اقتصاد کلان
یزدان گودرزی فراهانی؛ زلیخا مرسلی ارزنق؛ محسن مهرارا؛ ابراهیم عباسی
چکیده
هدف مقاله حاضر بررسی اثرات شوک نااطمینانی سیاستهای اقتصادی در چرخه‌های تجاری بر متغیرهای کلان اقتصادی بوده است. در این مطالعه از یک رویکرد تعادل عمومی پویای تصادفی و اطلاعات آماره بازه زمانی 1368-1401 استفاده شده است. در این مطالعه بر اساس تجزیه دوران رونق و رکود شوک وارد شده از ناحیه مولفه نااطمینانی سیاست اقتصادی در این دوران بر متغیرهای ...
بیشتر
هدف مقاله حاضر بررسی اثرات شوک نااطمینانی سیاستهای اقتصادی در چرخه‌های تجاری بر متغیرهای کلان اقتصادی بوده است. در این مطالعه از یک رویکرد تعادل عمومی پویای تصادفی و اطلاعات آماره بازه زمانی 1368-1401 استفاده شده است. در این مطالعه بر اساس تجزیه دوران رونق و رکود شوک وارد شده از ناحیه مولفه نااطمینانی سیاست اقتصادی در این دوران بر متغیرهای کلان اقتصادی بررسی شد. نتایج بدست آمده بیانگر این موضوع بوده است که در دوران رونق اثرات شوک نااطمینانی سیاست اقتصادی بر متغیرهایی مانند تولید، سرمایه گذاری، مصرف کمتر از دوران رکود بوده است و در دوران رکود اثر منفی این شوک بر متغیرهای ذکر شده شدیدتر بوده است. علاوه بر این اثر شوک نااطمینانی سیاست اقتصادی بر متغیرهای نرخ تورم، نرخ بهره و نرخ ارز نیز در دوران رونق و رکود اقتصادی مثبت بوده و منجر به افزایش در این متغیرهای اسمی شده است. ارز نیز در دوران رونق و رکود اقتصادی مثبت بوده و منجر به افزایش در این متغیرهای اسمی شده است.
سید نظام‌الدین مکیان؛ مهدی امامی میبدی؛ سمانه عشری؛ زهره احمدی
دوره 3، شماره 11 ، شهریور 1392، ، صفحه 84-75
چکیده
عوامل متعددی بر عملکرد بنگاه‌های اقتصادی تأثیرگذار می‌باشند. دسته‌ای از این عوامل خارج از تسلط و کنترل فعالان اقتصادی بوده که در ادبیات این حوزه با عنوان فضای کسب و کار شناخته میشود. اگرچه مفهوم فضای کسب و کار از دیرباز در نظریات و اندیشه‌های اقتصادی با تعاریف و عناوین دیگر مورد بررسی قرار گرفته‌اند، اما از دهه 1990 تاکنون ...
بیشتر
عوامل متعددی بر عملکرد بنگاه‌های اقتصادی تأثیرگذار می‌باشند. دسته‌ای از این عوامل خارج از تسلط و کنترل فعالان اقتصادی بوده که در ادبیات این حوزه با عنوان فضای کسب و کار شناخته میشود. اگرچه مفهوم فضای کسب و کار از دیرباز در نظریات و اندیشه‌های اقتصادی با تعاریف و عناوین دیگر مورد بررسی قرار گرفته‌اند، اما از دهه 1990 تاکنون این مفهوم مورد توجه کشورها و نهادهای بین‌المللی قرار گرفته به طوریکه بخشی از اهداف و سیاست‌گزاری‌های کلان کشورها به بهبود فضای کسب و کار اختصاص می‌یابد. با درک اهمیت جایگاه این شاخص در اقتصاد ملی، این مطالعه سعی نموده است اولویت‌های بهبود سهولت کسب و کار جهت رشد اقتصادی را در دو منطقه اقتصادی جهان یعنی کشورهای اسلامی منطقه منا و منطقه سازمان توسعه و همکاری‌های اقتصادی مورد ارزیابی و مقایسه قرار دهد. این پژوهش تأثیر مهم‌ترین عوامل مؤثر بر فضای کسب و کار؛ یعنی شاخص‌های سهولت شروع کسب و کار، اخذ اعتبار، حمایت از سرمایه‌گذار، پرداخت مالیات، تجارت فرامرزی واجرای قراردادها را در دو منطقه مذکور طی دوره 1386 تا 1391با استفاده از روش رگرسیونی دادههای تابلویی ارزیابی می‌نماید. با توجه به نتایج به دست آمده و همچنین وضعیت نسبتاً مطلوب فضای کسب و کار در منطقه سازمان توسعه و همکاری‌های اقتصادی، لازم است کشورهای اسلامی منطقه منا برای بهبود در فضای کسب و کار شاخص‌های تجارت فرامرزی و اخذ اعتبار را در سیاست‌گزاری‌های اقتصادی خود مورد توجه ویژه قرار دهند.
محسن طرفدار؛ محمد مهدی عسکری؛ کوریون گریگوریان
دوره 6، مکرر شماره 23 ، شهریور 1395، ، صفحه 88-73
چکیده
کمبود آب کشاورزی یکی از مهم‌ترین مشکلاتی است که کشور ایران با آن روبه‌رو است. قیمت گذاری آب کشاورزی یکی از روش‌های اقتصادی به منظور مدیریت مصرف آب و استفاده کارآ از آن است. هدف از این تحقیق ارتقاء بهره‌وری بخش کشاورزی در ایران از طریق افزایش قیمت آب آبیاری است. این تحقیق از نظر هدف کاربردی– توسعه‌ای و از نظر طرح تحقیق پس- رویدادی ...
بیشتر
کمبود آب کشاورزی یکی از مهم‌ترین مشکلاتی است که کشور ایران با آن روبه‌رو است. قیمت گذاری آب کشاورزی یکی از روش‌های اقتصادی به منظور مدیریت مصرف آب و استفاده کارآ از آن است. هدف از این تحقیق ارتقاء بهره‌وری بخش کشاورزی در ایران از طریق افزایش قیمت آب آبیاری است. این تحقیق از نظر هدف کاربردی– توسعه‌ای و از نظر طرح تحقیق پس- رویدادی و از نظر نتیجه، توصیفی است. با توجه به وجود حدود 3500 کشاورز در منطقه که بیش از یک هکتار زمین زراعی یا باغی دارند، تعداد جامعه نمونه با استفاده از فرمول کوکران 93 نفر تعیین شد که از طریق پرسشنامه و مصاحبه حضوری از آنها اطلاعات مورد نیاز جمع آوری شد. نتایج تحقیق نشان میدهد که طی دوره تحقیق (1390-1386) با وجود آنکه قیمت آب کشاورزی در منطقه کاشان افزایش یافته است اما بهره‌وری پولی محصولات زراعی و باغی نیز زیاد شده است. علاوه بر این، محصولات کشاورزی دارای بهره‌وری متفاوتی هستند، به طوری که شوید و قیسی بالاترین بهره‌وری پولی را در محصولات زراعی و باغی در منطقه، به خود اختصاص داده‌اند.
دکتر سعید راسخی؛ میلاد شهرازی؛ محمدرضا عبداللهی
دوره 2، شماره 7 ، شهریور 1391، ، صفحه 90-81
چکیده
این مقاله، فرضیه اثر نامتقارن نرخ ارز و ریسک (نوسانات) آن بر صادرات غیرنفتی ایران را آزمون می‌کند. منظور از اثر نامتقارن، اثرگذاری متفاوت نرخ ارز و نوسان آن در طول دورههای ترقی و افت بر صادرات میباشد. برای آزمون این فرضیه، ابتدا با استفاده از یک الگوی گارچ نمایی، نوسانات نرخ ارز اندازه‌گیری و سپس، معادله صادرات غیر نفتی با ...
بیشتر
این مقاله، فرضیه اثر نامتقارن نرخ ارز و ریسک (نوسانات) آن بر صادرات غیرنفتی ایران را آزمون می‌کند. منظور از اثر نامتقارن، اثرگذاری متفاوت نرخ ارز و نوسان آن در طول دورههای ترقی و افت بر صادرات میباشد. برای آزمون این فرضیه، ابتدا با استفاده از یک الگوی گارچ نمایی، نوسانات نرخ ارز اندازه‌گیری و سپس، معادله صادرات غیر نفتی با لحاظ کردن این نوسانات برای دوره زمانی 1386-1338 برآورد شده است. بر اساس نتایج بدست آمده، اثر نرخ ارز بر صادرات غیر نفتی ایران مثبت و نامتقارن میباشد. همچنین، اثر نوسانات نرخ ارز بر صادرات غیرنفتی ایران منفی بوده و فرضیه اثر نامتقارن ریسک نرخ ارز بر صادرات غیر نفتی ایران نیز تأیید میگردد که این میتواند ناشی از احساس نامتقارن صادرکنندگان نسبت به ریسک و رفتار پوششی آنان باشد. بر اساس نتایج مطالعه حاضر، سیاستگذاران اقتصادیبایستی درزمان افت نرخ ارز، متفاوتازهنگامی که نرخ ارز ترقی می‌یابد، رفتار کنندتا بتوانند اثراتمنفی ناشی از نوساناترابهحداقلبرسانند.
حسن پورجوادخواه؛ محمدصادق اللهیاری؛ فتح‌اله کشاورز؛ معصومه محمدزاده
دوره 5، مکرر اول شماره 20 ، دی 1394، ، صفحه 90-81
چکیده
هدف از این تحقیق توصیفی، تحلیل نیازهای آموزشی-ترویجی در بین جوانان روستایی جهت توسعه فعالیت‌های کارآفرینانه کشاورزی در استان گیلان میباشد. جامعه آماری این پژوهش کلیه جوانان روستایی 15 تا 35 ساله استان گیلان بودند (2598N=). حجم نمونه با استفاده از جدول حداقل حجم نمونه بارتلت و همکاران (2001) تعیین شد (262n=). به منظور جمع‌آوری دادهها، از پرسشنامه ...
بیشتر
هدف از این تحقیق توصیفی، تحلیل نیازهای آموزشی-ترویجی در بین جوانان روستایی جهت توسعه فعالیت‌های کارآفرینانه کشاورزی در استان گیلان میباشد. جامعه آماری این پژوهش کلیه جوانان روستایی 15 تا 35 ساله استان گیلان بودند (2598N=). حجم نمونه با استفاده از جدول حداقل حجم نمونه بارتلت و همکاران (2001) تعیین شد (262n=). به منظور جمع‌آوری دادهها، از پرسشنامه مبتنی بر الگوی نیازسنجی بوریچ استفاده گردید. تجزیه و تحلیل دادهها با استفاده از نرم‌افزار SPSS18 انجام شد. یافته‌ها نشان دادکه موضوعاتی چون "اصول صحیح روش‌های تصمیم‌گیری"، در بالاترین اولویت جهت آموزش و "اصول صحیح راه‌اندازی مشاغل خانگی" در پایین‌ترین اولویت قرار گرفتند. همچنین طبق یافته‌ها تمامی چهارده موضوع مرتبط با نیاز آموزشی پاسخ‌گویان درخصوص دانش و مهارت کارآفرینی در سطح بالایی از نیاز قرار داشتند. نتایج آزمون‌های t و F نشان داد که به غیر از متغیر وجود بازارهای محلی در محل روستا یا روستای همجوار، در سایر موارد بین نیازهای آموزشی و خصوصیات فردی و عوامل زمینهای در سطح خطای 05/0 تفاوت معنی‌داری مشاهده نگردید.
ابراهیم مرادی؛ مصیب پهلوانی؛ احمد اکبری
دوره 5، مکرر دوم شماره 20 ، اسفند 1394، ، صفحه 90-79
چکیده
تولیدکنندگانی که کارایی پایین‌تری در تولید گندم دارند می‌توانند با استفاده از تجربیات سایر تولیدکنندگان، کارایی خود را در طول زمان افزایش دهند. براساس تئوری‌های موجود، تولیدکنندگان با سطوح اولیه پایین کارایی، احتمالاً رشد سریع‌تری نسبت به تولیدکنندگان با سطوح بالای کارایی خواهند داشت و یک همگرایی در طول زمان، بین آنها به وجود ...
بیشتر
تولیدکنندگانی که کارایی پایین‌تری در تولید گندم دارند می‌توانند با استفاده از تجربیات سایر تولیدکنندگان، کارایی خود را در طول زمان افزایش دهند. براساس تئوری‌های موجود، تولیدکنندگان با سطوح اولیه پایین کارایی، احتمالاً رشد سریع‌تری نسبت به تولیدکنندگان با سطوح بالای کارایی خواهند داشت و یک همگرایی در طول زمان، بین آنها به وجود خواهد آمد. به منظور بررسی همگرایی کارایی هزینه تولید، اطلاعات مربوط به قیمت نهاده‌ها، عملکرد در هکتار و هزینه تولید در هکتار برای گندم آبی در یک دوره 10 ساله و برای 28 استان گردآوری شد. با بررسی روش‌های مختلف برآورد تابع هزینه مرزی تصادفی با دادههای تابلویی، روش مرزی تصادفی «اثرات تصادفی صحیح» انتخاب گردید و با استفاده از روش شبیه‌سازی هالتون مدل تخمین زده شد و کارایی هزینه برای هر استان محاسبه گردید. سپس آزمون همگرایی بتا و سیگما بر روی کارایی هزینه انجام شد. نتایج نشان میدهد تغییرات اجاره (قیمت) زمین بیشترین تأثیر و تغییرات قیمت کود شیمیایی کمترین تأثیر بر هزینه تولید در هکتار دارد و همگرایی بتا (همگرایی رشد نسبت به سطوح اولیه کارایی) و سیگما (همگرایی پراکندگی کارایی در طول زمان)، بین استان‌های مختلف در ارتقای کارایی هزینه تولید گندم وجود دارد.
محمد مولایی؛ عدی علی
دوره 8، شماره 31 ، تیر 1397، ، صفحه 93-106
چکیده
مصرف کالاها و خدمات یکی از اصلی‌ترین متغیرهای اقتصادی منعکس‌کننده شرایط رفاه خانوارها در یک جامعه و نیز محرک تقاضای کل و هدف تولید در اقتصاد است. بدین ترتیب اندازه‌گیری میزان انتقال شوکهای درآمد به مصرف خانوار در راستای درک توانایی هموارسازی مصرف و بررسی تغییرات رفاهی افراد تحت شرایط بی‌ثباتی درآمد و نیز در طراحی و ارزیابی سیاستهای ...
بیشتر
مصرف کالاها و خدمات یکی از اصلی‌ترین متغیرهای اقتصادی منعکس‌کننده شرایط رفاه خانوارها در یک جامعه و نیز محرک تقاضای کل و هدف تولید در اقتصاد است. بدین ترتیب اندازه‌گیری میزان انتقال شوکهای درآمد به مصرف خانوار در راستای درک توانایی هموارسازی مصرف و بررسی تغییرات رفاهی افراد تحت شرایط بی‌ثباتی درآمد و نیز در طراحی و ارزیابی سیاستهای بهینه اجتماعی و جهت‌‌دادن این سیاست‌ها با هدف افزایش قدرت خرید، حفظ و ارتقای سطح رفاه خانوارها نقش مهمی ایفا می‌کند. هدف از این مطالعه اندازه‌گیری میزان هموارسازی مخارج مصرفی خوراکی خانوارها در ایران در برابر شوکهای دائمی و موقت درآمد با استفاده از دادههای پانلی متشکل از درآمدها، هزینه‌ها، شاخص‌های اجتماعی خانوارهای ایرانی از قبیل سن، جنسیت، تحصیلات، وضع فعالیت، وضعیت زناشویی طی سال‌های 1393-1388 و از قیود کوواریانس تحمیل شده بر رشد درآمد و مصرف جهت شناسایی مقادیر پارامترهای شوکهای دائمی و موقت درآمد، است. نتایج به دست‌آمده نشان می‌دهند که گرچه بیمه تقریباً کامل برای مخارج خوراکی خانوارها در مقابل شوکهای موقت و دائمی درآمد طی دوره مورد بررسی وجود دارد، اما برای شوکهای موقت به میزان بیشتری مورد هموارسازی قرار گرفته است. همچنین عواملی مانند افزایش سطح تحصیلات، شهرنشینی، متأهل بودن و اشتغال همبستگی مثبت با درآمد دارند به طوری که نقش مهمی قدرت هموارسازی مصرف خانوار به ازای شوکهای درآمد داشته‌اند.
اصغر ابوالحسنی هستیانی؛ محمد حسین پورکاظمی؛ ابوالقاسم اثنی عشری امیری؛ محمد حسین احسان فر
دوره 2، شماره 8 ، آذر 1391، ، صفحه 94-83
چکیده
هدف مقاله حاضر، تعیین مسیرهای زمانی بهینه متغیرهای اقتصادی تولید، تورم، حجم پول و مخارج دولتی و نیز تحلیل حساسیت این مسیرها میباشد. برای این منظور از یک مدل کنترل بهینه متعین استفاده میشود. در این مدل یک تابعی هدف درجه دوم با توجه به قید مسأله که شامل یک سیستم معادلات کلان پویاست، حداقل خواهد شد. در این روش به مجذور انحراف متغیرهای ...
بیشتر
هدف مقاله حاضر، تعیین مسیرهای زمانی بهینه متغیرهای اقتصادی تولید، تورم، حجم پول و مخارج دولتی و نیز تحلیل حساسیت این مسیرها میباشد. برای این منظور از یک مدل کنترل بهینه متعین استفاده میشود. در این مدل یک تابعی هدف درجه دوم با توجه به قید مسأله که شامل یک سیستم معادلات کلان پویاست، حداقل خواهد شد. در این روش به مجذور انحراف متغیرهای هدف از ارزشهای باثباتشان وزنهای سیاستی داده شده است. سپس با استفاده از نرم افزار Mathematicaمسیرهای بهینه متغیرهای وضعیت و کنترل محاسبه شده‌اند. نتایج حاصل از بهینه‌سازی بیانگر آنست که در صورت اتخاذ سیاستهای بهینه، متغیرهای نامبرده به طور قابل توجهی از نوسانات کمتری برخوردار خواهند بود. بر اساس یافته‌های تحقیق، تحلیل حساسیت مدل نسبت به وزنهای سیاستی بر ارتباط معکوس بین وزنهای سیاستی اعمال شده توسط سیاستگزاران اقتصادی بر روی متغیر هدف با انحراف استاندارد مقادیر بدست آمده مسیرهای بهینه برای آن متغیر تأکید دارد. و نیز این مقاله نشان داد که میتوان از مدل‌ها و تکنیک‌های اقتصاد ریاضی در جهت حل مسائل رشد، تولید و تورم استفاده نمود.
پول‌گرایان
امیر منصور طهرانچیان
دوره 7، شماره 27 ، تیر 1396، ، صفحه 95-110
چکیده
در این پژوهش، تحرک کامل سرمایه در کشورهای منتخب آسیا (2012-2005) بر اساس اصابت پس‌انداز بر تشکیل سرمایه ناخالص مورد آزمون تجربی قرار گرفته است. برای این منظور از دادههای تابلویی مبتی بر روش گشتاورهای تعمیم یافته (GMM) استفاده شده است. شواهد تجربی به دست آمده از این پژوهش نشان می‌دهند که تغییرات سرمایه‌گذاری و پس‌انداز در کشورهای منتخب ...
بیشتر
در این پژوهش، تحرک کامل سرمایه در کشورهای منتخب آسیا (2012-2005) بر اساس اصابت پس‌انداز بر تشکیل سرمایه ناخالص مورد آزمون تجربی قرار گرفته است. برای این منظور از دادههای تابلویی مبتی بر روش گشتاورهای تعمیم یافته (GMM) استفاده شده است. شواهد تجربی به دست آمده از این پژوهش نشان می‌دهند که تغییرات سرمایه‌گذاری و پس‌انداز در کشورهای منتخب آسیا همسو بوده و ارتباط بین آنها مثبت است. با عنایت به یافته‌های تحقیق، یک درصد افزایش در نسبت پس‌انداز، نسبت سرمایه‌گذاری را به طور متوسط 03/0 درصد افزایش میدهد. بنابراین فرض عدم تحرک کامل سرمایه، در این پژوهش رد نمی‌شود. با وجودی که تحرک ناقص سرمایه، میتواند شدت نفوذ نوسانات اقتصاد جهان در اقتصاد داخل را کاهش دهد، اما یک مسئله مهم در این خصوص، موضوع درجه تأثیرگذاری و کارایی سیاست مالی اقتصاد کلان است. با عنایت به الگوهای سنتی ماندل-فلمینگ، علاوه بر نوع نظام ارزی، میزان تحرک سرمایه نیز در درجه اثربخشی سیاست مالی اقتصاد کلان مؤثر است. از این رو، توجه به زیرساخت‌های قانونی جذب و حمایت از سرمایه خارجی و همچنین توسعه بازارهای مالی داخلی و کاهش ریسک سرمایه‌گذاری خارجی میتواند در افزایش درجه تحرک سرمایه مؤثر واقع شود.
نابرابری درآمد
میر ناصر میر باقری هیر؛ سیامک شکوهی فرد
دوره 7، شماره 25 ، دی 1395، ، صفحه 97-112
چکیده
هدف مطالعه حاضر، ارزیابی اثرات توسعه مالی بر نابرابری درآمدی و فقر در کشورهای منتخب اسلامی است. منظور از کشورهای منتخب اسلامی در این تحقیق کشورهای ایران، اندونزی، اردن، کویت، مالزی، مصر، مراکش، عمان، عربستان سعودی، سنگال، ترکیه، امارات متحده عربی، قطر و لیبی میباشد. در این پژوهش از روش دادههای ترکیبی طی دوره زمانی 2014-2000 برای آزمون ...
بیشتر
هدف مطالعه حاضر، ارزیابی اثرات توسعه مالی بر نابرابری درآمدی و فقر در کشورهای منتخب اسلامی است. منظور از کشورهای منتخب اسلامی در این تحقیق کشورهای ایران، اندونزی، اردن، کویت، مالزی، مصر، مراکش، عمان، عربستان سعودی، سنگال، ترکیه، امارات متحده عربی، قطر و لیبی میباشد. در این پژوهش از روش دادههای ترکیبی طی دوره زمانی 2014-2000 برای آزمون فرضیههای تحقیق پرداخته شده است. با توجه به نتایج این تحقیق، ضریب مربوط به توسعه مالی در معادله ضریب جینی مقدار (068/0-) بوده و نشان میدهد که توسعه بخش مالی در کشورهای اسلامی نابرابری درآمدی را کاهش داده است. همچنین اثر توسعه مالی بر فقر نیز مثبت بوده و در سطح 5 درصد معنی‌دار میباشد. بر اساس این نتایج یک درصد افزایش در شاخص توسعه مالی منجر به افزایش 4/0 درصدی در هزینه مصرفی سرانه و کاهش فقر در کشورهای اسلامی شده است.
اقتصاد سلامت
سهیلا ساوجی پور؛ عباس عصاری‌آرانی؛ لطفعلی عاقلی؛ علی حسن‌زاده
دوره 8، شماره 29 ، دی 1396، ، صفحه 97-110
چکیده
این مطالعه با هدف بهره‌مندی آحاد جامعه از خدمات بهداشتی و درمانی مکفی به الگوسازی مخارج سلامت در سطح خانوار پرداخته است. به این منظور ابتدا شیوه‌های اقتصادسنجی مناسب برای دادههای حوزه سلامت را بررسی نموده و سپس اصلی‌ترین تعیین‌کننده‌های مخارج سلامت خانوار را با استفاده مدل انتخاب نمونه معرفی کرده است. برازش مدل مبتنی بر اطلاعات ...
بیشتر
این مطالعه با هدف بهره‌مندی آحاد جامعه از خدمات بهداشتی و درمانی مکفی به الگوسازی مخارج سلامت در سطح خانوار پرداخته است. به این منظور ابتدا شیوه‌های اقتصادسنجی مناسب برای دادههای حوزه سلامت را بررسی نموده و سپس اصلی‌ترین تعیین‌کننده‌های مخارج سلامت خانوار را با استفاده مدل انتخاب نمونه معرفی کرده است. برازش مدل مبتنی بر اطلاعات اقتصادی، اجتماعی و جمعیت‌شناختی 38513 خانوار ایرانی است، که از طرح آمارگیری هزینه و درآمد خانوار در سال 1390 استخراج شده‌اند. نتایج به دست آمده نشان میدهد افزایش تعداد افراد خانوار (کودکان، جوانان و سالمندان) و نسبت زنان از کل اعضای آن، متأهل بودن سرپرست خانوار و استعمال دخانیات در آن، بهره‌مندی از پوشش بیمه درمانی و زندگی در مناطق شهری و توسعه‌یافته‌تر سبب ترغیب خانوار به خرید کالاها و خدمات سلامت و ورود به بازار مربوطه میشود. از سوی دیگر هرچه میزان استعمال دخانیات در خانواده بالاتر بوده، تعداد افراد خانوار علی‌الخصوص از نوع سالمندان بیشتر باشد و نسبت بزرگ‌تری از اعضا را زنان تشکیل دهند مخارج سلامت خانوار افزایش می‌یابد. همچنین خانوارهایی که متعلق به گروههای درآمدی میانی بوده، از پوشش بیمه درمانی بهره‌مند هستند و توسط افراد متأهلی که همراه همسر خود زندگی می‌کنند اداره می‌شوند مبالغ بیشتری را به خرید کالاها و خدمات سلامت اختصاص می‌دهند. این نتیجه در مورد خانوارهایی که مالک منزل مسکونی خود می‌باشند، افراد تحصیل‌کرده‌تر در آنان حضور دارند و در مناطق شهری و در استان‌هایی که به لحاظ امکانات سلامت توسعه‌یافته‌تر هستند، زندگی می‌کنند نیز صادق است.
امیرعلی فرهنگ
چکیده
رشد تقاضای روز افزون انرژی موجب رشد اقتصادی و همزمان موجب افزایش آلودگی و تخریب محیط زیست است. با توجه به اهمیت رشد اقتصادی و محیط زیست، درک نحوه تأثیرگذاری متغیرهای انرژی و آلودگی بر رشد اقتصادی کشورها برای سیاست گذاران و اقتصاددانان ضروری است. بر این اساس، مطالعه حاضر اثرات مصرف سوخت های فسیلی، انتشار CO2 و قیمت نفت خام بر رشد اقتصادی ...
بیشتر
رشد تقاضای روز افزون انرژی موجب رشد اقتصادی و همزمان موجب افزایش آلودگی و تخریب محیط زیست است. با توجه به اهمیت رشد اقتصادی و محیط زیست، درک نحوه تأثیرگذاری متغیرهای انرژی و آلودگی بر رشد اقتصادی کشورها برای سیاست گذاران و اقتصاددانان ضروری است. بر این اساس، مطالعه حاضر اثرات مصرف سوخت های فسیلی، انتشار CO2 و قیمت نفت خام بر رشد اقتصادی طی دوره زمانی2000-2019 در کشورهای خاورمیانه و شمال آفریقا (منا) را بررسی نموده است. جهت انجام تجزیه و تحلیل از روش پانل میانگین گروهی تلفیقی (PMG) و حداقل مربعات پویا(DOLS) استفاده شده است و کشورهای مورد مطالعه پژوهش علاوه بر مطالعه بصورت منطقه ای منا، به دو زیر گروه شامل کشورهای صادر کننده و واردکننده نفت خام نیز تقسیم شده اند. نتایج تخمین روش PMGنشان میدهد که افزایش یک درصدی مصرف انرژی سوخت‌های فسیلی، انتشار CO2 و قیمت نفت خام به ترتیب موجب افزایش 183/0، 013/0و 058/0 درصدی رشد اقتصادی برای کشورهای گروه صادرکننده نفت خام شده است در حالی افزایش یک درصدی قیمت نفت خام در کوتاه و در بلند مدت به ترتیب موجب کاهش0260/0 و 409/0 درصدی رشد اقتصادی در کشورهای گروه واردکننده نفت خام می گردد. نتایج تخمین روش DOLS نیز، مشابه نتایج روش PMG بوده و آن را تأیید می‌کند و بیانگر برخوداری استحکام کافی در پژوهش است.
رضا نجارزاده؛ فرزاد رحیم‌زاده
دوره 3، شماره 9 ، اسفند 1391، ، صفحه 98-85
چکیده
بیشک اینترنت در تعاملات مالی و اقتصادی هر کشور نقش تاثیرگذار دارد. در این مقاله سعی شده است که اثر اینترنت بر رشد اقتصادی مطالعه شود. برای این کار، دادههای 140 کشور جهان در دوره 1995-2010 مورد بررسی قرار گرفته و بعد از بررسی مانایی[1]دادهها و همجمع بودن آنها با آزمون همجمعی پدرونی[2]، مدل ارائه شده بصورت پانل دیتا برآورد شده است. ...
بیشتر
بیشک اینترنت در تعاملات مالی و اقتصادی هر کشور نقش تاثیرگذار دارد. در این مقاله سعی شده است که اثر اینترنت بر رشد اقتصادی مطالعه شود. برای این کار، دادههای 140 کشور جهان در دوره 1995-2010 مورد بررسی قرار گرفته و بعد از بررسی مانایی[1]دادهها و همجمع بودن آنها با آزمون همجمعی پدرونی[2]، مدل ارائه شده بصورت پانل دیتا برآورد شده است. نتایج برآورد مدل نشان میدهد که میزان دسترسی به اینترنت، موجودی سرمایه، نیروی کار، میزان باز بودن اقتصاد یک کشور و مخارج سرانه آموزشی بر رشد تولید ناخالص داخلی سرانه اثر مثبت و معنادار داشته و تورم و هزینههای مصرفی دولت بر آن تاثیر منفی دارد. [1]. Stationary [2]. Pedroni
تجارت بین‌الملل
ئاسو اسماعیل پور؛ احمد اسدزاده؛ مصطفی شکری؛ حمید ذوالقدر
دوره 7، شماره 28 ، مهر 1396، ، صفحه 99-112
چکیده
یکی از اهداف اساسی کشورهای در حال توسعه دست‌یابی به رشد و توسعه اقتصادی پایدار میباشد. در این راستا شناخت عواملی که بر رشد اقتصادی مؤثر هستند از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.با توجه به اهمیت بررسی عوامل مؤثر بر عرضه صادرات غیرنفتی در سیاست‌گذاری‌‌‌‌‌‌های تجاری، در این مطالعه تأثیر متغیرهای گوناگون از جمله یارانه بیمه‌های صادراتی ...
بیشتر
یکی از اهداف اساسی کشورهای در حال توسعه دست‌یابی به رشد و توسعه اقتصادی پایدار میباشد. در این راستا شناخت عواملی که بر رشد اقتصادی مؤثر هستند از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.با توجه به اهمیت بررسی عوامل مؤثر بر عرضه صادرات غیرنفتی در سیاست‌گذاری‌‌‌‌‌‌های تجاری، در این مطالعه تأثیر متغیرهای گوناگون از جمله یارانه بیمه‌های صادراتی بر عرضه صادرات غیر نفتی بررسی شده است. در این مقاله برای بررسی رابطه بین صادرات غیر نفتی با یارانه بیمه صادراتی ودیگر متغیرها در دوره 1374تا 1394 از روش رگرسیون فازی استفاده شده است. نتایج به‌دست آمده از این مطالعه نشان میدهد که یارانه بیمه صادراتی دارای اثر مثبتی بر صادرات غیر نفتی کشور ایران میباشد.با توجه به نتایج به‌دست آمده از این مطالعه و اهداف اصلی پیش‌بینی شده در سند چشم‌انداز توسعه اقتصادی که کاهش وابستگی به درآمدهای نفتی میباشد، پیشنهاد میشود برای افزایش صادرات غیر نفتی از تسهیلات یارانه‌ای از جمله یارانه بیمه صادراتی استفاده شود.
اقتصاد کلان
سیما اسکندری سبزی؛ اسداله فرزین وش؛ کامبیز هژبرکیانی؛ حمید شهرستانی
دوره 8، شماره 30 ، فروردین 1397، ، صفحه 101-116
چکیده
بی‌ثباتی اقتصادی بر میزان پول داخلی که عاملان اقتصادی مایل به نگهداری آن هستند تأثیر میگذارد. به عنوان مثال در شرایط تورمی، آنها ترجیح می‌دهند پول داخلی کمتری نگهداری کنند و دارایی خود را به دارایی‌های با ریسک کاهش ارزش پایینتر همچون پول خارجی تبدیل کنند. استفاده از پول خارجی به عنوان ذخیره ارزش «دلاری شدن» نام دارد. در این ...
بیشتر
بی‌ثباتی اقتصادی بر میزان پول داخلی که عاملان اقتصادی مایل به نگهداری آن هستند تأثیر میگذارد. به عنوان مثال در شرایط تورمی، آنها ترجیح می‌دهند پول داخلی کمتری نگهداری کنند و دارایی خود را به دارایی‌های با ریسک کاهش ارزش پایینتر همچون پول خارجی تبدیل کنند. استفاده از پول خارجی به عنوان ذخیره ارزش «دلاری شدن» نام دارد. در این مطالعه تأثیر بی‌ثباتی اقتصادی بر دلاری شدن غیر رسمی اقتصاد ایران بررسی شده است. بدین منظور با استفاده از روش کمین و اریکسون (2003) و ال ارین (1988) درجه دلاری شدن غیر رسمی ایران برآورد شده سپس شاخص ترکیبی بی‌ثباتی از متغیرهای شاخص قیمت مصرف کننده، ذخایر ارزی، نرخ ارز، کسری بودجه و نرخ سود سپرده‌های بلندمدت بر اساس دادههای سال‌های 1392-1358 به دست آمد. سپس با استفاده از مدل خودرگرسیون برداری تأثیر بی‌ثباتی اقتصادی بر درجه دلاری شدن اقتصاد بررسی شد. پس از برآورد مدل، نتایج تابع واکنش- ضربه نشان داد که یک انحراف معیار شوک ایجاد شده در شاخص بی‌ثباتی اقتصادی منجر به افزایش دلاری شدن شده و این روند به تدریج کاهش می‌یابد. همچنین نتایج تجزیه واریانس نشان میدهد در بلندمدت شاخص بی‌ثباتی اقتصادی نوسانات دلاری شدن را توضیح میدهد.
کشورهای صادر کننده نفت
ابوالقاسم اثنی عشری؛ کامران ندری؛ اصغر ابوالحسنی؛ نادر مهرگان؛ محمدرضا بابایی سمیرمی
دوره 6، شماره 22 ، فروردین 1395، ، صفحه 102-85
چکیده
اقتصاد ایران، مانند اکثر کشورهای صادرکننده نفت، با سهم عمده دولت در فعالیت‌های اقتصادی، تنیدگی سیاستهای پولی و مالی و تحرک کم بخش تولید مواجه میباشد. لذا تغییرات ناگهانی قیمت نفت، تأثیرات معناداری بر تولید، تورم و حجم پول در کشور دارد. در این تحقیق با الگوی پیشنهادی کو و پرون (2007)، تکانه‌های ساختاری اقتصاد ایران ناشی از قیمت برون‌زای ...
بیشتر
اقتصاد ایران، مانند اکثر کشورهای صادرکننده نفت، با سهم عمده دولت در فعالیت‌های اقتصادی، تنیدگی سیاستهای پولی و مالی و تحرک کم بخش تولید مواجه میباشد. لذا تغییرات ناگهانی قیمت نفت، تأثیرات معناداری بر تولید، تورم و حجم پول در کشور دارد. در این تحقیق با الگوی پیشنهادی کو و پرون (2007)، تکانه‌های ساختاری اقتصاد ایران ناشی از قیمت برون‌زای نفت، با در نظر گرفتن متغیرهای تولید، تورم و حجم پول به عنوان متغیرهای وابسته و درون‌زا طی دوره مطالعاتی فروردین1340 تا اسفند 1390 بررسی شدند. نتیجه اینکه پنج تکانه ساختاری در شهریور 52، مرداد 58، خرداد 69، مرداد73، وخرداد 85 شناسایی شد. بیشترین ضریب تأثیر قیمت نفت بر تولید، تورم و رشد پول به ترتیب در رژیم اول، اول و پنجم بوده است. همچنین بیشترین دوره تأثیر قیمت نفت بر تولید، تورم و رشد پول به ترتیب در رژیم چهارم، دوم و پنجم بوده است.
علی اسدی؛ سید میثم اسماعیلی
دوره 3، شماره 12 ، آبان 1392، ، صفحه 104-89
چکیده
در طول چند دهه اخیر، مباحث مربوط به سرمایه انسانی و تأثیر آن بر رشد اقتصادی از اهمیت خاصی برخوردار بوده است. در همین راستا، هدف اصلی این مطالعه بررسی تأثیر شاخص توسعه انسانی بر رشد اقتصادی در ایران در دورهی زمانی 2012 -1971 است. بنابراین، در راستای هدف تحقیق، ابتدا به محاسبه شاخص توسعه انسانی ایران بر اساس تعریف سازمان ملل در سال 2010 پرداخته ...
بیشتر
در طول چند دهه اخیر، مباحث مربوط به سرمایه انسانی و تأثیر آن بر رشد اقتصادی از اهمیت خاصی برخوردار بوده است. در همین راستا، هدف اصلی این مطالعه بررسی تأثیر شاخص توسعه انسانی بر رشد اقتصادی در ایران در دورهی زمانی 2012 -1971 است. بنابراین، در راستای هدف تحقیق، ابتدا به محاسبه شاخص توسعه انسانی ایران بر اساس تعریف سازمان ملل در سال 2010 پرداخته شده و در ادامه با استفاده از مدل مارکوف- سوئیچینگ تأثیر شاخص توسعه انسانی بر رشد اقتصادی مورد بررسی قرار گرفته است. مدل اصلی تحقیق با استفاده از مدل رشد لوکاس و الگوی لین (2004) تعیین گردیده است. برای برآورد رابطه غیرخطی موجود میان توسعه انسانی و رشد اقتصادی بر اساس مقدار تابع راست نمایی، مدل MSI با دو رژیم (رونق و رکود اقتصادی) از میان حالت‌های مختلف مدل مارکوف- سوئیچینگ (MS) برگزیده شد. تغییر در نحوه ارتباط بین این دو متغیر در طی زمان، از مهم‌ترین ویژگیهای روش مارکوف- سوئیچینگ است. براساس نتایج به دست آمده توسعه انسانی تأثیر منفی در زمان رونق، و تأثیر مثبت در زمان رکود بر رشد اقتصادی ایران دارد و همچنین پایداری رژیم اول (رکود) بیشتر از رژیم دوم (رونق) میباشد.
سهراب دل انگیزان؛ محمد شریف کریمی؛ زینب خالوندی
دوره 4، شماره 15 ، شهریور 1393، ، صفحه 104-87
چکیده
فساد مالی سلامت اقتصادی را، از کانالهای متفاوتی تحت تأثیر قرارمیدهد. مهم‌ترین آنها از ناحیهی انحراف در تخصیص منابع است. از سویی سطح دانشبنیانی اقتصاد میتواند رفتار عوامل تولید را تحت تأثیر قرار دهد. سؤال این است که آیا سطح دانشبنیانی یک اقتصاد میتواند رابطهی فساد و رشد را تحت تأثیر قرار دهد؟ مطالعه حاضر با ...
بیشتر
فساد مالی سلامت اقتصادی را، از کانالهای متفاوتی تحت تأثیر قرارمیدهد. مهم‌ترین آنها از ناحیهی انحراف در تخصیص منابع است. از سویی سطح دانشبنیانی اقتصاد میتواند رفتار عوامل تولید را تحت تأثیر قرار دهد. سؤال این است که آیا سطح دانشبنیانی یک اقتصاد میتواند رابطهی فساد و رشد را تحت تأثیر قرار دهد؟ مطالعه حاضر با استفاده از دادههای تلفیقی شاخص درک فساد مالی، شاخص نشاندهندهی سطح دانشبنیانی اقتصاد و نرخ رشد اقتصادی، تأثیر فساد مالی بر رشد اقتصادی را در قالب یک مدل پانل دیتای پویا به روش گشتاورهای تعمیمیافته (GMM)، در نمونهی 138تایی از کشورهای جهان و در دورهی زمانی 2011- ۲۰00 بررسی نموده است. نتایج در رابطه با دستهبندی کشورها نشان میدهد که در گروههای با اقتصاد دانشبنیان بالا، کنترل فساد مالی آثار مثبتی را بر رشد اقتصادی بر جای میگذارد اما در گروههای با اقتصاد دانشبنیان متوسط، کنترل فساد مالی باعث ایجاد محدودیتهایی شده و باعث کاهش رشد اقتصادی میشود. همچنین نتایج توسط متغیر پایداری در سیاستهای کنترل فساد نیز قابل مشاهده است طوریکه در گروههای اول، پایداری در سیاستهای کنترل فساد تأثیر مثبتی بر رشد اقتصادی داشته اما در گروههای دوم این پایداری به زیان رشد اقتصادی بوده و باعث کاهش آن شده است.
رضا نجارزاده؛ مرتضی عزتی؛ محمد سلیمانی
دوره 4، شماره 16 ، آبان 1393، ، صفحه 104-89
چکیده
همواره در پژوهش‌های مربوط به سرمایه اجتماعی، مسئله کمی کردن و اندازه‌گیری سطح سرمایه اجتماعی یکی از چالش‌های اصلی تلقی شده است. در این راستا تلاش‌ها و کوشش‌های متعددی صورت گرفته که به پیشنهاد روش‌ها و تکنیک‌های مختلفی انجامیده است. یکی از این روش‌ها، تکنیک ژنراتور منابع میباشد که در این مقاله از آن برای سنجش سرمایه اجتماعی ...
بیشتر
همواره در پژوهش‌های مربوط به سرمایه اجتماعی، مسئله کمی کردن و اندازه‌گیری سطح سرمایه اجتماعی یکی از چالش‌های اصلی تلقی شده است. در این راستا تلاش‌ها و کوشش‌های متعددی صورت گرفته که به پیشنهاد روش‌ها و تکنیک‌های مختلفی انجامیده است. یکی از این روش‌ها، تکنیک ژنراتور منابع میباشد که در این مقاله از آن برای سنجش سرمایه اجتماعی نخبگان استفاده شده است. این تکنیک بر سنجش میزان دسترسی فرد به منابع اجتماعی تأکید دارد. در این پژوهش با توزیع پرسشنامه میان نخبگان و استعدادهای برتر عضو بنیاد ملی نخبگان استان تهران؛ میزان سرمایه اجتماعی افراد (دسترسی هر یک از نخبگان به منابع سرمایه اجتماعی) با استفاده از سه شاخص اندازه‌گیری شد. نتایج این مقاله حاکی از آن است که در جامعه آماری نخبگان، دسترسی به منابع سرمایه اجتماعی در میان مردان، افراد متأهل، فارغ‌التحصیلان کارشناسی ارشد و رشته‌های فنی و مهندسی از سایرین بیشتر است. در پایان مقاله جهت نشان دادن کاربردهای تکنیک ژنراتور منابع اثرپذیری سرمایه اجتماعی از برخی از متغیرها (جنسیت، تحصیلات، سن و وضعیت تأهل) با استفاده از رگرسیون برآورد شده است.
فتح اله تاری؛ محمد شیریجیان؛ محسن مهر‌آرا؛ حسین امیری
دوره 3، شماره 10 ، خرداد 1392، ، صفحه 106-93
چکیده
شناسایی پارامترهایی که کشورها را به یک رشد اقتصادی پایدار می‌رسانند به عنوان یکی از دغدغههای اصلی بسیاری از محققین در تحقیقاتشان محسوب میشود. در این راستا انواع هزینههای بهداشتی در زمرهی عواملی هستند که مطالعات زیادی بر تاثیر غیرقابل اغماض آنها بر رشد اقتصادی کشورها صحه گذاشتهاند. این مقاله با اتخاذ رویکرد اقتصاد ...
بیشتر
شناسایی پارامترهایی که کشورها را به یک رشد اقتصادی پایدار می‌رسانند به عنوان یکی از دغدغههای اصلی بسیاری از محققین در تحقیقاتشان محسوب میشود. در این راستا انواع هزینههای بهداشتی در زمرهی عواملی هستند که مطالعات زیادی بر تاثیر غیرقابل اغماض آنها بر رشد اقتصادی کشورها صحه گذاشتهاند. این مقاله با اتخاذ رویکرد اقتصاد سنجی بیزینی و به کارگیری روش میانگین‌گیری مدل بیزینی (BMA) اثر این دسته از متغیرها را بر رشد اقتصادی بلندمدت گروهی از کشورهای در حال توسعه بررسی می‌نماید. شواهد حاصله گویای آن است که هزینههای بهداشتی عمومی به گونهای مثبت و هزینههای بهداشتی خصوصی به گونهای منفی بر رشد اقتصادی کشورهای مورد نظر در بلندمدت اثر میگذارند. در ضمن سرانه تعداد تختهای بیمارستانی هم میتواند به طریقی موثر و مثبت رشد اقتصادی این گروه از کشورها را در بلندمدت تحت تاثیر خود قرار دهد.
گروه کشورهای منا
محبوبه شاکری؛ احمد جعفری صمیمی؛ زهرا کریمی موغاری
دوره 6، شماره 21 ، دی 1394، ، صفحه 106-93
چکیده
موضوع این مقاله اندازه‌گیری کیفیت نهادی و بررسی رابطه آن با رشد اقتصادی سرانه در خاورمیانه و شمال آفریقا است. برای تخمین الگوهای رشد از تخمین دادههای تابلویی در دوره زمانی (2010-2002) استفاده شده است. برای اندازه‌گیری کیفیت نهادی ابتدا از شش شاخص حکمرانی خوب استفاده شد. نتایج حاصل از تخمین الگوهای رشد نشان داد کیفیت بروکراسی رابطه مثبت ...
بیشتر
موضوع این مقاله اندازه‌گیری کیفیت نهادی و بررسی رابطه آن با رشد اقتصادی سرانه در خاورمیانه و شمال آفریقا است. برای تخمین الگوهای رشد از تخمین دادههای تابلویی در دوره زمانی (2010-2002) استفاده شده است. برای اندازه‌گیری کیفیت نهادی ابتدا از شش شاخص حکمرانی خوب استفاده شد. نتایج حاصل از تخمین الگوهای رشد نشان داد کیفیت بروکراسی رابطه مثبت و معنی‌داری با رشد دارد. ثبات سیاسی و کنترل فساد رابطه منفی و اثر بخشی دولتی، حق اظهارنظر و پاسخ‌گویی و حاکمیت قانون رابطه مثبت اما بی‌معنی را نشان دادند. سپس الگوی رشد دیگری با شاخص حکمرانی خوب که از ترکیب شش شاخص موجود به روش تحلیل مؤلفه‌های اصلی به دست آمده بود، تخمین زده شد. نتایج، رابطه مثبت و معنی‌داری در سطح 10درصد را نشان دادند. برای اندازه‌گیری کیفیت نهادی در کشورهای منطقه از شاخص جدیدی نیز استفاده شد. این شاخص از ترکیب سه شاخص موجود که دارای علامت مثبت بودند به روش تحلیل مؤلفه‌های اصلی به دست آورده شد. شاخص جدید نسبت به شاخص‌های تشکیل دهنده آن (کیفیت بروکراسی، حاکمیت قانون، حق اظهارنظر و پاسخ‌گویی) و همچنین نسبت به شاخص حکمرانی خوب دارای ضریب مثبت بزرگتر و معنی‌داری در سطح 1 درصد است.
ارشیا فرجی تبریزی؛ کامبیز هژبرکیانی؛ عباس معمارنژاد؛ فرهاد غفاری
چکیده
نرخ ارز از مهم‌ترین متغیرهای اقتصاد کلان به حساب می‌آید که چگونگی تأثیر آن بر سایر متغیرهای اقتصادی از جمله تولید ناخالص داخلی از جمله چالش‌های مهم در اقتصاد کلان میباشد، به‌خصوص در چند دهه گذشته کشورهای صنعتی و کشورهای در حال توسعه از این متغیر به عنوان لنگر اسمی یاد می‌کنند. هدف این پژوهش بررسی عوامل مؤثر بر تولید ناخالص داخلی ...
بیشتر
نرخ ارز از مهم‌ترین متغیرهای اقتصاد کلان به حساب می‌آید که چگونگی تأثیر آن بر سایر متغیرهای اقتصادی از جمله تولید ناخالص داخلی از جمله چالش‌های مهم در اقتصاد کلان میباشد، به‌خصوص در چند دهه گذشته کشورهای صنعتی و کشورهای در حال توسعه از این متغیر به عنوان لنگر اسمی یاد می‌کنند. هدف این پژوهش بررسی عوامل مؤثر بر تولید ناخالص داخلی کشورهای منتخب با تأکید بر نقش نرخ ارز با رویکرد ARDL- PMG میباشد. نتایج حاکی از آن است که در کشورهای توسعه یافته و کشورهای در حال توسعه در بلندمدت نرخ ارز واقعی اثرگذاری منفی و معناداری بر تولید ناخالص داخلی دارد و همچنین از سوی دیگر متغیرهای انباشت سرمایه فیزیکی، مخارج دولت، درجه باز بودن اقتصاد و نقدینگی اثری مثبت بر تولید ناخالص داخلی دارد. در این راستا متغیر انباشت سرمایه فیزیکی بالاترین اثرگذاری مثبت را بر تولید ناخالص داخلی هم در کشورهای در حال توسعه و هم کشورهای توسعه یافته داشته است. در عین حال اثر منفی نرخ ارز بر تولید ناخالص داخلی در کشورهای در حال توسعه بیشتر از کشورهای توسعه یافته میباشد. بنابراین بر اساس نتیجه این پژوهش ریسک‌های اقتصادی در کشورهای در حال توسعه بیشتر از کشورهای توسعه‌یافته میباشد.
سیدجلال علوی؛ محمدمهدی لطفی هروی؛ مرضیه اسعدی
چکیده
یکی از مهم‌ترین مسائل در مدیریت اقتصاد کلان، تحلیل عوامل مؤثر بر رشد اقتصادی است. این پژوهش به سنجش اثر توسعه مالی بر رشد اقتصادی ایران و آزمون فروض پاتریک در بازه زمانی ۱۳۹۸- ۱۳۵۷ پرداخته‌است. سؤالات اصلی پژوهش عبارتند از: ۱) متغیرهای مؤثر در شاخص توسعه مالی ایران و وزن اثرگذاری آنها چیست و آیا توسعه مالی در ایران بانک-محور است یا ...
بیشتر
یکی از مهم‌ترین مسائل در مدیریت اقتصاد کلان، تحلیل عوامل مؤثر بر رشد اقتصادی است. این پژوهش به سنجش اثر توسعه مالی بر رشد اقتصادی ایران و آزمون فروض پاتریک در بازه زمانی ۱۳۹۸- ۱۳۵۷ پرداخته‌است. سؤالات اصلی پژوهش عبارتند از: ۱) متغیرهای مؤثر در شاخص توسعه مالی ایران و وزن اثرگذاری آنها چیست و آیا توسعه مالی در ایران بانک-محور است یا بورس-محور؟ ۲) اثرکوتاه‌مدت و بلندمدت شاخص توسعه مالی بر رشد اقتصادی ایران و سرعت تعدیل به رابطه بلندمدت چگونه‌است؟ ۳) رابطه علّیت میان توسعه مالی و رشد اقتصادی ایران تقاضا-محور است یا عرضه-محور؟ به این منظور ابتدا شاخص توسعه مالی جامع با استفاده از چهار متغیر شامل حجم نقدینگی، اعتبارات بانکی تخصیص‌یافته به بخش خصوصی، ارزش معاملات بازار سرمایه و حجم سپرده‌های بانکی به روش تحلیل عاملی ساخته شده است. سپس رابطه کوتاه‌مدت و بلندمدت با استفاده از مدل خودرگرسیونی با وقفه‌های توزیعی محاسبه و با استفاده از آزمون علّیت گرنجر، فروض پاتریک در مورد رابطه علت و معلولی توسعه مالی و رشد اقتصادی ایران بررسی شد. در نهایت نیز سرعت اصلاح خطاهای کوتاه‌مدت با استفاده از مدل تصحیح خطا تحلیل شده است. نتایج نشان می‌دهند که میزان اثر متغیر حجم سپرده‌های بانکی بر شاخص توسعه مالی، بیشتر از سایر متغیرهای مالی است. همچنین شاخص توسعه مالی در کوتاه‌مدت و بلندمدت رابطه مثبت با رشد اقتصادی دارد. آزمون فروض پاتریک نیز دیدگاه راهبری تقاضا را که به معنای علّیت از رشد اقتصادی به توسعه مالی است را تأیید می‌کند.
دادههای تابلویی پویا
عباس میرزایی؛ رضا اسفنجاری کناری؛ ابوالفضل محمودی؛ مهدی شعبان زاده خوشرودی
دوره 6، شماره 24 ، مهر 1395، ، صفحه 107-118
چکیده
یکی از نگرانی‌های بزرگ آینده انسان شرایط زیست بر روی کره زمین است. تخریب محیط زیست به وسیله انسان‌ها علاوه بر کاهش گسترده منابع طبیعی باعث تغییرات آب و هوایی نیز شده است. شناخت عوامل و مشکلات زیست محیطی اولین قدم حفظ شرایط مطلوب زیستی است. بر این اساس، در مطالعه حاضر اثر اقتصاد سایه بر فشارهای زیست محیطی و همچنین نقش سطح فساد اداری ...
بیشتر
یکی از نگرانی‌های بزرگ آینده انسان شرایط زیست بر روی کره زمین است. تخریب محیط زیست به وسیله انسان‌ها علاوه بر کاهش گسترده منابع طبیعی باعث تغییرات آب و هوایی نیز شده است. شناخت عوامل و مشکلات زیست محیطی اولین قدم حفظ شرایط مطلوب زیستی است. بر این اساس، در مطالعه حاضر اثر اقتصاد سایه بر فشارهای زیست محیطی و همچنین نقش سطح فساد اداری و سیاسی در این رابطه بررسی شده است. برای این منظور، فشار بر طبیعت به وسیله مجموع کاهش انرژی، مواد معدنی و جنگلی خالص و همچنین خسارت ناشی از دی اکسید کربن اندازه‌گیری شد. همچنین از دادههای تلفیقی 15 کشور منطقه منا در دوره 1999 تا 2013 برای بررسی این رابطه استفاده شد. نتایج نشان داد که ارتباط بین اقتصاد سایه و فشار زیست محیطی مثبت و معنی‌دار است. به طوریکه افزایش 1 درصدی در اندازه اقتصاد سایه باعث افزایش 19/3 درصدی فشارهای زیست محیطی میشود. همچنین نتایج نشان داد که ارتباط بین اندازه اقتصاد سایه و فشار بر طبیعت به سطح فساد کشورها بستگی دارد، به طوریکه افزایش سطح فساد، اثر اقتصاد سایه بر فشارهای زیست محیطی را افزایش میدهد. بنابراین، تولید در اقتصاد سایه کشورها منجر به عدم رعایت قوانین زیست محیطی توسط بنگاه‌ها و در نتیجه افزایش فشارهای زیست محیطی میشود.
غلامرضا زمانیان؛ محمدحسن فطرس؛ الهام رضائی
دوره 5، شماره 17 ، دی 1393، ، صفحه 108-91
چکیده
تحقیق و توسعهبه عنوان مهم‌ترین روش پیشرفت فناوری و تقویت رقابت و نوآوری صنایع تولیدی تلقی شده است. هدف پژوهش حاضر ارزیابی اثر سرریز‌های تحقیق و توسعه از طریق واردات بر بهره‌وری کل عوامل تولید زیر بخشهای صنایع کارخانهای با استفاده از روش GMM دو مرحلهای در دوره زمانی 1387-1379 است. بدین منظور از اطلاعات آماری سطح صنایع ...
بیشتر
تحقیق و توسعهبه عنوان مهم‌ترین روش پیشرفت فناوری و تقویت رقابت و نوآوری صنایع تولیدی تلقی شده است. هدف پژوهش حاضر ارزیابی اثر سرریز‌های تحقیق و توسعه از طریق واردات بر بهره‌وری کل عوامل تولید زیر بخشهای صنایع کارخانهای با استفاده از روش GMM دو مرحلهای در دوره زمانی 1387-1379 است. بدین منظور از اطلاعات آماری سطح صنایع کارخانهای ایران و انباشت تحقیق و توسعه صنایع داخلی و خارجی و واردات 15 شریک تجاری ایران در 19 کد ISIC دو رقمی استفاده شده است. نتایج حاکی از آن است که اثر متقابل سرمایه انسانی و انباشت تحقیق و توسعه خارجی، اثر متقابل واردات و انباشت تحقیق و توسعه خارجی و اثر انباشت تحقیق و توسعه خارجی و داخلی به ترتیب بیشترین تأثیر مثبت را بر بهره‌وری کل صنایع کارخانهای ایران داشته‌اند. به طوریکه هزینههای تحقیق و توسعه داخلی در طی دوره مورد بررسی نتوانسته است تأثیر چشمگیری را بر رشد بهره‌وری کل عوامل صنایع کارخانهای ایران اعمال نماید.
