با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن اقتصاد انرژی ایران

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه اقتصاد دانشگاه سیستان و بلوچستان

2 استاد گروه اقتصاد دانشگاه بوعلی سینا

3 دانشجوی کارشناسی ارشد علوم اقتصادی، دانشکده اقتصاد سیستان و بلوچستان

چکیده

تحقیق و توسعهبه ­عنوان مهم‌ترین روش‌ پیشرفت فناوری و تقویت رقابت و نوآوری صنایع تولیدی تلقی شده ­است. هدف پژوهش حاضر ارزیابی اثر سرریز‌های تحقیق و توسعه از طریق واردات بر بهره‌وری کل عوامل تولید زیر بخش­های صنایع کارخانه­ای با استفاده از روش GMM دو مرحله­ای در دوره زمانی 1387-1379 است. بدین­ منظور از اطلاعات آماری سطح صنایع کارخانه­ای ایران و انباشت تحقیق و توسعه صنایع داخلی و خارجی و واردات 15 شریک تجاری ایران در 19 کد ISIC دو رقمی استفاده شده ­است. نتایج حاکی از آن است که اثر متقابل سرمایه انسانی و انباشت تحقیق و توسعه خارجی، اثر متقابل واردات و انباشت تحقیق و توسعه خارجی و اثر انباشت تحقیق و توسعه خارجی و داخلی به ترتیب بیش­ترین تأثیر مثبت را بر بهره‌وری ­کل صنایع کارخانه­ا­ی ایران داشته­اند. به طوری­که هزینه­های تحقیق و توسعه داخلی در طی دوره مورد بررسی نتوانسته است تأثیر چشمگیری را بر رشد بهره­وری­ کل عوامل صنایع کارخانه­ای ایران اعمال نماید. 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Impact of Research and Development Spillovers on the Total Factor Productivity of Iranian Manufacturing Industries

نویسندگان [English]

  • Gholamreza Zamanian 1
  • Mohammad Hasan Fotros 2
  • Elham Rezaei 3

چکیده [English]

Research and development (R&D) has been condsidered as the most important method for a rapid advancement of technology and manufacturing competitiveness and innovation. This study aims to assess R&D spillovers on the total productivity factors (TFP) of Iranian manufacturing industries in the period 2000-2008. This study employing two-stage GMM method uses statistical data of domestic R&D accumulation of industries in nineteen code of the two-digit ISIC, foreign R&D and imports of fifteen trading partners of Iran to measure the effect of R&D spillovers on the TFP of Iranian manufacturing industries. Results indicate that the interaction between human capital and foreign R&D accumulation, the interaction between import and foreign R&D accumulation, effects of external R&D accumulation and internal R&D have most positive impact on total factor productivity of Iranian manufacturing industries respectively. Internal expenditures on R&D in the chosen period have failed to provide new products and services and imperove competitiveness, technology and increasing TFP growth.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Research and Development Spillovers
  • Human Capital
  • Total Factor Productivity
  • Manufacturing Industries
  • GMM method
ابریشمی، حمید؛ مهرآرا، محسن و تمدن‌نژاد، علیرضا (1388) بررسی رابطه تجارت خارجی و رشد اقتصادی در کشورهای در حال توسعه: روش گشتاورهای تعمیم یافته مجله دانش و توسعه (26) اشرف‌زاده، سید حمیدرضا و مهرگان، نادر (1387) اقتصادسنجی تابلویی دیتا پورعبادالهان کویچ، محسن؛ رهنمای قرامکی، غلامحسین و حجت‌خواه، رسول (1390) بررسی نقش R&D داخلی و واردات کالاهای سرمایه‌ای- واسطه‌ای بر روی تولید ایران تحقیقات اقتصادی 45 (95) جمالی پاقلعه، مرتضی و شفیع‌زاده، احسان (1390) رویکرد تحلیل مقایسه‌ای به تحقیق و توسعه در ایران و چند کشور پیشرفته فصلنامه تخصصی پارک‌ها و مراکز رشد 8 (31) سبحانی، حسن و عزیزمحمدلو، حمید (1387) تحلیل مقایسه‎ای بهره‎وری عوامل تولید در زیر بخش‎های صنایع بزرگ ایران فصلنامه تحقیقات اقتصادی (82) شاه‌آبادی، ابوالفضل و خانی، زهرا (1391) بررسی رابطه علّی بهره‌وری کل عوامل و نرخ بیکاری در اقتصاد ایران فصلنامه پژوهش‌های رشد و توسعه اقتصادی 2 (7), 32-21 شاه‌آبادی، ابوالفضل و رحمانی، امید (1389) بررسی نقش R&D بر بهره‌وری بخش صنعت ایران فصلنامه تخصصی پارک‌ها و مراکز رشد 7 (25) فلاحی، محمدعلی؛ حسین‌زاده بحرینی، محمدحسین و مقدم‌نژاد، حسن (1391) بررسی رابطه بین تغییرات بهره‌وری و اشتغال در صنعت ایران (کاربرد روش تجزیه بلنچارد-کوآ)" فصلنامه پژوهش‌های رشد و توسعه اقتصادی 2 (8), 36-23 کمیجانی، اکبر و حاجی، غلامعلی (1391) نقش صادرات در بهره‌وری و رشد اقتصادی: شواهد تجربی از ایران فصلنامه پژوهش‌های رشد و توسعه اقتصادی، سال دوم، 2 (7), 20-9 گجراتی، دامودار (1386) مبانی اقتصاد سنجی ترجمه: حمید ابریشمی، تهران، انتشارات دانشگاه تهران گوگردچیان، احمد و رحیمی، فاطمه (1391) آثار سرریزهای تحقیق و توسعه و نوآوری شرکای بزرگ تجاری بر رشد اقتصادی ایران (2009-2000) فصلنامه پژوهش‌های رشد و توسعه اقتصادی 3 (9), 24-9 ندیری، محمد و محمدی، تیمور (1390) بررسی تأثیر ساختارهای نهادی بر رشد اقتصادی با روش GMM داده‌های تابلویی پویا فصلنامه مدل‌سازی اقتصادی 5 (3)