با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن اقتصاد انرژی ایران

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه اقتصاد دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

2 استاد گروه اقتصاد دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

3 دانشجوی دکتری اقتصاد بین‌الملل دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

چکیده

تراز تجاری یکی از مهم‌ترین متغیرهای کلان و از محدودیت‌های استراتژیک اقتصاد کلان برای کشورهای در حال توسعه می‌باشد. هدف اصلی مطالعه حاضر بررسی تأثیر نرخ پس‌انداز بر تراز تجاری ایران است. در این راستا، با استفاده از رویکردهای رگرسیون فازی و خودرگرسیون با وقفه‌های توزیعی و با به کارگیری داده‌های سری زمانی طی سال‌های 1394-1339 به بررسی این موضوع پرداخته شده است. نتایج حاصل از رگرسیون فازی نشان می‌دهد که متغیرهای نرخ پس‌انداز، درجه باز بودن تجاری و تولید ناخالص داخلی سرانه اثر مثبت و نرخ ارز مؤثر واقعی اثر منفی بر تراز تجاری دارند. همچنین نتایج حاصل از خودرگرسیون با وقفه‌های توزیعی نشانگر این است که متغیرهای نرخ پس‌انداز و تولید ناخالص داخلی سرانه اثرات مثبتی در کوتاه‌مدت و بلندمدت بر تراز تجاری داشته‌اند. از سویی در بلندمدت نرخ ارز مؤثر واقعی و درجه باز بودن تجاری موجب بدتر شدن تراز تجاری گردیده‌اند. سایر نتایج حاکی از آن است که ضریب تصحیح خطا نشان می‌دهد که در هر سال حدود 93 درصد از عدم تعادل کوتاه‌مدت برای دستیابی به تعادل بلندمدت تعدیل می‌شود. با توجه به نتایج حاصل از تحقیق به منظور کاهش کسری تجاری، افزایش در پس‌انداز ناخالص داخلی می‌تواند یکی از توصیه‌های سیاستی مهم باشد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

A Study on the Effect of Savings Rates on Trade Balance in Iranian Economy, Application of Fuzzy Regression and Auto Regressive Distributed Lag Approaches

نویسندگان [English]

  • Mohammad Mahdi Barghi Oskooee 1
  • Alireza Kazerooni 2
  • Behzad Salmani 2
  • Saber Khodaverdizadeh 3

1 Assosiate Professor of Economics, Tabriz University, Tabriz, Iran

2 Professor of Economics, Tabriz University, Tabriz, Iran

3 Ph.D. Student in International Economics, Tabriz University, Tabriz, Iran

چکیده [English]

The trade balance is one of the most important macroeconomic variables, and the macroeconomic strategic constraints for developing countries. The main target of this paper is study the effect of savings rate on the trade balance. According to the article target we used time series data of Iranian macroeconomic variables during 1960-2015 with application of fuzzy regression and auto regressive distributed lag approaches. The results of fuzzy regression approach show that savings rate and GDP per capita have a positive effect on the trade balance in the short term and long term. In the other hand the real effective exchange rate and degree of trade openness have a negative effect on the trade balance in long term. Also the results of auto regressive distributed lag approach show that savings rate, trade openness and GDP per capita have a positive effect on the trade balance and the real effective exchange rate has a negative effect on the trade balance. The other results are: error correction coefficient shows that 93 present of unbalanced short term adjusted to achieving long term balance. According to the results of research to reduce the trade deficit, an increase in gross domestic savings can be one of the important policy recommendations.

کلیدواژه‌ها [English]

  • ARDL
  • Fuzzy Regression
  • Real Effective Exchange Rate
  • Savings Rate
  • Trade Balance
اخباری، محمد و خوشبخت، آمنه (1385). "پویایی‌های تراز تجاری: بررسی منحنی جی شکل ارتباط تجاری ایران با آلمان". مجله تحقیقات اقتصادی، سال چهل و یکم، شماره 74، 160-123.
پدرام، مهدی؛ شیرین‌بخش، شمس‌الدین و رحمانی، مریم (1390). "پویایی‌های منحنی جی در تجارت خارجی ایران". فصلنامه پژوهش‌ها و سیاست‌های اقتصادی، سال نوزدهم، شماره 60، 18-5.
حیدری، حسن و زارعی، فاطمه (1391). "بررسی روابط تجاری ایران با مهم‌ترین شرکای تجاری آسیا با تمرکز بر آزمون منحنی جی". فصلنامه مدلسازی اقتصادی، سال ششم، شماره 18، 103-83.
خدایی، ابراهیم (1388). "رگرسیون خطی فازی و کاربردهای آن در پژوهش‌های علوم اجتماعی". مجله مطالعات اجتماعی ایران، سال سوم، شماره 4، 99-82.
راسخی، سعید؛ منتظری، مجتبی و پاشازانوس، پگاه (1393). "واکنش غیرخطی نامتقارن تراز تجاری به تغییرات نرخ واقعی ارز: مطالعه موردی ایران". فصلنامه سیاست‌های مالی و اقتصادی، سال دوم، شماره 8، 62-41.
رحمانی، تیمور و باقرپور اسکویی، الناز (1396). "تحلیلی از رابطه نرخ پس‌انداز و رشد اقتصادی در کشورهای دارای تورم بالا و پایین". فصلنامه علمی پژوهشی پژوهش‌های رشد و توسعه اقتصادی، دوره 7، شماره 28، 82-71.
شیرین‌بخش، شمس‌الله؛ رجبی، مصطفی و امیری‌ماهانی، نازنین (1388). "بررسی رابطه همگرایی نامتقارن نرخ واقعی ارز و تراز تجاری در ایران". فصلنامه مدلسازی اقتصادی، سال سوم، شماره 2، 94-79.
طاهری، محمود و ماشین‌چی، ماشاءالله (1387). "مقدمه‌ای بر احتمال و آمار فازی". انتشارات دانشگاه شهید باهنر کرمان، چاپ اول.
فلاحی، فیروز و هاشمی، عبدالرحیم (1389). "رابطه علیّت بین تولید ناخالص داخلی و مصرف انرژی در ایران با استفاده از مدل‌های مارکوف‌سوئیچینگ". فصلنامه مطالعات اقتصاد انرژی، سال هفتم، شماره 26، 152-131.
کوره‌پزان دزفولی، امین (1387). "اصول تئوری مجموعه‌های فازی". انتشارات جهاد دانشگاهی امیرکبیر، تهران.
لشکری، محمد؛ بهنامه، مهدی و حسنی، ملیحه (1395). "اثر نااطمینانی نرخ ارز واقعی بر اشتغال در بخش خدمات ایران". فصلنامه علمی پژوهشی پژوهش‌های رشد و توسعه اقتصادی، دوره 6، شماره 23، 130-115.
لطفعلی‌پور، محمدرضا و بازرگان، بهاره (1395). "بررسی آثار تغییرات نرخ ارز حقیقی مؤثر، صادرات و واردات بر تراز تجاری ایران". فصلنامه پژوهش‌های اقتصادی (رشد و توسعه پایدار)، سال شانزدهم، شماره1، 94-73.
محمودزاده، محمود و اصغرپور، حسین (1389). "عوامل مؤثر بر کسری حساب جاری در ایران". فصلنامه مدلسازی اقتصادی، سال دوم، شماره 6، 78-53.
معماریان، عرفان و جلالی نائینی، سیداحمدرضا (1389). "آثار کوتاه‌مدت و بلندمدت تکانه‌های ارزی بر تراز تجاری ایران (آزمون پدیده منحنی J بر اساس یک الگوی VECM)". فصلنامه پژوهشنامه اقتصادی، سال دهم، شماره2، 69-45.
منکیو، گریگوری (1391). "کلیات علم اقتصاد". ترجمه: حمیدرضا ارباب، تهران: نشرنی، چاپ اول.
 

 

 
Anil, K. L. & Thomas, C. L. (2002). “Nominal Effective Exchange Rate and Trade Balance Adjustment in South Asia Countries”. Journal of Asian Economics, 13(3), 371-383.
Bahmani-Oskooee, M., Harvey, H. & Hegerty, S. W. )2014(. “Industry Trade and Exchange-Rate Fluctuations: Evidence from the U.S. and Chile”. International Review of Economics & Finance, 29, 619–626.
Blanchard, O. J.&  Milesi-Ferretti, G. M. (2012). “(Why) Should Current Account Balances be Reduced?”. IMF Economic Review, 60(1), 139–150.
Bruno, M. (1979). “Stabilization and Stagflation in a Semi-Industrialized Economy”. In R. Dornbusch & J. Frankel (Eds.), International Economic Policy, Baltimore, MD: Johns Hopkins University Press.
Chiu, Y. & Sun, C. H. (2015). “The Role of Savings Rate in Exchange Rate and Trade Imbalance Nexus: Cross-Countries Evidence”. Economic Modeling, 52, 619–626.
Chiu, Y. B., Lee, C. C. & Sun, C. H. (2010). “The U.S. Trade Imbalance and Real Exchange Rate: an Application of the Heterogeneous Panel Cointegration Method”. Economic Model, 27(3), 705–716.
Diaz-Alejandro, C. F. (1963). “Note on the Impact of Devaluation and Redistributive Effect”. Journal of Political Economy, 71(6), 577–580.
Dornbusch, R. (1988). “Open Economy Macroeconomics”. 2nd ed., Science and Education. An Open Access and Academic Publisher, New York.
Engel, C. & Rogers, J. H. (2006). “The U.S. Current Account Deficit and the Expected Share of World Output”. Journal Monet Economic, 53, 1063–1093.
Feldstein, M. (2008). “Resolving the Global Imbalance: the Dollar and the U.S. Saving Rate”. Journal Economic Perspect, 22(3), 113–125.
Feldstein, M. (2017). “US Saving Rate Key to Deficit, Not Trade Policy. http://www.globaltimes.cn/content/1049626.shtml.
Gervais, O., S. & Suchanek, L. (2016). “Current Account Dynamics, Real Exchange Rate Adjustment, and the Exchange Rate Regime in Emerging-Market Economies”. Journal of Development Economics, 119, 86-99.
Guittian, M. (1976). “The Effects of Changes in the Exchange Rate on Output, Prices and the Balance of Payments. Journal of International Economics, 6(1), 65–74.
Gylfason, T. H. & Schmidt, M. (1983). “Does Devaluation Cause Stagflation?”. Canadian Journal of Economics, 16(4), 641–654.
Habermeier, K. & Mesquita, M. (1999). “Long-Run Exchange Rate Dynamics: A Panel Data Study”. IMF Working Paper WP/99/50, International Monetary Fund, Washington.
Hamilton, J. D. (1989). “A New Approach to the Economic Analysis of Nonstationary Time Series and the Business Cycle”. Econometrica, 57(2), 357–384.
Hirschman, A. O. (1949). “Devaluation and the Trade Balance: A Note”. Review of Economics and Statistics, 31, 50–53.
Kandil, M., Berument, H. & Nergiz Dincer, N. (2007). “The Effects of Exchange Rate Fluctuations on Economic Activity in Turkey”. Journal of Asian Economics, 18(3), 466-489.
Krolzig, H. M. (1997). “Markov-Switching Vector Autoregressions. Modelling, Statistical Inference and Applications to Business Cycle Analysis”. Springer, Berlin.
Krugman, P. R. & Baldwin, R. E. (1987). “The Persistence of U.S. Trade Deficit”. Brookings Papers on Economic Activity, 18(1), 1-43.
Krugman, P. R. & Obstfeld, M. (2001). “International Economics: Theory and Policy”. NewYork, Addison-Wesley.
Krugman, P. R. & Baldwin, R. E. (1987). “The Persistence of U.S.Trade Deficit”. Brookings Papers on Economic Activity, 18(1), 1-43.
Lee, J. W., Mckibbin, W. J. & Park, Y. C. (2006). “Transpacific trade imbalances: causes and cures”. World Economic, 29(3), 281–303.
Lerner, A. (1944). “The Economics of Control”. London: Macmillan- New Palgrave Macmillan.
Machlup, F. (1939). “The Theory of Foreign Exchanges”. Economica, 6, 375-397.
Magee, S. P. (1973). “Currency Contracts Pass-Through and Devaluations”. Brookings Papers on Economic Activity, 2, 303-325.
Marshall, A. (1923). “Money, Credit and Commerce”. Published by London, Macmillan and Co.
Olivei, G. (2000). “The Role of Savings and Investment in Balancing the Current Account: Some Empirical Evidence from the United States”.New England Economic Review, issue July, 1-12.
Oskooee, B. M. & Rehman, H. (2005). “Stability of the Money Demand Function in Asian Developing Countries”. Applied Economics, 37(7), 773-792.
Pesaran, M. H. & Shin, Y. (1996). “Co-Integration and Speed of Convergence to Equilibrium”. Journal of Econometrics, 71, 43-117.
Quandt, R. E. (1972). “A New Approach to Estimating Switching Regressions”. Journal of the American Statistical Association, 67, 306–310.
Robinson, J. (1937). “Essays in the Theory of Employment”. Oxford, and Basil Black well.
Robinson, J. (1947). “Essays in the Theory of Employment”. Oxford, and Basil Blackwell.
Sun, Y. (2011). “Structural Change, Savings and Current Account Balance”. International Review of Economics and Finance, 20(1), 82-94.
Tanaka, H. (1987). “Fuzzy Data Analysis by Possibility Linear Models”. Fuzzy Sets and Systems, 24(3), 363- 375.
Wang, C. H., Lin, C. H. A. & Yang, C. H. (2012). “Short-Run and Long-Run Effects of Exchange Rate Change on Trade Balance: Evidence from China and its Trading Partners”. Japan and the World Economy, 24, 266–273.
Wijnbergen, S. (1989). “Exchange Rate Management and Stabilization Policies in Developing Countries”. Journal of Development Economics, 23(2), 227–247.
World Bank (2016). “World Development Indicators”. http://data.worldbank.org/data- atalog/world-development-indicators.