تأثیر بهره‌وری علمی بر رشد صادرات مبتنی بر فناوری برتر

سپهردوست, حمید; تارتار, محسن; داوری کیش, راضیه

doi:10.30473/egdr.2020.50391.5582

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

¹ دانشیار گروه اقتصاد، داﻧﺸﮑﺪه اﻗﺘﺼﺎد و ﻋﻠﻮم اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ داﻧﺸﮕﺎه ﺑﻮﻋﻠﯽ ﺳﯿﻨﺎ، ﻫﻤﺪان

² داﻧﺸﺠﻮی دﮐﺘﺮی اﻗﺘﺼﺎد، گرایش ﺑﺨﺶﻋﻤﻮﻣﯽ، داﻧﺸﮑﺪه اﻗﺘﺼﺎد و ﻋﻠﻮم اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ، داﻧﺸﮕﺎه ﺑﻮﻋﻠﯽ ﺳﯿﻨﺎ، ﻫﻤﺪان

³ داﻧﺸﺠﻮی دﮐﺘﺮی اﻗﺘﺼﺎد گرایش ﺑﺨﺶﻋﻤﻮﻣﯽ، داﻧﺸﮑﺪه اﻗﺘﺼﺎد و ﻋﻠﻮم اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ، داﻧﺸﮕﺎه ﺑﻮﻋﻠﯽ ﺳﯿﻨﺎ، ﻫﻤﺪان

https://doi.org/10.30473/egdr.2020.50391.5582

چکیده

صادرات از عوامل تعیین کننده توسعه تجارت و رشد پایدار اقتصادی است که در اقتصاد مدرن به‏شدت متأثر از فناوری برتر و شاخص پیچیدگی اقتصادی است. از آنجایی که بهره‌وری علمی شرایط لازم برای کسب فناوری برتر را فراهم می‏آورد بنابراین جهت توسعه‌بخشی صادرات و متناسب با ویژگی تک‌محصولی بودن صادرات از منابع تجدیدنشدنی کشورهای در حال ‌توسعه، چالش قابل ‌طرح این است که تا چه اندازه رشد بهره‌وری علمی توانسته است بر مقوله صادرات با فناوری برتر کشورهای در حال توسعه مؤثر واقع شود؟ برای این منظور هدف از پژوهش، بررسی تأثیر شاخص بهره‌وری علمی بر صادرات با فناوری برتر کشورهای در حال توسعه (G15) طی سال‏های 2018-2000، با استفاده از روش خودرگرسیون ‌برداری پانل دیتا (PVAR) است. نتایج آزمون عکس‏العمل آنی نشان می‏دهد که طی یک دوره‌ 10 ساله، با بروز شوک مثبت از جانب متغیرهای بهره‌وری علمی، ریسک اقتصادی و ریسک مالی، صادرات با فناوری برتر افزایش می‌یابد، اما تأثیر مثبت ریسک سیاسی بر صادرات با فناوری برتر بسیار ناچیز است. نتایج حاصل از تجزیه واریانس نشان می‌دهد؛ به ترتیب متغیرهای صادرات با فناوری برتر، ریسک اقتصادی، بهره‌وری علمی، ریسک مالی و ریسک سیاسی، بیشترین تأثیر را بر صادرات با فناوری برتر دارند. نتایج پژوهش نشان می‌دهد، در یک دوره 10 ساله ایجاد یک شوک در بهره‌وری علمی بر صادرات با فناوری برتر تأثیر مثبت می‏گذارد و به ‌مرور زمان تأثیر بهره‌وری علمی بر صادرات با فناوری برتر به‌صورت فزاینده افزایش می‏یابد.

کلیدواژه‌ها

20.1001.1.22285954.1399.11.41.6.0

عنوان مقاله [English]

The Impact of Scientific Productivity on High Technology-Based Exports

نویسندگان [English]

Hamid Sepehrdoust ¹
Mohsen Tartar ²
Razieh Davarikish ³

¹ Associate Professor in Economics, Bu-Ali-Sina University, Hamedan, Iran

² Ph.D Student in Economics, Bu-Ali Sina University, Hamadan, Iran

³ Ph.D Student in Economics, Bu-Ali Sina University, Hamadan, Iran

چکیده [English]

Export is one of the determinants of business development and sustainable economic growth, which in the modern economy is strongly influenced by superior technology and economic complexity index. Since scientific productivity provides the conditions for the acquisition of superior technology, therefore, to the extent that export development can be tailored to the export-oriented characteristics of non-renewable sources in developing countries, the challenge is to what extent has the growth of scientific productivity been able to affect the export of high-tech in developing countries? The main purpose of this study is to investigate the impact of the scientific productivity index on high-tech exports of G15 developing countries during 2000-2018; using Panel Data Vector Autoregressive (PVAR) method. The results show that in a 10-yearly period, generating a shock in scientific productivity has a positive effect on high technology exports and over time the impact of increasing scientific productivity on high technology exports increases. Moreover, a positive shock in financial risk, initially leads to an ever-increasing export of high technology exports but the effects are not permanent and diminishes after about 4 years. The economic risk also has a positive effect on increasing high technology exports, while the impact of political risk is negligible on high technology exports in the long and short term. The results of variance decomposition also show that the variables with high technology export, economic risk and scientific productivity have the most impact on the high technology export respectively. Financial risk has little effect and political risk has the least impact on high-tech exports.

کلیدواژه‌ها [English]

Scientific Productivity
technology Based
Exports
Panel Data Vector Regression
G15 Countries

مراجع

حسین‌زاده، رمضان و اسپندار، محمود (1397). "اثر تغییر ساختار صادرات بر تولید بخش‌های اقتصاد ایران: رهیافت تجزیه ساختاری در الگوی داده-ستانده". فصلنامه علمی پژوهشی پژوهش‌های رشد و توسعه اقتصادی، دوره 8، شماره 32، 150-139.

دهقان‌پور، محمدرضا (1388). "عوامل مؤثر بر صادرات کالاهای با فناوری برتر". پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده اقتصاد و علوم اجتماعی، دانشگاه بوعلی سینا.

ستوده، هاجر (۱۳۸۹). "گذاری بر ضریب تأثیر مجلات و دلایل ناکارآمدی آن بر ارزیابی پژوهش در رشته‌های مختلف". رهیافت، شماره 167، 44-33.

ستوده، هاجر و یقطین، مریم (1393). "بررسی بهره‌وری علمی پژوهشگران ایرانی در رشته‌های مختلف بر اساس شاخص سرانه انتشار در بازه زمانی". مجله مطالعات کتابداری و علم اطلاعات، شماره 15، 92-65.

شاه‌آبادی، ابوالفضل و ثمری، هانیه (1396). "عوامل مؤثر بر صادرات مبتنی بر فناوری برتر با استفاده از روش سیستم معادلات همزمان". فصلنامه تحقیقات مدلسازی اقتصادی، دوره 7، شماره 27، 122-85.

شیرمحمدی، پگاه (1391). "بررسی اثرات تحقیق و توسعه بر تجارت با رویکرد اقتصاد دانش‌محور". پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه رازی.

فرخ‌منش، مریم (1397). "تأثیر مهاجرت نخبگان بر صادرات محصولات با فناوری بالا در کشورهای منتخب منطقه منا و اقتصادهای نوظهور عضو گروه جی20". پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه بوعلی سینا، دانشکده اقتصاد و علوم اجتماعی.

مالکی، امین (1389). "اثر ترکیب تکنولوژیک صادرات بر رشد اقتصادی". فصلنامه پژوهشنامه بازرگانی، شماره 56، 176-149.

مهرگان، نادر؛ محمدرضا، دهقانپور و بابک، ده موبد (۱۳90). "صادرات صنایع مبتنی بر فناوری برتر و عوامل مؤثر بر آن". سیاست علم و فناوری، دوره 3، شماره 4، 82-69.

نظری، رقیه؛ هژبرکیانی، کامبیز؛ امام وردی، قدرت اله و پیکارجو، کامبیز (1398). "تأمین مالی فناوری و تجاری‌سازی نوآوری: مقایسه مدل‌های فضایی در منتخبی از کشورها". فصلنامه علمی پژوهشی پژوهش‌های رشد و توسعه اقتصادی، دوره 9، شماره 34، 58-35.

Armah, B. K. & Baek, S. J. (2018). “Three Interventions to Foster Sustainable Transformation in Africa”. Journal of Social, Political, and Economic Studies, 43(1-2), 3-25.

Baltagi, B. (2008). “Econometric Analysis of Panel Data”. John Wiley & Sons.‏

Bassey Okon, E. & Felix Awara, E. (2018). “Institutional Quality and Economic Diversification in Oil-Rich Economies: A Case Study of Nigeria”. Journal of Economics and Sustainable Development, 19(14), 57-62.

Bayraktutan, Y., Bıdırdı, H. & Kutlar, A. (2018). “Research and Development and High Technology Exports in Selected Countries at Different Development Stages: A Panel Co-Integration and Causality Analysis”. German-Turkish Perspectives on IT and Innovation Management, 3, 43-72.

Bournakis, I. & Tsoukis, C. (2016). “Government Size, Institutions, and Export Performance Among OECD Economies”. Economic Modelling, 53(C), 37-47.

Fayaz, M. & Kaur, S. (2019). “An Empirical Analysis of the Determinants of India’s High-Technology Exports”. Regional and Sectoral Economic Studies, 19 (2), 29-44.

Feenstra, R. C. & Kee, L. H. (2008). “Export Variety and Country Productivity: Estimating the Monopolistic Competition Model with Endogenous Productivity”. Journal of International Economics, 74(1), 500–518.

Gil, P. M., Afonso, O. & Brito, P. (2019). “Economic Growth, the High-Tech Sector, and the High Skilled: Theory and Quantitative Implications”. Structural Change and Economic Dynamics. ‏

Greenen, W. H. (2012). “Econometric Analysis”. New York University.

Groba, F. & Cao, J. (2015). “Chinese Renewable Energy Technology Exports: The Role of Policy, Innovation, and Markets”. Environmental and Resource Economics, 60(2), 243-283. ‏

Hatemi-J, A., Ajmi, A. N., El Montasser, G., Inglesi-Lotz, R. & Gupta, R. (2016). “Research Output and Economic Growth in G7 Countries: New Evidence from Asymmetric Panel Causality Testing”. Applied Economics, 48(24), 2301–2308.

Hsiao, C. (2014). “Analysis of Panel Data”. Cambridge University Press.‏

Hu, Y. & Zheng, X. (2019). “Analysis of Export Technology Complexity Structure of High-Tech Manufacturing Industry in China and the US”. In 2018 International Symposium on Social Science and Management Innovation (SSMI 2018).

Javed, S. A. & Liu, S. (2018). “Predicting the Research Output/Growth of Selected Countries: Application of Even GM (1, 1) and NDGM Models”. Scientometrics, 115(1), 395–413.

Kabaklarli, E., Duran, M. S. & ÜçLER, Y. T. (2018). “High-Technology Exports and Economic Growth: Panel Data Analysis for Selected OECD”. In Forum Scientiae Oeconomia, 6(2), 47-60.

Kumar, R. R., Stauvermann, P. J. & Patel, A. (2016). “Exploring the Link Between Research and Economic Growth: An Empirical Study of China and USA”. Quality & Quantity, 50(3), 1073–1091.

Lall, S. (2000). “The Technological Structure and Performance of Developing Country Manufactured Exports, 1985–98”. Oxford Development Studies, 28) 3(, 337-369.

Lee, S. & Bozeman, B. (2005). “The Impact of Research Collaboration on Scientific Productivity”. Social Studies of Science, 35(5), 673-702.

Lin, Y. (2019). “Research on Current Situation and Countermeasures of High-Tech Exports in Shandong Province”.‏ International Conference on Education Technology, Management and Humanities Science. https://webofproceedings.org/proceedings_series/essp/etmhs%202019/etmhs19320.pdf.

Nguyen, T. V. & Pham, L. T. (2011). “Scientific Output and its Relationship to Knowledge Economy: An Analysis of ASEAN Countries”. Scientometrics, 89(1), 107–117.

Oura, M. M., Zilber, S. N. & Lopes, E. L. (2015). “Innovation Capacity, International Experience and Export Performance of SMEs in Brazil”. International Business Review, In Press, Available at http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0969593115300445.

Pesaran, M. H. (2015). “Time Series and Panel Data Econometrics”. Oxford University Press.‏

Poeter, M. (1985). “Competitive Advantage: Creation and Sustain, Superior Performance”. Free Press, New York. Available at http://www.isc.hbs.edu/firm-competitve.htm.

Porter, M. E. (2003). “Building the Microeconomic Foundations of Competitiveness in the Global Competitiveness Report 2002-2003”. World Economic Forum, New York: Oxford University Press.

Rojas, H. L. & Correa, J. C. (2019). “Can Scientific Productivity Impact the Economic Complexity of Countries?”. Scientometrics, 120, 267–282.

Sandu, S. & Ciocanel, B. (2014). “Impact of R&D and Innovation on High-Tech Export”. Procedia Economics and Finance, 15, 80-90.

‏Schumpeter, J. (1949). “Capitalism, Socialism and Democracy”. Introduction by Richard Swedberg, Stockholm University.

Shaffer, M. J., Chastagner, K. & Umesh, U. N. (2016). “Internationalizing-Innovation Profiles and High-Technology Exports: Does Lone Genius Matter?”. Journal of International Marketing, 24(3), 98-120.

Smith, M., Gorgoni, S. & Cronin, B. (2019). “International Production and Trade in a High-Tech Industry: A Multilevel Network Analysis”. Social Networks, 5, 50-60. ‏

Solarin, S. A. & Yen, Y. Y. (2016). “A Global Analysis of the Impact of Research Output on Economic Growth”. Scientometrics, 108(2), 855–874.

Tebaldi, E. (2011). “The Determinants of High-Technology Exports: A Panel Data Analysis”. Atlantic Economic Journal, 39(4), 343-353.

Toutkoushian, R. K., Porter, S. & Danielson, C. (2003). “Using Publication Counts to Measure an Institution’s Research Productivity”. Research in Higher Education, 44, 121-148.

Vogiatzoglou, K. (2009). “Determinants of Export Specialization in ICT Products: A Cross Analysis”. International Network for Economic Research Working Paper, No. 3.

Wang, Z. X. & Wang, Y. Y. (2014). “Evaluation of the Provincial Competitiveness of the Chinese High-Tech Industry Using an Improved TOPSIS Method”. Expert Systems with Applications, 41(6), 2824–2831.

Xiong, J. & Qureshi, S. (2013). “The Quality Measurement of China High-Technology Exports”. Procedia Computer Science, 17, 290-297. ‏

Zhang, J. & Sun, F. (2019). “Research on the Factors Affecting the Export of High-Tech Products in Jiangsu Province Under Sino-Us Trade War in 2018”. International Symposium on Social Science and Management Innovation (SSMI 2018).

تأثیر بهره‌وری علمی بر رشد صادرات مبتنی بر فناوری برتر

مراجع

مراجع

دوره 11، شماره 41دی 1399صفحه 116-97

دوره 11، شماره 41
دی 1399
صفحه 116-97