اقتصاد کلان
عباس معمارزاده
چکیده
در این مطالعه با بررسی واکنش نامتقارن ارزش افزوده کل اقتصاد و زیر بخشهای اقتصادی به تغییرات مثبت و منفی رانت نفتخام، دیدگاه جدیدی در ارتباط با فرضیه پدیده نفرین نفتخام در اقتصاد ایران ارائه شد. با استفاده از دادههای سالانه 1367 تا 1401 و بهرهگیری از یک مدل خودتوضیح با وقفههای توزیعی غیرخطی، نتایج نشان داد که ارزش افزوده کل اقتصاد ...
بیشتر
در این مطالعه با بررسی واکنش نامتقارن ارزش افزوده کل اقتصاد و زیر بخشهای اقتصادی به تغییرات مثبت و منفی رانت نفتخام، دیدگاه جدیدی در ارتباط با فرضیه پدیده نفرین نفتخام در اقتصاد ایران ارائه شد. با استفاده از دادههای سالانه 1367 تا 1401 و بهرهگیری از یک مدل خودتوضیح با وقفههای توزیعی غیرخطی، نتایج نشان داد که ارزش افزوده کل اقتصاد واکنش نامتقارنی به تغییرات مثبت و منفی رانت نفتخام صرفا در بلندمدت نشان میدهد. اگرچه این عدم تقارن در برخی از زیر بخشها نیز تایید شد، اما ماهیت واکنش زیر بخشهای اقتصادی به تغییرات رانت نفت به طور قابل توجهی متفاوت است. نتایج مطالعه نشان از تایید فرضیه نفرین منابع از کانال مکانیسم بیماری هلندی در بخش صنایع و تولید اقتصاد ایران دارد. بنابراین حتی اگر تنوع بخشی در اقتصاد به عنوان یک برنامه سیاستی کلیدی برای کاهش سطح وابستگی به رانت نفتخام در اقتصاد ایران باقی بماند، سیاستگذاران باید تأثیر زیانبار کاهش رانت نفتخام را بر رشد برخی از بخشهای اقتصادی در نظر بگیرند. بنابراین، اثربخشی هر سیاست متنوعسازی عمدتاً به این وابسته است که آیا سیاستگذاران درک کاملی از واکنش ناهمگون بخشهای اقتصادی به تکانههای رانت نفتخام دارند یا خیر.