بررسی عوامل اقتصادی مؤثر بر جذب سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی در ایران با تأکید بر نقش مالیات بر درآمد (رویکرد فازی)

برقی اسگویی, محمدمهدی; شکری, مصطفی

doi:10.30473/egdr.2018.4605

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

¹ دانشیار گروه اقتصاد دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

² دانشجوی دکترای اقتصاد بین‌الملل دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

https://doi.org/10.30473/egdr.2018.4605

چکیده

سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی (FDI) یکی از عوامل مهم و تأثیرگذار در رشد و توسعه اقتصادی هر کشوری محسوب می‌شود. شرایط اقتصاد ایران نیز به گونه‌ای است که سرمایه داخلی کافی جهت تحرک و رونق اقتصادی را در اختیار ندارد و جهت جبران این کاستی، جذب سرمایه‌گذاری خارجی یکی از راه‌های مفید و مؤثر به نظر می‌رسد. لذا در این مقاله با استفاده از رگرسیون فازی به بررسی عوامل مؤثر بر جذب FDI در کشور ایران طی دوره 1395-1360 با تأکید بر نقش مالیات بر درآمد پرداخته شده است. نتایج تحقیق نشان می‌دهد که متغیر مالیات بر درآمد بایک ضریب فازی منفی و ناچیز، تأثیر اندکی در جذب FDI ایران دارد و از این رو متغیر مالیات بر درآمد از عوامل اصلی و تعیین کننده در جذب سرمایه‌گذاری خارجی کشور ایران محسوب نمی‌گردد. همچنین عوامل اقتصادی تولید ناخالص داخلی، باز بودن تجاری، سرمایه انسانی و متغیر جمعیت اثری مثبت و نرخ تورم و نرخ ارز اثری منفی بر جریان ورودی FDI کشور ایران دارند.

کلیدواژه‌ها

20.1001.1.22285954.1397.9.33.6.0

موضوعات

اقتصاد کلان

عنوان مقاله [English]

The Economic Factors Affecting FDI Absorption in Iran with Emphasis on the Role of Income Tax (Fuzzy Approach)

نویسندگان [English]

Mohammad Mahdi Bargi Osgooee ¹
Mostafa Shokri ²

¹ Associate Professor, Faculty of Economics, Tabriz University, Tabriz, Iran

² Ph.D. Student in International Economics, Tabriz University, Tabriz, Iran

چکیده [English]

Foreign direct investment (FDI) is one of the major factors affecting the economic growth and development of a country. Iran's economic condition not only steers liquidity towards non-productive activities but also doesn't have sufficient domestic capital for economic growth and propensity. Thus, absorption of the foreign financial funds seems to be a useful and effective way to compensate for this shortcoming. Therefore, in this paper, we discuss on the importance of the variables affecting the FDI absorption in Iran during the period 1981-2016 using fuzzy regression with emphasis on the role of income tax. The results of the research show that income tax has a small effect on Iran's FDI absorption with a negative and negligible fuzzy coefficient. Further, income tax is not considered as the main determinant factor in attracting foreign investment in Iran. Also, economic factors such as GDP, commercial openness, human capital and population have a positive effect and inflation and exchange rates have a negative effect on FDI inflows in Iran.

کلیدواژه‌ها [English]

Foreign Direct Investment
Economic Factors
Income Tax
Fuzzy Regression

مراجع

اسدنژاد، اعظم؛ ترابی، تقی و رادفر، رضا (1395). "تأثیر کیفیت سرمایه انسانی بر جذب سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی: مطالعه موردی کشورهای منتخب جنوب شرق آسیا و ایران". فصلنامه دانش سرمایه‌گذاری، دوره 5، شماره 19، 253-235.

امام، فرهاد (1373). "حقوق سرمایه‌گذاری خارجی در ایران". نشر یلدا، چاپ اول، تهران.

پژویان، جمشید و خسروی، تانیا (1391). "تأثیر مالیات بر شرکت‌ها بر سرمایه‌گذاری بخش خصوصی". فصلنامه اقتصاد کاربردی، دوره 3، شماره 11، 122-97.

جباری، مظفر؛ جباری، غضنفر؛ شریفی، فرهاد و مومن، مهدی (1391). "رگرسیون خطی فازی و کاربرد آن درپژوهش‌های علم اقتصاد". اولین همایش بین‌المللی اقتصادسنجی روش‌ها و کاربردها، دانشگاه آزاداسلامی واحد سنندج.

خدایی، ابراهیم (1388). "رگرسیون خطی فازی و کاربردهای آن در پژوهش‌های علوم اجتماعی". مجله مطالعات اجتماعی ایران، دوره 3، شماره 4، 99-82.

رستمی، ولی و اسدزاده، وحید (1396). "بررسی حقوقی تأثیر مالیات بر سرمایه‌گذاری خارجی". پژوهشنامه مالیات، دوره 33، شماره 81، 165-149.

سلمانی، بهزاد؛ ذوالقدر، حمید و شکری، مصطفی (1396). "بررسی عوامل اقتصادی مؤثر بر نفوذ اینترنت در ایران با استفاده از رگرسیون فازی". فصلنامه نظریه‌های کاربردی اقتصاد، دوره 4، شماره 3، 116-91.

صمدی، سعید؛ مستولی‌زاده، سیدمحمد و مقدس‌فر، سمانه (1391). "تأثیر نااطمینانی نرخ ارز و نااطمینانی نرخ تورم بر سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی در کشورهای اسلامی عضو گروه (D8)". اولین همایش بین‌المللی اقتصادسنجی، روش‌ها و کاربردها.

طاهری، محمود و ماشین‌چی، ماشاءالله (1387). "مقدمه‌ای بر احتمال و آمار فازی". انتشارات دانشگاه شهید باهنر کرمان، چاپ اول.

عرب‌مازار، عباس؛ زمان‌زاده، اکبر و شایسته، زهرا (1393). "بررسی تأثیر مالیات بر رفتار سرمایه‌گذاری خصوصی: با تأکید بر سیاست‌های مالیاتی در برنامه پنجم توسعه". فصلنامه اقتصاد و الگوسازی، دوره 4، شماره 14، 45-25.

کردی، معصومه و یحیی‌آبادی، ابوالفضل (1392). "تحلیل تأثیر تعرفه‌های مالیاتی بر حجم تجارت خارجی در یک مدل جاذبه برای کشورهای عضو D8". همایش اقتصاد ایران، مازندران.

کمیجانی، اکبر و عباسی، منصوره (1385). "تبیین نقش عوامل مؤثر بر جلب سرمایه مستقیم خارجی در ایران". مجله تحقیقات اقتصادی، شماره 73، 105-69.

کوره‌پزان دزفولی، امین (1384). "اصول تئوری مجموعه‌های فازی و کاربردهای آن در مدلسازی مسائل مهندسی آب". انتشارات جهاد دانشگاهی، چاپ دوم.

محسنی، رضا و شکری، مصطفی (1392). "بررسی میزان انتشار دی‌اکسیدکربن در ایران با رویکرد فازی". نشریه انرژی ایران، شماره 16، 16-1.

نصیری نژاد، محمدرضا؛ استادی، حسین و هرتمنی، امیر (1393). "بررسی تأثیر مالیات بر جذب سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی در کشورهای عضو D8". فصلنامه علمی پژوهشی پژوهش‌های رشد و توسعه اقتصادی، دوره 4، شماره 14، 38-29.

وب سایت بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران: www.tsd.cbi.ir

وب سایت مرکز آمار ایران: www.amar.org.ir

هادیان، ابراهیم و تحویلی، علی (1393). "تأثیر نوسانات سیاست‌های مالی بر سرمایه‌گذاری بخش خصوصی در ایران". فصلنامه مطالعات اقتصادی کاربردی ایران، دوره 3، شماره 12، 110-91.

Bajio, R. & Simon, S. (1994). “An Econometric Analysis of Foreign Direct Investment 1964-1984”. Southern and Economic Journal, 1(2), 48-72.

Becker, F. & Hemmelgran, V. (2006). “Investigating the Effect of Foreign Direct Investment Technology Transfer on Jordan's Manufacturing Sector”. International Research Journal of Finance and Economics, 21(2), 125-138.

Bouoiyour, J. & Toufik, S. (2003). “Productivity in Moroccan Manufacturing and Foreign Direct Investment”. MPRA Paper 38097, University Library of Munich, Germany.

Erdal, F. & Tatoglu, E. (2002). “Locational Determinants of Foreign Direct Investment in an Emerging Market Economy: Evidence from Turkey”. Academic Journal Article Multinational Business Review, 10(1), 21-27.

Hung, J. T. & Li, S. (2007). “China's VAT on Foreign Enterprises and Its Impact on Attracting Investments by Local Governments”. Prospect Quarterly, 2(94), 42-53.

Lahiri, S. & Mesa, F. (2006). “Local Content Requirement on Foreign Direct Investment under Exchange Rate Volatility”. International Review of Economics and Finance, 15(1), 346–363.

Lotfi Zadeh, A. (1965). “Fuzzy Sets”. Information and Control, 8(3), 338-353.

Ohno, T. (2010). “Empirical Ananlysis of International Tax Treaties and Foreign Direct Investment”. Public Policy Review, 6(2), 165-174.

Qing, L. & Yi, L. (2015). “Firm Investment and Exporting: Evidence from China,s Value-Added Tax Reform”. Journal of International Economics, 97(2), 392-403.

Rewane, O. (2005). “Using Tax Incentives to Compete for Foreign Investment: Do They Work?”. Public Policy for the Private Sector, 53(2), 14-21.

Shah, A. (1995). “Fiscal Incentives for Investment and Innovatin”. New York, Oxford University press.

Tanaka, H. & Ishibuchi, H. (1992). “Possibility Regression Analysis Based on Linear Programming”. Jurnal of European Research. 2(3), 44-60.

Tanaka, H. (1987). “Fuzzy Data Analysis by Possibility Linear Models”. Fuzzy Sets and Systems, 24(3), 363-375.

United Nations Conference on Trade and Development (UNCTAD). (2017). Retrieved from/http: www.unctad.org/, accessed online 7 July 2017.

World Bank. (2017). “World Development Indicators”. Available at: http://data. worldbank. org, accessed online 10 July 2017.

Yuan, T. (2018). “Optimal Policy for Attracting FDI: Investment Cost Subsidy Versus Tax Rate Reduction”. International Review of Economics & Finance, 53, 151-159.

بررسی عوامل اقتصادی مؤثر بر جذب سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی در ایران با تأکید بر نقش مالیات بر درآمد (رویکرد فازی)

مراجع

مراجع

دوره 9، شماره 33دی 1397صفحه 109-120

دوره 9، شماره 33
دی 1397
صفحه 109-120