با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن اقتصاد انرژی ایران

نوع مقاله : پژوهشی

نویسنده

استاد اقتصاد دانشگاه الزهرا

چکیده

در این مقاله به بررسی برخی از عواملاقتصادی- اجتماعی تعیین کنندة باروری در ایران پرداخته شده است. برای این منظور از داده‌های استانی ایران در دورة زمانی 1391-1385 استفاده شده است. و روش مورد استفاده در این تحقیق داده‌های پانل می‌باشد. نتایج مدل یک رابطة منفی بین رشد محصول ناخالص سرانه (سطح توسعه) و نرخ باروری در استان‌های ایران را نشان می‌دهد که با نتایج تجربی سایر کشورها مطابقت دارد. به علاوه نتایج تحقیق نشان داد که افزایش سطح توسعه در استان‌ها و به دنبال آن افزایش درجه شهرنشینی و صنعتی شدن تغییر باورهای سنتی را به دنبال داشته است. این تحولات باعث افزایش تحصیلات زنان و تغییر در ساختار قدرت و در نتیجه تصمیم‌گیری در خانواده شده است و سپس از طریق به تأخیر انداختن سن ازدواج، بر باروری تأثیر می‌گذارد. نتایج به‌دست آمده مؤید نظریات مکتب نوسازی می‌باشد. به علاوه این مطالعه هم‌راستا با برخی مطالعات بین کشوری نشان می‌دهد که باروری رفتار موافق ادوار تجاری دارد، که مکتب پنسیلوانیا را تأیید می‌کند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

The SOCIO- economics Determnants of Fertility in Iran (panel data aproch)

نویسنده [English]

  • Zahra Afshari

Professor of Economics, Alzahra University, Tehran, Iran

چکیده [English]

This article examines theselected socio- economic determinants of fertility in Iran. For this purpose, the data for 30 provinces of Iran during the period 2006-2012 were considered. The panel data method of estimation was applied to estimate the relationship between the variables. The resultsshow thateconomic development in provinces measured by GDP per capita decreased the fertility rate. Economic development accompanied by urbanization and industrialization increased the share of women with higher education in population. These developments by changing the rule of women in family decision making and postponing the marriage increased the average age of women in first marriage. These factors had a reverse and significant impact on fertility rate in Iran for the period under consideration. These results confirm the modernization school of thought. Furthermore, our model, consistent with some previous cross country researches,indicates that fertility reveals procyclical behavior which confirm the Pennsylvania theory of fertility.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Fertility
  • Women’s Higher Education
  • The Labor Force Participation of Women
  • First Marriage Women’s Age
  • Industrialization
  • Panel Data
ضیایی بیگدلی، محمدتقی، کلانتری، صمد و علیزاده اقدم، محمدباقر (1385). "رابطه بین میزان باروری کل با توسعه اقتصادی و اجتماعی". فصلنامة علمی پژوهشی رفاه اجتماعی، سال پنجم، شماره 5، 140-123.
عباسی شوازی، محمد جلال و حسینی چاوشی، میمنت (1390). "تحولات باروری، تنظیم خانواده و سیاست‌های جمعیتی در ایران". فصلنامه معرفت در دانشگاه اسلامی، شماره 3 (پیاپی 48)، 25-8.
عباسی شوازی، محمد جلال و فیروز کاوه، زینب (1381). "تغییر سیاست‌های کنترل جمعیت و تأثیر آن بر تحولات ایران". همایش جمعیت شناسی ایران، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه تهران.
عباسی شوازی، محمدجلال و عسگری ندوشن، عباس (1384). "تغییرات خانواده و کاهش باروری در ایران؛ مطالعه موردی استان یزد". نامه علوم اجتماعی، شماره 3 (25)، 76-35.
علمی، زهرا میلا و روستائی‌شلمانی، خیزران (1393)، "اثر توسعه بر مشارکت اقتصادی زنان کشورهای منا با استفاده از روش پانل پروبیت کسری"، فصلنامه علمی پژوهشی پژوهش‌های رشد و توسعه اقتصادی، سال چهارم، شماره 14، 28-11.
مهربانی، وحید (1393). "درآمد خانواده و تقاضا برای فرزند: الگوی نظری بدیل و برخی شواهد". مجله تحقیقات اقتصادی، دانشگاه تهران، دوره 49، شماره 1، 135-115.
مهرگان، نادر؛ رضایی، روح‌الله و موسایی، میثم (1389). "نرخ باروری و میزان مشارکت زنان در نیروی کار، (مطالعة موردیِ کشورهای خاورمیانه و شمال آفریقا)". فصلنامه زن در توسعه و سیاست (پژوهش زنان)، دوره 8، شماره 2 (29 پیاپی)، 68-55.
 
 
 
 
Abbasi-Shavazi, M. J. (2001). “Below-Replacement Fertility in Iran: Progress and Prospects”. Paper Presented at the Iussp Workshop on Low Fertility: Trends, Theories and Policies, Tokyo, 21-23 March.
Ahn, N., & Mira, P. (2002). “A Note on the Changing Relationship between Fertility and Female Employment Rates in Developed Countries”. Journal of Population Economics. 15, 667–682.
Becker,Gary, S. (1993). “A Treatise on the Family”. Cambridge, Massachusetts: Harvard University Press.
Becker, Gary, S. (1960). “An Economic Analysis of Fertility. Demographic and Economic Change in Developed Countries”, A Conference of the Universities, National Bureau Committee for Economic Research. Princeton, NJ: Princeton University Press.
Becker, Gary, S. & Lewis, H. G. (1973). “On the Interaction between the Quantity and Quality of Children”. Journal of Political Economy, 81(2). 81-90.
Becker, Gary, S. (1964). “Human Capital: A Theoretical and Empirical Analysis, with Special Reference to Education”. Chicago, University of Chicago Press.
Bettio, F., & Villa, P. (1998). “A Mediterranean Perspective on the Break-Down of the Relationship between Participation and Fertility”. Cambridge Journal of Economics. 22(2), 131-171.
Easterlin, Richard, A. (1975). “An Economic Framework for Fertility Analysis”. Studies in Family Planning. 6(3), 54-63.
Easterlin, Richard, A. (1978). “The Economics and Sociology of Fertility A Synthesis”, in Charles Tilly, ed., Historical Studies of Changing Fertility (Princeton, N.J., Princeton University Press). P.57-113.
Easterlin, Richard, A.
 (1966). “On the Relation of Economic Factors to Recent and Projected Fertility Changes”. Journal of Demography, 3(1), 131-153.
Engelhardt, H., & Prskawetz, A. (2004). “On the Changing Correlation between Fertility and Female Employment Over Space and Time”. European Journal of Population. 20(1), 35-62.
Gillis, J. R., Tilly, L.A. & Levine, D. (1992). “The European Experience of Declining Fertility, 1850-1970: The Quiet Revolution”, Cambridge: Blackwell.
Gillis, M., Perkins, D. H., Roemer, M., & Snodgrass, D. R. (1992). “Economics of Development, New York: W. W. Norton & Company, Inc.
Hoffman, S. D., & Averett, S. L. (2010). “Women and the Economy: Family, Work and Pay”, Boston: Addison-Wesley.
Leibenstein, H. (1974). “An Interpretation of the Economic Theory of Fertility: Promising Path or Blind Alley”. Journal of Economic Literature, 12(2), 457-479.
Malthus, R. (1798). “An Essay on the Principle of Population: Library of Economics” (Description), Liberty Fund, Inc., 2000, EconLib.org webpage.
Moeeni, M., Pour Reza, A., Heydari, H., & Torabi, F. (2014). “Analysis of Economic Determinant of Fertility in Iran:A Multilevel Approach”. International Journal of Health Policy & Management. 2014; 3: 135–144.

Robinson, Warren, C. (1997). “The Economic Theory of Fertility Over Three Decades, Population Studies”. A Journal of Demography, 51(1), 63-74.

Sanderson, Warren, C. (1976). “New Estimates and Interpretations of the Decline in Fertility of White Women in the United States, 1800-1920”. Stanford Project on the History of Contraceptive Technology Working Paper (November 1976).

United Nations. (2001). “World Population Prospects: The 2000 Revision, Vol. I, Comprehensive Tables.
Willis, R. J. (1987). “What Have We Learned from the Economics of the Family?”. The American Economic Review, 77(2), 68-81.