با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن اقتصاد انرژی ایران

نویسندگان

1 استاد دانشکده اقتصاد، مدیریت و بازرگانی دانشگاه تبریز

2 استادیار دانشکده اقتصاد، مدیریت و بازرگانی دانشگاه تبریز

3 دانش آموخته کارشناسی ارشد اقتصاد دانشگاه تبریز

چکیده

فرایند جهانی شدن و پیامدهای آن در دهه­های اخیر در بسیاری از کشورهای در حال توسعه به­‌ویژه کشورهایی که از تنوع قومی برخوردارند منجر به حرکت­هایی از سوی اقلیت­های قومی شده است که از این حرکت­ها با نام درگیری و کشمکش­های قومی یاد می­شود. از سوی دیگر، رشد آگاهی­های سیاسی و اجتماعی موجب تقویت روحیه، وحدت و همدلی حول منافع و مصالح ملی و افزایش تقاضا نسبت به صلح­طلبی، آرامش سیاسی و اجتماعی از جانب اقلیت­ها می­شود که این فضای آرام و باثبات، شرایط مناسبی برای رشد و توسعه اقتصادی فراهم می­کند که در نتیجه آن دسترسی به حقوق اجتماعی و اقتصادی فراهم و نابرابری­ها کاهش می­یابد و نهایتاً این امر به کاهش خشونت­ها و درگیری­ها و تأمین بیشتر امکانات از فضای همدلی منتهی می­­گردد. در این مطالعه اثر متغیرهای اقتصادی- اجتماعی بر کاهش اختلافات قومی در طی دوره زمانی (2009-1984) و با بهره­گیری از رهیافت داده‌های تابلویی برای یازده کشور حوزه منا (شامل کشورهای بحرین، مصر، ایران، عراق، کویت، لبنان، عمان، عربستان سعودی، سودان، تونس و امارات متحده عربی) مورد بررسی قرار گرفت. نتایج تحقیق حاکی از اثر مثبت و معنی­دار متغیرهای اقتصادی – اجتماعی (نرخ بیکاری، نرخ تورم، نابرابری درآمدی) بر میزان اختلافات قومی می­باشد. از طرف دیگر، رشد اقتصادی اثر منفی و معنی­دار و جهانی شدن اثر مثبت و معنی‌دار بر میزان اختلافات قومی دارد.
 
 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Effect of Economic- Soical Variables on Ethnic Tension Reduction in Selected MENA Countries (1984-2009)

نویسندگان [English]

  • Mohammadali Motafakker Azad 1
  • Zahra Karimi Takanlo 2
  • Mohammadreza Salmani Bishak 2
  • Elnaz Hasan Nezhad Daneshmand 3

چکیده [English]

In recent decades, the process of globalization and its effects have resulted in movements on the side of ethnic minorities, called ethnic conflicts and ethnic tensions in developing countries particularly in those with ethnic varieties. On the other hand, increase in social and political awareness leads to reinforced morale and solidarity towards common national preferences and interests besides an increased plea for pacifism and social and political equilibrium on the side of minorities. As a consequence, this new stable and peaceful status will pave the path for economic growth as a results of which access to social and economic rights will be facilitated and injustice will decrease. Finally, the foregoing results will lead to decreased violence and conflicts and the provision of more facilities under this new air of mutual understanding. In this study, we examined the effect of economic –social   variables on ethnic tensions in selected 11 countries of the MENA (Bahrain, Egypt, Iran, Iraq, Kuwait, Lebanon, Oman, Saudi Arabia, Sudan, Tunisia and the United Arab Emirates) by using panel data for (1984-2009) period. Results show that economic - social variables (unemployment, inflation, income inequality) have positive significant effects on ethnic conflicts. On the other side, economic growth has negative significant effect on ethnic conflict.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Ethnic Tensions
  • MENA Countries
  • Democracy
  • globalization
  • Market Dominant Minorities (MDM)
ابریشمی، حمید؛ مهدوی، ابوالقاسم؛ احراری، مهدی و صابری، بیتا (1390) اثرات جهانی‌ شدن بر اشتغال و تقاضای نیروی کارماهر و غیرماهر ایران فصلنامه پژوهشنامه بازرگانی (58) احتشامی، هادی (1388) بررسی جهانی ‌شدن، دموکراسی و تأثیر آن بر صلح و امنیت بین‌الملل فصلنامه سیاست، مجله دانشکده حقوق و علوم سیاسی (1) ایمانی‌راد، مرتضی و میرزایی، ونوس (1387) نقد و بررسی شاخص‌های جهانی شدن ماهنامه تدبیر (199) جعفری‌صمیمی، احمد؛ بابازاده، محمد و اکبریان‌مهر، زهرا (1386) بررسی رابطه بین ‌ثبات سیاسی و کارایی دولت با رشد اقتصادی کشورهای منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا فصلنامه علوم اقتصادی (1) دادگر، یدالله و ندیری، محمد (1384) ارزیابی تأثیر جهانی شدن تجارت بر اشتغال نامه اقتصادی (2) صادقی، حسین؛ ملکی، بهروز؛ عصاری، عباس و محمودی، وحید (1392) تحلیل فازی رابطه اعتماد اجتماعی با توسعه انسانی فصلنامه پژوهش‌های رشد و توسعه اقتصادی 3 (12), 20-9 کازرونی، علیرضا (1386) نظریه‌های تجارت بین‌الملل گرجی، ابراهیم و برهانی‌پور، محمد (1387) اثر جهانی شدن بر توزیع درآمد در ایران فصلنامه پژوهش‌های اقتصادی ایران (34), 124-99 متفکر آزاد، محمدعلی؛ اسدزاده، احمد؛ امینی‌خوزانی، محسن و شیرکش، محمود (1392) تحلیل اثرات همزمان آزادی اقتصادی، توسعۀ انسانی و آزادی سیاسی در کشورهای منتخب اسلامی (2010-2001) فصلنامه پژوهش‌های رشد و توسعه اقتصادی 4 (13), 96-79 متفکرآزاد، محمدعلی و ابهری، بهروز (1384) توزیع درآمد، بهره‌وری و رشد اقتصادی در ایران مجموعه مقالات نخستین همایش ملی بهره‌وری و توسعه، (تبریز، آبان 1384)، جلد دوم، 738-713، سازمان مدیریت و برنامه ریزی استان آذربایجان شرقی، تبریز.