نقش سرمایه انسانی بر رابطه دستمزد و بهره‌وری نیروی کار در صنایع کارخانه‌ای ایران

موتمنی, مانی; زروکی, شهریار; بلبل امیری, بحیره

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

¹ دانشگاه مازندران. دانشکده اقتصاد و علوم اداری

² دانشگاه آزاد اسلامی واحد بابل

چکیده

در این مطالعه کوشش شده است تا رابطه دستمزد و بهره‌وری صنایع کارخانه‌ای ایران در سناریوهای مختلف مورد بررسی قرار گیرد. به این منظور از داده‌های 21 ردیف از طبقات ISIC کارخانه‌های ایران طی سال‌های 1377 الی 1391 استفاده شد. در پردازش اطلاعات، به ناهمسانی رفتار داده‌ها بین مقاطع توجه شده است. نتیجه ابتدایی بررسی نشان دهنده ناهمسانی واکنش بهره‌وری به دستمزد در بین صنایع است. به همین دلیل و با توجه به تغییراتی که در بافت نیروی کار کارخانه‌ها طی دهه 1380 شکل گرفته است، صنایع از جنبه سرمایه انسانی به دو دسته طبقه‌بندی شد و رابطه دستمزد با بهره‌وری در هر گروه بصورت جداگانه مورد آزمون قرار گرفت. یافته‌های این پژوهش نشان می‌دهد که در صنایع دارای سرمایه انسانی بالا، افزایش دستمزد می‌تواند به بهبود بهره‌وری منجر شود. اما در صنایعی که دارای سرمایه انسانی پایینی هستند، رابطه‌ای بین دستمزد و بهره‌وری مشاهده نشد.

کلیدواژه‌ها

20.1001.1.22285954.1395.6.23.2.9

موضوعات

اقتصاد کلان

عنوان مقاله [English]

The Role of Human Capital on the Wage-Productivity Nexus in Iranian Manufacturing Industries

نویسنده [English]

Mani Motameni ¹

چکیده [English]

This study tries to investigate wage-productivity relation in Iranian manufacturing industries. For this purpose, 21 rows of ISIC categories of Iranian factories have been used during years of 1998-2012. Panel data Econometric method has been applied for data processing in homogenous and heterogeneous mode. The initial result shows a unique explanation could not be found regarding productivity reaction to wage in different manufacturing industries. Therefore, the industries have been divided to two separate groups: the industries with high and low human capital. Then, wage-productivity relation has been tested separately for each group. The results show wage-productivity relation occurs in the industries with higher human capital. In other words, productivity will be increased by wage rising. However, there is not wage-productivity relation for the industries with low human capital.

کلیدواژه‌ها [English]

Productivity
Wage
Manufacturing Industries
Human Capital

مراجع

احمدی، قاسم؛ خداپرست، مهدی و سلیمی‌فر، مصطفی (1392). "تحلیل مقایسه‌ای نظریه‌های دستمزد سنتی و دستمزد کارایی در بخش صنعت اقتصاد ایران با استفاده از روش خطی گوک". فصلنامه علمی پژوهشی پژوهش‌های رشد و توسعه اقتصادی، شماره 10، 116-107.

ازوجی، علاءالدین و امینی، علیرضا (۱۳۸۷)."تحلیل و بررسی رابطه دستمزد و بهره‌وری نیروی کار در صنایع ایران با یک مدل خود همبسته با وقفه‌های توزیعی". فصلنامه پژوهش‌های اقتصادی ایران، شماره 37، 105-81.

رحمانی، تیمور و مظاهری‌ماربری، مرتضی (1393). "بررسی تأثیر مهاجرت بر انباشت سرمایه انسانی و رشد اقتصادی در کشورهای در حال توسعه (2000-1975)". فصلنامه علمی پژوهشی پژوهش‌های رشد و توسعه اقتصادی، سال پنجم، شماره 17، 74-61.

زمانیان، غلامرضا؛ فطرس، محمدحسن و رضایی، الهام (1393). "اثر سرریز تحقیق و توسعه بر بهره‌وری کل عوامل تولید صنایع کارخانه‌ای ایران". فصلنامه علمی پژوهشی پژوهش‌های رشد و توسعه اقتصادی، شماره 17، 108-91.

سامانه سالنامه آماری مرکز آمار ایران (1390). " سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور". درگاه ملی آمار.

سوری، علی (1384). "برآورد رابطه دستمزد با بهره‌وری و کارآیی در کارگاه‌های صنعتی با ده نفر کارکن و بیشتر". مؤسسه کار و تأمین اجتماعی، وزارت کار و امور اجتماعی، طرح پژوهشی با کد ECO-93/8413.

سوری، علی؛ ابراهیمی، محسن و حسینی دوست، احسان (1389). "رابطه بهره‌وری و دستمزد با تأکید بر تحصیلات نیروی کار (مطالعه موردی صنعت نفت ایران)". پژوهشنامه اقتصادی، شماره 38، 329-311.

کردبچه، حمید و سوری، علی (1390). "منابع تفاوت بین صنعتی دستمزدها در صنایع بزرگ ایران". فصلنامه مدلسازی اقتصادی، شماره 14، 94-27.

محمدی‌خواه، علی؛ محمدی، تیمور و طائی، حسن (1391). "بررسی رابطه دوسویه دستمزد و بهره‌وری در صنایع کارخانه‌ای ایران". فصلنامه مطالعات اقتصادی کاربردی، دوره 1، شماره 4، 209-181.

مهرآرا، محسن (1381). "بررسی سهم عوامل اقتصادی در نوسان‌های دستمزد بهره‌وری و بیکاری". مجله برنامه و بودجه، شماره 59، 104- 95.

موتمنی، مانی و زروکی، شهریار (1391). "تحلیل رابطه علّیت بین سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی و رشد اقتصادی با تأکید بر ناهمسانی رفتار در داده‌های تابلویی". فصلنامه اقتصاد مقداری، شماره 4، 59-45.

نادری، ابوالقاسم (1383). "اقتصاد آموزش". انتشارات یسطرون، چاپ اول. تهران.

Akerlof, G. A. (1982). “Labor Contracts as Partial Gift Exchange”. Quarterly Journal of Economics. 79(4), 69-543.

Akerlof, G. & Lawrence, F. (1986). “Do Deferred Wages Dominate Involuntary Unemployment as a Worker Discipline Device?”. NBER Working Papers 2025, National Bureau of Economic Research, Inc.

Arrow, K. (1973). “Higher Education as a Filter”. Journal of Public Economics, 2(3), 193-216.

Chatterji, M., Mumford, K. & Smith, P. (2007). “The Public-Private Sector Gender Wage Differential: Evidence from Matched Employee-Workplace Data”. Dundee Discussion Papers in Economics. No 201.

Dumitrescu, E. I. & Hurlin, C. (2012). “Testing for Granger Non-Causality in Heterogeneous Panels”. Economic Modelling, 29, 1450-1460.

Glinskaya, E. & Lokshin, M. (2005). “Wage Differential between the Public and Private Sectors in India”. The Word Bank, Working Paper. No. 3574.

Krueger, A. & Summers, L. (1988). “Efficiency Wages and the Inter Industry Wage Structure”. Econometrica, 56, 259-293.

Macphersona, D., Kislaya P. & Timothy S. (2014). “Deferred Compensation vs. Efficiency Wages: Anexperimental Test of Effort Provision and Self-Selection”. Journal of Economic Behavior & Organization, 102, 90–107.

Millea, M. (2002). “Disentangling the Wage-Productivity Relationship: Evidence from Select OECD Member Countries”. International Advances in Economic Research, 8, 314-323.

Row, K. J. (1973). “Higher Education as a Filter”. Journal of Public Economics, 2, 193-210.

Sahoo, A. & Thijs, R. (2012). “Wage–Productivity Differentials and Indian Economic Efficiency”. Economic Modelling, 29, 341–348.

Shapiro, C. & Stiglitz, J. (1984). “Equilibrium Unemployment as a Worker Discipline Device”. American Economic Review, 74, 433-444.

Spence, M, (1974). “Job Market Signaling”. Quarterly Journal of Economics, 87, 355-79.

Stiglitz, J (1975). “The Theory of Screening, Education and the Distribution of Income”. American Economic Review, 65, 283-300.

نقش سرمایه انسانی بر رابطه دستمزد و بهره‌وری نیروی کار در صنایع کارخانه‌ای ایران

مراجع

مراجع

دوره 6، شماره 23 - شماره پیاپی 23تیر 1395صفحه 44-33

دوره 6، شماره 23 - شماره پیاپی 23
تیر 1395
صفحه 44-33