با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن اقتصاد انرژی ایران

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری، گروه اقتصاد، واحد قزوین، دانشگاه آزاد اسلامی، قزوین، ایران

2 استادیار گروه اقتصاد، واحد قزوین، دانشگاه آزاد اسلامی، قزوین، ایران

چکیده

مالیات اگرچه همواره به عنوان منبع اصلی برای تأمین مالی دولت‌ها مطرح بوده و ابزاری مؤثر برای دولت در جهت نیل به اهداف خود تلقی می‌شود اما از طرف دیگر این ابزار پر اهمیت باعث بروز اختلالاتی در اقتصاد شده و در نتیجه موجب شکل‌گیری اختلافات گسترده در بین اقتصاددانان در زمینه نقش و اندازه دولت در اقتصاد بوده است. هدف مقاله حاضر بررسی تاثیردرآمدهای مالیاتی بر روی متغیرهای کلان اقتصادی بود. برآورد پارامترهای مدل با استفاده از داده‌های سری زمانی تعدیل فصلی شده برای دوره 1395-1388 صورت گرفته است . برای برآورد بیزی پارامترهای مدل ابتدا باید توزیع، میانگین و انحراف معیار پیشین پارامترها تعیین گردد سپس با استفاده از نرم افزار داینر تحت نرم-افزار متلب بر اساس روش مونت کارلو با زنجیره مارکوف در قالب الگوریتم متروپولیس-هستینگز، مقادیر میانگین و انحراف معیار پسین پارامترها محاسبه می-شود.نتایج تخمین مدل نشان داد که درآمدهای حاصل از مالیات بر ارزش افزوده تاثیر مثبت و معناداری بر رشد اقتصادی استانهای مختلف دارد. همچنین مقدار وقفه‌دار نرخ رشد تولید ناخالص داخلی سرانه استانها تأثیر مثبت و معنی‌دار بر نرخ رشد اقتصادی سال جاری داشته و نیز متغیر اعتبار بانکی، میزان سرمایه گذاری، تأثیر مثبت و معنی‌دار بر نرخ رشد اقتصادی دارد. همچنین متغیر سرمایه‌گذاری و هزینه های دولت تأثیر مثبت و معنی‌داری ولی نرخ تورم تأثیر معنی‌دار و منفی بر رشد اقتصادی دارد. نتایج نیز نشان داد که یک شوک مالیاتی در کوتاه مدت تاثیر منفی بر رشد اقتصادی و مصرف دارد اما در بلندمدت با افزایش در درآمدی مالیاتی میزان تولید ناخالص داخلی و به تبع آن مصرف و سرمایه گذاری در اقتصاد افزایش یافته است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Investigating the Impact of Tax Revenues on Macroeconomic Variables

نویسندگان [English]

  • Latif Hosseini 1
  • Akbar Mirzapour Babajan 2
  • Beitollah Akbari Moghaddam 2

1 PhD student, Economics Department, Qazvin Branch, Islamic Azad University, Qazvin, Iran

2 Assistant Professor of Economics, Qazvin Branch, Islamic Azad University, Qazvin, Iran

چکیده [English]

Although taxes have always been a major source of funding for governments and an effective tool for the government to achieve its goals, these important tools have led to disruptions in the economy and have led to widespread differences among economists. It has been about the role and size of government in the economy. The purpose of this paper was to investigate the Impact of tax revenues on macroeconomic variables. The model parameters are estimated using seasonal adjusted time series data for the period 2009-2010. To estimate the bizarre parameters of the model, the previous standard distribution, mean, and deviation of the parameters must first be determined. The parameters are calculated. The results of the model estimation showed that the revenues from VAT have a positive and significant effect on the economic growth of different provinces. Also, the amount of intermittent growth rate of GDP per capita in the provinces has a positive and significant effect on the economic growth rate of this year and also the variable of bank credit, investment rate, has a positive and significant effect on economic growth rate. Also, the variable of investment and government spending has a positive and significant effect, but the inflation rate has a significant and negative effect on economic growth. The results also showed that a short-term tax shock has a negative impact on economic growth and consumption, but in the long run, with an increase in tax revenues, GDP growth and, consequently, consumption and investment in the economy have increased.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Tax Income
  • Economic Growth
  • Accidental Dynamic General Equilibrium
  • Macroeconomic Variables
امینی‌نژاد، علیرضا؛ کرمی، علی و پرتوی، امین (1393). "پیش‌بینی درآمدهای مالیاتی استان قزوین با استفاده از مدل سری‌های زمانی و روش مداخله‌ای طی سال‌های 1383-1374". فصلنامه پژوهش‌ها و سیاست‌های اقتصادی، سال شانزدهم، دوره 3، شماره 7، 53-38.
برقبانی، مریم و علی رضوانی، فائزه (۱۳۹۴). "بررسی اجمالی عوامل موثر بر فرار از مالیات بر ارزش افزوده". پژوهشنامه مالیات، دوره پنجم، شماره 1، 69-51.
توکلیان، حسین (1393). "برآورد درجه سلطه مالی و هزینه‌های رفاهی آن، یک مدل تعادل عمومی پویای تصادفی". فصلنامه پژوهش‌های پولیبانکی، شماره 21، 359-329.
جعفری، فاطمه و محمدی، حسین (۱۳۹۵). "تأثیرات و اقدامات متقابل تعویض مالیات بر کسب وکار با مالیات بر ارزش افزوده (VAT) برای صنعت املاک و مستغلات". فصلنامه سیاست‌های مالی و اقتصادی، دوره 2، شماره 5،36-23.
جعفری‌صمیمی، احمد و شمخال، رشید (1388). "بررسی اهمیت عوامل مؤثر بر مالیات تورمی در ایران". مجلۀ تحقیقات اقتصادی، دوره 5، شماره 5، 105-81.
حسنی، نرگس و شفیعی، احمدعلی (۱۳89). "بررسی تأثیر مالیات بر ارزش افزوده در بهبود ساختار مالیاتی (جدید) سازمان امور مالیاتی استان آذربایجان شرقی". اولین همایش بین‌المللی انسجام مدیریت و اقتصاد در توسعه شهری، تبریز، دانشگاه اسوه، دانشگاه آتاترک ترکیه، شماره 1، 58-35.
خدادادکاشی، فرهاد و جانی، سیاوش (1394). "بررسی امکان برقراری مالیات بر سود سپرده‌های بانکی در ایران با تأکید بر کارایی تخصیصی". پژوهشنامه مالیات، دوره 23، شماره 26، 25-9.
خدامی‌پور، حمید و احمدی، رضا (1394). "مدلسازی غیرخطی و پیش‌بینی درآمدهای مالیاتی کشور". فصلنامه تخصصی مالیات، سال شانزدهم، شماره 2، 58-45.
خیابانی، ناصر و امیری، حسین (1393). "جایگاه سیاست‌های پولی و مالی ایران با تأکید بر بخش نفت با استفاده از مدل‌های DSGE". فصلنامه پژوهش‌های اقتصادی، سال چهاردهم، شماره 54، 36-14.
رستم‌زاده، پرویز و گودرزی فراهانی، یزدان (1394). "جایگزین سازی درآمد دولت از طریق درآمدهای مالیاتی با طراحی یک مدل تعادل عمومی پویای تصادفی (DSGE)". پژوهش‌های رشد و توسعه پایدار (پژوهش‌های اقتصادی). شماره ۱۷، ۱45-۱21.
سلیمی، احسان و رهبر، فرهاد (1394). "نقش سیاست‌های پولی و مالی و صندوق توسعه ملی در کاهش اثرات بیماری هلندی در اقتصاد ایران: با رویکرد DSGE". فصلنامه مطالعات کاربردی اقتصاد ایران، دوره 3، شماره 1،243-219.
غلامی، الهام (1393). "بررسی نظام مالیات بر ارزش افزوده در ایران و کشورهای منتخب". فصلنامه سیاست‌های مالی و اقتصادی، دوره 2، شماره 5، 36-20.
فلاحی، ابوالفضل و صادقی، حامد (1392). "مقایسه‌ی اثر وفور منابع طبیعی بر رشد اقتصادی ایران و نروژ". فصلنامه مدلسازی اقتصادی، دوره هفتم، شماره 22، 53-32.
فلیحی، نعمت (1385). "برآورد تلاش مالیاتی بالقوه در ایران". پژوهشنامه مالیات و توسعه، دوره 6، شماره 4،65-36.
کاشانی، سعیده (1389). "الگوسازی و پیش‌بینی درآمدهای ناشی از مالیات بر مشاغل در ایران (کاربرد شبکه‌های عصبی مصنوعی و مقایسه آن با الگوهای اقتصادسنجی)". پایان‌نامه کارشناسی ارشد اقتصاد، دانشگاه فردوسی مشهد، دوره 3، شماره 6، 49-28.
کمیجانی، اکبر و توکلیان، حسین (1391). "سیاست‌گذاری پولی تحت سلطه مالی و تورم هدف ضمنی در قالب یک مدل تعادل عمومی پویای تصادفی برای اقتصاد ایران". فصلنامه تحقیقات مدلسازی اقتصادی، شماره 8، 118-87.
متوسلی، محمود؛ ابراهیمی، ایلناز؛ شاهمرادی، اصغر و کمیجانی، اکبر (1389). "طراحی یک مدل تعادل عمومی پویای تصادفی برای اقتصاد ایران به عنوان یک کشور صادرکننده نفت". فصلنامه پژوهش‌های رشد و توسعه پایدار (پژوهش‌های اقتصادی)، سال دهم، شماره 4، 116-87.
نامور, رامین و ابیضی، عیسی (۱۳۹۵). "بررسی درجه توفیق اجرای مالیات بر ارزش افزوده در نظام مالیاتی اداره کل امور مالیاتی استان آذربایجان شرقی". فصلنامه تحقیقات مدلسازی اقتصادی، شماره 2، 82-66.
نشریه سازمان امور مالیاتی (1385).
نیک‌بخت، علی و ترابیان، محمد (1395). "مدلسازی غیرخطی و پیش‌بینی درآمدهای مالیاتی کشور". فصلنامه تخصصی مالیات، دوره دوم، شماره 2، 36-20.
هژبرکیانی، محمدعلی؛ خالوزاده، حمید و حمیدی علمداری، سعیده (1391). "الگوسازی غیرخطی و پیش‌بینی درآمدهای مالیات بر مشاغل در اقتصاد ایران". مجله تحقیقات اقتصادی، دوره 3، شماره 63،25-16.
یغمائی علیشاه، ایوب؛ پریچهر، صادق و خیبرگیر، مریم (۱۳۹۴). "ارائه نظام مالیات بر ارزش افزوده بر اساس اصول حسابداری" .مجله تحقیقات اقتصادی، دوره 3، شماره 21، 36-20.
Asanu, P. A. & Fokashia, F. (2015). "Remittances and the Dutch Disease”. Journal of International Economics, 79(1), 102-116.
Baldwin, Robert E. (1966). “Economic Growth and Structure, Selected Essays”. By Simon Kuznets. New York: W. W.
Benkhodja, M. T. (2011). “External Shocks and Monetary Policy in a Small Open Oil Exporting Economy”. EconomiX Working Papers 2011-39, University of Paris West - Nanterre la Défense, EconomiX.
Dagher, J., Gottschalk, J. & Portillo, R. (2012). “The Short-run Impact of Oil Windfalls in Low-income Countries: A DSGE Approach” .Journal of African Economies, 21(3), 343-372.
Hirschman, A. (1958). “The Strategy of Economic Development”. New Haven, Yale University.
Ireland, P. (2003). “Endogenous Money or Sticky Prices?”. Journal of Monetary Economics, 50, 1623-1648.
Lama, R. & Medina, J. P. (2012). "Is Exchange Rate Stabilization an Appropriate Cure for the Dutch Disease?”. International Journal of Central Banking, 8(1), 5-46.
Senbeta, S. R. (2011). “A Small Open Economy New Keynesian Model for a Foreign Exchange Constrained Economy”. MPRA Paper 29996, University Library of Munich, Germany.
Walsh, C. E. (2010). “Monetary Theory and Policy”. the MIT Press, Third Edition, London.
Wright, G. & C zelutsa, J. (2002). “Resource-based Economic Growth, Past and present”. Stanford University.