برآورد نرخ بهینه مالیات بر آلودگی در یک الگوی رشد درون‌زا

میر باقری هیر, میر ناصر; سلمان پور زنوز, علی

doi:10.30473/egdr.2022.62063.6403

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

¹ استادیار اقتصاد، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران

² گروه علوم انسانی، دانشکده اقتصاد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد مرند، مرند، ایران

https://doi.org/10.30473/egdr.2022.62063.6403

چکیده

مالیات بر آلودگی یکی از مهمترین ابزارهای دولت در جهت کاهش آلودگی و افزایش رفاه جامعه می‌باشد. مالیات مستقیم زیست محیطی یا مالیات پیگویی با اثرگذاری بر منافع تولیدکنندگانی که محیط زیست را آلوده می‌کنند درصدد وضع مالیات بر تولیدات آلاینده به منظور کاهش آلودگی می‌باشند. بر این اساس هدف اصلی این مطالعه محاسبه نرخ بهینه مالیات بر آلودگی با در نظر گرفتن ملاحظات زیست محیطی با استفاده از یک الگوی رشد درون‌زا در اقتصاد ایران می‌باشد. در این مطالعه از یک الگوی رشد درون‌زا با تابع تولید تصادفی استفاده شده است. پس از بسط الگو و حل آن به روش تصادفی همیلتون- بلمن- ژاکوبی و دستیابی به رابطه تعیین کننده نرخ بهینه مالیات بر آلودگی، با استفاده از پارامترهای اقتصاد ایران، مدل مذکور کالیبره و مقدار بهینه مالیات بر آلودگی محاسبه گردید. نتایج حاصل از برآورد الگو نشان می‌دهد که نرخ بهینه مالیات بر آلودگی برای اقتصاد ایران 3/5 درصد از کل تولید می‌باشد. همچنین نرخ بهره یا نرخ سود سرمایه در اقتصاد اسلامی و نوسانات آن، نوسانات تولید، تغییر پارامترهای تابع آلودگی، میزان نرخ بهینه مالیات بر آلودگی را تحت تأثیر قرار می‌دهد. نتایج آنالیز حساسیت برای اقتصاد ایران حکایت از این دارد که با افزایش ترجیحات زیست محیطی، نرخ سود و نوسانات تولید، نرخ بهینه مالیات بر آلودگی در حالت بهینه رفاه اجتماعی باید افزایش یابد. همچنین با افزایش نوسانات نرخ سود سرمایه برای باقی ماندن در حالت بهینه، نرخ مالیات بر آلودگی باید کاهش یابد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Estimation of the Optimal Pollution Tax Rate in an Endogenous Growth Model

نویسندگان [English]

Mirnaser Mirbagheri hir ¹
Ali Salmanpourzonouz ²

¹ Department of Economics, Assistant Professor of Economics, Payame Noor Unvierstiy, Tehran, Iran

² Assistant Professor of Economics Islamic Azad Marand Branch, Department of Economics Marand, Iran Marand, Iran

چکیده [English]

Pollution tax is one of the most important tools of the government to reduce pollution and increase the welfare of society. Direct environmental or pigouvian tax, by affecting the revenues of producers, seeks to impose a tax on polluting products to reduce pollution. Accordingly, the main purpose of this study is to calculate the optimal pollution tax rate taking into account environmental considerations using an endogenous growth model in the Iranian economy. In this study, an endogenous growth model with a stochastic production function is used. After developing the model and solving it by Hamilton-Belman-Jacobi random method and achieving the relationship determining the optimal rate of pollution tax, using the parameters of the Iranian economy, the model was calibrated and the optimal amount of pollution tax was calculated. The results of model estimation show that the optimal rate of pollution tax for the Iranian economy is 5.3% of total production. Also, the interest rate or capital gain rate in Islamic economy and its fluctuations, production fluctuations, change of pollution function parameters, the rate of the optimal pollution tax rate. The affect results of the sensitivity analysis for the Iranian economy indicate that with increasing environmental preferences, interest rates and production fluctuations, the optimal pollution tax rate should increase in the optimal state of social welfare. Also, with increasing capital gain rate fluctuations, to remain in the optimal situation, the pollution tax rate must be reduced.

کلیدواژه‌ها [English]

" Optimal pollution tax rate
"
"environmental damage"
"random endogenous growth pattern"

مراجع

بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، سال‌های مختلف، گزارش اقتصادی و ترازنامه.

بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، سال‌های مختلف، نماگرهای اقتصادی.

جعفری صمیمی، احمد؛ کریمی پتانلار، کریم و اعظمی، کورش (1397). "مالیات بر ارزش افزوده بر بهره‌وری و تعیین نرخ بهینه آن دراقتصاد ایران: ترکیب رهیافت مرز تصادفی و الگوی رشد درون‌زا". فصلنامه اقتصاد مقداری (بررسی‌های اقتصادی سابق)، دوره 15، 155-129.

رستم‌زاده، پرویز و نصیرآبادی، شهره (1396). "نقش مالیات‌های غیرمستقیم زیست محیطی بر روی کیفیت محیطزیست درمدل رشد درون‌زا در ایران". فصلنامه نظریه‌های کاربردی اقتصاد، سال چهارم، شماره 3، 58-35.

ستوده‌نیا، سلمان؛ احمدی شادمهری، محمدطاهر؛ رزمی، سید محمدجواد و فهیمی‌فرد، سید محمد (1399). "بررسی اثر مالیات سبز بر مصرف انرژی و رفاه اجتماعی در ایران با استفاده از الگوی تعادل عمومی محاسبه‌پذیر پویای بازگشتی (RDCGE)". فصلنامه علمی پژوهشی پژوهش‌های رشد و توسعه اقتصادی، دوره 10، شماره 40، 34-15.

صمدی، علی حسین؛ زیبایی، منصور؛ قادری، جعفر و بهلولی، پریسا (1398). "سیاست بهینه زیست محیطی، نااطمینانی و کیفیت نهادی: مطالعه موردی ایران". فصلنامه پژوهش‌های اقتصادی (رشد و توسعه پایدار)". سال نوزدهم، شماره اول، 82-53.

فاطمی زردان، یعقوب؛ فطرس، محمدحسن؛ سپهردوست، حمید و خضری، محسن (1400). "مطلوبیت و تابع رفاه اجتماعی در استان‌های ایران (بررسی روند تغییرات و همگرایی رفاه)". فصلنامه علمی پژوهشی پژوهش‌های رشد و توسعه اقتصادی، دوره 11، شماره 44، 36-15.

کیارسی، مهراب (1386). "نرخ بهینة مالیات و مخارج دولتی در چارچوب الگوی سه بخشی رشد درون‌زا، الگوی ایران". پایان نامة کارشناسی ارشد، دانشکدة علوم اداری و اقتصاد، دانشگاه اصفهان.

مقدسی، رضا و طاهری، فرزانه (1391). "پیامدهای اقتصادی و زیست محیطی مالیات بر آلودگی". تحقیقات اقتصاد کشاورزی، جلد 4، شماره 3، 111-77.

مهرگان، نادر؛ عیسی‌زاده، سعید؛ عباسیان، عزت‌اله و فرجی، ابراهیم (1395). "برآورد وضعیت تعادلی اقتصاد ایران در چارچوب الگوهای ادوار تجاری حقیقی". فصلنامه نظریه‌های کاربردی اقتصاد، سال سوم، شماره 2، 22-1.

هراتی، جواد؛ اسلاملوئیان، کریم و قطمیری، محمد علی (1391). "تعیین مالیات زیست محیطی بهینه در الگوی رشد تعمیم یافته با وجود انتقال تکنولوژی پاک و کیفیت محیط زیست: نمونه اقتصاد ایران". فصلنامه تحقیقات مدلسازی اقتصادی، شماره 7، 126-97.

هادیان، ابراهیم و استادزاد، علی حسین (1392). "برآورد سطح بهینه مالیات بر آلودگی در اقتصاد ایران". فصلنامه علمی پژوهشی پژوهش‌های رشد و توسعه اقتصادی، دوره 3، شماره 12، 74-57.

هادیان، ابراهیم و استادزاد، علی‌حسین (1394). "محاسبه نرخ بهینه مالیات بر درآمد با و بدون ملاحظات زیست محیطی". فصلنامه علمی- پژوهشی مطالعات اقتصادی کاربردی ایران، سال چهارم، شماره 14، 25-1.

Ariga, J. (2002). “Internalizing Environmental Quality in a Simple Endogenous Growth Model”. Working Paper, Department of Agricultural and Resource Economics University of Maryland Collge Park, MD 20742.

Beckerman, W. (1992). “Economic Growth and the Environment: Whose Growth? Whose Environment?”. World Development, 20, 481–496.

Bjertnaes, G. H. & Faehn, T. (2008). “Energy Taxation in a Small, Open Economy: Social Efficiency Gains Versus Industrial Concerns”. Energy Economics, 30, 2050-2071.

Clemens, C. & Soretz, S. (1997). “Welfare Effects of Income Taxian in a Model of Stochastic Growth”. Presented at the European Annual Meeting of the Econometric Society (ESEM) in Toulouse, August 1997 and at the Jahrestagung des Varies Fur Socialpolitik in Bern September 1997.

Deng, X. & Huang, J. (2010). “Scott Rozelle and Emi Uchida, Economic Growth and the Expansion of Urban Land in China”. Urban Studies, 47, 813-843.

Deacon, R. T. & Norman, C. S. (2004). “Is the Environmental Kuznets Curve an Empirical Regularity?”. Escholarship Repository, University of California, Santa Barbara.

Gradus, R. & Smulders, S. (1993). “The Trade-Off Between Environmental Care and Long-Term Growth—Pollution in Three Prototype Growth Models”. Journal of Economics, 58(1), 25-51.

Grimaud, A. & Rougé, L. (2003). “Non-Renewable Resources and Growth with Vertical Innovations: Optimum, Equilibrium and Economic Policy”. Journal of Environmental Economics and Management, 45, 433-453.

Kama, A. A. L. & Schubert, K. (2004). “Growth, Environment and Uncertain Future Preferences”. Environmental and Resource Economics, 28, 31-53.

Kakeu, J. (2012). “Optimal Depletion of Fossil Fuels under Stochastic Pollution: A Martingale Approach”. Submittid.

Li, H., Grijalva, T. & Berrens, R. (2007). “Economic Growth and Environmental Quality: a Meta-Analysis of Environmental Kuznets Curve Studies”. Economics Bulletin, 17(5), 1-11.

Mohtadi, H. (1996). “Environment, Growth and Optimal Policy Design”. Journal of Public Economics, 63, 119-140.

Ott, I. & Soretz, S. (2004). “Growth and Welfare Effects of Tax Cuts: The Case of a Productive Public Input with Technological Risk”. Empirica, 31, 117-135.

Pautrel, X. (2007). “Pollution, Health and Life Expectancy: How Environmental Policy Can Promote Growth”. CCMP – Climate Change Modelling and Policy, Electronic Copy Available at: http://ssrn.com/abstract=1077151.

Tsujimura, M. (2011). “Pollution Reduction Policies under Uncertainty and Their Costs”. Memeo.

Shahbaz, M., Lean, H. H. & Shahbaz, Sh. M. (2010). “Environmental Kuznets Curve and the Role of Energy Consumption in Pakistan”. Development Research Unit, Discussion Paper DEVDP 10/05.

Soretz, S. (2005).“Efficient Dynamic Pollution Taxation in an Uncertain Environment”. Environmental & Resource Economics, 36, 57-84.

Soretz, S. (2003). “Stochastic Pollution and Environmental Care in Endogenous Growth Model”. The Manchester School, 71(4), Special Issue, 448-469.

Stern, D. (2004). “The Rise and Fall of the Environmental Kuznets Curve”. World Development, 32(8), 1419–1439.

Zhang, X., Shigeng, Hu. & Wang, H. (2006). “A Stochastic Growth Model With Environmental Pollution”. Journal of Systems Science & Complexity, 19, 414-422.

برآورد نرخ بهینه مالیات بر آلودگی در یک الگوی رشد درون‌زا

مراجع

مراجع

دوره 13، شماره 49اسفند 1401صفحه 148-123

دوره 13، شماره 49
اسفند 1401
صفحه 148-123