با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن اقتصاد انرژی ایران

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترای اقتصاد، دانشکده اقتصاد و مدیریت، واحد شیراز، دانشگاه آزاد اسلامی، شیراز، ایران

2 دانشیار گروه اقتصاد، دانشکده اقتصاد و مدیریت، واحد شیراز، دانشگاه آزاد اسلامی، شیراز، ایران

3 استادیار گروه اقتصاد، دانشکده اقتصاد و مدیریت، واحد شیراز، دانشگاه آزاد اسلامی، شیراز، ایران

چکیده

سؤال اساسی این مطالعه عبارت است از اینکه «آیا عواملی که منجر به افزایش سطح عمومی قیمت‌ها می‌شوند، به همان شدت و در همان بازه زمانی منجر به کاهش سطح عمومی قیمت‌ها می‌گردند؟». در راستای پاسخ‌گویی به این سؤال، به بررسی عبور مهمترین عوامل اقتصادی اثرگذار بر نرخ تورم در کشور ایران پرداخته می‌شود. در این راستا، با استفاده از داده‌های سری‌زمانی ماهانه عوامل اقتصادی (که عبارتند از متغیرهای حجم نقدینگی، تولید ناخالص داخلی، قیمت نفت خام ایران و درجه باز بودن اقتصاد) طی دوره زمانی آبان‌ماه 1387 لغایت آبان‌ماه 1397 به برآورد الگویCECM  که قابلیت تفکیک رفتار نامتقارن قیمت‌ها در هنگام افزایش و کاهش را داشته باشد، پرداخته شده است. نتایج بدست آمده از این پژوهش ضمن تأیید وجود ارتباط نامتقارن میان عوامل اقتصادی و نرخ تورم، بر ناقص بودن عبور کلیه عوامل اقتصادی مذکور از نرخ تورم تأکید داشته است. همچنین، این نتایج نقش پررنگ متغیرهای حجم پول و تولید ناخالص حقیقی در قیاس با سایر متغیرهای تحقیق در امر کنترل تورم را تأیید نموده و الگوسازی مبتنی بر تجزیه داده‌ها در قالب اجزای مثبت و منفی (تفکیک افزایش یا کاهش قیمت‌ها) نیز ضمن ارائه نتایج دقیق‌تر، بر این امر تأکید داشته‌اند که مدت زمان بازگشت نرخ تورم به میزان تعادلی خود در اثر اعمال سیاست افزایش یا کاهش هر یک از عوامل اقتصادی، به طور قابل توجهی متمایز از هم بوده که این نتیجه می‌بایست در امر سیاست‌گذاری‌های هدف‌گذاری تورمی مورد توجه قرار گیرد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Analyzing the Effects of the Macroeconomics Pass-through to Inflation Rate in Iran’s Economy: An Application of a Non-Linear and Asymmetric Model

نویسندگان [English]

  • Zahra Sharif 1
  • Masoud Nonejad 2
  • Ali Haghighat 3
  • Mehrzad Ebrahimi 3

1 Ph.D. Student in Economics, Faculty of Economics and Management, Islamic Azad University, Shiraz, Iran

2 Associate Professor of Economics, Faculty of Economics and Management, Islamic Azad University, Shiraz, Iran

3 . Assistant Professor of Economics, Faculty of Economics and Management, Islamic Azad University, Shiraz, Iran

چکیده [English]

The fundamental question of this study is whether the variables that generally lead to increase in the general price level of goods and services in an economy over a period of time can reduce the prices level with the same intensity and during the same time period? To answer this question, according to the stylized facts and evidence of Iran’s economy, the results of the most important studies available, and the accurate official statistics, we investigate the main economic factors affecting the inflation in Iran. In this regard, using monthly time series data of economic factors (which include the liquidity, GDP, Iran's crude oil prices, and openness) over the period from November 2008 to October 2018, an error correction model based on hidden cointegration approach, CECM (Crouching Error Correction Model), has been used to differentiate between the asymmetric behaviour of variables through decomposing the variables into positive and negative components to distinguish the accurate relationships between the variables when they increase and decrease. The results of this study, while confirming the existence of the significant asymmetric relationships between the economic factors and inflation, emphasised on the incomplete pass-through of all of the factors mentioned above into the inflation rate. Furthermore, these results have confirmed the crucial role of the liquidity and real GDP in comparison to the other research variables to control the inflation rate. The results also highlighted that the period of returning the inflation rate to its long-run equilibrium would be significantly different if the policy of increase or decrease in each of the economic factors occurs; consequently, this issue should be taken into account in inflation-targeting policies.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Inflation Rate
  • Liquidity
  • The Real Gross Domestic Products
  • Iran’s Crude Oil Price
  • The Openness Degree of Economy
  • CECM Approach
ابونوری، عباسعلی؛ نادری، اسماعیل؛ گندلی علیخانی، نادیا و عبدالهی، پرستو (1392). "تجزیه و تحلیل عدم تقارن میان شاخص سهام و نرخ تورم به کمک رویکرد هم انباشتگی پنهان: (مطالعه موردی ایران)". فصلنامه راهبرد اقتصادی، دوره 2، شماره 5، 94-69.
اثنی‌عشری، ابوالقاسم؛ ندری، کامران؛ ابوالحسنی، اصغر؛ مهرگان، نادر و بابایی سمیرمی، محمدرضا (1395). "تأثیر تکانه‌های قیمت نفت بر تورم، رشد و پول، مطالعه موردی ایران". فصلنامه علمی پژوهشی پژوهش‌های رشد و توسعه اقتصادی، دوره 6، شماره 22، 102-85.
تقی‌زاده، خدیجه و روشنی، کلثوم (1395). "رابطه تورم و رشد نقدینگی در اقتصاد ایران". انتشارات دفتر تحقیقات و سیاست‌های پولی و بازرگانی، معاونت امور اقتصادی.
جاودان، ابراهیم؛ پیش‌بهار، اسماعیل؛ حقیقت، جعفر و محمدرضایی، رسول (1396). "اندازه‌گیری اثر عبور قیمت جهانی به قیمت داخلی مواد غذایی منتخب در ایران". فصلنامه اقتصاد کشاورزی و توسعه، دوره 100، شماره 4، 165-147.
حامی، مهیار (1393). "تورم و باز بودن تجارت در ایران: یک تحلیل تجربی". فصلنامه مجله اقتصادی، شماره 5 و 6، 84-77.
شهیدی، فریبا (1396). "بررسی تأثیر ثبات سیاسی بر باز بودن اقتصادی در کشورهای خاورمیانه". اولین کنفرانس ملی نقش حسابداری، اقتصاد و مدیریت.
عظیمی، سیدرضا؛ میری‌طامه، اشرف ‌سادات؛ تقی‌زاده، خدیجه و صمدی، رضا (1393). "بررسی روند و علل تورم در ایران در سال‌های (1391-1389) و اقدامات صورت ‌گرفته برای مهار آن". فصلنامه سیاست‌های مالی و اقتصادی، جلد ۱، شماره ۱، 58-25.
فلاحتی، علی؛ سهیلی، کیومرث و صادقی‌نسب، شبنم (1396). "درون‌زایی پول در ایران و پیامدهای آن". دوفصلنامه اقتصاد پولی و مالی (دانش و توسعه سابق)، شماره 13، 21-1.
کاکویی، نصیبه و نقدی، یزدان (1393). "رابطه پول و تورم در اقتصاد ایران: شواهدی بر اساس مدل P*". پژوهش‌های رشد و توسعه پایدار (پژوهش‌های اقتصادی)، دوره ۱۴، شماره ۲، 156-135.
محمودی، الهه (1397). "جهانی شدن اقتصاد و تأثیر آن بر تورم در کشورهای در حال توسعه آسیایی". فصلنامه سیاست‌های کاربردی و کلان، شماره 24، 22-1.
محنت‌فر، یوسف (1395). "بررسی تأثیر شوک‌‌های نفتی بر متغیرهای اقتصاد کلان در ایران (1390-1350)". مطالعات اقتصادی کاربردی، دوره 5، شماره 17، 156-135.
مهرآرا، محسن و قبادزاده، رضا (1395). "بررسی عوامل مؤثر بر تورم در ایران مبتنی بر رویکرد میانگین‌گیری بیزینی (BMA) و میانگین‌گیری حداقل مربعات (WALS)". فصلنامه علمی پژوهشی برنامه‌ریزی و بودجه، سال بیست و یکم، شماره 1، 82-57.
نادری، اسماعیل؛ گندلی علیخانی، نادیا و امیری، اشکان (1393). "آیا قیمت نفت از نرخ تورم در ایران عبور می‌کند؟". نشریه انرژی ایران، دوره 17، شماره 2، 158-132.
یزدانی، مهدی؛ درگاهی، حسن و اکبری افروزی، رقیه (1396). "هدف گذاری تورم با تأکید بر نرخ ارز حقیقی در اقتصاد کلان ایران". پژوهش‌های اقتصادی ایران، دوره 22، شماره 72، 186-151.‎  
 
 
 
Abounoori, A. A., Nazarian, R. & Amiri, A. (2014). “Oil Price Pass-Through into Domestic Inflation: The Case of Iran”. International Journal of Energy Economics and Policy, 4(4), 662-669.
Alemu Haile, M. (2017). “Does Trade Openness Reduce Inflation? Empirical Evidence from Ethiopia”. Global Journal of Management and Business, 17(1-B), 32-41.
Arltová, M. & Fedorová, M. (2016). “Selection of Unit Root Test on the Basis of Length of the Time Series and Value of AR(1) Parameter”. Statistica, 4(3), 47-64.
Bowdler, Ch. & Malik, A. (2018). “Openness and Inflation Volatility: Panel Data Evidence”. The North American Journal of Economics and Finance, 41, 57-69.
Cerra, V. (2019). “How Can a Strong Currency or Drop in Oil Prices Raise Inflation and the Black-Market Premium?”. Economic Modelling, 76, 1-13.
Choi, S., Furceri, D., Loungani, P., Mishra, S. & Poplawski-Ribeiro, M. (2018). “Oil Prices and Inflation Dynamics: Evidence from Advanced and Developing Economies”. Journal of International Money and Finance, 82(2), 71-96.
Ellington, M. & Milas, C. (2018). “Global Liquidity, Money Growth and UK Inflation”. Journal of Financial Stability, SSRN, 1-17.
Granger, C.W. & Yoon, G. (2002). "Hidden Co-integration", Department of Economics, Working Paper, University of California, San Diego.
Honarvar, A. (2009). “Asymmetry in Retail Gasoline and Crude Oil Price Movement in the United States: An Application of Hidden Cointegration Technique”. Energy Economics, 31, 395-402.
Ijaz Hussain, M. & Zafar, T. (2018). “The Interrelationship between Money Supply, Inflation, Public Expenditure and Economic Growth”. European Online Journal of Natural and Social Sciences, Vol. 7, No. 1,1-24.
Khan, M. & Hanif, W. (2018). “Institutional Quality and the Relationship between Inflation and Economic Growth”. Empirical Economics, 55, 1-23.
Lin, F., Mei, D., Wang, H. & Yao, X. (2017). “Romer Was Right on Openness and Inflation: Evidence from Sub-Saharan Africa”. Journal of Applied Economics, 20(1), 121-140.
Long, Sh. & Liang, J. (2018). “Asymmetric and Nonlinear Pass-Through of Global Crude Oil Price to China’s PPI and CPI Inflation”. Economic research - Ekonomska istraživanja, 31(1), 240-251.
Mackinnon, J.G. (1991). “Critical Values for Cointegration Tests”, Queen’s Economics Department Working Paper, No. 1227.
MacKinnon, J.G. (1991). “Critical Values for Cointegration Tests”, Queen’s Economics Department Working Paper, No. 1227.
Pedersen, M. (2018). “Credit Risk and Monetary Pass-Through—Evidence from Chile”. Journal of Financial Stability, 36(2), 144-158.
Robinson, Z. (2017). “Sustainability of Platinum Production in South Africa and the Dynamics of Commodity Pricing”. Resources Policy,51, 107-114.
Sahu, P. & Kumar Sharma, N. (2018). “Impact of Trade Openness on Inflation in India: An Autoregressive Distributed Lag (ARDL) Approach”. The Empirical Economics Letters, 17(1), 21-32.
Sun, Y., Zhang, X., Hong, Y. & Wang, Sh. (2019). “Asymmetric Pass-Through of Oil Prices to Gasoline Prices with Interval Time Series Modelling”. Energy Economics, 78, 165-173.
Turkay, M. (2018). “Does International Liquidity Matter for G-7 Countries? A PVAR Approach”. International Econometric Review, 10(1), 1-13.
Viliani, Sh., Ghaffari, F. & Hojhabr Kiani, K. (2018). “Does Oil Price Asymmetrically Pass-through Banking Stock Index in Iran?”. Iranian Economic Review, Articles in Press, Accepted Manuscript, Available Online from 17 December 2018.