با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن اقتصاد انرژی ایران

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری اقتصادکشاورزی دانشگاه پیام نور مرکز تهران شرق

2 استاد دانشکده کشاورزی دانشگاه تهران

3 استادیار دانشگاه پیام نور مرکز تهران شرق

4 دانشیار دانشگاه پیام نور مرکز تهران شرق

5 دانشیار دانشکده اقتصاد دانشگاه تهران

چکیده

کمبود آب در اکثر کشورهای جهان باعث شده است که زارعان به جای روش‌های آبیاری سنتی از روش‌های نوین استفاده کنند، تا کنترل بیشتری بر میزان مصرف آب داشته باشند. از جمله برنامه‌های اجرا شده در جهت کاهش مصرف آب و افزایش بهره‌وری آن در بخش کشاورزی، استفاده از روش‌های آبیاریتحت فشار است. در این مطالعه که با هدف برسی عوامل مؤثر بر پذیرش و توسعه آبیاری تحت فشار، در استان اردبیل انجام شده است، داده‌های مورد نیاز در قالب پرسش‌نامه از کشاورزان برای سال زراعی94-93 گردآوری و با استفاده از مدل رگرسیون لاجیت، ضرایب برآورد شده، تجزیه و تحلیل گردید. نتایج نشان می‌دهد که هزینه نیروی انسانی آب، سطح سواد، آموزش، درآمد، شغل دوم کشاورز، سطح کشت، رضایت از خدمات اداری، کارشناسی و اعتباری، تأثیر مثبت، و سابقه فعالیت کشاورز، تعداد محصول، میزان آب مصرفی و هزینه اولیه اجرای سیستم آبیاری، تأثیر منفی در پذیرش و توسعه سطح کشت آبیاری نوین دارد. همچنین متوسط اثر نهائی عوامل مورد بررسی بر توسعه آبیاری تحت فشار، 345/0می‌باشد. ضمناً اثر نهائی آموزش، حجم آب مصرفی و رضایت از خدمات بانکی و اداری بر توسعه آبیاری تحت فشار بیشتر از سایر عوامل برآورد شده است. 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Factors Affecting the Adoption and Development of Pressurized Irrigation Cultivation Using Logit Model (Case Study: Ardebil province)

نویسندگان [English]

  • Sefatollah Rahmani 1
  • Saeid Yazdani 2
  • Aboalfazl Mahmoudi 3
  • Mohsen Shoukatfadaei 4
  • Ali Souri 5

1 Ph.D. Student of Agriculture Department, Payame Noor University, Tehran, Iran

2 استاد دانشکده کشاورزی دانشگاه تهران

3 Assistant Professor, Payame Noor University, Tehran, Iran

4 Associate Professor, Payame Noor University, Tehran, Iran

5 Associate Professor of Economic Department, Tehran University, Tehran, Iran

چکیده [English]

The water shortage in most countries has caused farmers to use modern methods instead of traditional irrigation methods, have greater control over water consumption. Among the programs implemented in order to reduce water consumption and increase its productivity in the agricultural sector, is the use of pressurized irrigation method. This study aimed to determine the factors affecting the adoption and development of pressurized irrigation in Ardabil province, the required collected data in the form of questionnaires from farmers for crop year 2015-2016 and using logit regression model. The results indicate that the labor costs of water, literacy, education, income, Second career farmers, cultivation, satisfaction with administrative, expertise and credibility services, have positive effectiveness, and history of agricultural activity, product number, cost of water consumption implementation of irrigation systems, and new irrigation cultivation have negative effect on the acceptance and development of pressurized irrigation cultivation. The average marginal effect factors on the development of pressurized irrigation is 0. 345 The ultimate effect of education, water consumption volume and satisfaction with banking and administrative services on pressurized irrigation development is estimated more than other factors.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Irrigation
  • Ardebil Province
  • Logit model
  • The Development of Cultivation
افراخته، حسن؛ حجی پور، محمد؛ گزین، مریم و نجاتی، بهناز (1392). "جایگاه توسعه پایدار کشاورزی در برنامه‌های توسعه ایران (مطالعه موردی برنامه‌های پنج ساله پس از انقلاب)". فصلنامه سیاست‌های راهبردی و کلان، سال یکم، شماره 1، 62-43.
تجریشی، مسعود؛ گلیان، سعید و ابریشمچی، احمد (1386). "تحلیل سیاست‌های بهره‌برداری از منابع آب در حوضه آبریز با روش پویایی سیستم". فصلنامه آب و فاضلاب. دوره 18. شماره 63، 80-70.
جلالیان، حمید (1391). "تحلیل اثرات نظام‌های آبیاری نوین بر وضعیت بهره‌برداران کشاورزی در شهرستان خدابنده". فصلنامه اقتصاد فضا و توسعه روستائی، سال یکم، شماره 2، 64-41.
حاجیوند، شکراله و مشرقی، ندا (1391). "برآورد عوامل مؤثر بر پذیرش سیستم‌های آبیاری تحت فشار در زیتون کاران استان گیلان". دهقان نیوز.
روستایی، حامد؛ سالاری، هما؛ احمدپور، محمود و عیوض صحرا، مهسا (1394). "بررسی عوامل مؤثر بر پذیرش تکنولوژی آبیاری تحت فشار توسط کشاورزان شهرستان ممسنی استان فارس". اولین کنفرانس تحقیقات کشاورزی شیراز.
سازمان برنامه و بودجه. "مستندات برنامه‌های پنج‌ ساله توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران (اول تا پنجم)".
سازمان خواربار جهانی غذا (2012). "بحران آب در جهان". www. fao. Org.
سازمان ملل متحد (2003). "گزارش آب و هزاره سوم میلادی". انتشارات وزارت نیرو.
سوری، علی (1391). "اقتصادسنجی همراه با کاربرد Eviews7". تهران، انتشارات فرهنگ شناسی، چاپ هفتم.
شرکت مدیریت منابع آب ایران (1394). "منابع آبی ایران و جهان". www. wrm. ir.
ظریفیان، شاپور؛ دماوندی، عاطفه و سعدی، حشمت‌اله (1391). "عوامل مؤثر بر پذیرش طرح یکپارچه سازی اراضی در روستاهای کبودرآهنگ استان همدان". فصلنامه اقتصاد و توسعه کشاورزی. جلد26. شماره 4، 243-237.
عزتی، رضوان؛ اسدی، علی؛ کلانتری، خلیل و رنجبر، ابوالفضل (1393). "موانع و مشکلات گندمکاران در کاربرد فناوری آبیاری تحت فشار از دیدگاه اعضای تعاونی‎های تولید کشاورزی شهرستان‏های اردبیل و بیله سوار". فصلنامه تعاون و کشاورزی، دوره 3، شماره 9، 17-1.
عمانی، احمدرضا (1389). " بررسی عوامل مؤثر بر مدیریت پایدار منابع آب رزاعی در بخش شمالی حوزه آبخیز مدرس- استان خوزستان". فصلنامه پژوهشهای آبخیزداری (پژوهش و سازندگی)، دوره 23، شماره3، 34-27.
قرقانی، فریبا؛ بوستانی، فردین و سلطانی، غلام رضا (1388). "بررسی تأثیر کاهش آب آبیاری و افزایش قیمت آب بر الگوی کشت با استفاده از روش برنامه‌ریزی ریاضی مثبت: مطالعه موردی شهرستان اقلید در استان فارس". مجله تحقیقات اقتصاد کشاورزی، جلد 1، شماره 1، 74-57.
نوروزی، امید و چیذری، محمد (1385). "عوامل مؤثر بـر پـذیرش آبیاری بارانی در شهرستان نهاونـد". اقتـصاد کـشاورزی و توسعه، 14 (54)، 84-61.
وزارت جهاد کشاورزی. معاونت برنامه ریزی و اقتصاد کشاورزی (1394). "عملکرد آبیاری تحت فشار در برنامه".
وزارت جهاد کشاورزی. معاونت خاک و آب (1393). "گزارش آبیاری تحت فشار". 
Akino, M. & Hayami, Y. (1975). “Efficiency and Equity in Public Research: Rice Breeding in Japan’s Economic Development”. American Journal of Agricultural Economics, 7, 0–10.
Alston, J. M., Andersen, M. A., James, J. S. & Pardey, P. G. (2009). “Persistence Pays: U. S. Agricultural Productivity Growth and the Benefits from Public R&D Spending”. New York: Springer Press.
Amini, E. (2014). “An Investigation into Factoes Affecting the Adopting of Drip Irrigation System in the Plum Gardens between 2002 and 2012 (Case Study)”. Indian Journal of Fundamental and Applied Life Sciences, ISSN: 2231-6345 (Online) An Open Access, Online International Journal Available at http://www. cibtech. org/jls. Vol.4 (2) April-June, pp. 660-666
Gholamrezi, S., Ebrahimi, M. S. & Aslani, M. (2014). “Factors Affecting the Adoption of New Irrigation Systems by Iranian Farmers”. Indian Journal of Scientific Research (IJSR). 5 (1), 9-15.
Janssen, W. (1995). “An Analysis of the Decision Process in Agricultural Research”. International Service for National Agricultural Research (ISNAR).
Limsombunchai, V., Gan, Ch. & Lee, M. (2005). “An Analysis of Credit Scoring for Sgricultural Loans in Thailand”. American Journal of Applied Sciences, 2 (8), 1198-1205.
Mardia, M., Byerlee, D. & Anderson, J. (2001). “Ex Post Evaluation of the Economic Impacts of Agricultural Research Programs: Paper Presented to the Workshop on The Future of Impact Assessment in CGIAR”. Rome May 3-5.
Rahman, A. (2014). “Low Energy Rotary Nozzle: An Energy and Water Saving Device for Field Crop Irrigation”. Journal of Agricultural Science and Technology (JAST), 17 (4), 1071-1082.
Shahzadi, E. (2013). “Investigating Factors Influencing Adoption of Pressurized Irrigation Systems by Farmers Case Study: Garmsar County, Iran”. American-Eurasian Journal of Agriculture and Environmental Sciences (JAES) , 13 (1), 115-120.
Speelman, S. D., Haese, M., Baysse, J. & Haese, L. (2008). “A Measure for the Efficiency of Water Use and its Determinants, Study at Small-Scale Irrigation Schames in North-West Province, South Africa”. Agricultural Systems, 98 (1), 31-39.
World Commission on Environment and Development. (1987). “From One Earth to One World: An Overview”. Oxford: Oxford University Press.
Zimbabwe, C. (2012). “The Impacts of Technology Adoption on Smallholder Agricultural Productivity in Sub-Saharan Africa”. Journal of Sustainable Development, 5 (8), 9063-9071.