با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن اقتصاد انرژی ایران

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری حسابداری، گروه حسابداری، واحد علی‌آباد کتول، دانشگاه آزاد اسلامی، علی‌آباد کتول، ایران

2 استادیار گروه حسابداری، واحد علی‌آباد کتول، دانشگاه آزاد اسلامی، علی‌آباد کتول، ایران

چکیده

قابلیت مقایسه یکی از خصوصیات کیفی است که بر مفید بودن اطلاعات مالی و اقتصادی می‌افزاید. متغیرهای کلان اقتصادی می‌توانند بر رابطه بین قابلیت مقایسه و پرداخت سود سهام شرکت تأثیر بگذارند. لذا در این مقاله به بررسی نقش تعدیل‌کننده متغیرهای کلان اقتصادی در رابطه بین معیارهای قابلیت مقایسه و سیاست پرداخت سود سهام پرداخته شده است. برای اندازه‌گیری قابلیت مقایسه از سه معیار سود خالص، جریان‌های نقدی عملیاتی و اقلام تعهدی اختیاری استفاده شده است. نمونه آماری پژوهش شامل 119 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی سال‌های 1390 تا 1396 بوده است. برای آزمون فرضیه‌های پژوهش از الگوی رگرسیون خطی چند متغیره و با استفاده از نرم‌افزار Eviews9استفاده شده است. نتایج نشان داد که قابلیت مقایسه سود خالص بر پرداخت سود سهام تأثیر منفی و معنی‌دار داشته است. تأثیر نرخ بهره بر رابطه بین قابلیت مقایسه سود خالص و پرداخت سود سهام، مثبت و معنی‌دار بوده است. تورم بر رابطه بین قابلیت مقایسه سود خالص و پرداخت سود سهام، تأثیر مثبت و معنی‌داری داشته است. نرخ ارز رسمی بر رابطه بین قابلیت مقایسه سود خالص و پرداخت سود سهام تأثیر منفی و معنی‌دار و همچنین بر رابطه بین قابلیت مقایسه اقلام تعهدی اختیاری و پرداخت سود سهام تأثیر منفی و معنی‌دار داشته است. تأثیر نرخ ارز غیررسمی بر رابطه بین قابلیت مقایسه سود خالص و پرداخت سود سهام، منفی و معنی‌دار بوده است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Evaluating the Moderating Role of Macroeconomic Variables in the Relationship between Financial Statement Comparability Criteria and Corporate Dividend Payout Policy

نویسندگان [English]

  • Ali Jafari 1
  • Jomadoordi Gorganli Davaji 2
  • Majid Ashrafi 2
  • Arash Naderian 2

1 Ph.D.Student, Department of Accounting, Aliabad Katoul Branch, Islamic Azad University, Aliabad Katoul, Iran.

2 Assistant Professor,Department of Accounting, Aliabad Katoul Branch, Islamic Azad University, Aliabad Katoul, Iran.

چکیده [English]

Comparability is a qualitative feature that adds to the usefulness of financial and economic information. Macroeconomic variables can affect the relationship between comparability and dividend payout. Therefore, this paper examines the moderating role of macroeconomic variables in the relationship between comparability criteria and dividend payout policy. The sample consists of 119 active companies listed in Tehran Stock Exchange for the period 2011 to 2017. To measure the comparability, three criteria of earnings comparability, operating cash flows comparability, and discretionary accruals comparability have been utilized. Multivariate linear regression model using Eviews9 software was used to test the research hypotheses. The results showed that the net income comparability had a significant negative effect on dividends payout. The effect of interest rate on the relationship between net income comparability and dividend payout has been positive and significant. Inflation had a positive and significant effect on the relationship between net income comparability and dividend payout. The official exchange rate had a significant negative impact on the relationship between net income comparability and dividend payout, and also it had a significant negative impact on the relationship between discretionary accruals comparability and dividend payout. The effect of the informal exchange rate on the relationship between net income comparability and dividend payout has been negative and significant.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Macroeconomic Variables
  • Financial Statement Comparability
  • Corporate Dividend Payout Policy
احسانی، محمدعلی و خطیبی، یاسر (1391). "اثر سقف نرخ بهره بر سرمایه‌گذاری خصوصی در اقتصاد ایران به روش معادلات همزمان". فصلنامه علمی پژوهشی پژوهش‌های رشد و توسعه اقتصادی، دوره دوم، شماره 8، 82-69.
اعتمادی، حسین؛ انواررستمی، علی‌اصغر و احمدیان، وحید (1393). "آزمون نظریه‌های اصلی تقسیم سود با تأکید بر نقش سهامداران نهادی در بورس اوراق بهادار تهران". فصلنامه علمی پژوهشی پژوهش‌های حسابداری مالی، سال ششم، شماره 3، 20-1.
اعظم رجبیان، محمد؛ صباحی، احمد؛ لطفعلی‌پور، محمدرضا؛ بهنامه، مهدی (1397). "بررسی تأثیر شوک‌های پایداری اقتصاد کلان بر شاخص قیمت سهام در ایران با استفاده از رویکرد مدل خودرگرسیون برداری بیزین (BVAR)". فصلنامه علمی پژوهشی پژوهش‌های رشد و توسعه اقتصادی، دوره 9، شماره 33، 90-79.
بدری، احمد؛ دولو، مریم و درّی نوکورانی، مریم (1395). "بررسی تأثیر متغیرهای کلان اقتصادی بر عملکرد بازار سهام". فصلنامه علمی پژوهشی چشم انداز مدیریت مالی، شماره 13، 35-9.
حجازی، رضوان؛ قیطاسی، روح‌اله؛ مسجد‌موسوی، میرسجاد و رضایی، ساجده (1390). "اثر خط مشی تقسیم سود بر تغییر‌پذیری قیمت سهام". فصلنامه علمی پژوهشی پژوهش‌های حسابداری مالی و حسابرسی، دوره سوم، شماره 11، 45-25.
دموری، داریوش و دهقانی فیروزآبادی، ابوالفضل (1393). "بررسی ارتباط بین عدم تقارن اطلاعاتی و سیاست تقسیم سود با به‌کارگیری مدل لاجیت". فصلنامه علمی پژوهشی راهبرد مدیریت مالی، سال دوم، شماره 4، 38-21.
رحمانی، تیمور و باقرپور اسکویی، الناز (1396). "تحلیلی از رابطه نرخ پس‌انداز و رشد اقتصادی در کشورهای دارای تورم بالا و پایین". فصلنامه علمی پژوهشی پژوهش‌های رشد و توسعه اقتصادی، سال هفتم، شماره 28، 82-71.
عرب‌صالحی، مهدی؛ میرزایی، مهدی و ملکی، ندا (1396). "بررسی اثر کیفیت گزارشگری مالی بر سیاست تقسیم سود با در نظر گرفتن اثر جریان نقد آزاد، محدودیت مالی و مسئله راحت طلبی مدیران". فصلنامه علمی پژوهشی حسابداری مالی، سال نهم، شماره 35، 126-101.
عرب‌مازار یزدی، محمد و خوری، مهدی (1394). "بررسی تأثیر متغیرهای کلان اقتصادی بر سیاست تقسیم سود شرکت­های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران". فصلنامه علمی پژوهشی دانش حسابرسی، سال چهاردهم، شماره 85، 84-65.
قالیباف اصل، حسن و ولی‌زاده، فریده (1395). "بررسی رابطه بین سیاست تقسیم سود با عدم تقارن اطلاعاتی و نقدشوندگی سهام". فصلنامه علمی پژوهشی راهبرد مدیریت مالی، سال چهارم، شماره 14، 23-1.
قربانی، عالیه و سروش‌یار، افسانه (1396). "تأثیر قابلیت مقایسه سود و اجزای نقدی و تعهدی آن بر عدم تقارن اطلاعاتی". فصلنامه علمی پژوهشی دانش حسابداری مالی، دوره چهارم، شماره 3، 160-143.
قره‌لی، شکوفه و محمدی، احمد (1395). "تأثیر متغیرهای کلان اقتصادی و ویژگی‌های شرکتی بر کیفیت گزارشگری مالی در شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران". سومین کنفرانس بین‌المللی پژوهش‌های نوین در مدیریت، اقتصاد و حسابداری، استانبول، ترکیه.
کمیته تدوین استاندارد‌‌های حسابداری (1392). "استاندارد‌های حسابداری". نشریه شماره 160، انتشارات سازمان حسابرسی.
کاظمی، مجتبی؛ جلایی افندآبادی، سید عبدالمجید و اکبری‌فرد، حسین (1393). "بررسی تأثیر نااطمینانی نرخ ارز بر رشد اقتصادی ایران با استفاده از شبکه‌های عصبی". فصلنامه علمی پژوهشی پژوهش‌های رشد و توسعه اقتصادی، دوره چهارم، شماره 15، 40-25.
محمودی، وحید و محقق، هادی (1390). "بررسی واکنش بازار بورس اوراق بهادار تهران نسبت به انحرافات اساسی روند تقسیم سود سهام". فصلنامه علمی پژوهشی بررسی‌های حسابداری و حسابرسی، شماره 66، 40-29.
نظری، محسن؛ پارسائی، منا و نصیری، سپیده سادات (1391). "رابطه عدم تقارن اطلاعاتی با سیاست تقسیم سود در شرکت‌ها". فصلنامه علمی پژوهشی دانش حسابداری و حسابرسی مدیریت، سال اول، شماره 2، 113-103.
نکوئی، صادق؛ صالحی، مهدی و کامیابی، یحیی (1393). "شناسایی و بررسی دلایل عدم اعمال آثار تورم بر گزارشگری مالی در ایران". فصلنامه علمی پژوهشی دانش سرمایه‌گذاری، سال سوم، شماره 11، 98-65.      
 
Adjaoud, F. & Ben Amar, W. (2010). “Corporate Governance and Dividend Policy: Shareholders’Protection or Expropriation?”. Journal of Business Finance & Accounting, 37(5-6), 648-667.
Board, F. A. S. (2010). “Statement of Financial Accounting Concepts No. 8, Conceptual Framework for Financial Reporting”. Financial accounting Foundation, Norwalk.
Choi, J. H., Choi, S., Myers, L. A. & Ziebart, D. (2019). “Financial Statement Comparability and the Informativeness of Stock Prices about Future Earnings”. Contemporary Accounting Research, 36(1), 389-417.
De Franco, G., Kothari, S. P. & Verdi, R. S. (2011). “The Benefits of Financial Statement Comparability”. Journal of Accounting Research, 49(4), 895-931.
Deshmukh, S. (2005). “The Effect of Asymmetric Information on Dividend Policy”. Quarterly Journal of Business and Economics, 44(1), 107-127.
Devos, E., Islam, M. N. & Rahman, S. (2018). “Financial Statement Comparability and Corporate Dividend Payout Policy”. Retrieved from http://fmaconferences.org/SanDiego
Fang, X., Li, Y., Xin, B. & Zhang, W. (2012). “Accounting Comparability and Bank Loan Contracting”. Rotman School of Management. Working Paper No. 2138202, CCCA Annual Conference 2013. Available at SSRN: http://ssrn.com.
Ghafoor, A., Khan, M. A., Shah, S. A. & Khan, H. H. (2014). “Inflation and Dividend Behavior of Pakistani Firms: an Empirical Investigation Using ARDL”. International Journal of Business and Management, 9(9), 86-95.
Hess, D. & Kreutzmann, D. (2010). “Earnings Expectations and Macroeconomic Conditions”. Working Paper, University of Cologne.
Hu, A. & Kumar, P. (2004). “Managerial Entrenchment and Payout Policy”. Journal of Financial and Quantitative Analysis, 39(4), 759-790.
John, K., Knyazeva, A. & Knyazeva, D. (2015). “Governance and Payout Precommitment”. Journal of Corporate Finance, 33, 101-117.
Jones, J. J. (1991). “Earnings Management During Import Relief Investigation”. Journal of Accounting Research, 29(2), 193–228.
Jordan, B. D., Liu, M. H. & Wu, Q. (2014). “Corporate Payout Policy in Dual-Class Firms”. Journal of Corporate Finance, 26, 1-19.
Khan, F., Ullah, A., Ali, M. A. & Khan, M. I. (2018). “The Relationship Between Macroeconomic Variables and the Dividend Payout Ratio of the Textile Sector Listed on Pakistan Stock Market”. Sarhad Journal of Management Sciences, 4(1), 111-121.
Kim, J. B., Li, L., Lu, L. Y. & Yu, Y. (2016). “Financial Statement Comparability and Expected Crash Risk”. Journal of Accounting and Economics, 61(2-3), 294-312.
Kim, S. & Lim, S. C. (2017). “Earnings Comparability and Informed Trading”. Finance Research Letters, 20, 130-136.
Koo, D. S., Ramalingegowda, S. & Yu, Y. (2017). “The Effect of Financial Reporting Quality on Corporate Dividend Policy”. Review of Accounting Studies, 22(2), 753-790.
Kothari, S. P., Leone, A. J. & Wasley, C. E. (2005). “Performance Matched Discretionary Accrual Measures”. Journal of Accounting and Economics, 39(1), 163-197.
La Porta, R., Lopez‐de‐Silanes, F., Shleifer, A. & Vishny, R. W. (2000). “Agency Problems and Dividend Policies Around the World”. The Journal of Finance, 55(1), 1-33.
Li, K. & Zhao, X. (2008). “Asymmetric Information and Dividend Policy”. Financial Management, 37(4), 673-694.
Manos, R., Murinde, V. & Green, C. J. (2012). “Dividend Policy and Business Groups: Evidence from Indian firms”. International Review of Economics & Finance, 21(1), 42-56.
Myers, S. C. (2000). “Outside Equity”. The Journal of Finance, 55(3), 1005-1037.
Park, D. (2013). “Accrual and Cash Flow Comparability: Evidence from Stock Analysts and Credit Rating Agencies”. (Doctoral Dissertation, The Ohio State University). Retrieved from https://etd.ohiolink.edu/
Rozeff, M. S. (1982). “Growth, Beta and Agency Costs as Determinants of Dividend Payout Ratios”. Journal of Financial Research, 5(3), 249-259.
Stallings, M. (2017). “Financial Statement Comparability and Investor Responsiveness to Earnings News”. Journal of Accounting and Finance, 17(4), 73-97.
Tripathi, V. & Seth, R. (2014). “Stock Market Performance and Macroeconomic Factors: The Study of Indian Equity Market”. Global Business Review, 15(2), 291-316.
Yusof, Y. & Ismail, S. (2016). “Determinants of Dividend Policy of Public Listed Companies in Malaysia”. Review of International Business and Strategy, 26(1), 88-99.