محیط زیست؛
علی محمدی پور
چکیده
در دهه‌های اخیر کشورهای در حال توسعه، بنا به عقب افتادگی شدید و شتاب‌زدگی جهت دستیابی به رشد و توسعه اقتصادی بالاتر، با بحران‌ها و معضلات زیست‌محیطی گسترده‌تر و خطرناک‌تری مواجه می‌باشند. در این مطالعه اثر رشد اقتصادی برکیفیت محیط زیست در کشورهای در حال توسعه منتخب با استفاده از روش GMM طی بازه زمانی 2010 الی 2024، مورد بررسی قرار می‌گیرد. ...
بیشتر
در دهه‌های اخیر کشورهای در حال توسعه، بنا به عقب افتادگی شدید و شتاب‌زدگی جهت دستیابی به رشد و توسعه اقتصادی بالاتر، با بحران‌ها و معضلات زیست‌محیطی گسترده‌تر و خطرناک‌تری مواجه می‌باشند. در این مطالعه اثر رشد اقتصادی برکیفیت محیط زیست در کشورهای در حال توسعه منتخب با استفاده از روش GMM طی بازه زمانی 2010 الی 2024، مورد بررسی قرار می‌گیرد. نتایج نشان داد که رشد اقتصادی اثر مثبت روی باز بودن تجاری دارد و انتشار دی اکسید کربن بر تجارت خارجی اثر منفی می‌گذارد. از سویی متغیرهای رشد اقتصادی و باز بودن تجاری اثر مثبت و معناداری روی انتشار دی اکسید کربن دارند. لذا سیاست‌های مناسب برای حفظ محیط زیست در کنار سیاست‌های رشد اقتصادی و بسط تجارت می‌تواند علاوه بر رشد اقتصادی منجر به بهبود کیفیت محیط زیست گردد. با توجه به تایید فرضیه پناهگاه آلودگی (PHH) در مطالعه حاضر، نقش کلیدی نظارتی و سیاستگذاری دولت‌های کشورهای در حال توسعه جهت حفظ سلامت عمومی آحاد جامعه و نیل به اهداف توسعه پایدار جهانی، بسیار حائز اهمیت می‌باشد. همچنین با عنایت به شرایط وخیم اقتصادی در ایران، متاسفانه به نظر می‌رسد سیاست‌گذاران اقتصادی در این کشور، نه تنها کسب رشد اقتصادی بالاتر را بر مدیریت آلاینده‌های زیست‌محیطی و حفاظت از منابع طبیعی کاملاً ترجیه می‌دهند؛ بلکه وضع مقررات تکمیلی (تشویقی، مالیات بر کربن و ...) بر ورود سرمایه‌های خارجی و حتی کارکرد نظارتی و سیاستگذاری دولت در پیاده‌سازی اقتصاد سبز را به کل به فراموشی سپرده‌اند.
محیط زیست؛
زهرا نصراللهی؛ حبیب انصاری سامانی؛ معصومه روزبهانی
چکیده
توسعه پایدار مفهومی بسیار گسترده بوده و دستیابی به آن ضامن رفاه پایدار جوامع است. از طرف دیگر توزیع درآمد بر بسیاری از شاخص‌های توسعه پایدار تأثیرگذار است و در نتیجه پرداختن به چگونگی ارتباط این دو برای دستیابی به توسعه پایدار الزامی است. بنابراین لزوم بررسی ارتباط این دو متغیر هدف این پژوهش قرار گرفت. متغیرهای ضریب جینی به عنوان ...
بیشتر
توسعه پایدار مفهومی بسیار گسترده بوده و دستیابی به آن ضامن رفاه پایدار جوامع است. از طرف دیگر توزیع درآمد بر بسیاری از شاخص‌های توسعه پایدار تأثیرگذار است و در نتیجه پرداختن به چگونگی ارتباط این دو برای دستیابی به توسعه پایدار الزامی است. بنابراین لزوم بررسی ارتباط این دو متغیر هدف این پژوهش قرار گرفت. متغیرهای ضریب جینی به عنوان متغیر مستقل اصلی و شاخص ترکیبی توسعه پایدار (ترکیب شاخص‌های سرمایه انسانی، سرمایه فیزیکی و سرمایه محیطی) به عنوان متغیر وابسته پژوهش انتخاب شدهاند. برای پاسخگویی به سؤال پژوهش از یک مدل رگرسیونی از دادههای پانل در استان‌های ایران در دوره (1393-1387) که با استفاده از روش FGLS تخمین زده شده، بهره گرفته شده است. نتایج نشان داد که ارتباط بین دو متغیر نابرابری درآمدی و شاخص ترکیبی توسعه پایدار منفی است. همچنین نتایج حاکی از آن است که تأثیر متغیر نرخ رشد تولید ناخالص داخلی سرانه و متغیر شدت انرژی بر متغیر وابسته مدل به ترتیب مثبت و منفی و از لحاظ آماری معنیدار بوده است. در حالی که تأثیر متغیر ساختار صنعت و نرخ شهرنشینی از لحاظ آماری معنیدار نیست. با توجه به نتایج مدل رگرسیون میتوان با کاهش نابرابری در راستای توسعه پایدار گام برداشت.
محیط زیست؛
مجید احمدیان؛ قهرمان عبدلی؛ فرخنده جبل عاملی؛ محمود شعبان خواه؛ سیدعادل خراسانی
دوره 7، شماره 27 ، تیر 1396، ، صفحه 17-28
چکیده
در دهه‌هاى اخیر موضوع تخریب محیط زیست بیش از هر زمان دیگرى مطرح شده و اهمیت بسزایی پیدا کرده است. از گذشته تاکنون نیز رشد اقتصادی مسئله‌ای بسیار با اهمیت و مورد توجه بوده است. از این‌رو هدف مطالعه حاضر بررسی رابطه رشد اقتصادی و شاخص تخریب محیط زیست در منتخبی از کشورهای در حال توسعه (شامل 32 کشور) برای دوره زمانی 2013-2002 با استفاده از روش ...
بیشتر
در دهه‌هاى اخیر موضوع تخریب محیط زیست بیش از هر زمان دیگرى مطرح شده و اهمیت بسزایی پیدا کرده است. از گذشته تاکنون نیز رشد اقتصادی مسئله‌ای بسیار با اهمیت و مورد توجه بوده است. از این‌رو هدف مطالعه حاضر بررسی رابطه رشد اقتصادی و شاخص تخریب محیط زیست در منتخبی از کشورهای در حال توسعه (شامل 32 کشور) برای دوره زمانی 2013-2002 با استفاده از روش پانل پویا مبتنی بر روش تعمیم یافته گشتاورها (GMM) است. نتایج نشان میدهد که رابطه مثبت و معناداری میان رشد اقتصادی و تخریب محیط زیست (کاهش کیفیت محیط زیست) وجود دارد؛ به این معنا که افزایش شاخص تخریب محیط زیست، رشد اقتصادی را افزایش میدهد؛ این مورد به علّت بالا بودن نرخ برداشت و تخلیه منابع و تجاوز کردن نرخ برداشت از نرخ تجدید منابع و نظریه پناهگاه آلودگی در کشورهای مورد بررسی بوده است. همچنین نتایج آزمون سارگان و خودهمبستگی آرلانو-بوند به ترتیب نشان می‌دهند که ابزارها با جزء اخلال فاقد همبستگی هستند و مدل در تفاضل مرتبه اول خطا فاقد خودهمبستگی است. ضمناً نتایج آزمون علّیت تودا و یاماموتو نیز نشان دادند که رابطه یک طرفه از شاخص تخریب محیط زیست به رشد اقتصادی وجود دارد.
محیط زیست؛
روح اله نظری؛ محمدحسین مهدوی عادلی؛ یداله دادگر
دوره 6، شماره 21 ، دی 1394، ، صفحه 60-47
چکیده
توجه به آسیب‌های محیط زیستی ناشی از بخش انرژی در روند حرکت جهانی به سوی توسعه پایدار، ضروری است. بنابراین، تعیین اثرگذاری عوامل مختلف بر آلودگی محیط زیست از لحاظ نظری، عملی و سیاستگذاری در جهت رشد اقتصادی متناسب با اهداف توسعه پایدار اجتناب‌ناپذیر است. از این روی این مقاله به بررسی عوامل مؤثر بر آلودگی محیط‌زیست ایران با توجه به ...
بیشتر
توجه به آسیب‌های محیط زیستی ناشی از بخش انرژی در روند حرکت جهانی به سوی توسعه پایدار، ضروری است. بنابراین، تعیین اثرگذاری عوامل مختلف بر آلودگی محیط زیست از لحاظ نظری، عملی و سیاستگذاری در جهت رشد اقتصادی متناسب با اهداف توسعه پایدار اجتناب‌ناپذیر است. از این روی این مقاله به بررسی عوامل مؤثر بر آلودگی محیط‌زیست ایران با توجه به دو دیدگاه اقتصادی-اجتماعی و فراسنجهای اقلیمی و با استفاده از دادههای 1392-1353 و به روش گشتاورهای تعمیمیافته (GMM) میپردازد. نتایج مطالعه حاکی از آنست که اثر متغیرهای رشد اقتصادی، درجه تراکم، مصرف انرژی و تعداد خودروها بر آلودگی محیط زیست مثبت و معنادار است. اما درجة بازبودن اقتصاد کشور، درجه حرارت و میزان بارندگی با میزان آلودگی محیط زیست رابطه منفی و معنیدار داشته است.
محیط زیست؛
یگانه موسوی جهرمی
دوره 6، شماره 21 ، دی 1394، ، صفحه 119-107
چکیده
در قانون مالیات بر ارزش افزوده برای کنترل مصرف بنزین، به عنوان یکی از کالاهای آلاینده محیط زیست، و همچنین دستیابی به منابع درآمدی جهت حفاظت از محیط زیست، نرخ مالیاتی بالاتر از نرخ استاندارد بر مصرف آن وضع می‌شود. از این‌رو، در این مقاله پیش‌بینی میزان درآمد قابل وصول از این پایه مالیاتی با استفاده از رویکردی دو مرحله‌ای مدنظر قرار ...
بیشتر
در قانون مالیات بر ارزش افزوده برای کنترل مصرف بنزین، به عنوان یکی از کالاهای آلاینده محیط زیست، و همچنین دستیابی به منابع درآمدی جهت حفاظت از محیط زیست، نرخ مالیاتی بالاتر از نرخ استاندارد بر مصرف آن وضع می‌شود. از این‌رو، در این مقاله پیش‌بینی میزان درآمد قابل وصول از این پایه مالیاتی با استفاده از رویکردی دو مرحله‌ای مدنظر قرار گرفته است. در مرحله اول، پایه مالیات (مخارج مصرفی بنزین) برای دوره 1392 الی 1395 پیش‌بینی و سپس مالیات بر مصرف بنزین برای سالهای مذکور، با اعمال نرخهای مالیاتی، محاسبه شده است. در این راستا برای پیشبینیهای دقیق از درآمد مالیاتی مورد نظر، از روش شبکههای عصبی مصنوعی با ناظر برای پیش‌بینی و برای آموزش شبکهها از الگوریتم پس انتشار خطا استفاده شده است. نتایج بیانگر این است که در سالهای مورد پیش‌بینی، تغییر قیمت بنزین ناشی از برقراری مالیات مذکور، تأثیر چندانی بر روی مصرف بنزین نخواهد داشت. همچنین، درآمد مالیات بر ارزش افزوده ناشی از مصرف بنزین به طور متوسط از رشد سالانه 35 درصد برخوردار خواهد شد.
منحنی زیست¬محیطی کوزنتس
محمد حسن فطرس؛ هادی غفاری؛ آزاده شهبازی
دوره 1، شماره 1 ، دی 1389، ، صفحه 77-59
چکیده
پژوهش حاضر با تکیه بر نظریه¬های اقتصادی و با استفاده از روش داده¬های تلفیقی، شواهد تجربی آلودگی محیط زیست و رشد اقتصادی کشورهای عضو اوپک را بررسی می¬کند. برای این منظور، با استفاده از داده¬های (دوره زمانی 1960 تا 2005) دی¬اکسید کربن سرانه به¬عنوان شاخص آلودگی و تولید ناخالص داخلی سرانه به¬عنوان شاخص رشد اقتصادی، فزضیه زیست¬محیطی ...
بیشتر
پژوهش حاضر با تکیه بر نظریه¬های اقتصادی و با استفاده از روش داده¬های تلفیقی، شواهد تجربی آلودگی محیط زیست و رشد اقتصادی کشورهای عضو اوپک را بررسی می¬کند. برای این منظور، با استفاده از داده¬های (دوره زمانی 1960 تا 2005) دی¬اکسید کربن سرانه به¬عنوان شاخص آلودگی و تولید ناخالص داخلی سرانه به¬عنوان شاخص رشد اقتصادی، فزضیه زیست¬محیطی کوزنتس آزمون می-شود. نتایج نشان می¬دهند که در مراحل اولیه¬ی رشد اقتصادی این کشورها آلودگی هوا افزایش ¬یافته-است. افزایش درآمدهای کشورهای اپک عمدتاً ناشی از صادرات نفت و گاز بوده¬است. بنابراین، در بدو امر، افزایش درآمد با تخریب زیست¬محیطی همراه بوده است. اما، با تداوم رشد و واردات تکنولوژی¬های کمتر آلاینده کیفیت زیست¬محیطی این کشورها بهبود یافته¬است. بنابراین فرضیه زیست-محیطی کوزنتس در این کشورها صادق می¬باشد.
