با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن اقتصاد انرژی ایران

نوع مقاله : پژوهشی

نویسنده

عضو هیئت علمی، دانشگاه زابل، ایران

چکیده

رابطه بین مصرف انرژی و رشد اقتصادی توسط پژوهشگران بسیاری مورد بررسی قرار گرفته است. هر کدام با توجه به دوره زمانی و کشور مورد مطالعه، یکی از چهار فرضیه موجود در این زمینه (فرضیات رشد، صرفه‌جویی، خنثایی یا برخورداری) را تأیید کرده‌اند. هدفاصلیاینمطالعهبررسیرابطهعلّیبینمصرفنفتوتولیدناخالصداخلی ایران طی سال‌های 1967 تا 2013 می‌باشد. برای این منظور از مدل مارکف سوئیچینگ اتورگرسیو (MS-AR) و آزمون علّیت گرنجر استفاده شده است. یافته‌ها نشان می‌دهد که رابطه تولید ناخالص داخلی و مصرف نفت در ایران دارای ساختار دو رژیمه بوده است. نتایج آزمون مارکف سوئیچینگ- علّیت گرنجر تغییراتی را در رابطه علّیت بین تولید ناخالص داخلی(GDp ) و مصرف نفت (OC) در طی رژیم‌های اقتصادی نشان می‌دهد. در رژیم اقتصادی اول مصرف نفت علّیت گرنجر تولید ناخالص داخلی می‌باشد، همچنین شواهدی از رابطه علّیت گرنجر دو طرفه بین متغیرهای تولید ناخالص داخلی و مصرف نفت در اولین رژیم اقتصادی وجود دارد در حالی ‌که هیچ رابطه علّیت گرنجری بین متغیرها در دوره‌های دومین رژیم‌ اقتصادی یافت نشده است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Evidence of Causality between Oil Consumption and Gross Domestic Product in Iran-Approach of Economic Regime Shift

نویسنده [English]

  • Morteza Salehi Sarbijan

Faculty Member, Zabol University, Zabol, Iran

چکیده [English]

The relationship between energy consumption and economic growth has been studied by many researchers. These studies have been confirmed one of the four hypotheses in this field (growth assumptions, , neutral or have) according to the studied time period and country. This study investigates the causal relationship between oil consumption and GDP in Iran during 1967 to 2013. To achieve this aim, Markov switching model -Autoregressive (MS-AR) and Granger causality test were applied. The findings showed that the relationship between GDP and oil consumption had two regime structure in Iran. Results of the MS models showed that causality relationship between GDP and oil consumption (OC) was changed during economic regimes. Moreover, the evidences of bidirectional Granger causality (GC) were found between the variables in the first regime, while there was no GC between the variables in the second regime.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Oil Consumption (OC)
  • Gross Domestic Product (GDP)
  • Granger Causality
  • Markov Switching Autoregressive (MS-AR)
آرمن، سید عزیز و زارع، روح الله (1388). "مصرف انرژی در بخش‌های مختلف و ارتباط آن با رشد اقتصادی در ایران: تحلیل علّیت بر اساس روش تودا و یاماموتو". فصلنامه مطالعات اقتصاد انرژی، دوره 6، شماره‌ 21، 92-67.
آرمن، سید عزیز و زارع، روح الله (1384). "بررسی رابطه‌ علّیت گرنجری بین مصرف انرژی و رشد اقتصادی در ایران طی سال‌های 81-1346". فصلنامه‌ پژوهش‌های اقتصادی ایران، دوره 7، شماره‌ 24، 143-117.
ابریشمی، حمید و مصطفایی، آذر (1380). "بررسی رابطه‌ بین رشد اقتصادی و مصرف فراورده‌های عمده‌ نفتی در ایران". مجله‌ دانش و توسعه. دوره 13، شماره 14، 45-11.
دامن کشیده، مرجان؛ عباسی، احمد؛ عربی، حسین و احمدی، حسن (1392). "بررسی رابطه مصرف انرژی و رشد اقتصادی؛ مطالعه موردی: کشورهای منتخب سند چشم انداز بیست ساله ایران". فصلنامه سیاست‌های راهبردی و کلان، دوره 1، شماره‌ 2، 69-55.
شهبازی، کیومرث؛ اصغرپور، حسین و محرم زاده، کریم (1391). "تأثیر مصرف فراورده‌های نفتی بر رشد اقتصادی در استان‌های کشور". فصلنامه مدلسازی اقتصادی، دوره 6، شماره 17، 44-25.
صادقی، سید کمال؛ قمری، نیر و فشاری، مجید (1393). "بررسی رابطه علّی بین مصرف انرژی و تولید ناخالص داخلی در کشورهای منطقه MENA (رهیافت گشتاور تعمیم یافته در داده‌های تابلویی)". مجله پژوهش‌‌نامه اقتصاد کلان، دوره 9، شماره‌ 17، 140-121.
طاهری فرد، احسان و رحمانی، علی (1376). "رابطه بین رشد اقتصادی و مصرف انرژی در ایران". دومین همایش ملی انرژی ایران، کمیته ملی انرژی جمهوری اسلامی ایران، وزارت نیرو.
فلاحی، فیروز و منتظری شورکچالی، جلال (1389). "مصرف فراورده‌های نفتی و تأثیر آن بر رشد اقتصادی ایران: یک رویکرد غیر خطی". فصلنامه پژوهش‌های اقتصادی ایران، دوره 15، شماره 44، 133-111.
فلاحی، فیروز و هاشمی دیزج، عبدالرحیم (1389). "رابطه‌ علّیت بین  GDPو مصرف انرژی در ایران با استفاده از مدل‌های مارکف سوئیچینگ". فصلنامه‌ مطالعات اقتصاد انرژی، دوره 7، شماره‌ 26، 152-131.
لطفعلی‌پور، محمدرضا؛ مهدوی عادلی، محمد حسین و رضایی، حسن (1395). "بررسی رابطه میان مصرف انرژی، رشد اقتصادی و صادرات در بخش صنعت ایران (تحلیل مبتنی بر داده‌های پانل)". فصلنامه علمی پژوهشی پژوهش‌های رشد و توسعه اقتصادی، دوره 6، شماره 24، 34-13.
ملکی، رضا (1378). "بررسی رابطه‌ علّیت بین مصرف انرژی و رشد اقتصادی ایران". پایان نامه‌ کارشناسی ارشد دانشگاه شهید بهشتی.
مهرآرا، محسن و زارعی، محمود (1390). "اثرات غیر خطی مصرف انرژی بر رشد اقتصادی مبتنی بر رویکرد حد آستانه‌ای". فصلنامهعلمی پژوهشی پژوهش‌هایرشدوتوسعهاقتصادی، دوره 2، شماره 5، 44-11.
مولایی، محمدعلی؛ دهقانی، علی و حسین‌زاده، سمانه (1394). "رابطه بین مصرف انرژی و رشد تولید در بنگاه‌های بزرگ تولیدکننده وسایل حمل و نقل ایران (رهیافت علّیت گرنجر، تودا و یاماماتو و داده‌های تابلویی پویا)". فصلنامه علمی پژوهشی پژوهش‌های رشد و توسعه اقتصادی، دوره 5، شماره 19، 40-25.
 
Abosedra, S. & Baghestani, H. (1989). “New Evidence on the Causal Relationship between United States Energy Consumption and Gross National Product”. Journal of Energy and Development, 14(2), 285–292.
Akarca, A. & Long, T. (1980). “On the Relationship between Energy and GNP: A Reexamination”. Journal of Energy and Development, 5(2), 326–331.
Alper, A. (2016). “The Causal Relationship between Biomass Energy Use and Economic Growth in the United States”. Renewable and Sustainable Energy Reviews, 57(1), 362-366.
Apergis, N. & Payne, J. E. (2010). “Renewable Energy Consumption and Economic Growth: Evidence from a Panel of OECD Countries”. Energy Policy, 38(5), 656–660.
Aqeel, A. & Butt, M. S. (2001). “The Relationship between Energy Consumption and Economic Growth in Pakistan”. Asia-Pacific Development Journal, 4(2), 101–110.
Artis, M., Krolzig, H. M. & Toro, J. (2004). “The European Business Cycle”. Oxford Economic Papers, 56(3), 1–44.
Belloumi, M. (2009). “Energy Consumption and GDP in Tunisia: Cointegration and Causality Analysis”. Energy Policy, 37(7), 2745–2753.
Binh, P. T. (2011).“Energy Consumption and Economic Growth in Vietnam: Threshold Cointegration and Causality Analysis”. International Journal of Energy Economics and Policy, 1(1), 1-17.
Brendt, E. R. & Wood, D. O. (1975). “Technology, Prices and the Derived Demand for Energy”. Review of economics and Statistics, 57(2), 259-268.
Chen, S. W. (2007). “Measuring Business Cycle Turning Points in Japan with the Markov Switching Panel Model”. Mathematics and Computers in Simulation, 76(2), 263-270
Cheng, S. B. & Lai, T. W. (1997). “An Investigation of Cointegration and Causality between Energy Consumption and Economic Activity in Taiwan Province of China”. Energy Economics, 19(3), 435–444.
Chor Foon, T., Bee Wah, T. & Ilhan, O. (2016). “Energy Consumption and Economic Growth in Vietnam”. Renewable and Sustainable Energy Reviews, 54(3), 1506-1514.
Clogni, A. & Matteo, M. (2009). “The Asymmetic Effects of Oil Shocks on Output Growth: a Markov-Switching Analysis for the G-7 Countries”. Economic Modelling, 26(1), 1-29.
Elliott, G., Rothenberg, T. J. & Stock, J.H. (1996). “Efficient Tests for an Autoregressive Unit Root”. Econometrica, 64(2), 813-836.
Erol, U. & Yu, E. S. H. (1987). “On the Causal Relationship between Energy and Income for Industrialized Countries”. Journal of Energy and Development, 13(4), 113–122.
Fallahi, F. (2011). “Causal Relationship between Energy Consumption (EC) and GDP:A Markov-Switching (MS) Causality”. Energy, 36(5), 4165-4170.
Gallo, G. M. & Edoardo, O. (2008). “Volatility Spillovers, Interdependence and Comovements: a Markov Switching Approach”. Computational Statistics & Data Analysis, 52(3), 3011-3026.
Hamilton, J. D. (1989). “A New Approach to the Economic Analysis of Nonstationary Time Series and the Business Cycle”. Econometrica, 57(3), 357-384.
Johansen, S. (1991). “Estimation and Hypothesis Testing of Cointegration Vector in Gaussian Vector Autoregressive Models”. Econometrica, 59, 1551-1580.
Kraft, J. & Kraft, A. (1978). “On the Relationship between Energy and GNP”. Journal of Energy and Development, 3(2), 401–403.
Krolzig, H. (1997). “Markov-Switching Vector Autoregressions: Modelling, Statistical Inference, and Application to Business Cycle Analysis”. Springer, Berlin.
Lee, C. C. (2005). “Energy Consumption and GDP in Developing Countries: a Cointegrated Panel Analysis”. Energy Economics, 27(3), 415–427.
Mehrara, M. (2007). “Energy Consumption and Economic Growth: the Case of Oil Exporting Countries”. Energy Policy, 35(1), 2939-2945.
Muhammad, A., Abdul Qayyum, K., Bakhtyar, B. & Chandra, E. (2015). “The Causal Relationship between Energy Consumption and Economic Growth in the ASEAN-5 Countries”. Renewable and Sustainable Energy Reviews, 47(7), 732-745.
Ng, S. & Perron, P. (2001). “Lag length Selection and the Construction of Unit root Tests with Good Size and Power”. Econometrica, 69(5), 1519-1554.
Ozturk, I. & Acaravci, A. (2010). “The Causal Relationship between Energy Consumption and GDP in Albania, Bulgaria, Hungary and Romania: Evidence from ADRL bound Testing Approach”. Applied Energy, 87(6), 1938-1943.
Ozturk, I. (2010). “A Literature Survey on Energy–Growth Nexus”. Energy Policy, 38(1), 340–349.
Ozturk, I., Aslan, A. & Kalyoncu, H. (2010). “Energy Consumption and Economic Growth Relationship: Evidence from Panel Data for Low and Middle Income Countries”. Energy Policy, 38(8), 4422-4428.
Ozturk, I., Kaplan, M. & Kalyoncu, H. (2013). “The Causal Relationship between Energy Consumption and GDP in Turkey”. Energy and Environment, 4(3), 727-734
Psaradakis, Z., Ravn, M. & Sola, M. (2005). “Markov Switching Causality and the Money– Output Relationship”. Journal of Applied Econometrics, 20 (5), 665–683.
Soytas, U. & Sari, R. (2006). “Energy Consumption and Income in G7 Countries”. Journal of Policy Modeling, 28(6), 739–750.
Soytas, U. & Sari, R. (2003). “Energy Consumption and GDP: Causality Relationship in G-7 Countries and Emerging Markets”. Energy Economics, 25(6), 33–37.
Squalli, J. (2007). “Electricity Consumption and Economic Growth: Bounds and Causality Analyses of OPEC Countries”. Energy Economics, 29(2), 1192–1205.
Stern, D. I. & Celeveland, C. J. (2004). “Energy and Economic Growth”. Rensselaer Working Papers, 0410.
Sun-Young, P. & Seung-Hoon, Y. (2014). “The Dynamics of Oil Consumption and Economic growth in Malaysia”. Energy Policy, 66(6), 218-223.
Yu, E. & Hwang, B. (1984). “The Relationship between Energy and GNP: Further Results”. Energy Economics, 6(3), 186–190