با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن اقتصاد انرژی ایران

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 عضو هیئت علمی گروه اقتصاد دانشکده اقتصاد و مدیریت، دانشگاه ارومیه

2 دانشجوی دکتری اقتصاد دانشگاه ارومیه

چکیده

این مطالعه با استفاده از داده‌های هشت کشور بزرگ اسلامی معروف به گروه دی هشت برای دوره زمانی 2013- 2000 به بررسی تأثیر گردشگری، مصرف انرژی و بی‌ثباتی سیاسی بر رشد اقتصادی می‌پردازد. برای به دست آوردن نتیجه مستندتر با استفاده از هر دو روش تخمین مدل دیفرانسیلی و سیستمی تابلویی GMM به بررسی تأثیر متغیرهای مورد نظر پرداخته شده است. نتایج نشان می‌دهد که؛ مصرف انرژی و گردشگری به طور قابل ملاحظه‌ای بر رشد اقتصادی کشورهای دی هشت مؤثر بوده و بیانگر این نکته است که اگر برخی حمایت‌ها از صنعت گردشگری توسط کشورهای مورد مطالعه انجام پذیرد، صنعت توریسم می‌تواند رشد اقتصادی در این منطقه را تحریک نماید. در راستای انتظارات ما نتایج برآورد مدل نیز نشان می‌دهد بی‌ثباتی سیاسی مانع روند رشد اقتصادی در کشورهای دی هشت است، بنابراین باید در این کشورها به منظور غلبه بر بی‌ثباتی سیاسی و جذب گردشگران بین‌المللی جهت تقویت رشد اقتصادی اقدام جدی صورت گیرد. اما مصرف انرژی بیشترین تأثیر را بر رشد اقتصادی در مجموعه کشورهای عضو دارد که سیاست‌های کاهش رشد مصرف انرژی بدون برنامه‌‌ریزی لازم جهت حمایت از بخش تولید در این کشورها، اثرات نگران کننده‌ای بر رشد اقتصادی خواهد داشت.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

The Impacts of Tourism, Energy Consumption and Political Instability on Economic Growth in the D-8 Countries

نویسندگان [English]

  • Hassan Heidari 1
  • asall sadeghpour 2

چکیده [English]

This study uses data from the eight largest Islamic countries known as D-8 for the period 2000 to 2013 concerns to assess the effect of tourism, energy consumption and political instability on economic growth. To address the objective of this study, we utilize both the static panel data approach as well as the dynamic generalized method of moments (GMM) estimator to examine the impact of candidate variables. Our results show that energy consumption and tourism significantly contribute to the economic growth of countries in the D-8 region. Hence, our study lends some support to the existence of the tourism-led growth and energy-led growth hypotheses in the region. In line with our expectation, our estimation results also reveal that political instability impedes the process of economic growth and development in the D-8 countries. There fore, it should be take serious action in these countries to overcome political instability and attract international tourists to boost economic growth. Since energy consumption has the greatest impact on economic growth in member countries, policies that reduce energy consumption without planning to support the growth of the manufacturing sector in these countries, will have disturbing impact on economic growth.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Energy consumption
  • D-8
  • Tourism
  • Political Instability
آماده، حمید؛ شاکری، عباس و محمدیان، فرشته (1391). بررسی رابطه بین اندازه دولت و کیفیت محیط زیست (مطالعه موردی کشورهای OECD و OIC). مطالعات اقتصادی کاربردی، دوره 1، شماره 2، 59-27.
اربابیان، شیرین؛ رفعت، بتول و اشرافیان‌پور، مریم (1392). بررسی رابطه توریسم بین‌الملل و رشد اقتصادی (مطالعه موردی: کشورهای منتخب عضو سازمان کنفرانس اسلامی). فصلنامه علمی پژوهشی پژوهش‌های رشد و توسعه اقتصادی، سال چهارم، شماره 13، 116-97.
اصغرپور، حسین؛ احمدیان، کسری و منیعی، امید (1392). بررسی اثر بی‌ثباتی سیاسی بر رشد اقتصادی در ایران: (رهیافت غیرخطی APARCH). فصلنامه پژوهش‌ها و سیاست‌های اقتصادی، دوره 21، شماره 68، 194-175.
بابایی‌سمیرمی، محمدرضا؛ نظیفی‌نایینی، مینو و عباسپور، سحر (1393). ارتباط صنعت توریسم و توسعه اقتصادی در ایران با رویکرد شبکه عصبی (1390-1359). فصلنامه علمی پژوهشی پژوهش‌های رشد و توسعه اقتصادی، سال چهارم، شماره 14، 130-113.
جعفری‌صمیمی، احمد و خبره، شیما (1392). اثر گردشگری بر توسعه انسانی. مجله برنامه‌ریزی و توسعه گردشگری. سال دوم، شماره 7، 24- 11.
حسن‌شاهی، حسین؛ حسن‌شاهی، مرتضی؛ نونژاد، مسعود و رحیمی، محسن (1390). رابطه علیت گرنجری بین مصرف انرژی، گردشگری و رشد اقتصادی در کشورهای منتخب عضو سازمان کنفرانس اسلامی. اولین همایش بین‌المللی مدیریت گردشگری و توسعه پایدار. دانشگاه آزاد واحد مرودشت.
حیدری، حسن؛ پروین، سهیلا و فاضلی، محمد (1389). رابطه بین اندازه دولت و رشد اقتصادی: مطالعه موردی کشورهای عضو اوپک حاشیه خلیج فارس. فصلنامه اقتصاد مقداری (فصلنامه بررسی‌های اقتصادی)، دوره 7، شماره 3، 66-43.
داس ویل، راجر (1384). مدیریت جهانگردی: مبانی، راهبردها و آثار. ترجمه دکتر سید محمد اعرابی و داود ایزدی. تهران: دفتر پژوهش‌های فرهنگی.
رنج‌پور، رضا؛ کریمی‌تکانلو، زهرا و نجفی نسب، میرحجت (1393). بررسی فرضیه "توریسم منجر به رشد" در ایران طی دوره 1388-1347. فصلنامه تحقیقات توسعه اقتصادی، جلد 1، شماره 3، 134-115.
زارعی نمین، علی (1388). بررسی اثرات توسعه بخش توریسم بر رشد اقتصادی کشورهای دی هشت. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه تربیت مدرس، گروه علوم انسانی.
ضیائی، محمود و میرزایی، روزبه (1386). کتاب واژگان تخصصی فراغت، گردشگری و هتلداری. تهران انتشارات ترمه.
فاضلی ویسری، سمیرا؛ دودابی‌نژاد، امیر و سجادی، سیدحسین (1392). تحلیل رابطه بین رشد اقتصادی و مصرف برق در ایران. نخستین کنفرانس ملی انجمن انرژی ایران، پژوهشگاه نیرو، 26 و 27 مهرماه 1392.
کمیجانی، اکبر؛ گرجی‌بندپی، ابراهیم و اقبالی، علیرضا (1392). اقتصاد سیاسی رشد اقتصادی. فصلنامه پژوهش‌ها و سیاست‌های اقتصادی، شماره 65، 82-61.
کمیجانی، اکبر؛ گرجی‌بندپی، ابراهیم و اقبالی، علیرضا (1393). برآورد مدل جدیدی از سیکل‌های تجاری سیاسی: مورد مطالعه ایران. فصلنامه پژوهشنامه بازرگانی، دوره 18، شماره 71، 34 – 1.
محمدزاده، پرویز؛ بهبودی، داوود؛ فشاری، مجید و ممی‌پور، سیاب (1389). تخمین تابع تقاضای خارجی کل گردشگری ایران رهیافت TVP)). فصلنامه علمی پژوهشی پژوهش‌های رشد و توسعه اقتصادی، سال اول، شماره 1، 132-107.
مهرآرا، محسن و زارعی، محمد (1390). اثرات غیرخطی مصرف انرژی بر رشد اقتصادی مبتنی بر رویکرد حد آستانه‌ای. فصلنامه علمی پژوهشی پژوهش‌های رشد و توسعه اقتصادی، سال دوم، شماره 5، 44-11.
میدری، احمد و خیرخواهان، جعفر (1383). حکمرانی خوب: بنیان توسعه، تهران، مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی.
یاوری، کاظم؛ رضا قلی‌زاده، مهدیه؛ آقایی، مجید و مصطفوی، سید محمدحسن (1389). تأثیر مخارج توریسم بر رشد اقتصادی کشوهای عضو سازمان کنفرانس اسلامی (OIC). مجله تحقیقات اقتصادی، شماره 91، 244- 221.           
 
 
 
 
Aisen, A., & Veiga, F. J. (2008). Political Instability and Inflation Volatility. Public Choice, 135(3–4), 207–223.
Aisen, A., & Veiga, F. J. (2013). How Does Political Instability Affect Economic Growth?. IMF Working Paper.
Akinboade, O., & Braimoh, L. A. (2010). International Tourism and Economic Developmentin in South Africa: A Granger Causality test. International Journal of Tourism Research, 12(2), 149–163.
Alesina, A., & Drazen, A. (1991). Why Are Stabilizations Delayed?. The American Economic Review, 81(5), 1170-1188.
Alesina, A., & Perotti, R. (1996). Income Distribution, Political Instability, and Investment. Europen Economic Review. 40(6), 1203–1228.
Alesina, A., Ozler, S., Roubini, N., & Swagel, P. (1996). Political Instability and Economic Growth. Journal of Economic Growth, 1(2), 189–211.
Al-mulali, U. (2011). Oil Consumption,  Emission and Economic Growth in MENA Countries. Energy Policy, 36(10), 6165–6171.
Apergis, N., & Tang, C. F. (2013). Is the Energy-led Growth Hypothesis Valid? New Evidence from a Sample of 85 Countries. Energy Economics, 38, 24–31.
Arellano, M., & Bond, S. (1991). Some Test of Specification for Panel Data: Monte Carlo Evidence and an Application to Employment Equations. Review of Economic Studies, 58, 277–297.
Balaguer, J., & Cantavella-Jorda, M. (2002). Tourism as a Long-Run Economic Growth Factor: The Spanish Case. Applied Economics, 34(7), 877-884.
Baltagi, B. H. (2005). Econometric Analysis of Panel Data. John Wiley & Sons Inc, New York, USA.
Barro, R. (1991). Economic Growth in a Cross Section of Countries. Quarterly Journal of Economics, 106(12), 407-443.
Bell, S. C., Malinska, J., McConaghy, P., & Rowais, S. A. (2012). Tourism in MENA: A Strategy to Promote Recovery, Economic Diversification and Job Creation. MENA Knowledge Learn.78, 1–14.
Belloumi, M. (2010). The Relationship between Tourism Receipts, Real Effective Exchange Rate and Economic Growth in Tunisia. International Journal of Tourism Research,12(5), 550–560.
Berndt, E. R., & Wood, D. O. (2000). Technology, Prices and the Derived Demand for Energy. Review of Economics and Statistics, 57, 259-268.
Bride, J. G. & Zapata, S. (2010). Cruise Tourism: Economic, Socio-Cultural and Environmental Impacts. International Journal of Leisure and Tourism Marketing, 1(3), 205-226.
Campos, N. F., & Nugent, J. B. (2002). Who is Afraid of Political Instability? Journal of De Õ elopment.Economics, 67(1), 157–172.
Campos, N. F., Karanasos, M. G., & T. Tan (2012). Two to Tangle: Financial Development, Political Instability and Economic Growth in Argentina. Journal of Banking & Finance, 36(1), 290-304.
Castro, V., & Veiga, F. J. (2004). Political Business Cycles and Inflation Stabilization. Economics Letters, 83(1), 1–6.
Fayissa, B., Nsiah, C., & Tadasse, B. (2009). The Impact of Tourism on Economic Growth and Development in Africa. Middle Tennessee State University, Department of Economics and Finance, Working Papers, 16, 12-36.
Feder, G. (1983). On Exports and Economic Growth. Journal of Development Economics Elsevier, 12(1–2), 59–73.
Fielding, D. (2000). Can Political Instability Generate Business Cycles? Evidence from the Intifada. Department of Economic, University of Leicester, Working Paper. www.le.ac.uk/
Fletcher, Fuinhas, J. A., & Marques, A. C. (2011). Energy Consumption and Economic Growth Nexus in Portugal, Italy, Greece, Spain and Turkey: An ARDL Bounds Test Approach (1965–2009). Energy Economics, 34(2), 511–517.
Gökovali, U., & Bahar, O. (2006). Contribution of Tourism to Economic Growth: A Panel Data Approach. Anatolia. An International Journal of Tourism and Hospitality Research, 17(2), 155–167.
Gunduz, L., & Hatemi-J, A. (2005). Is the Tourism-Led Growth Hypothesis Valid for Turkey?. Applied Economics Letters, 12(8), 499–504.
Holtz-Eakin, D. Newey, D. & Rosen, H. (1988). Estimating Vector Autoregressions with Panel Data. Econometrica, 56(6), 1371-1395.
Huang, B. N., Hwang, M. J., & Yang, C. W. (2008). Causal Relationship between Energy Consumption and GDP Growth Revisited: a Dynamic Panel Data Approach. Ecological Economic, 67(1), 41–54.
Im, K.S., Pesaran, M. H., & Shin, Y. (2003). Testing for Unit Roots in Heterogeneous Panels. Journal of Econometrics, 115(1), 53–74.
Ingram, H., Tabari, S., & Watthan akhomprathip, W. (2013). The Impact of Political Instability on Tourism: Case of Thailand. World Wide Hospitality Tourism Themes, 5(1), 92–103.
Kaplan, M., Çelik, T. (2008). The Impact of Tourism on Economic Performance: The Case of Turkey. The International. Journal of Applied Economic & Finance, 2(1), 13–18.
Katircioğlu, S. T. (2009). Revisiting the Tourism –Led- Growth Hypothesis for Turkey Using the Bounds Test and Johansen Approach for Cointegration. Tourism Management. 30(1), 17–20.
Khan, S., & Omar, S. (2011). Political Instability and Inflation in Pakistan. Journal of Asian Economics, 22(6), 540-549.
Lean, H. H., & Tang, C. F. (2010). Is The Tourism-Led Growth Hypothesis Stable for Malaysia? International Journal of Tourism Research, 12(4), 375–378.
Levin, A., Lin, C. F., & Chu, C. (2002). Unit Root Tests in Panel Data: Asymptotic and Finite-Sample Properties. Journal of Econometrics, 108, 1-24.
Lipset, S. M. (1959), Some Social Requisites of Democracy. The American Political Science Review, 53(1), 69–105.
Lucas, R. E. (1998). On the Mechanics of Economic Growth. Journal of Monetary Economics, 22, 3-42.
Makdisi, S. Z., & Fattah, I. L. (2003). Determinants of Growth in the MENA Countries. Arab Planning Institute Working Paper 0301, Safat, State of Kuwait.
Makdisi, S., Fattah, Z., & Limam, I. (2007). Determinants of Growth in the MENA Countries. http://www.arab-api.org/images/publication/pdfs/258/258_wps0301.pdf. Or Elsevier
Modeste, N. C. (1995). The Impact of Growth in the Tourism Sector on Economic Development: The Experience of Selected Caribbean Countries. Economia International, 48(3), 375–384.
Morakabati, Y. (2008). Tourism Activity, Terrorism and Political Instability in the Common Wealth: the Case of Fiji and Kenya. International Journal of Tourism Research, 10, 537–556.
Narayan, P. K., & Smyth, R. (2008). Energy Consumption and Real GDP in G7 Countries: New Evidence from Panel Cointegration with Structural Breaks. Energy Economic, 30(5), 2331–2341.
Nugent, N. F. (2002). Who is Afraid of Politica Instability? Journal of Development Economics, 67(1), 157-172.
Ockwell, D. G. (2008). Energy and Economic Growth: Grounding our Understanding in Physical Reality. Energy Policy, 36, 4600- 4604.
Payne, J., & Mervar, A. (2010). Research Note: The Tourism- Growth Nexsus in Croatia. Tourism Econimics, 16(4), 1089- 1094.
Sbia, R., Shahbaz, M., & Hamdi, H. (2014). A Contribution of Foreign Direct Investment, Clean Energy, Trade Openness, Carbon Emissions and Economic Growth to Energy Demand in UAE. Econimic Modelling, 36, 191–197.
Shahbaz, M., & Feridun, M. (2012). Electricity Consumption and Economic Growth. Empirical Evidence from Pakistan. Quality and Quantity, 46(5), 1583–1599.
Shahbaz, M., & Leitão, N. C. (2013). Portuguese Carbon Dioxide Emissions and Economic Growth: a time series Analysis. Bulletin Energy Economic, 1(1), 1–7.
Shahbaz, M., Tang, C. F., & Shahbaz Shabbir, M. (2011). Electricity Consumption and Eeconomic Growth Nexus in Portugal Using Cointegration and Causality Approaches. Energy Policy, 39(6), 3529–3536.
Solow, R. (1956). A Contribution to the Theory of Economic Growth. Quarterly Journal of Economics, 70, 100-125.
Soytas, U., & Sari, R. (2009). Energy Consumption, Economic Growth, and Carbon Emissions: Challenges Faced by an EU Candidate Member. Ecological Economics, 68(6), 1667–1675.
Tang, C, F., & Abosedra, F (2014). The Impacts of Tourism, Energy Consumption and Political Instability on Economic Growth in the MENA Countries. Energy Policy, 68, 458–464.
Tang, C. F. (2008). A Re-Examination of the Relationship between Electricity Consumption and Economic Growth in Malaysia. Energy Policy, 36(8), 3077–3085.
Tang, C. F. (2009). Electricity Consumption, Income, Foreign Direct Investment, and Population in Malaysia: New Evidence from Multivariate Frame work Analysis. Journal of Economic Studies, 36(4), 371–382.
Tang, C. F. (2013). Temporal Granger Causality and the Dynamics Relationship between Real Tourism Receipts, Real Income and Real Exchange Rates in Malaysia. International journal of Tourism. Research, 15(3). 272–284.
Tang, C. F., & Abosedra, S. (2012). Small Sample Evidence on the Tourism-led Growth Hypothesis in Lebanon Tourism. http://dx.doi.org/10.1080/ 13683500.2012.732044.
Tang, C. F., & Apergis, N. (2013). Sectoral Analysis of the Causal Relationship between Electricity Consumption and Real Output in Pakistan. Energy Policy, 60, 885–891.
Tang, C. F., & Tan, E. C. (2012). Electricity Consumption and Economic Growth in Portugal: Evidence from a Multivariate Frame work an Analysis. The Energy. Journal, 33(4), 23–48.
Tang, C. F., & Tan, E. C. (2013). How Stable is the Tourism-Led Growth Hypothesis in Malaysia? Evidence from disaggregated Tourism Markets. Tourism Management, 37, 52–57.
Tang, C. F., & Tan, E.C. (2013). Exploring the Nexus of Electricity Consumption, Economic Growth, Energy Prices and Technology Innovation in Malaysia. Applied Energy, 104, 297–305.
U. S. Energy Information Administration (2013), http://www.eia.gov/
Witt, S. F., & Martin, C. A. (1987). Econometric Models for Forecasting International Tourism Demand. Journal of Travel Research, 25, 23-30.