست. نتایج حاصل از بررسیها نشان میدهد تابع بلندمدت واردات این دسته از کالاها، حساسیت بالایی نسبت به سطح تجارت بینالملل و ادغام در اقتصاد بینالملل و حساسیت کمی نسبت به نرخ تعرفه و قیمتهای نسبی در طول دورة مورد بررسی داشته است. در این راستا نتایج دورههای زمانی کوتاهمدت و بلندمدت الگو همدیگر را تأیید میکنند. بررسی اثرات شوکها و آنالیز واریانس نیز نشان میدهد اثرات شوکهای وارده به تقاضای واردات مورد بررسی طی 3 سال به سمت صفر میل میکند و تغییرات تقاضای واردات کالاهای واسطهای سرمایهای بیشترین اثر را از ادغام در تجارت بینالملل میپذیرد.