با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن اقتصاد انرژی ایران

نویسندگان

1 گروه حسابداری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد کاشان، کاشان، ایران

2 دانشیار اقتصاد، دانشگاه امام صادق (ع)، تهران، ایران

3 دانشیار اقتصاد، دانشگاه ملی کشاورزی ارمنستان

چکیده

کمبود آب کشاورزی یکی از مهم‌ترین مشکلاتی است که کشور ایران با آن روبه‌رو است. قیمت گذاری آب کشاورزی یکی از روش‌های اقتصادی به منظور مدیریت مصرف آب و استفاده کارآ از آن است. هدف از این تحقیق ارتقاء بهره‌وری بخش کشاورزی در ایران از طریق افزایش قیمت آب آبیاری است. این تحقیق از نظر هدف کاربردی توسعه‌ای و از نظر طرح تحقیق پس- رویدادی و از نظر نتیجه، توصیفی است. با توجه به وجود حدود 3500 کشاورز در منطقه که بیش از یک هکتار زمین زراعی یا باغی دارند، تعداد جامعه نمونه با استفاده از فرمول کوکران 93 نفر تعیین شد که از طریق پرسشنامه و مصاحبه حضوری از آنها اطلاعات مورد نیاز جمع آوری شد. نتایج تحقیق نشان می‌دهد که طی دوره تحقیق (1390-1386) با وجود آنکه قیمت آب کشاورزی در منطقه کاشان افزایش یافته است اما بهره‌وری پولی محصولات زراعی و باغی نیز زیاد شده است. علاوه بر این، محصولات کشاورزی دارای بهره‌وری متفاوتی هستند، به طوری که شوید و قیسی بالاترین بهره‌وری پولی را در محصولات زراعی و باغی در منطقه، به خود اختصاص داده‌اند. 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Productivity Promotion in Agricultural Sector of Iran via Increasing in Irrigation Water Price (Case Study of Kashan Region)

نویسندگان [English]

  • Mohsen Tarafdar 1
  • Mohammad Mehdi Askari 2
  • Korion Grigoorian 3

چکیده [English]

The shortage of irrigation water is one of the most important problems which Iran is facing it. Irrigation water pricing is one of the economic approaches to manage it and using efficiently. This paper's purpose is to evaluate the effect of irrigation water price induction on productivity of agriculture section in Iran (case: Kashan). This study is an application –development in terms of objective and is a post- event in terms of the study design and descriptive in terms of conclusion. The paper's results show that during study period (2006- 2010), irrigation water price has risen in kashan region. But this leads not only to increase average cultivated land per a farmer, but also, to increase crops and garden products monetary productivity. It means that Iranian government can use irrigation water price induction as a tool for increasing productivity in agriculture section in Iran. In addition, crops and garden products have different productivity. Results also show that dill and apricot have the highest productivity in among all crops and garden product in the region respectively.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Productivity
  • Irrigation Water Price
  • Crops
  • Garden Product
  • Kashan Region
باقریان، علی (1384). "مقایسه الگوهای کشت بر اساس حداکثر استفاده از آب و زمین". پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تهران.
پورزند، احمد (1386). "بهبود مدیریت مصرف آب اولین گام برای دستیابی به تأمین امنیت غذایی". مجموعه مقالات یازدهمین کنفرانس ملی آبیاری و زهکشی ایران، 468-455.
حسین زاد، جواد (1383). "تعیین روش مناسب برای قیمت‌گذاری آب در بخش کشاورزی (مورد: شبکه و سد علویان)". پایان نامه دکتری، دانشگاه تهران.
حیدری، نادر (1393). "ارزیابی شاخص بهره‌وری آب کشاورزی و عملکرد سیاست‌ها و برنامه‌های مدیریت آب کشور در این زمینه". فصلنامه مجلس و راهبرد، شماره 78، 199-177.
سادات میریی، محمد حسین و فرشی، علی اصغر (1386). "چگونگی مصرف و بهره‌وری آب در بخش کشاورزی". مجموعه مقالات یازدهمین کنفرانس ملی آبیاری و زهکشی ایران، 213-202.
سلامی، حبیب اله؛ حسین زاد، جواد و صدر، کاظم (1385). "تعیین روش مناسب قیمت‌گذاری در بخش کشاورزی و ارائه الگوی کشت بهینه (مطالعه موردی: سد علویان)". شرکت مدیریت منابع آب کشور (WRMC).
فال سلیمان، محمود و چکشی، بهاره (1390). "نقش مدیریت بهینه مصرف آب کشاورزی جهت افزایش بهره‌وری و پایدار منابع آب دشت‌های بحرانی در نواحی خشک و کم آب کشور (مطالعه موردی: غرب دشت بیرجند)". دو فصلنامه جغرافیا و توسعه ناحیه‌ای (دانشگاه فردوسی مشهد)، شماره 16، 218-199.
مامن پوش، علیرضا و موسوی، فرهاد (1386). "بهره‌وری آب در زمین‌های آبیاری در حوضه آبریز رودخانه زاینده رود". مجموعه مقالات یازدهمین کنفرانس ملی آبیاری و زهکشی ایران، 320-311.
وردی نژاد، وحیدرضا؛ سهرابی، تیمور؛ حیدری، نادر؛ عراقی نژاد، شهاب و مامن پوش، علیرضا (1387). "بررسی عرضه و تقاضا و برآورد بهره‌وری آب کشاورزی در حوزه آبریز زاینده رود مطالعه موردی: شبکه آبیاری سمت راست آبشار". مجله آبیاری و زهکشی ایران، شماره 2، 99-88.
.                                              Antle, J. M. (1988). “Dynamics, Causality and Agricultural Productivity”. In Agricultural Productivity :Measurement and Explanation ,ed.S.M. Capalbo and J.M.Antle. Washington, D.C.: Resources for the Future.
Balali, H., Khalilian, S., Viaggi, D,. Bartolini, F. & Ahmadian, M. (2011). “Groundwater balance and conservation under different water pricing and agriculture policy scenarios; case of Hamadan-Bahar plain”. journal of Ecological Economics, 5, 863-872.
Bergsman, J. (1974). “Commercial Policy, Allocative Efficiency and X-Efficiency”. Quarterly Journal of Economics, 88, 19-33.
Bernat E. R. )1979 (. “Energy Price Increases and the Productivity Slowdown in United State Manufacturing”. University of British Columbia.
Binswanger, H. P. (1978). “Induced Technical Change: Evolution of Thought”. In Induced Innovation Technology, Institutions, Development. Baltimore: The Johns Hopkins University Press.
Dandy, G., Mc Bean, C. & Hutchinson, B. (1984). “A model for constrained optimum water Pricing and capacity expansion”. Water Resources Research, 20 (5), 511-520
Fulginity L. E. & Perrin Richard, K. (1992). “Prices and Productivity in Agriculture”, GATT Research Paper 93 GATT 2, Iowa State University.
Garcia, S. & Reynaud, A. (2004). “estimating the benefits of efficient water pricing in France”. Resource and Energy Economics, 26 (1), 1-25.
Garrido, A. & Calatrava, J. (2010). “Agricultural water pricing EU and Mexico”. Universidad Politecnica de Cartagena, Spain.
Hicks, J. (1932). “The Theory of Wages:. London: MacMillan.
Hicks, J. (1935). “Annoual Survey of Economic Theory :Monopoly”. Econometrica, 3, 1-20.
ICWE (1992). “The Dublin Statement and Report of the Conference”. International Conference on Water and the Environment, Development Issues for the 21st century, Dublin.
Johansson, R. C. (2000). “Pricing Irrigation Water. A Literature Survey”. World Bank Policy Res. Working Paper 24.
Kalaintzandonakes, N. & Taylor, T. (1990). “Competitive Pressure and Productivity Growth:The Case of Florida Vegetable Industry”. Southern Journal of Agricultural Economics, 22, 13-22.
Leibenstein, H. (1973). “Competition and X-Efficiency:Reply”. Journal of Political Economy, 81, 65-77.
Lucas, R. E. (1967). “Test of a Capital- Theoretic Model of Technological Change”. Review of Economic Studies, 34, 75-89.
Martin, J. R. & Page, J. M. (1984). “The Impact of Subsidies on X-Efficiency in LDC Industries: Theory and an Empirical Test”. Review of Economic and Statistic, 65, 808- 817.
Moghaddasi, R., Bakhshi, A. & Kakhaki, M. (2009). “Analyzing the effects of water and agriculture policy strategies: an Iranian experience”. American Journal of Agricultural and Biological Science, 4 (3), 206-214.
Nelson, R. & Winter, S. (1974). “Neoclassical vs. Evolutionary Theories of Economic Growth: Critique and Prospectus”. Economic Journal, 84, 886- 905.
Scheierling S., Treguer., Booker, J. & Decker, E. (2014). “How to assess Agricultural Water Productivity. Looking for water in the Agricultural Productivity and Efficiency Literature”. World Bank Group, Policy Research Working Paper 6982, 25-37.
Schmookler, J. (1966). “Invention and Economic Growth”. Cambridge: Harvard University Press.
Schultz, T. W. (1979). “Distortions of Agricultural Incentives”Purdue: Indiana University Press.