نوع مقاله : پژوهشی
نویسنده
عضو هیئت علمی گروه اقتصاد مجتمع آموزش عالی بافت، دانشگاه شهید باهنر کرمان
چکیده
این مقاله با استفاده از مدل‌های رشد درون‌زا و روش خود توضیح برداری با وقفه‌های گسترده (ARDL)، در دوره زمانی 1393-1355 انجام گرفته است. برای سنجش چگونگی توزیع جمعیت، 31 مرکز استان در سال 1390 انتخاب شد. سپس با استفاده از شاخص تمرکز هرفیندال-هیرشمن(HHI) توزیع جمعیت در بین آنها محاسبه و به عنوان شاخص توزیع ناهمگون جمعیت-در دو وضعیت با تهران و بدون تهران- به مدل رشد درون‌زای اقتصادی اضافه شد. نتایج تحقیق نشان دهنده تأثیر منفی توزیع ناهمگون جمعیت بر رشد اقتصادی ایران است. بر اساس یافته‌های تحقیق به کارگیری سیاست‌های تمرکززدایی و توزیع متعادل جمعیت توصیه می‌گردد.
کلیدواژه‌ها
موضوعات
عنوان مقاله [English]
The Impact of Heterogeneous Distribution of Population on Economic Growth of Iran: Case Study of Centers in the Provinces of Iran (1976-2014)
نویسنده [English]
- MohammadAli Maghsoudpour
چکیده [English]
This paper uses the endogenous growth model and the Auto Regressive Distributed Lag Method (ARDL), has been done during 1976 to 2014. To measure the distribution of the population, provincial capitals were selected. Then using Herfindahl -Hirschman Index (HHI), their population distribution calculated and as an index of heterogeneousdistribution of population has been added to the economic model of endogenous growth. The results show a negative impact of uneven distribution of population on economic growth of Iran. According to the results, the application of the policies of decentralization and balanced distribution of the population recommended.
کلیدواژه‌ها [English]
- Population Distribution
- population density
- Economic Growth
- Urban Economy
اسدزاده، احمد؛ خداوردیزاده، صابر، بهشتی، کریم و شمالی، عادل (1394). "بررسی تأثیر افزایش جمعیت بر تولید ناخالص داخلی سرانه ایران با استفاده از رهیافت ARDL در دوره زمانی (1390-1360)". فصلنامه مطالعات اقتصادی کاربردی ایران، شماره 14، 87-69.
اکبری، نعمت‌الله؛ خوش اخلاق، رحمان و دهقان شبانی، زهرا (1390). "تحلیل منطقه‌ای رشد اقتصادی در ایران (با تأکید بر رهیافت 3D)"، فصلنامه پژوهشهای اقتصادی، سال یازدهم، شماره دوم، 106-87.
آذربایجانی، کریم؛ شهیدی، آمنه و محمدی، فرزانه (1388). "بررسی ارتباط بین سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی، تجارت و رشد در چارچوب یک الگوی خود توضیح با وقفه‌های گسترده (ARDL)". فصلنامه پژوهشهای اقتصادی، سال نهم، شماره دوم، 17-1.
بانک اطلاعات سری‌های زمانی بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران (1394) (http://tsd.cbi.ir/).
بخشی دستجردی، رسول و خاکی نجف آبادی، ناهید (1390). "بررسی تأثیر جمعیت بر رشد اقتصادی در چارچوب الگوی رشد بهینه در اقتصاد ایران (1386-1350) کاربردی از الگوریتم ژنتیک". مجله تحقیقات اقتصادی، دوره 46، شماره 1، 22-1.
چارلز اروینگ، ج (1379). "مقدمه‌ای بر رشد اقتصادی". ترجمه حمید سهرابی و غلامرضا گرایی نژاد، تهران، انتشارات سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی.
دلالی اصفهانی، رحیم؛ مؤیدی، مجید و سادات حسینی، عظیمه (1391). "تأثیرات تغییرات جمعیت، مقیاس اقتصاد و فناوری بر فرایند رشد اقتصادی". معرفت فرهنگی اجتماعی، سال چهارم، شماره اول، 80-63.
دهقان شبانی، زهرا (1391). "تحلیل تأثیر و چگالی جمعیت بر تغییرات فناوری منطقه‌ای در ایران". فصلنامه معرفت فرهنگی اجتماعی، سال چهارم، شماره اول، 62-43.
دهقان شبانی، زهرا (1391). "تحلیل تأثیر تجمیع فعالیت‌های صنعتی بر رشد منطقه‌ای اقتصاد در ایران". فصلنامه تحقیقات مدل سازی اقتصادی، شماره هشتم، 55-23.
دهقان شبانی، زهرا (1392). "تأثیر چگالی جمعیت بر تمرکز فعالیت‌های صنعتی و رشد منطقه‌ای در ایران". فصلنامه پژوهشهای اقتصادی ایران، شماره 54، 92-55.
دهقان شبانی، زهرا (1392). "تأثیر چگالی فعالیت اقتصادی بر بهره‌وری نیروی کار در استان‌های ایران". فصلنامه پژوهشهای اقتصادی ایران، سال هجدهم، شماره 55، 117-93.
دهقان شبانی، زهرا و اکبری نعمت الله (1394). "فاصله اقتصادی و رشد منطقه‌ای در ایران". فصلنامه پژوهشهای اقتصادی (رشد و توسعه پایدار)، سال پانزدهم، شماره دوم، 222-203.
دهقان شبانی، زهرا و اکبری، نعمت الله (1393). "تحلیل تأثیر ناهمگونی جمعیت بر رشد منطقه‌ای در ایران". فصلنامه پژوهشهای اقتصادی (رشد و توسعه پایدار). سال چهاردهم، شماره دوم، 116-97.
ربیعی، مهناز (1388). "اثر نوآوری و سرمایه انسانی بر رشد اقتصادی در ایران". مجله دانش و توسعه، سال شانزدهم، شماره 26، 142-122.
رحمانی، تیمور و مظاهری‌ماربری، مرتضی (1393). "بررسی تأثیر مهاجرت بر انباشت سرمایه انسانی و رشد اقتصادی در کشورهای در حال توسعه (2000-1975)". فصلنامه علمی پژوهشی پژوهشهای رشد و توسعه اقتصادی، سال پنجم، شماره 17، 74-61.
سامتی، مرتضی؛ فتح آبادی، مهدی و رنجبر، همایون (1393). "اثرات صرفه‌های تجمع صنعتی و شهرنشینی بر رشد اقتصادی: شواهدی از بازارهای ایران". فصلنامه مدلسازی اقتصادی، سال هشتم، شماره 3 (پیاپی 27)، 36-17.
سوری، علی و کیهانی حکمت، رضا (1382). "متغیرهای جمعیتی، اندازه دولـت و رشد اقتصادی در ایران". پژوهشهای اقتصادی، شماره 9 و 10، 84-60.
سولیوان، آ (1386). "مباحثی در اقتصاد شهری". ترجمه جعفر قادری و علی قادری، تهران، انتشارات نور علم، جلد 1 و 2.
شاطریان، محسن؛ اشنویی، امیر و حمیدزارعی، فرشاد (1390). "تحلیل و مقایسه توزیع اندازه شهرها در سیستم شهری ایران و کشورهای همسایه". پژوهشهای جغرافیای انسانی، شماره 78، زمستان 1390، 99-85.
شهرکی، مهدی و قادری، سیمین (1394). "تأثیر زیرساخت‌های آموزش و سلامت بر رشد اقتصادی ایران". فصلنامه علمی پژوهشی پژوهشهای رشد و توسعه اقتصادی، سال پنجم، شماره نوزدهم، 136-115.
عباسی‌نژاد، حسین و گودرزی فراهانی، یزدان (1392). "اقتصادسنجی کاربردی با نرم‌افزارهای Microfit و Eviews". تهران، انتشارات نور علم.
عرب مازار، عباس و کشوری شاد، علی (1384). "بررسی اثر تغییر ساختار سنی جمعیت بر رشد اقتصادی". فصلنامه پژوهشهای اقتصادی، شماره ١۵، 51-27.
عربی، زهرا و کاظمی، ابوطالب (1393). "تأثیر شاخص توسعه انسانی بر تولید ناخالص داخلی ایران". فصلنامه علمی پژوهشی پژوهشهای رشد و توسعه اقتصادی، سال پنجم، شماره 17، 124-109.
عمادزاده، مصطفی؛ دلالی اصفهانی، رحیم، صمدی، سعید و محمدی، فرزانه (1388). "اثر کیفیت نیروی کار بر رشد اقتصادی در منتخبی از کشورها". فصلنامه اقتصاد مقداری (بررسی‌های اقتصادی سابق)، دوره 6،شماره 1، 26-1.
فرهمند، شکوفه و اکبری، نعمت الله (1387). "تحلیل فضایی توسعه شهری در ایران (رشد تعداد شهرها)". پژوهشهای اقتصادی ایران، شماره 34، 98-73.
فرهمند، شکوفه و بدری، فروزنده السادات (1391). "بررسی رابطه بین تجمیع و رشد اقتصادی در منتخبی از کشورهای آسیا و اقیانوسیه". فصلنامه تحقیقات اقتصادی راه اندیشه، شماره 5، 158-139.
لعل، کامبیز و یاوری، علیرضا (1390). "سواری مجانی در اقتصاد شهری تهران و ابزارهای مالیه شهری برای کنترل آن". ماهنامه اقتصاد شهر، شماره نهم، بخش ویژه، 32-19.
محمدپور، غلامرضا؛ بخشی دستجردی، رسول، جعفری، سمیه و اثنی عشری، هاجر (1392). "بررسی اثر ساختار سنی جمعیت بر رشد اقتصادی ایران". مجله تحقیقات اقتصادی، دوره 48، شماره 2، 224-201.
محمدی، تیمور و امیدوار، سیروس (1394). "اثرات متقابل سرمایه انسانی و نهادها بر فرایند رشد اقتصادی و اشارات آن برای اقتصاد ایران". فصلنامه پژوهشهای اقتصادی (رشد و توسعه پایدار)، سال پانزدهم، شماره اول، 208-185.
مرکز آمار ایران (1394) www.amar.org.ir/
مرکز آمار ایران گزیده نتایج سرشماری عمومی نفوس و مسکن 1390. www.amar.org.ir/
مرکز آمار و اطلاعات راهبردی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی (1394): http://www.amarkar.ir/
مک ماهون، گری و اسکوایر، لین (1392). "تبیین رشد اقتصادی: پروژه تحقیقات جهانی". ترجمه علی سرزعیم و سعید شجاعی، تهران، مجلس شورای اسلامی، مرکز پژوهش‌ها.
مهرگان، نادر و رضائی، روح الله (1388). "اثر ساختار سنی جمعیت بر رشد اقتصادی". پژوهشهای اقتصادی ایران، شماره 13، 146-137.
نوفرستی، محمد (1378). "ریشه واحد و همجمعی در اقتصادسنجی". تهران، موسسه خدمات فرهنگی رسا.
هوشمند، محمود؛ شعبانی، محمدعلی و ذبیحی، اعظم (1387). "نقش سرمایه انسانی در رشد اقتصادی ایران با استفاده از الگوی خود بازگشت با وقفه‌های توزیعی". فصلنامه اقتصاد مقداری (بررسی‌های اقتصادی سابق)، دوره 5، شماره 2، 83-63.
Abbas Khan, Z., Yahya, F., Nauman, M. & Farooq, A. (2013). “The Association and Impact of Inflation and Population Growth on GDP: A Study of Developing World”. Interdisciplinary Journal of Contemporary Research In Business, 4)9(, 903-910
Andersson, B. (2001). “Scandinavian Evidence on Growth and Age Structure”. Regional Studies, 35 (5), 377-390.
Andes, A. F. & Glaeser, E. L (1995). “Trade and Circuses: Explaining Urban Giants”. Quarterly Journal of Economics, 110(1), 195-227.
Barro, Robert J. (1989). “Economic Growth in a Cross Section of Countries”, Working Paper, No. 3120, Cambridge, Mass: NBER, September 1989.
Becker, Gary. S. & Barro, Robert J. (1988). “A Reformulation of the Economic Theory of Fertility”. Quarterly Journal of Economics, 103, 1-25.
Berg, L. (1996). "Age Distribution, Saving and Consumption in Sweden”. Working Paper Series, Department of Economics, Uppsala University.
Bloom, D. E., Canning, D. & Sevilla, J. (2004). “The Effect of Health on Economic Growth: A Production Function Approach”, World Development, 32(1), 1–13.
Bloom, D. E. & Finlay, J. E. (2009). “Demographic Change and Economic Growth in Asia”, Asian Economic Policy Review, 4, 45-64.
Bloom, D. E. & Williamson, J. G. (1998). “Demographic Transitions and Economic Miracles in Emerging Asia”. World Bank Economic Review, 12(3), 419-455.
Boserup, E. (1981). “Population and Technological Change: A Study of Long-Term Trends”. Chicago: University Of Chicago Press. ISBN 9780226066745.
Combes, P. Ph., Duranton, G., Gobillon, L., Puga, D. & Roux, S. (2012). “The Productivity Advantages of Large Cities: Distinguishing Agglomeration from Firm Selection”. Econometrica, 80(6), 2543–2594
Currais, L. (2004). “Public Health Capital and Productivity in the Spanish Regions: A Dynamic Panel Model”. World Development, 32(5), 871-885.
Dacosta, M. & Carroll, W. (2001). “Township and Village Enterprises, Openness
and Regional Economic Growth in China”, Post-Communist Economies, 13(1), 229-241.
and Regional Economic Growth in China”, Post-Communist Economies, 13(1), 229-241.
Dawson, P. J. & Tiffin, R. (1998). “Is There a Long-Run Relationship between Population Growth and Living Standards? the Case of India”. The Journal of
Development Studies, 5(34), 149-156
Development Studies, 5(34), 149-156
Easterly, W. & Levine, R. (1997). “Africa's Growth Tragedy: Policies and Ethnic Divisions”. Quarterly Journal of Economics. 112, 1203-1250.
Klasen, S. & Nestmann, T. (2006). “Population, Population Density and Technological Change”, Journal of Population Economics, 19(3),.611-626.
Kremer, Michael (1993). “Population Growth and Technological Change: One Million B.C. to 1990”. Quarterly Journal of Economics, 108(3), 681-716.
Kumar, A. & Kober, B. (2012). “Urbanization, Human Capital, and Cross-Country Productivity Differences.” Economics Letters,117(1), 14–17.
Kuznets, Simon (1967). “Population and Economic Growth, in Population Problems”. Proceedings of the American Philosophical Society, 3, 170-193.
Malthus, T. R. (1798). “An Essay on the Principle of Population, as It Affects the Future Improvement of Society with Remarks on the Speculations of Mr. Godwin, M.Condorcet, and Other Writers”, First Edition. J. Johnson, London.
Mankiw, N. G., Romer, D. & Weil, D. N. (1992). “A Contribution to the Empirics of Economic Growth”. Quarterly Journal of Economics, 107, 407-437.
Mitra, A. (2000). “Total Factor Productivity Growth and Urbanization Economies: a Case of Indian Industries”. RURDS, 12(2), 97-108.
Ratna, N., Grafton, R. & Kompas, T. (2009). “Is Diversity Bad for Economic Growth? Evidence from State-Level Data in the US”. The Journal of Socio Economics, 38, 859-870.
Romer, P. M. (1986). “Increasing Returns and Long Run Growth,” Journal of Political Economy, 94(5), 1002–1037.
Rupasingha, A. & Chilton, B. (2009). “Religious Adherence and County Economic Growth in the US”. Journal of Economic Behavior & Organization, 72, 438-450.
Salehi Esfahani, H. (2000). “Political Economy of Growth in MENA Countries: A Framework for Country Case Studies", GDN Working Paper.
Sanchal, P. & Hansberg, R. E. (2012). “Labor Productivity and Density: Examining the Economic Geography of India.” (This Thesis can be viewed in http://arks.princeton.edu/ark:/88435/dsp010k225b92g)
Sauas, Bilal. (2008). “The Relationship between Population and Economic Growth”. Central Journal of Asian Economies, 22(3), 183-161.
Simões, M. C. N. (2011). “Education Composition and Growth: A Pooled Mean Group Analysis of OECD Countries”. Panoeconomicus, 58(4), 455-471.
Simon, Julian L. (1981). “The Ultimate Resource”. Princeton, NJ: Princeton
University Press.
University Press.
Solow, R. (1957). “Technical Change and the Aggregate Production Function”. Review of Economics and Statistics, 39, 312-320.
Tamang, P. (2011). The Impact of Education Expenditure on India's Economic Growth”. Journal of International Academic Research, 11(3), 14-20.
World Bank (2009). “World Development Report: Reshapimg Economic Geographic”, Washangton DC Press.
)