نویسندگان

• میرناصر میرباقری هیر ¹
• فرزاد رحیم‌زاده ²
• سید راشد صفوی ¹

¹ استادیار دانشگاه پیام نور

² مدرس دانشگاه پیام نور

چکیده

دستیابی به اهداف هزاره توسعه از قبیل رشد اقتصادی پایدار، کاهش فقر و افزایش توسعه انسانی جزء اولویت­های سیاست‌گذاران در اغلب کشورهاست. یکی از این اهداف، بهبود وضعیت توسعه انسانی است که به‌عنوان شاخصی برای مقایسه سطح رفاه استفاده می­گردد. این مطالعه قصد دارد تا با استفاده از داده­های سالیانه کشورهای منتخب عضو منا درطی دوره 2012-2000 و با به‌کارگیری داده­های پانل پویا و برآوردگرهای روش گشتاورهای تعمیم یافته (GMM) عوامل مؤثر بر توسعه انسانی در این کشورها را با تأکید بر حجم تجارت بررسی کند. بدین منظور متغیر مربوط به تجارت به سه صورت واردات سرانه، صادرات سرانه و تجارت سرانه در مدل لحاظ شده و سه مدلجداگانه برآورد گردیده است.
نتایج حاصل از برآورد مدل توسط برآوردگر ­GMM، n مرحله­ای آرلانو و باند (1991) نشانگر این است که در تمامی مدل­ها، تجارت تأثیر مثبت و معنادار بر توسعه انسانی دارد؛ به طوری‌که اگر واردات سرانه، صادرات سرانه و تجارت سرانه در مدل به‌عنوان متغیر توضیحی در نظر گرفته شود، با افزایش 10000 دلاری این متغیرها، شاخص توسعه انسانی به‌ترتیب 0.029، 0.024 و 0.025 واحد افزایش خواهد یافت. بر اساس نتایج ارائه شده، مخارج آموزشی، مخارج بخش سلامت  و سرمایه­گذاری مستقیم خارجی نیز اثر مثبت و معنادار بر توسعه انسانی دارند. 

کلیدواژه‌ها

• توسعه انسانی
• تجارت بین‌الملل
• روش گشتاورهای تعمیم یافته

20.1001.1.22285954.1393.4.16.7.6

عنوان مقاله [English]

Analyzing the Effects of Trade on Human Development in Selected MENA Countries

نویسندگان [English]

• Mirnaser Mirbagheri Hir ¹
• Farzad Rahimzadeh ²
• Sayyed Rashed Safavi ¹

چکیده [English]

In many countries, achieving to the millennium development goals, such as sustainable economic growth, poverty reduction and human development enhancement are their important priorities. One of these goals is to improve the human development index that is used to compare the level of welfare. This study, using the annual data of selected MENA countries from 2000-2012 and by applying Dynamic Panel Data and GMM estimators, wants to determine the factors that affect on human development. For this purpose, trade variable (percapita import, percapita export and per capita trade) has been used in three separated models.
The results of the model with n-step GMM estimator of Arellano and Bond (1991) indicate that in all models, trade has positive and significant impact on human development.
If percapita import, export and trade are considered as explanatory variables in the model, the increase of $ 10,000 in these variables, will increase human development index by 0.029, 0.024, and 0.025 respectively.
Based on the results, educational expenditures, per capita health expenditure and foreign direct investment have also positive and significant effects on human development.

کلیدواژه‌ها [English]

• Human Development
• International Trade
• GMM