پژوهش‌های رشد و توسعه اقتصادی

با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن اقتصاد انرژی ایران

درباره نشریه

اهداف و چشم انداز

اعضای هیات تحریریه

اصول اخلاقی انتشار مقاله

بانک ها و نمایه نامه ها

پیوندهای مفید

پرسش‌های متداول

فرایند پذیرش مقالات

اطلاعات آماری نشریه

اخبار و اعلانات

شماره جاری

بر اساس شماره‌های نشریه

بر اساس نویسندگان

بر اساس موضوعات

نمایه کلیدواژه ها

لیست داوران 1400

لیست داوران 1399

ارزیابی پویایی بین درآمد نفتی و GDP بدون نفت ایران با تأکید بر مفهوم ناکارایی سرمایه‌گذاری؛ کاربرد مدل BVAR

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار دانشکده اقتصاد، دانشگاه خوارزمی

2 استادیار دانشکده علوم اجتماعی و اقتصادی، دانشگاه الزهرا

چکیده

هدف اصلی این تحقیق بررسی رابطه بین درآمدهای نفتی و اجزای تقاضای کل و همچنین پویایی بین مخارج سرمایه‌ای مؤثر دولت و GDP بدون نفت کشور با تبیین ویژگی ناکارایی‌ سرمایه‌گذاری‌های دولت است. با استفاده از مدل خودرگرسیون برداری بیزین (BVAR) طی دوره زمانی فصلی از فصل اول 1369 تا فصل اول سال 1396 و استفاده از شاخص‌های RMSE و Theil برای انتخاب تابع پیشین مدل BVAR مشخص گردید که تابع پیشین نرمال- ویشارت دقیق‌ترین پیش‌بینی را نسبت به سایر توابع پیشین ارائه می‌دهد. یافته‌های تحقیق مبتنی بر توابع ضربه- واکنش مدل نشان می‌دهد، با بروز تکانه افزایشی در درآمد نفتی اجزای تقاضای کل با افزایش همراه می‌شود که بیشترین افزایش در مخارج جاری دولت رخ می‌دهد. تحت سه سناریوی مبنا، خوشبیانه و بدبینانه به بررسی واکنش GDP بدون نفت به افزایش در مخارج سرمایه‌ای دولت پرداخته شد که یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد، با تکانه مثبت در مخارج سرمایه‌ای مؤثر دولت، GDP بدون نفت کشور تحت هر سه سناریو با افزایش مواجه می‌شود، که بیشترین افزایش در GDP بدون نفت کشور تحت سناریوی خوشبیانه متناظر با کمترین سطح ناکارایی سرمایه‌گذاری یا بیشترین سطح شاخص مدیریت سرمایه‌گذاری است، رخ می‌دهد. بنابراین به نظر می‌رسد، سرمایه‌گذاری دولت در ایران همانند اغلب کشورهای صاحب منابع طبیعی با محدودیت‌ها و ناکارایی‌های متعددی از قبیل عدم نظارت کافی بر اولویت‌بندی پروژه‌ها، انتخاب بر اساس ملاک‌ها و گرایش‌های سیاسی و تأخیر در انجام پروژه‌های سرمایه‌گذاری مواجه است که مو

عنوان مقاله [English]

Assessing the Dynamics between Oil Revenue and Non-Oil GDP with an Emphasis on the Concept of Investment Inefficiency; Application of BVAR Model

نویسندگان [English]

  • Mohammad Sayadi 1
  • mousa khoshkalam 2

1 Assistant Professor, Faculty of Economics, Kharazmi University

2 Assistant Professor, Faculty of Social Sciences and Economics, Alzahra University

چکیده [English]

The main objective of this study was to investigate the relationship between oil revenue, effective government capital spending and non-oil GDP in Iran in the 1990: Q1 to 2017: Q1 in the context of a BVAR model with main feature such as public investment inefficiencies in development objectives. In this regard a Bayesian Vector Auto Regressive (BVAR) Model was applied and Normal- Wishart in Prior Density Function selected by RMSE and Theil indices and impulse functions (IRF) in response to stochastic shocks was analyzed. Results from IRFs revealed oil revenue and non-oil GDP shocks tend to government capital spending slightly increase. Base as usual trends, public spending as foundation of development plan has not significant situation. The findings show that, with positive shocks in effective government spending, GDP without oil under all three scenarios increases, while the largest increase in non-oil GDP under the optimistic scenario corresponding to the lowest level of investment inefficiency. Results from IRFs revealed because of the structure of the economy that was largely unproductive and Dutch Disease phenomenon, the oil revenue increment has inverse effect on the growth of non-oil producing sector, and so on oil revenues not able to play an incentive and running role to non-oil GDP growth and overall national production.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Non-Oil GDP
  • Oil Revenues
  • Government Capital Spending
  • Investment Inefficiency
مراجع
ابوحمزه، داریوش و زمانی، رضا (1395). "مبانی نظری ناکارآمدی و هزینه‌های مازاد طرح‌های عمرانی و سازوکاری برای افزایش کیفیت اجرا در ایران". مجلس و راهبرد، دوره 23، شماره 88، 103-69.
اتاق بازرگانی صنایع و معادن و کشاورزی تهران (1393). "بررسی عملکرد صندوق توسعه ملی ایران در سال‌های 1391 لغایت نه ماهه نخست 1393". معاونت بررسی‌های اقتصادی.
بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، خلاصه تحولات اقتصادی کشور (‌1393). آدرس: https://www.cbi.ir/
بهرامی، جاوید؛ دانش جعفری، داود؛ صیادی، محمد و پاشا، پگاه (1397). "طراحی یک مدل کلان‌سنجی پویا با لحاظ پویایی‌های صندوق توسعه ملی برای اقتصاد ایران". فصلنامه تحقیقات مدل سازی اقتصادی، دوره 9، شماره 33، 88-43.
حسین‌زاده، رمضان و اسپندار، محمود (1397). " اثر تغییر ساختار صادرات بر تولید بخش‌های اقتصاد ایران: رهیافت تجزیه ساختاری در الگوی داده-ستانده". فصلنامه علمی پژوهشی پژوهش‌های رشد و توسعه اقتصادی، دوره 8، شماره 32، 150-139.
حسینی نسب، سید ابراهیم؛ عبدالهی حقی، سولماز؛ ناصری، علیرضا و عاقلی‌کهنه شهری، لطفعلی (1395). "بررسی اثرات افزایش درآمدهای نفتی و مدیریت آن بر مسیر بهینه متغیرهای کلان اقتصاد ایران با تکیه بر مدل تعادل عمومی پویا". پژوهش‌های رشد و توسعه پایدار (پژوهش‌‌های اقتصادی)، دوره 16، شماره 2، 200-173.
سری زمانی بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، 1397، پایگاه آمار و داده‌ها، آدرس: www.cbi.ir
شفیعی، افسانه؛ برومند، شهزاد و تشکینی، احمد (1385). "آزمون تأثیرگذاری سیاست مالی بر رشد اقتصادی". پژوهشنامه اقتصادی، دوره 6، شماره 23، 112-81.
صادقی شاهدانی،‌ مهدی؛ صاحب‌هنر، حامد؛ عظیم‌زاده آرانی، محمد و حسینی دولت آبادی، سیدمهدی (1391). "بررسی اثر شوک‌های پولی بر متغیرهای کلان اقتصادی با استفاده از روش BVAR: مطالعه موردی ایران". فصلنامه علمی و پژوهشی مطالعات اقتصادی کاربردی در ایران، دوره 1، شماره 4، 124-91.
صیادی، محمد و بهرامی، جاوید (1394). "ارزیابی اثرات سیاست‌های سرمایه‌گذاری درآمد نفتی بر متغیرهای عملکرد اقتصادی در ایران: رویکرد تعادل عمومی تصادفی پویا (DSGE)". پژوهشنامه اقتصاد انرژی ایران، دوره 4، شماره 16، 135-85.
صیادی، محمد؛ بهرامی، جاوید؛ دانش جعفری، داوود و رافعی، میثم (1394). "ارائه چهارچوبی برای استفاده بهینه از درآمدهای نفتی؛ رویکرد تعادل عمومی تصادفی پویا (DSGE)". فصلنامه برنامه و بودجه، دوره 20، شماره 2، 58-21.
علی کرمی، سمیه؛ هادیان، ابراهیم؛ رستم‌زاده، پرویز و صدرائی جواهری، احمد (1398). "بررسی اثرات عوامل قیمتی و غیرقیمتی بر صادرات غیرنفتی ایران: رویکرد متغیرهای نهان". فصلنامه علمی پژوهشی پژوهش‌های رشد و توسعه اقتصادی، دوره 9، شماره 36، 56-35.
غیبی هاشم آبادی، اکرم؛ رزمی، سید محمدجواد؛ ناجی میدانی، علی‌اکبر و کریم‌زاده، مصطفی (1396). "تکانه‌های نفتی و پویایی‌های صندوق توسعه ملی؛ رویکرد تعادل عمومی تصادفی پویا کینزین‌های جدید". مدلسازی اقتصادسنجی، دوره 2، شماره 3، 64-33.
قاسمی، محمد و مهاجری، پریسا (1394). "بررسی رفتار چرخه‌ای سیاست مالی در ایران". پژوهشنامه اقتصادی، دوره 15، شماره 56، 104-75.
قطمیری، محمدعلی؛ اسلاملوئیان، کریم و شیرازی، مسعود (1385). "بررسی تأثیر مخارج دولتی و منابع تأمین مالی آن بر تولید ناخالص داخلی و رشد اقتصادی: مورد ایران (1382-1346)". ‌فصلنامه بررسی‌های اقتصادی،‌ دوره 3،‌ شماره 1، 36-5.
متوسلی، محمود و مزرعتی، محمد (1384). "پیش‌بینی و تحلیل سیاستی از تقاضای حامل‌های انرژی در ایران (مدل‌های VAR، BVAR و پیشنهاد مدل SBVAR)". مجله برنامه و بودجه، دوره 43، شماره 4، 76-29.
معاونت برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی رییس جمهوری (1394). "گزارش نظارتی پروژه‌های عمرانی ملی در سال‌های 1392-1388".          
 
 
-A Review of Key Issues”. ECB Occasional paper, 23(11), 1-42.
Arrow, K. (1963). “Social Choice and Individual Values”. Wiley, New York.
Barnett, M. S. & Ossowski, M. R. (2002).“Operational Aspects of Fiscal Policy in Oil-Producing Countries (No. 2-177)”. International Monetary Fund.
Berg, M. A., Portillo, R., Yang, M. S. C. S. & Zanna, L. F. (2012). “Public Investment in Resource-Abundant Developing Countries (No. 12-274)”. International Monetary Fund.
Calderon, C. & Servén, L. (2010). “Infrastructure and Economic Development in Sub-Saharan Africa”. Journal of African Economies, 19(1), 13-87.
Filis, G., Degiannakis, S. & Floros, C. (2011). “Dynamic Correlation Between Stock Market and Oil Prices: The Case of Oil-Importing and Oil-Exporting Countries”. International Review of Financial Analysis, 20(3), 152-164.
George, E. I., Sun, D. & Ni, S. (2008). “Bayesian Stochastic Search for VAR Model Restrictions”. Journal of Econometrics, 142(1), 553-580.
Hamdi, H. & Sbia, R. (2013). “Dynamic Relationships Between oil Revenues, Government Spending and Economic Growth in an Oil-Dependent Economy”. Economic Modelling, 35, 118-125.
Inman, R. (2002). “Markets, Governments and The "New" Political Economy”. Handbook of Public Economics, 123-149.
Koitsiwe, K. & Adachi, T. (2015). “Relationship Between Mining Revenue, Government Consumption, Exchange Rate and Economic Growth in Botswana”. Contaduría y Administración, 60, 133-148.
Koop, G. & Korobilis, D. (2010). “Bayesian Multivariate Time Series Methods for Empirical Macroeconomics”. Foundations and Trends in Econometrics, 3(4), 267-358.
Letterman, R. B. (1981). “A Bayesian Procedure for Forecasting with Vector Autoregressions”. Working Paper, Federal Reserve Bank of Minneapolis, 12(2), 45-57.
Melina, G., Yang, S. C. S. & Zanna, L. F. (2016). “Debt Sustainability, Public Investment, and Natural Resources in Developing Countries: The DIGNAR Model”. Economic Modelling, 52, 630-649.
Pindyck, R. S. & Rubinsfield, D. L. (1991). “Econometric Models and Economic Forecasts”. McGraw-Hill International Editions Econometrics Series.
Sadeghi, A. (2018).“How Public Investment Could Help Strengthen Iran’s Growth Potential: Issues and Options”. International Monetary Fund.
Sims, C. (1980). “Macroeconomics and Reality”. Econometrica, 48, 1-80.
Sturm, M., Gurtner, F. J. & Gonzalez-Alegre, J. (2009). “Fiscal Policy Challenges in Oil-Exporting Countries
Van der Ploeg, F. & Venables, A. (2011). “Natural Resource Wealth: The Challenge of Managing a Windfall”. The Economic Journal, 121(551), 1-30.
World Economic Froum. (2017). “In The Encyclopedia of Governance”, Sage Publications Ltd
پژوهش‌های رشد و توسعه اقتصادی
دوره 10، شماره 38
فروردین 1399
صفحه 140-119
فایل ها
سابقه مقاله
  • تاریخ دریافت: 05 خرداد 1398
  • تاریخ بازنگری: 05 مرداد 1398
  • تاریخ پذیرش: 28 مرداد 1398
هم رسانی
ارجاع به این مقاله
آمار