با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن اقتصاد انرژی ایران

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری تخصصی رشته اقتصاد، گروه اقتصاد، دانشکده مدیریت و اقتصاد، واحد علوم و تحقیقات ، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

2 استاد تمام تخصصی رشته اقتصاد، گروه اقتصاد، دانشکده مدیریت و اقتصاد، واحد علوم و تحقیقات ، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

3 استادیار تخصصی علوم اقتصاد ، گروه اقتصاد، دانشکده مدیریت و اقتصاد، واحد علوم و تحقیقات ، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

4 دانشیار تخصصی علوم اقتصاد ، گروه اقتصاد، دانشکده مدیریت و اقتصاد، واحد علوم و تحقیقات ، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

چکیده

هدف پژوهش حاضر، بررسی اثرات نامتقارن کوتاه‌مدت و بلندمدت نرخ ارز بر تولید ناخالص داخلی ایران است. با توجه به اهمیت موضوع در سیاستگزاری ها و امکان اثرگذاری بر تولید از طریق نرخ ارز،در این پژوهش اثرات شوک های مثبت و منفی نرخ ارز را بر تولید ناخالص داخلی ایران در کوتاه‌مدت و بلندمدت با روش خودرگرسیونی با وقفه‌های توزیعی غیرخطی(NARDL)، در دوره زمانی فصل اول 1370 تا فصل چهارم 1398 بررسی شده و الگویی "شین و همکاران" مبنای اصلی تحقیق است. به این منظور با استفاده از متغیرهای توضیحی حجم نقدینگی، نرخ ارز، درجه بازبودن اقتصاد، موجودی سرمایه ناخالص داخلی، نیروی کار و قیمت نفت، از طریق آزمون هم انباشتگی باند وجود رابطه تعادلی بلندمدت نامتقارن تایید شده و همچنین نتایج وجود رابطه نامتقارن بین نرخ ارز حقیقی و تولید ناخالص داخلی را تایید می نماید. به نحوی که در کوتاه مدت کاهش نرخ ارز حقیقی منجر به افزایش تولید ناخالص داخلی و افزایش نرخ ارز اثرات منفی و معنی داری بر تولید ناخالص داخلی دارد و همچنین در بلندمدت شدت اثرگذاری شوک های منفی نسبت به شوک های مثبت بیشتر بوده است این اثر گذاری مثبت و نامتقارن بوده است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Investigation Asymmetric Effects of Exchange Rate on Iran’s Gross Domestic Product - Nonlinear ARDL Approach

نویسندگان [English]

  • Arshia FARAJI TABRIZI 1
  • kambiz hojabre kiani 2
  • Abbas Memarnejad 3
  • Farhad. ghaffari 4

1 Department of Economics, Science and Research Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran

2 Department of Economics, Science and Research Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran

3 Department of Economics, Science and Research Branch, Islamic Azad University Tehran, Iran

4 Department of Economics, Science and Research Branch , Islamic Azad University, Tehran, Iran.

چکیده [English]

The aim of this study is to investigate the short-term and long-term asymmetric effects of exchange rate on Iran’s gross domestic product (GDP). Considering the importance of the issue in policy making and the possibility of influencing production through exchange rate, in this study, the effects of positive and negative exchange rate shocks on Iran's GDP in the short and long term with nonlinear distributed autoregressive lags (NARDL) have been investigated in the period of 1991 to the fourth quarter of 2018 and the "Shine et al" model is the main basis of the research. For this purpose, using explanatory variables of liquidity volume, exchange rate, degree of openness of economy, gross domestic capital stock, labor and oil prices, through band test confirms the existence of a long-term asymmetric equilibrium relationship and also confirms the results of asymmetric relationship between real exchange rate and GDP. In the short term, the decrease in real exchange rate leads to an increase in GDP and an increase in the exchange rate has negative and significant effects on GDP, and in the long run, the severity of negative shocks has been more than positive shocks, this effect has been positive and asymmetric.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Real exchange rate
  • asymmetric shock effects
  • gross domestic product (GDP)
  • Nonlinear Autoregressive Distributed Lags (NARDL)
آقایی، مجید؛ قنبری، علی؛ عاقلی، لطفعلی و صادقی، حسین (1391). "بررسی رابطه بین مصرف انرژی و رشد اقتصادی در استان‌های ایران با استفاده از مدل هم انباشتگی و تصحیح خطای پانل چند متغیره". فصلنامه اقتصاد و الگوسازی، شماره 9، 185-148.
ادواردز، سباستین (1373). "مشکل تنظیم نرخ واقعی ارز در کشورهای در حال توسعه". ترجمه اسدالله فرزین‌وش، تهران، مؤسسه تحقیقات پولی و بانکی.
الهی، ناصر؛ فرزین‌وش، اسدالله؛ کیاءالحسینی، ضیاأالدین؛ خطیبی، مانوش و صارم، مهدی (1395). "نقش شوک‌های ساختاری و نوسان‌های ارزی بر پویایی‌های متغیرهای کلان اقتصادی". فصلنامه مطالعات اقتصادی کاربردی، شماره 18، 220-197.
امیری، حسین؛ صالحی کمرودی، محسن و پاسبان، فاطمه (1399). "ارتباط متغیرهای نرخ تورم، نرخ ارز و نرخ سود بانکی با رشد اقتصادی در قالب مدل Panel-VAR؛ شواهدی از کشورهای مسلمان". فصلنامه علمی پژوهشی پژوهش‌های رشد و توسعه اقتصادی، دوره 10، شماره 40، 108-93.
بهمنی اسکویی، محسن (1372). "اثرات کلان اقتصادی کاهش ارزش خارجی ریال ایران در دوران پس از انقلاب". سومین کنفرانس سیاست‌های پولی و ارزی. تهران، پژوهشکده پولی و بانکی. شماره3، 120-87.
حاج ملامیرزایی، محمدصادق و شکوه، حسین (1398). "بررسی تأثیر نااطمینانی قیمت نفت و نرخ‌ ارز بر سیاست پولی بهینه در ایران". چهارمین کنفرانس مدیریت مهندسی صنایع، اقتصاد و حسابداری، دهلی-هند، دبیرخانه دائمی کنفرانس.
حسینی، نیلوفر سادات و اصغرپور، حسین (1400). " درجه عبور نرخ ارز و آثار تکانه پولی در یک الگوی تعادل عمومی پویای تصادفی". فصلنامه علمی پژوهشی پژوهش‌های رشد و توسعه اقتصادی، دوره 11، شماره 42، 154-131.
حلافی، حمید‌رضا؛ اقبالی، علیرضا و گسکری، ریحانه (1383). "انحراف نرخ ارز واقعی و رشد اقتصادی در ایران". مجله پژوهشنامه اقتصادی، دوره 4، شماره 3، 188-167.
ختایی، محمود و غربالی مقدم، یونس (1383). "بررسی رابطه پویا میان نرخ ارز و تولید ناخالص داخلی اقتصاد ایران". مجله برنامه و بودجه، دوره 9، شماره 1، 25-3.
راسخی، سعید؛ شهرازی، میلاد و عبدالهی، محمدرضا (1391). "اثر نامتقارن نرخ ارز و نوسان آن بر صادرات غیرنفتی ایران". فصلنامه علمی پژوهشی پژوهش‌های رشد و توسعه اقتصادی، دوره 2، شماره 7، 167-149.
رضائی، عباسعلی؛ رئیس‌پور، علی؛ زایند‌ه رودی، محسن و جلائی، سیدعبدالمجید (1399). "تأثیر تکانه‌های نرخ ارز بر روی آزمون برابری قدرت خرید: با استفاده از رهیافت NARDL". فصلنامه علمی پژوهشی پژوهش‌های رشد و توسعه اقتصادی، دوره 10، شماره 40، 92-77.
صدیق محمدی، میرفرهاد؛ سرلک، احمد؛ نجفی‌زاده، سید عباس و حسن‌زاده، محمد (1400). "تأثیر تکانه‌های نرخ ارز بر رفاه خانوارها در ایران: رهیافت مدل تعادل عمومی قابل محاسبه". فصلنامه علمی پژوهشی پژوهش‌های رشد و توسعه اقتصادی، دوره 11، شماره 42، 108-81.
عاطفی‌منش، رعنا (1394). "نگاهی به طبقه‌بندی رژیم‌های نرخ ارز در کشورهای عضو سازمان همکاری اسلامی و توصیه‌هایی برای رژیم ارزی ایران". فصلنامه سیاست‌های مالی و اقتصادی، دوره 3، شماره 10، 32-7.
کازرونی، علیرضا و رستمی، نسرین (1386). "اثرات نامتقارن نوسانات نرخ ارز بر تولید واقعی و قیمت در ایران". مجله پژوهشنامه اقتصادی، دوره 7، شماره 25، 196-177.
کازرونی، علیرضا؛ اصغرپور، حسین؛ محمدپور، سیاوش و بهاری، صابر (1391). "اثرات نامتقارن نوسانات نرخ واقعی ارز بر رشد اقتصادی در ایران: رهیافت مارکوف-سویئچینگ". مجله اقتصادی-دوماهنامه بررسی مسائل و سیاست‌های اقتصادی، شماره‌های 7 و 8، 26-5.
کازرونی، علیرضا؛ اصغرپور، حسین و میرانی، مینا (1394). "تأثیر محیط تورمی بر اثر نرخ ارز بر شاخص قیمت واردات در ایران". فصلنامه نظریه‌های کاربردی اقتصاد، دوره 2، شماره 2، 178-155.
گودرزی‌فراهانی، یزدان؛ عادلی، علی و قربانی، عاطفه (1399). "تأثیر نا‌اطمینانی سیاست‌های اقتصادی بر نوسانات نرخ‌ارز با استفاده از رویکرد مدل خود‌همبسته با وقفه‌های توزیعی غیر‌خطی (NARDL)". فصلنامه مدلسازی اقتصادسنجی، دوره 5، شماره 4، 171-147.
مطهری، محب الله؛ لطفعلی‌پور، محمدرضا و احمدی شادمهری، محمد‌طاهر (1396). "اثرات نرخ ارز واقعی بر رشد اقتصادی در ایران: یافته‌هایی جدید با رویکرد غیرخطی". نظریه‌های کاربردی اقتصاد، دوره 4، شماره 4، 198-175.
ناظمی، بهروز؛ شریفی رنانی، حسین و دایی کریم‌زاده، سعید (1399). "بررسی اثرات نامتقارن کوتاه‌مدت و بلندمدت نرخ ارز بر تولید ناخالص داخلی کشورهای منتخب : رویکرد NARDL-PMG". دو فصلنامه مطالعات و سیاست‌های اقتصادی، دوره 7، شماره 1، 256-233.
پایگاه اطلاع رسانی بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران. www.cbi.ir
پایگاه اطلاعات مرکز آمار ایران. www.amar.org.ir
Ahmad, F., Draz, M. U. & Yang, S. C. (2016). “Exchange Rate, Economic Growth and Foreign Direct Investment in Emerging Asian Economies: Fresh Evidence From Long Run Estimation and Variance Decomposition Approach”. SSRN Electronic Journal, Available at SSRN: http://dx.doi.org/10.2139/ssrn.2818181
Alam, M. I. & Quazy, R. (2003). “Determinant of Capital Flight: an Econometric Case Study of Bangladesh”. Review of Applied Economics, 17, 85-103.
Arize, A. C., Malindretos, J. & Igwe, E. U. (2017). “Do Exchange Rate Changes Improve the Trade Balance: An Asymmetric Nonlinear Cointegration Approach”. International Review of Economics & Finance, 49, 313-326.
Bahmani-Oskooee, M. (1998). “Are Devaluation Contractionary in LDCs”. Journal of Economic Development, 23, 131-144.
Bahmani-Oskooee, M. & Fariditavana, H. (2014). “Do Exchange Rate Changes have Symmetric Effect on the S-Curve”. Economics Bulletin, AccessEcon, 34(1), 164-173.
Bahmani-Oskooee, M., Halicioglu, F. & Mohammadian, A. (2017). “On the Asymmetric Effects of Exchange Rate Changes on Domestic Production in Turkey”. Economic Change and Restructuring, 51, 97-112.
Bahmani-Oskooee, M. & Kandil, M. (2007). “Exchange Rate Fluctuations and Output in Oil-producting Countries: The Case of Iran”. IMF Working paper, 1-34.
Bahmani‐Oskooee, M. & Mohammadian, A. (2016). “Asymmetry Effects of Exchange Rate Changes on Domestic Production: Evidence from Nonlinear ARDL Approach”. Australian Economic Papers, 55(3), 181-191.
Edwards, S. (1989). “Real Exchange Rates, Devaluation, and Adjustment: Exchange Rate Policy in Developing Countries”. MIT Press Journals, 1, 1-384.
Green Wood-Nimo, M. & Shin, Y. (2013). “Taxation and Asymmetric Adjustment of Selected Retail Energy Price in the UK”. Economics Letters, Elsevier. 121(3), 411-416.
Hussain, I., Jawad Hussain, A. & Yahy Khan, B. (2019). “An Analysis of the Asymmetric Impact of Exchange Rate Changes on GDP in Pakistan: Application of Non-Linear ARDL”. Economic Research-Ekonomska Istrazivaja , 32(1), 3100–3117.
Javed, Z. & Faroog, M. (2009). “Economic Growth and Exchange Rate Volatility in Case of Pakistan”. Pakistan Journal of Life and Social Sciences, 7(2), 112-118
Kandil, M. & Berument, H. (2007). “The Effects of Exchange Rate Fluctuations on Economic Activity in Turkey”. Journal of Asian Economics, 18(3), 466-489.
Komot, G. & Thorbecke, W. (2010). “Investigating the Effect of Exchange Rate Changes on Transpacific Rebalancing”. Asian Development Bank Institute Working Paper Series.1-28
Lukman, R. & Kouser, R. (2018). “Asymmetrical Linkages Between Foreign Exchange Rate and Stock Markets: Empirical Evidence Through Linear and Non-Linear ARDL”. Risk and Financial Management, 11(3), 1-13.
Narayan, P. K. & Narayan, S. (2004). “Estimating Income and Price Elasticitys of Imports for Fiji in a Cointegration Framework”. Economic Modelling, 22, 423-438.
Nishiyama, H. (2017). “The Effect of Exchange Rate Fluctuation on Intra-Industry Reallocation in a firm Heterogeneity Model With Trade and Foreign Direct Investment”. The Quarterly Review of Economics and Finance, Elsevier , 64(C), 32-43.
Okereke, I. (2018). “Assessing the Impact of Exchange Rate Risk on Insurance Performance in Nigeria”. Journal of Economics and Sustainable Development, 6(6), 1-13.
Olufisayo, A. & Adebayo, Q. (2015). “Impact of Exchange Rate on Industrial Production in Nigeria”.International Business and Management, 6, 21-36.
Ozata, E. (2020). “The Effect of Exchange Rate Volatility on Economic Growth in Turkey”. Journal of Economics and Finance, 9(1), 42-51.
Özbay, E. (2019). “Developing a Spare Parts Demand Forecasting System’’. Proceedings of the International Symposium for Production Research, 1, 676-691.
Pesaran, M. H., Shin, Y. & Smith, J. (2001). “Bounds Testing Approaches to the Analysis of Level Relationships”. Journal of Applied Econometrics, 16(3), 289–326.
Shin, Y., Yu, B. & Grenwod-Nimmo, M. (2014). “Modelling Asymmetric Cointegration and Dynamic Multipliers in a Nonlinear ARDL Framework”. Festschrit in Honor of Peter Schmidt, Springer, New York, 281-314.