با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن اقتصاد انرژی ایران

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری اقتصاد بین‌الملل دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

2 استاد گروه اقتصاد دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

3 دانشیار گروه اقتصاد دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

چکیده

یکی از ویژگی‌های بارز اقتصاد ایران طی چهار دهه اخیر، تورم بالا و بی‌ثباتی تورمی است. بی‌ثباتی تورمی با ایجاد بی‌ثباتی در فضای اقتصادیمی‌تواند روابط بین متغیرهای اقتصادی را تغییر دهد. هدف این مطالعه بررسی اثر غیرخطی بی‌ثباتی تورمی بر رابطه نرخ ارز با تراز تجاری (غیرنفتی) طی دوره ۱۳95-۱۳52 برای اقتصاد ایران است. برای این منظور ابتدا بی‌ثباتی تورمی با استفاده از روش گارچ نمایی (EGARCH) کمّی سازی شده، سپس مدل تحقیق با استفاده از رهیافت مارکوف‌سوئیچینگ برآورد شده است. نتایج حاکی از آن است که رفتار تراز تجاری در ایران، قابل تفکیک به سه رژیم (کسری تراز تجاری پایین، متوسط و بالا) است. افزایش نرخ ارز موجب بهبود تراز تجاری در هر سه رژیم شده است. اثر بی‌ثباتی تورمی بر رابطه نرخ ارز با تراز تجاری در رژیم کسری تراز تجاری بالا و متوسط بسیار ناچیز است و معنادار نیست. در صورتی که در رژیم کسری تراز تجاری پایین منفی و معنادار است. در این رژیم، بی‌ثباتی تورمی موجب تضعیف اثر نرخ ارز بر تراز تجاری شده است و با افزایش بی‌ثباتی تورمی رابطه نرخ ارز با تراز تجاری بیشتر تضعیف می‌شود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

The Impact of Inflation Volatility on the Relationships between the Iranian Trade Balance with the Exchange Rate: Non-linear Approach

نویسندگان [English]

  • hana abolhasanbeigi 1
  • Alireza Kazerooni 2
  • Mahdi Barghi Oskooee 3
  • Hossein Asgharpur 2

1 Ph.D. Student in International Economics, Tabriz University, Tabriz, Iran

2 Professor at Department of Economics, Tabriz University, Tabriz, Iran

3 Associat Professor at Department of Economics, Tabriz University, Tabriz, Iran

چکیده [English]

Inflation volatility is one of the characteristics of Iranian economy over the past four decades. Inflation volatility by creating macroeconomic instability can affect the relation of economic variables. The purpose of this study is the evaluation of the impact of nonlinear inflation volatility on the relationships between the Iranian trade balance with the exchange rate during the 1973-2016.
For this purpose, firstlyinflation volatility by using EGARCH method has been estimated and the model was estimated by Markov-switching model. The results show that the behavior of trade balance in Iran can be divided in 3 regimes (high, medium and low trade deficit). Increased exchange rate has induced the improvement of trade balance in 3 regimes. The effect of inflation volatility on the relationship of exchange rate to trade balance in the high and medium trade deficit regime is insignificant. Whereas in the regime 3 (low trade balance deficit) is negative and significant. So that in the regime 3(low trade deficit) inflation volatility has caused to debilitation of exchange rate effect on the trade balance and with the increase in inflation volatility exchange rate effect on the trade balance is further debilitation.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Exchange Rate
  • Trade Balance
  • Inflation Volatility
  • Markov-Switching Model
برقعی، متین سادات و محمدی، تیمور (1397). " میزان عبور نرخ ارز به شاخص قیمت واردات به‌شرط تکانه‌های وارد بر اقتصاد و تأثیر تغییر در انحراف معیار تکانه‌ها بر آن: رهیافت الگوی تعادل عمومی پویای تصادفی". فصلنامه علمی پژوهشی پژوهش‌های رشد و توسعه اقتصادی، دوره 8، شماره 31، 60-45.
پیرهادی تواندشتی، نرجس خاتون؛ دهقانی، علی و زندی، فاطمه (1393). "اثرات کوتاه‌مدت و بلندمدت نرخ ارز بر تراز پرداخت‌ها". پژوهشنامه اقتصاد و کسب و کار، دوره 5، شماره 8، 13-1.
خوشبخت، آمنه و اخباری، محمد (۱۳۸۴). "بررسی منحنی J پویایی‌های تراز تجاری: ارتباط تراز تجاری ایران با آلمان". تحقیقات اقتصادی، دوره 41، شماره 74، 160-123.
دژپسند، فرهاد و گودرزی، حسین (1388). "بررسی تأثیر کاهش ارزش پول بر تراز پرداخت‌های ایران (تحقق شرط مارشال لرنر در ایران)". پژوهشنامه اقتصادی، دوره 9، شماره 34، 42-15.
راسخی، سعید؛ منتظری، مجتبی و پاشازانوس، پگاه (۱۳۹۳). "واکنش غیرخطی نامتقارن تراز تجاری به تغییرات نرخ ارز واقعی: مطالعه موردی ایران". فصلنامه سیاست‌های مالی و اقتصادی، دوره 2، شماره ۸، 62-41.
راعی، رضا؛ ایروانی، محمدجواد و احمدی، تیرداد (1397). "شوک‌های پولی و کانال‌های انتقال دهنده سیاست پولی در اقتصاد ایران: با تأکید بر کانال نرخ ارز، قیمت مسکن و اعتبارات". فصلنامه علمی پژوهشی پژوهش‌های رشد و توسعه اقتصادی، دوره 8، شماره 31، 44-29.
رجبیان، محمداعظم و سلیمی‌فر، مصطفی (۱۳۹۴). "بررسی تأثیر نرخ ارز حقیقی بر تراز تجاری غیرنفتی ایران و مقایسه تجربه ایران و ترکیه". فصلنامه راهبرد، دوره 24، شماره ۷۷، 294-275.
سوری، علی (1395). "اقتصادسنجی (جلد2): همراه با کاربرد Eviews و Stata". نشر فرهنگ شناسی، چاپ پنجم، جلد دوم.
صمدی، علی حسین و مجدزاده طباطبائی، شراره (1392). "رابطه بین تورم و نااطمینانی تورمی در ایران با استفاده از رگرسیون چرخشی مارکوف". فصلنامه مدلسازی اقتصادی، دوره 7، شماره 23، 65-47.
عربشاهی، مازیار (۱۳۷۶). "بررسی اثر کوتاه‌مدت و بلندمدت کاهش ارزش ریال ایران و تراز تجاری با استفاده از تکنیک‌های همگرایی و تصحیح خطا". پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه شهید بهشتی، دانشکده علوم اقتصادی و سیاسی.
فلاحی، فیروز و هاشمی، عبدالرحیم (1389). "رابطه علّیت بین تولید ناخالص داخلی و مصرف انرژی در ایران با استفاده از مدل‌های مارکوف‌سوئیچینگ". فصلنامهمطالعاتاقتصادانرژی، دوره 7، شماره 26، 152-131.
کاویانی، زهرا؛ سید مومنی، عاطفه و عزیزی‌راد، ماریه (1395). "مجلس، بودجه، تورم". مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی، دفتر مطالعات اقتصادی، 73-1.
لطفعلی‌پور، محمد رضا و بازرگان، بهاره (1395). "بررسی آثار تغییرات نرخ ارز حقیقی مؤثر، صادرات و واردات بر تراز تجاری ایران". پژوهش‌های اقتصادی (رشد و توسعه پایدار)، دوره 16، شماره 1، 94-73.
مهرآرا، محسن و عبدی، علیرضا (۱۳۸۶). "عوامل تعیین کننده تراز تجاری در اقتصاد ایران". فصلنامه پژوهش‌های اقتصادی، دوره 9، شماره 31، 26-1. 
 
 
 
 
Arize, A. Malindretos, J. & Emmanuel, I. (2017). “Do Exchange Rate Changes Improve the Trade Balance: An Asymmetric Nonlinear Cointegration Approach”. International Review of Economics and Finance, 49, 313–326.
Baek, J. (2014). “Exchange Rate Effects on Korea–U.S. Bilateral Trade: A New look”. Research in Economics, 68(3), 214-221.
Bahmani-Oskoee, M. & Kantiapong, T. (2001). “Bilateral J-Curve between Thailand and Her Trading Partners”. Journal of Economic Development, 26(2), 107-117.
Bahmani-Oskooee, M. & Baek, J. (2016). “Do Exchange Rate Changes Have Symmetric or Asymmetric Effects on the Trade Balance? Evidence from U.S.–Korea Commodity Trade”. Journal of Asian Economics, 45, 15-30.
Bahmani-Oskooeea, M. & Halicioglub, F. (2017). “Asymmetric Effects of Exchange Rate Changes on Turkish Bilateral Trade Balances”. Economic Systems, 41(2), 279–296.
Cheng, K. M., Kim, H. & Thompson, H. (2013). “The Real Exchange Rate and the Balance of Trade in US Tourism”. International Review of Economics & Finance, 25, 122-128.
Deyak, T. A., Sawyer, C. W. & Sprinkle, R. L. (1990). “The Effects of Exchange Rate Changes on Prices and Quantities in US Foreign Trade”. International Trade Journal, 5, 77–92.
Edwards, S. (1986). “Economic Adjustment and Exchange Rates in Developing Countries”. Chicago: University of Chicago Press, 1-458.
Franses, P. H. & Van Dijk, D. (2000). “Non-Linear Time Series Models in Empirical Finance”. Cambridge University Press. 1-296.
Gagnon, J. K. M. (1990). “Pricing to Market in International Trade: Evidence from Panel Data on Automobiles and Total Merchandise”. International Finance Discussion Papers. Board of Governors of the Federal Reserve System, 389, 1-75.
Hall, S., Hondroyiannis, G., Swamy, P. A., Tavlas, G. & Ulan, M. (2010). “Exchange-Rate Volatility and Export Performance: Do Emerging Market Economies Resemble Industrial Countries or other Developing Countries?”. Economic Modelling, 27(6), 1514-1521.
Hamilton, J. D. (1989). “A New Approach to the Economic Analysis of Nonstationary Time Series and the Business Cycle”. Econometrica, 57, 357-384.
Hemphil, W. (1974). “The Effect of Foreign Exchange Receipts on Import of Less Developed Countries”. IMF Staff Papars, Palgrave Macmillan, 21(3), 637-677.
Hooper, P. & Mann, C. L. (1989). “Exchange Rate Pass-through in the 1980s: the Case of US Imports of Manufactures”. Brookings Papers on Economic Activity, 1, 297–337.
Hsing, Y. (2010). “Test of the Marshall–Lerner Condition for Eight Selected Asian Countries and Policy Implications”. Global Economic Review: Perspectives on East Asian Economies and Industries, 39(1), 91-98.
Kalyoncu, H., Ozturk, I., Artan, S. & Kalyoncu, S. (2009). “Devaluation and Trade Balance in Latin American Countries”. Zbornik radova Ekonomskog fakulteta u Rijeci, 27(1), 115-128.
Khan, M. (1974). “Import and Export Demand in Developing Countries”. IMF Staff Papers, 21(3), 678-693.
Koch, P. D. & Rosenswieg, J. A. (1990). “The Dynamic Relationship between the Dollar and Composition of US Trade”. Journal of Business & Economic, 8(3), 355–364.
Mann, C. L. (1986). “Prices, Profit Margins, and Exchange Rates”. Fed, Res. Bull. 72, 366-379.
Moffett, M. H. (1989). “The J-Curve Revisited: An Empirical Examination for the US”. Journal of International Money and Finance, 8(3), 425–444.
Murray, T. & Ginman, P. (1976). “An Empirical Examination of the Traditional Aggregate Import Demand Model”. The Review of Economics and Statistics. 58(1), 75–80.
Narayan, P. (2004). “New Zealand’s Trade Balance: Evidence of the J-Curve and Granger Causality”. Applied Economics Letters, 11(6), 351-354.
Nogueira, R. P. & León-Ledesma, M. A. (2011). “Does Exchange Rate Pass-through Respond to Measures of Macroeconomic Instability?”. Journal of Applied Economics, 14(1), 167-180.
Reis Gomes, F. A. & Senne Paz, L. (2005). “Can Real Exchange Rate Devaluation Improve the Trade Balance? The 1990_1998 Brazilian Case”. Applied Economics Letters, 12(9), 525-528.
Rose, A. K. (1990). “Exchange Rates and the Trade Balance: Some Evidence from Developing Countries”. Economics Letters, 34(3), 271-275.
Rose, A. K. (1991). “The Role of Exchange Rates in a Popular Model of International Trade: Does the Marshall Lerner Condition Hold?”. Journal of International Economics, 30(3_4), 301-316.
Vergil, H. (2002). “Exchange Rate Volatility and Its Effect on Trade Flow”. Journal of Economic and Social Research, 4(1), 66-79.
Vural, T. (2016). “Effect of Real Exchange Rate on Trade Balance: Commodity Level Evidence from Turkish Bilateral Trade Data”. Procedia Economics and Finance, 38, 499–507.
Wang, C. H., Lin, C. H. A. & Yang, C. H. (2012). “Short-Run and Long-Run Effects of Exchange Rate Change on Trade Balance: Evidence from China and its Trading Partners”. Japan and the World Economy, 24(4), 266-273.
Wang, K. L. & Barret, C. B. (2007). “A New Look at the Trade Volume Effects of Real Exchange Rate Risk”. Journal of Agricultural and Resource Economics,32(2), 225-255.
Wilkson, K., Young, M. R. & Young, S. (2001). “The Effects of Monetary Policy Shocks on Exchange Rate: Evidence from New Zealand and Australia”. Pacific-Basin Finance Journal, 9, 19-46.
Xing, Y. (2012). "Processing Trade, Exchange Rates and China's Bilateral Trade Balances". Journal of Asian Economics, 23(5), 540-547.