پژوهش‌های رشد و توسعه اقتصادی

با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن اقتصاد انرژی ایران

درباره نشریه

اهداف و چشم انداز

اعضای هیات تحریریه

اصول اخلاقی انتشار مقاله

بانک ها و نمایه نامه ها

پیوندهای مفید

پرسش‌های متداول

فرایند پذیرش مقالات

اطلاعات آماری نشریه

اخبار و اعلانات

شماره جاری

بر اساس شماره‌های نشریه

بر اساس نویسندگان

بر اساس موضوعات

نمایه کلیدواژه ها

لیست داوران 1400

لیست داوران 1399

بررسی کانال‌های اثرگذاری تلاطم قیمت نفت بر رشد اقتصادی ایران از طریق برخی متغیرهای نهادی، پولی و مالی

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 دانش‌آموخته کارشناسی ارشد اقتصاد دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

2 استاد گروه اقتصاد دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

3 استادیار گروه اقتصاد دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

چکیده

فرآورده‌های نفتی در اقتصاد ایران از یک طرف، تأمین کننده سوخت مورد نیاز کشور و از سوی دیگر،‌ صادرات آن برای کشور منبع اصلی درآمدهای ارزی است. به این ترتیب، هر گونه تلاطم در بهای نفت بر درآمدهای ارزی ایران مؤثر می‌باشد. این پژوهش به بررسی آثار تلاطم قیمت نفت بر رشد اقتصادی ایران از طریق برخی متغیرهای نهادی، پولی و مالی طی دوره 1396-1360 با استفاده از الگوی خودبازگشت برداری ساختاری (SVAR) می‌پردازد. نتایج بدست آمده نشان می‌دهد که تکانه وارده بر تلاطم‌های قیمت نفت، واکنشی منفی از سوی رشد تولید را در پی دارد. عکس‌العمل شاخص نهادی دموکراسی به تلاطم‌های نفتی، منفی است و با توجه به رابطه مستقیم آن با رشد تولید، مجموعاً از این طریق رشد تولید کاهش می‌یابد. در رابطه با مخارج دولت نیز به طریق مشابهی، منجر به کاهش رشد تولید می‌شود. اما رشد حجم نقدینگی عکس‌العمل مثبتی به تلاطم‌های قیمت جهانی نفت خام از خود نشان می‌دهد و همچنین در کوتاه‌مدت آثار مثبتی بر رشد تولید دارد. نتایج همچنین نشان می‌دهد هم در کوتاه‌مدت و هم در بلندمدت مهم‌ترین متغیر اثرگذار بر تغییرات رشد تولید، تکانه رشد مخارج دولت است. بنابراین توصیه می‌شود برای دستیابی به رشد اقتصادی پایدار و بهره‌گیری از پویایی‌های بخش خصوصی، به‌تدریج و بر اساس مفاد اصل 44 قانون اساسی، مسئله واگذاری شرکت‌های دولتی به بخش خصوصی واقعی با اهتمام پیگیری شود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Effects of Oil Price Volatility on Iran’s Economic Growth through Some Institutional, Monetary and Financial Variables

نویسندگان [English]

  • hamid khavari 1
  • Mohammad Ali Falahi 2
  • Narges Salehnia 3

1 M.A. in Economics, Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad, Iran

2 Professor of Economics, Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad, Iran

3 Assistant Professor of Economics, Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad, Iran

چکیده [English]

In Iran, oil supplies the needed fuel and is the main source of foreign exchange earnings. Thereby, any volatility in oil prices will affect Iran's foreign exchange earnings at first and economic growth through time. This study, using Structural Vector Auto Regression (SVAR) model, investigates the effects of oil price volatility on economic growth of Iran through some institutional, monetary and financial variables during the period 1981-2017. The results show that the impulse of oil price volatility has a negative reaction from the growth of production. The index of democracy's reaction to the oil volatility is negative and, given its direct relation to production growth, overall production growth is reduced. Similarly, as for the government expenditures, it leads to reduced production growth. But the M2 has a positive reaction to the volatility of world crude oil prices and also has a positive effect on the production growth in the short run. The results also show that the most important variable affecting production growth changes in both the short and long run is the impact of government expenditures changes. Then, for achieving sustainable growth and using private sector dynamics, the assignment of public sector companies to the private sector based on the Article 44 of the Constitution should be followed.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Oil Price
  • Economic Growth
  • Democracy Index
  • Government Expenditures
  • M2
  • Volatility
  • Iran
مراجع
درگاهی، حسن و صداقت پرست، الدار (1392). "بررسی تأثیر تکانه‌های قیمتی و سیاستی بر تولید و تورم در اقتصاد ایران: یک رویکرد SVAR". مجله اقتصاد و الگو سازی، دوره 4، شماره 13، 33-1.
سبحانی، حسن و بیات، سعید (1393). "بررسی تطبیقی رابطه بین ارتقای دموکراسی و درآمد سرانه در کشورهای صنعتی". مجله مجلس و راهبرد، دوره 21، شماره 79، 82-69.
شهنازی، روح‌اله و آفرینش‌فر، سعیده (1395). "بررسی تأثیر نوسانات قیمت نفت بر ارزش افزوده بخش‌های مختلف اقتصادی در ایران". فصلنامه مطالعات اقتصاد انرژی، دوره 12، شماره 48، 172-143.
صامتی، مجید؛ کسرایی، کامران؛ رنجبر، همایون و قبادی، سارا (1395). "بررسی اثرات غیرخطی نوسانات قیمت نفت بر متغیرهای اقتصادی کلان ایران با تأکید بر بخش صنعت و معدن (کاربرد مدل فضا-حالت)". مجله پژوهشنامه اقتصاد کلان، دوره 11، شماره 22، 104-85.
صمدی، سعید؛ یحیی‌آبادی، ابوالفضل و معلمی، نوشین (1388). "تحلیل تأثیر شوک‌های قیمتی نفت بر متغیرهای اقتصاد کلان در ایران". فصلنامه پژوهش‌ها و سیاست‌های اقتصادی، دوره 17، شماره 52، 26-5.
صیادی، محمد؛ خوشکلام خسروشاهی، موسی (1399). "ارزیابی پویایی بین درآمد نفتی و GDP بدون نفت ایران با تأکید بر مفهوم ناکارایی سرمایه‌گذاری؛ کاربرد مدل BVAR". فصلنامه علمی پژوهشی پژوهش‌های رشد و توسعه اقتصادی، دوره 10، شماره 38، 141-119.
کشاورز، هادی؛ دانش، سیدحسینعلی؛ انصاری سامانی، حبیب و داود فرهادی سرتنگی (1398). "اثر قواعد مالی ضد ادواری بر اقتصاد ایران با تأکید بر بخش نفت (با وجود صندوق توسعه ملی)". فصلنامه علمی پژوهشی پژوهش‌های رشد و توسعه اقتصادی، دوره 9، شماره 36، 94-77.
مجاب، رامین؛ مهرآرا، محسن و جبل‌عاملی، فرخنده (1394). "شوک درآمد نفت و ارزش افزوده حقیقی بخش‌های اقتصاد، یک الگو با پارامترهای زمان متغیر". پژوهش‌های پولی و بانکی، دوره 8، شماره 23، 58-39.
محمدی، حسین و برات‌زاده، امین (1392). "تأثیر شوک‌های حاصل از کاهش درآمد نفت بر مخارج دولت و نقدینگی در ایران". فصلنامه اقتصاد انرژی ایران، دوره 2، شماره 7، 145-129.
هوشمند، محمود؛ توکلی قوچانی، سپیده؛ سلیمی‌فر، مصطفی و گرجی، ابراهیم (1396). "بررسی اثر سیاست مالی به عنوان مکانیسم انتشار شوک‌های نفتی در اقتصاد ایران با استفاده از یک مدل خودرگرسیون برداری ساختاری". مجله مطالعات اقتصادی کاربردی ایران، دوره 6، شماره 22، 98-77.
 Blanchard, O, J. & Galí, J. (2007). “The Macroeconomic Effects of Oil Price Shocks: Why Are the 2000s so Different from the 1970s?”. Economics Working Papers 1045. Department of Economics and Business, Universitat Pompeu Fabra.
Blanchard, O. J. & Quah, D. (1989). “The Dynamic Effects of Aggregate Demand and Supply Disturbances”. The American Economic Review, 4(79), 655-673.
Boschini, A. D., Pettersson, J. & Roine, J. (2007). “Resource Curse or Not: A Question of Appropriability”. Scandinavian Journal of Economics, 109, 593-617.
Box, G. E. P. & Jenkins, G. M. (1976). “Time Series Analysis, Forecasting and Control”. Holden-Day Press, San Francisco, 7(1), 11-39.
Breusch, T. S. & Pagan, A. R. (1979). “A Simple Test for Heteroskedsticity and Random Coefficient Variation”. Econometrica, 47(5), 1287-1294.
Cooley, T. & LeRoy, S. F. (1985). “A Theorical Macroeconometrics: A Critique”. Journal of Monetary Economics, 16(3), 283-308.
Crauth, A. A., Hooker, M. A. & Oswald, A. J. (1998). “Unemployment Equilibria and Input Prices: Theory and Evidence from the United States”. Review of Economics and Statistics, 80(11), 621–628.
Dicky, D. A. & Fuller, W. A. (1979). “Distribution of the Estimators for Autoregressive Time Series with a Unit Root”. Journal of the American Statistical Association, 74(336), 427-431.
Dicky, D. A. & Fuller, W. A. (1981). “Likelihood Ratio Statistics for Autoregressive Time Series with a Unit Root”. Journal of the Econometric Society, 49(4), 1057-1072.
Eifert, B., Gelb, A. & Tallroth, N. B. (2002). “The Political Economy of Fiscal Policy and Economic Management in Oil Exporting Countries”. Working Paper, 2899, October, World Bank Policy Research.
Farzanegan, M. R. (2011). “Oil Revenue Shocks and Government Spending Behavior in Iran”. Energy Economics, 33(4), 1055–1069.
Gregor, A. J. (1979). “Italian Fascism and Developmental Dictatorship”. Princeton University Press.
Gunning, J. W. (1991). “Oil Windfalls: Blessing or Curse? Alan Gelb and Associates”. Journal of Development Economics, 35(2), 407-421.
Hamilton, J. D. (1996). “This is What Happened to the Oil Price-Macroeconomy Relationship”. Journal of Monetary Economics, 2(38), 215-220.
Harrington, J. (1656). “The Common Wealth of Oceana and a System of Politics”. UK, Cambridge University Press.
Hausmann, R. & Rigobon, R. (2002). “An Alternative Interpretation of the Resource Curse: Theory and Policy Implications”. International Monetary Fund. NBER Working Paper No. 9424
Hobbes, T. (1651). “Leviathan”. UK, Penguin e-Press. ISBN 978-1439297254.
Hooker, M. A. (2002) “Are Oil Shocks Inflationary? Asymmetric and Nonlinear Specifications versus Changes in Regime”. Journal of Money, Credit and Banking, 89(34), 540–561.
Huntington, S. (1991). “The Third Wave: Democratization in the Late Twentieth Centuries”. University of Oklahoma Press.
Jarrett, U., Mohaddes, K. & Mohtadi, H. (2019). “Oil Price Volatility, Financial Institutions and Economic Growth”. Energy Policy, 126, 131-144.
Kaufman, D. Kraay, A. & Mastruzzi, M. (2010). “The Worldwide Governance Indicators: Methodology and Analytical Issues”. World Bank Policy Research Working Paper, No. 5430.
Lescaroux, F. & Mignon, V. (2008), “Measuring the Effects of Oil Prices on China’s Economy: A Factor-Augmented Vector Autoregressive Approach”. Pacific Economic Review, 14, 410-425.
Lutkepohl, H. & Kratzig, M. (2004). “Applied Time Series Econometrics”. Cambridge University Press.
Moshiri, S. (2015). “Oil Price Shocks in Oil‐Exporting Countries”. OPEC Energy Review, 39, 222-246.
North, D. (1990). “Institutions, Institutional Change and Economic Performance”. Cambridge University Press.
Oyelami, L. O., Olomola, P, A. & Camarero, M. (2016). “External Shocks and Macroeconomic Responses in Nigeria: A Global VAR Approach”. Cogent Economics & Finance, 4(1), 1-18.
Razmi, F., Azali, M., Chin, L. & Shah Habibullah, M. (2016). “The Role of Monetary Transmission Channels in Transmitting Oil Price Shocks to Prices in ASEAN-4 Countries During Pre- and Post-Global Financial Crisis”. Energy, 101(C), 581-591.
Rodrik, D. (2000). “Institutions for High Quality Growth: What They are and How to Acquire Them”. NBER Working Paper, No. 7540.
Sala-i-Martin, X. & Subramanian, A. (2003). “Addressing the Natural Resource Cruse: An Illustration from Nigeria”. IMF, Working Paper, WP/03/139.
Schumpeter, J. A. (1947). “Capitalism, Socialism and Democracy”. New York, Harper.
Sklar, R. (1987). “Developmental Democracy”. Comparative Studies in Society and History, 29(4), 686-714.
Smith, B. (2004(. “Oil Wealth and Regime Survival in the Developing”. American Journal of Political Science, 48(2), 232–246.
Tavares, J. & Wacziarg R. (2001). “How Democracy Affect Growth”. European Economic Review, 45, 1341-1378.
Tsay, S. R. (2004). “Analysis of Financial Time Series”. University of Chicago Press.
Van der Ploeg, R. & Arezki, R. )2008(. “Can the Natural Resource Curse be Turned into a Blessing? The Role of Trade Policies and Institutions”. Oxford Centre for the Analysis of Resource-rich Economies Paper No 2008/01, Oxford.
Van Wijnbergen, S. (1984). “The Dutch Disease: A disease after all?”. Economic Journal, 94, 41–55.
پژوهش‌های رشد و توسعه اقتصادی
دوره 11، شماره 43
تیر 1400
صفحه 50-31
فایل ها
سابقه مقاله
  • تاریخ دریافت: 07 دی 1398
  • تاریخ بازنگری: 22 اسفند 1398
  • تاریخ پذیرش: 08 فروردین 1399
هم رسانی
ارجاع به این مقاله
آمار