پژوهش‌های رشد و توسعه اقتصادی

با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن اقتصاد انرژی ایران

درباره نشریه

اهداف و چشم انداز

اعضای هیات تحریریه

اصول اخلاقی انتشار مقاله

بانک ها و نمایه نامه ها

پیوندهای مفید

پرسش‌های متداول

فرایند پذیرش مقالات

اطلاعات آماری نشریه

اخبار و اعلانات

شماره جاری

بر اساس شماره‌های نشریه

بر اساس نویسندگان

بر اساس موضوعات

نمایه کلیدواژه ها

لیست داوران 1400

لیست داوران 1399

تأثیر شاخص‌های توسعه بر درآمدهای مالیاتی ایران (با رویکرد هم‌انباشتگی)

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه اقتصاد دانشکده علوم اقتصادی و اداری دانشگاه مازندران، مازندران، ایران

2 دانشجوی دکتری توسعه اقتصادی، دانشکده علوم اقتصادی و اداری دانشگاه مازندران، مازندران، ایران

چکیده

سهم مالیات از کل درآمدهای عمومی‌در میان کشورها، متفاوت استو عوامل اصلی که به عنوان علّت تفاوت در ساختار مالیاتی مورد بحث قرار گرفته است، سطح توسعه کشورهاست که به طور معمول توسط تولید ناخالص داخلی سرانه، تخصص مولد یا ساختار اقتصاد؛ عوامل خارجی مانند سطح سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی و تجارت نشان داده می‌شود. میزان بدهی عمومی‌ و سیاست‌های عمومی، از جمله نرخ ارز، تورم و سیاست‌های مالی، کارایی دولت و عوامل سازمانی مانند ثبات سیاسی، پاسخگویی و شفافیت، حقوق مدنی و سیاسی، سطح تحصیلی، هزینه‌های عمومی‌صرف شده جهت آموزش و ...نیز عوامل تعیین کننده درآمد مالیاتی هستند.
هدف این مطالعه، بررسی تأثیر شاخص‌های توسعه بر درآمدهای مالیاتی ایران طی دوره زمانی 93-1358 بر اساس روش خودرگرسیون با وقفه‌های گسترده (ARDL) بوده است. بر اساس نتایج بدست آمده از این مطالعه، افزایش تولید ناخالص داخلی سرانه در کشور بر نسبت مالیات مستقیم به تولید ناخالص داخلی تأثیر مثبت اما بر نسبت مالیات غیرمستقیم به تولید ناخالص داخلی تأثیر منفی و معناداری گذاشته است. همچنین تأثیر شاخص توسعه انسانی، بر نسبت مالیات مستقیم و مالیات غیرمستقیم به تولید ناخالص داخلی، مثبت و معنادار و اثر شاخص نابرابری توزیع درآمد یعنی ضریب جینی بر نسبت مالیات مستقیم و مالیات غیرمستقیم به تولید ناخالص داخلی، منفی و معنادار بوده است. در نهایت، تأثیر شاخص ترکیبی توسعه بر نسبت مالیات مستقیم به تولید ناخالص داخلی و همچنین نسبت مالیات غیرمستقیم به تولید ناخالص داخلی مثبت و معنادار بوده است. همچنین درآمدهای نفتی کشور تأثیر منفی و معناداری بر نسبت مالیات مستقیم و مالیات غیرمستقیم به تولید ناخالص داخلی دارد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Influence of Development Indicators on the Tax Revenues of Iran (Cointegration Approach)

نویسندگان [English]

  • zahra karimi moughari 1
  • Mehrangiz Gholamreza 2

1 Ph.D., Faculty of Economic and Administrative Sciences, University of Mazandaran, Mazandaran, Iran

2 Ph.D. Student, Faculty of Economic and Administrative Sciences, University of Mazandaran, Mazandaran, Iran

چکیده [English]

The share of taxes to total public revenues differs among countries, and the main factors that have been discussed as the cause of the difference in the tax structure are the level of development of countries that are typically represented by gross domestic product per capita, productive expertise, or the structure of the economy; external factors such as the level of foreign direct investment and trade. The amount of public debt and public policies, including exchange rates, inflation and fiscal policies, government efficiency and organizational factors, such as political stability, accountability and transparency, civil and political rights, education levels, general expenses for education, etc, are also determinants of tax revenue. The purpose of this study was to investigate the effect of development indicators on the tax revenues of Iran during the period of 1979-2017 based on the Autoregressive Distributed Lag Model (ARDL) method. Based on the results of this study, the increase of per capita GDP in the country has a positive effect on the ratio of direct taxes to GDP, but has a negative and significant effect on the ratio of indirect tax to GDP. Also, the impact of the human development index on the ratio of direct taxes and indirect taxes to GDP is positive and significantand the effect of the index of inequality of income distribution, that is the Gini coefficient, on the ratio of direct taxes and indirect taxes to GDP, was negative and significant. Finally, the effect of the combined development index on the ratio of direct taxes to GDP as well as the ratio of indirect tax to GDP has been positive and significant. Also, the country's oil revenues have a negative and significant effect on the ratio of direct taxes and indirect taxes to GDP.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Economic Development
  • Tax Revenues
  • Direct Tax
  • Indirect Tax
  • the Composite Index of Development
  • Cointegration Approach
مراجع
ثانی، باقر (1392). "برآورد وقفه‌های درآمد مالیاتی مشاغل در استان تهران". فصلنامه سیاست‌های مالی و اقتصادی، دوره 1، شماره 4، 94-73.
رضایی، سعید (1393). "بررسی عوامل اثرگذار بر وصول درآمد مالیاتی در سیستم مالیاتی ایران". پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی ‌واحد تهران مرکزی، دانشکده مدیریت.
سایت داده‌های سری زمانی بانک مرکزی به نشانی: http://tsd.cbi.ir.
صامتی، مجید؛ مؤیدفر، رزیتا و هوشمندی، حمید (1394). "شبیه‌سازی اثرات رشدی و رفاهی اصلاحات مالیاتی در ایران: یک تحلیل OLG-CGE". فصلنامه اقتصاد مقداری (بررسی‌های اقتصادی سابق)، شماره 1، 150-129.
فرامرزی، ایوب؛ دشتبان فاروجی، مجید؛ حکیمی پور، نادر؛ علیپور، صادق و جباری، امیر (1394). "بررسی رابطه مالیات و رشد اقتصادی، مطالعه موردی ایران و کشورهای عضو اپک و سازمان همکاری‌های اقتصادی (OPEC) و (OECD)". فصلنامه اقتصاد مالی، دوره 9، شماره 32، 122-103.
کریمی پتانلار، سعید؛ جعفری صمیمی، احمد و رضایی روشن، اختر (1391). "اثر فساد مالی بر درآمدهای مالیاتی: مطالعه موردی کشورهای منتخب در حال توسعه". مطالعات و سیاست‌های اقتصادی، دوره 8، شماره 90، 172-151.
گرایی‌نژاد، غلامرضا و چپردار، الهه (1391). "بررسی عوامل مؤثر بر درآمدهای مالیاتی در ایران". فصلنامه علوم اقتصادی، دوره 6، شماره 20، 92-69.
نوفرستی، محمد و دشتبان فاروجی، سحر (1396). "بررسی اثر تغییر ساختار سنی جمعیت بر درآمدهای مالیاتی دولت و پیش‌بینی تحولات آن به روش الگوی داده‌های ترکیبی با تواتر متفاوت (میداس)". مطالعات اقتصادی کاربردی ایران، سال ششم، شماره‌ 22، 75-59.
نیکی اسکویی، کامران؛ اسدا... زاده بالی، میررستم و زمانیان، محبوبه (1388). "بررسی نقش مالیات در توضیح نوسانات کسری بودجه". فصلنامه تخصصی مالیات، دوره 5، شماره 53، 68-39.          
Adam, A., Kammas, P. & Lapatinas, A. (2015). “Income Inequality and the Tax Structure: Evidence from Developed and Developing Countries”. Journal of Comparative Economics, 43(1), 138-154.
Agbeyegbe, T. D., Stotsky, J. & WoldeMariam, A. (2006). “Trade Liberalization, Exchange Rate Changes, and tax Revenue in Sub-Saharan Africa”. Journal of Asian Economics, 17(2), 261-284.
Aizenman, J., Jinjarak, Y., Kim, J. & Park, D. (2015). “Tax Revenue Trends in Asia and Latin America: A Comparative Analysis”. National Bureau of Economic Research. NBER Working Paper, No. 21755.
Ajaz, T. & Ahmad, E. (2010). “The Effect of Corruption and Governance on Tax Revenues”. The Pakistan Development Review, 49)4(, 405-417.‏
Amir, H., Asafu-Adjaye, J. & Ducpham, T. (2013). “The Impact of the Indonesian Income Tax Reform: A CGE Analysis”. Economic Modelling, 31, 492-501.
Ang, J. B. (2007). “CO2 Emissions, Energy Consumption, and Output in France”. Energy Policy, 35(10), 4772-4778.
Angeles-Castro, G. (2006). “The Effects of Economic Liberalization on Income Distribution: A Panel-Data Analysis”. In Wages, Employment, Distribution and Growth (pp. 151-180). Palgrave Macmillan UK.
Aschauer, D. A. (1998). “Is Public Expenditure Productive?”. Journal of Monetary Economics, 23(2), 650-673.‏
Bahl, R. & Wallace, S. (2005). “Public Financing in Developing and Transition Countries”. Public Budgeting & Finance, 25(4), 83-98.
Bahl, R. (2004). “Reaching the Hardest to Tax: Consequences and Possibilities”. Contributions to Economic Analysis, 268, 337-354.
Barro, R. J. (1974). “Are Government Bonds Net Wealth?”. Journal of Political Economy, 82(6), 1095-1117.
Baunsgaard, T. & Keen, M. (2010). “Tax Revenue and (or?) Trade Liberalization”. Journal of Public Economics, 94(9-10), 563-577.
Bhatia, H. L. (2003). “Public Finance”. Vikas Publishing Pvt, New Delhi.
Bird, R. M. & Zolt, E. M. (2005). “The Limited Role of the Personal Income Tax in Developing Countries”. Journal of Asian Economics, 16(6), 928-946.
Bird, R. M. (1976). “Assessing Tax Performance in Developing Countries: A Critical Review of the Literature”. FinanzArchiv/Public Finance Analysis, 2, 244-265.
Bird, R. M., Martinez-Vazquez, J. & Torgler, B. (2008). “Tax Effort in Developing Countries and High Income Countries: The Impact of Corruption, Voice and Accountability”. Economic Analysis and Policy, 38(1), 55-71.‏
Bornhorst, F., Gupta, S. & Thornton, J. (2009). “Natural Resource Endowments and the Domestic Revenue Effort”. European Journal of Political Economy, 25(4), 439-446.‏
Botlhole, T., Asafu‐Adjaye, J. & Carmignani, F. (2012). “Natural Resource Abundance, Institutions and Tax Revenue Mobilisation in Sub‐Sahara Africa”. South African Journal of Economics, 80(2), 135-156.‏
Castro, G. Á. & Camarillo, D. B. R. (2014). “Determinants of Tax Revenue in OECD Countries Over the Period 2001–2011”. Contaduría y administración, 59(3), 35-59.
Chaudhry, I. S. & Munir, F. (2010). “Determinants of Low Tax Revenue in Pakistan”. Pakistan Journal of Social Sciences,30(2), 439-452.
Cooley, T. F. & Ohanin, L. E. (1997). “Postwar British Economic Growth and the Legacy of Keynes”. Journal of Political Economy, 105(3), 439-472.
Drummond, P., Daal, W., Srivastava, N. & Oliveira, L. (2012). “Mobilizing Revenue in Sub-Saharan Africa: Empirical Norms and Key Determinants”.‏ IMF Working Paper No. 12/108. Available at SSRN: https://ssrn.com/abstract=2135987.
Eltony, N. (2002). “The Determinants of Tax Effort in Arab Countries”. Arab Planning Institute.‏ Working Paper 207.
Feltenstein, A. & Cyan, M. F. (2012). “A Computational General Equilibrium Approach to Sectoral Analysis for Tax Potential: An Application to Pakistan”. Working Paper 12-26. International Center for Public Policy.
Friedman, M. (1978). “The Limitations of Tax Limitation”. Policy Review, 5, 7-14.
Ghura, D. (1998). “Tax Revenue in Sub-Saharan Africa: Effects of Economic Policies and Corruption”.‏ IMF WP/98/135, PP. 1-25.
Gilbert, S. & Ilievski, B. (2016). “Banks, Development, and Tax”. The Quarterly Review of Economics and Finance, 61, 1-13.
Góra, M. & Rutkowski, M. (2000). “The Quest for Pension Reform: Poland's Security through Diversity”. Working Paper, No 286, 1-35.
Gupta, A. S. (2007). “Determinants of Tax Revenue Efforts in Developing Countries”. IMF Working Papers, No. 07/184.
Henry, J. S. (2012). “The Price of Offshore Revisited”. Tax Justice Network, http://www.taxjustice.net/cms/upload/pdf/Price_of_Offshore_Revisited_120722. pdf.
Kaplow, L. (1994). “Human Capital under an Ideal Income Tax”. Virginia Law Review, 80(7), 1477-1514.
Karagoz, K. (2013). “Determinants of Tax Revenue: Does Sectorial Composition Matter?”. Journal of Finance, Accounting and Management,4(2), 50-63.
Kiiza, J., Bategeka, L. & Ssewanyana, S. (2011). “Righting Resources-Curse Wrongs in Uganda: The Case of Oil Discovery and the Management of Popular Expectations”.‏ Economic Policy Research Centre, No. 78, 1-40.
King, P. & Jackson, H. (2000). “Public Finance Implications of Population Ageing”. Department of Finance, 9, 1-49.
Mawejje, J. & Francis Munyambonera, E. (2016). “Tax Revenue Effects of Sectoral Growth and Public Expenditure in Uganda”. South African Journal of Economics, 84(4), 538-554.‏
Mayoral, F. & Uribe, C. A. (2010). “Determinantes Económicos e Institucionales Del Esfuerzo Fiscal en América Latina”. Investigación económica, 69(273), 85-113.
Mehlum, H., Moene, K. & Torvik, R. (2006). “Institutions and the Resource Curse”. The Economic Journal, 116(508), 1-20.‏
Moore, M. (2013). “Obstacles to Increasing Tax Revenues in Low Income Countries”.‏International Centre for Tax and Development Working Paper 15.
Mutascu, M. I. (2014). “Influence of Climate Conditions on Tax Revenues”. Contemporary Economics, 8(3), 315-328.
Peacock, A. T. & Wiseman, J. (1979). “Approaches to the Analysis of Government Expenditure Growth”. Public Finance Quarterly, 7(1), 3-23.
Persson, T. & Tabellini, G. (1994). “Is Inequality Harmful for Growth?”. The American Economic Review, 84(3), 600-621.
Pesaran, M. H., Shin, Y. & Smith, R. J. (2001). “Bounds Testing Approaches to the Analysis of Level Relationships”. Journal of AppliedEconometrics, 16, 289-326.
Pessino, C. & Fenochietto, R. (2010). “Determining Countries' Tax Effort”. Revista de Economia Publica, 195(4), 65-87.
Piancastelli, M. (2001). “Measuring Tax Effort of Developed and Developing Countries: Cross Country Panel Data Analysis 1985-1995”. Working Paper 818. Institute of Applied Economic Research.
Piketty, T. & Saez, E. (2007). “How Progressive is the US Federal Tax System? A Historical and International Perspective”. The Journal of Economic Perspectives, 21(1), 3-24.
Poterba, J. M. (2007). “Income Inequality and Income Taxation”. Journal of Policy Modeling, 29(4), 623-633.
Radaev, V. (2005). “Informal Institutional Arrangements and Tax Evasion in the Russian Economy. Networks, Trust and Social Capital: Theoretical and Empirical Investigations from Europe”. Aldershot: Ashgate Pub Ltd, Book chapter, 189-203.
Ricardo, D. (1891). "Principles of Political Economy and Taxation". London: John Murray.
Romer, P. (1989). “Endogenous Technological Change”. ‏Journal of Political Economy, 98, 71-102.
Sennoga, E. B., & Matovu, J. (2010).“Public Spending Composition and Public Sector Efficiency: Implications for Growth and Poverty Reduction in Uganda”. Economic Policy Research Centre, 84(4), 538-554.
Simon, C. J. (1998). “Human Capital and Metropolitan Employment Growth”. Journal of Urban Economics, 43(2), 223-243.
Svejnar, J. (2002). “Transition Economies: Performance and Challenges”. Journal of Economic Perspective, 16(1), 3-28.
Tanzi, V. (1977). “Inflation, Lags in Collection, and the Real Value of Tax”. Staff Papers, 24(1), 154-167.
Tanzi, V. (1988). “Quantitative Characteristics of the Tax Systems of Developing Countries”. IMF International Monetary Fund.‏
Teera, J. M. & Hudson, J. (2004). “Tax Performance: A Comparative Study”. Journal of International Development, 16(6), 785-802.
Teera, J. M. (2003). “Determinants of Tax Revenue Share in Uganda". Entre for Public Economics Working. Paper 09b-03, 1-18.
Thomas, M. A. H. & Trevino, M. J. P. (2013). “Resource Dependence and Fiscal Effort in Sub-Saharan Africa”. International Monetary Fund.‏ 13(188), 1-18.
Thornton, J. (2014). “Does Foreign aid Reduce Tax Revenue? Further Evidence”. Applied Economics, 46(4), 359-373.‏
Torgler, B. (2012). “Tax Morale, Eastern Europe and European Enlargement”. Communist and Post-Communist Studies, 45(1), 11-25. 
پژوهش‌های رشد و توسعه اقتصادی
دوره 9، شماره 33
دی 1397
صفحه 157-182
فایل ها
سابقه مقاله
  • تاریخ دریافت: 12 دی 1396
  • تاریخ بازنگری: 30 خرداد 1397
  • تاریخ پذیرش: 02 تیر 1397
هم رسانی
ارجاع به این مقاله
آمار