ORIGINAL_ARTICLE
تکانه های قیمت نفت و رشد اقتصادی (شواهدی از کشورهای عضو اوپک)
نوسانات قیمت نفت یکی از عوامل اصلی بسیاری از بحرانهای اقتصادی در میان کشورهای واردکننده و صادرکنندهی نفت است. به همین جهت، بررسی اثر تکانههای قیمت نفت بر اقتصاد کشورهای صادرکنندهی نفت که در آن، درآمد حاصل از صدور نفت به عنوان موتور محرکهی اقتصاد شناخته میشود، ضروری است. از اینرو در این مقاله، اثر تکانههای قیمت نفت بر رشد اقتصادی کشورهای منتخب عضو اوپک بررسی گردید؛ جهت این بررسی، ابتدا تکانههای قیمت نفت با استفاده از روش صافی هودریک- پرسکات (Hodrick-Prescott Filtering) محاسبه و سپس اثر تکانهی قیمت نفت بر متغیرهای مورد نظر با استفاده از الگوی خودرگرسیونبرداری (VAR) برآورد گردید. براساس نتایج حاصل، امارات و ایران بیشترین وابستگی را به نفت دارند؛ در حالیکه اندونزی و اکوادور کمترین وابستگی را دارد. تجربهی اندونزی نشان میدهد که کاهش وابستگی اقتصاد از تکانههای نفتی جز با اتخاذ سیاستهای صحیح امکانپذیر نمیباشد.
https://egdr.journals.pnu.ac.ir/article_12_bf365d1f193ab7d2fe003948567a6a7a.pdf
2011-03-21
40
11
تکانه ی قیمت نفت
رشد اقتصادی
کشورهای عضو اوپک
صافی هودریک-پرسکات
مدل خودرگرسیونبرداری ساختاری
محبوبه
جهادی
mejahadi@gmail.com
1
AUTHOR
زهرا (میلا)
علمی
z.elmi@umz.ac.ir
2
LEAD_AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
تاثیر سرریزهای سرمایهگذاری مستقیم خارجی (FDI) بر نوآوری در کشورهای در حال توسعه
آنچه در اقتصاد جدید مورد توجه است، ساختار متکی به دانش و آگاهی آن است. در جهان رقابتی آنچه بنگاهها و در نتیجه اقتصادهای کلان را پیشتاز میکند توجه به تولید دانش و تکیه بر نوآوری میباشد. در اوایل قرن 20 ژوزف شومپیتر و بعداً تقریباً تمام صاحبنظران، به این عقیده دست یافتند که ظهور و پیدایش پدیدهای به نام کارآفرینها یا همان کارفرمایان خلاق در فرآیند توسعه اقتصادی تا کنون نقش بس مهمی را ایفا کرده است که ویژگی مهم این افراد از نظر شومپیتر ابداع و نوآوری، آن هم در ترکیبات جدید میباشد. با توجه به شکاف عمیق فناوری میان کشور های توسعه یافته و در حال توسعه، سرمایهگذاری مستقیم خارجی (FDI) یکی از راههای انتقال فناوریهای نو به کشورهای در حال توسعه میباشد که از این طریق این کشورها در جریان کاربردی کردن نوآوریها قرار میگیرند که ورود سرمایهگذاری مستقیم خارجی در کشورهای در حال توسعه خود سرریزهایی دارد که باعث گسترش نوآوری در کشورهای در حال توسعه میگردد. در این مقاله با توجه به دادههای پانل که به صورت Pool مرتب شدهاند برای کشورهای در حال توسعهای که دیگر اطلاعات مربوط به فناوری در آنها در دسترس بوده به بررسی تاثیر سرریزهای سرمایهگذاری مستقیم خارجی (FDI) بر نوآوری در کشورهای در حال توسعه پرداختهایم.
https://egdr.journals.pnu.ac.ir/article_13_5fc74b9c23e69364ea7f5f12211090f3.pdf
2011-03-21
70
41
نوآوری
سرمایهگذاری مستقیم خارجی
سرریز
محسن
مطیعی
motiei123@gmail.com
1
LEAD_AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
اثر فرار مغزها بر رشد اقتصادی کشورهای در حال توسعه
جریان مهاجرت بین المللی افراد متخصص از کشورهای در حال توسعه (مبدأ) به کشورهای توسعه یافته (مقصد) در دو دهه اخیر رشد چشمگیری داشته است. در دهه 1970 اکثر اقتصاددانان با این عقیده موافق بودند که فرار مغزها منجر به کاهش انباشت سرمایه انسانی شده و در نهایت باعث زیان به اقتصاد کشورهای در حال توسعه میشود. در حالی که در مطالعات دو دهه اخیر، از نتایج سود مند فرارمغزها بر اقتصاد کشورهای مبدأ صحبت میشود، این مقاله سعی در شفاف کردن اثر فرار مغزها بر رشد اقتصادی کشورهای مبدأ دارد. بیش از 90 درصد مهاجران متخصص دنیا در 30 کشور عضو OECD زندگی می کنند و بیش از 90 درصد مهاجران متخصص در این 30 کشور، در 6 کشور امریکا، انگلیس، کانادا، آلمان، استرالیا و فرانسه زندگی می کنند. از اینرو به منظور بررسی اثرفرار مغزها بر رشد اقتصادی کشورهای مبدأ، فرار مغزها از 79 کشور در حال توسعه به 6 کشور ذکر شده طی دوره 2004-1991 با استفاده از رهیافت دادههای تابلویی و نرم افزار Stata مورد آزمون قرار گرفته است. نتایج نشان دادهاند که اثر فرار مغزها بر انباشت سرمایه انسانی کشورهای مبدأ منفی و معنی دار بوده است. و اثر مستقیم فرار مغزها بر رشد اقتصادی کشورهای مبدأ معنی دار نیست. بنابراین فرار مغزها با کاهش انباشت سرمایه انسانی رشد اقتصادی کشورهای مبدأ را با کندی مواجه می کند.
https://egdr.journals.pnu.ac.ir/article_14_a8f14041d5d2d578c11ae6215cbf6dbe.pdf
2011-03-21
94
71
مهاجرت بینالمللی
نیروی انسانی متخصص
فرار مغزها
انباشت سرمایه انسانی
رشد اقتصادی
سید کمیل
طیبی
komail@econ.ui.ac.ir
1
LEAD_AUTHOR
مصطفی
عماد زاده
emazir@yahoo.com
2
AUTHOR
هاجر
رستمی
h.rostami5@gmail.com
3
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
بررسی رابطه صادرات بخش کشاورزی و رشد و توسعه اقتصادی سالهای (1388-1355)
بررسی ارتباط بین رشد اقتصادی و رشد صادرات از دیدگاه مسائل کلان و سیاستگزاری اقتصادی برای حل و فصل مسایل آنها اهمیت زیادی دارد. صادرات بخش کشاورزی سهم قابل توجهی از صادرات غیر نفتی را به خود اختصاص داده و از جایگاه ارزآوری در خور توجهی برخوردار بوده است. در این مقاله با توجه به اهمیت بخش کشاورزی سعی شده است پس از شناسایی عوامل مهم و موثر بر رشد و توسعه بخش کشاورزی، جهت و تأثیر هر یک از متغیرها، با استفاده از تکنیکهای اقتصادسنجی و آمارهای سری زمانی برآورد و مورد تجزیه و تحلیل قرارگیرد. بدین منظور استفاده از فرضیهها و تخمین مدل کاربردی فدر (Feder, 1982) مد نظر بوده است. الگوی مورد نظر از طریق تکنیکهای همجمعی و مکانیسم تصحیح خطا و با استفاده از دادههای سری زمانی88- 1355 تخمین زده شده است. نتایج حاصل نشان دهنده تأثیر مثبت شاخص صادرات کشاورزی بر شاخص ارزش افزوده این بخش است.
https://egdr.journals.pnu.ac.ir/article_15_5ffc5c56d7a7e4c90b995a21f81d348b.pdf
2011-03-21
112
95
صادرات بخش کشاورزی
رشد وتوسعه اقتصادی
تکنیکهای همجمعی
ارزش افزوده کشاورزی
عرفانه
راسخ جهرمی
Rasekherfaneh@yahoo.co.uk
1
LEAD_AUTHOR
فریبا
عابدی
faribaAbedy@gmail.com
2
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
بررسی جایگاه آموزش در سبد مصرفی خانوارهای ایرانی
نهاد آموزش از دیرباز نقش ویژه¬ای در زندگی و تحولات جوامع بشری داشته است. در ایران، قبل و بعد از اسلام به آموزش و فرهنگ به عنوان ابزار اساسی برای اعتلای زندگی انسان توجه ویژه شده است. همچنین توسعه آموزش و افزایش رفاه اجتماعی مسئله با اهمیتی است که در بسیاری از قوانین الزام¬آور جمهوری اسلامی ایران به آن توجه ویژه شده است. بسیاری از اندیشمندان و مصلحین، مهمترین راه برای خروج از فقر را توسعه سرمایه انسانی می¬دانند. از این روی این مقاله در صدد تعیین جایگاه آموزش در سبد مصرفی خانوارهای شهری و روستایی کشور است. روش مورد استفاده در این مقاله تحلیلی و توصیفی با آمار خام طرح هزینه درآمد خانوار مرکز آمار ایران برای برآورد شاخصهایی مانند سهم آموزش از مخارج غیرخوراکی خانوار و کششدرآمدی کالای آموزش میباشد. مهمترین یافتههای این مقاله دلالت بر آن دارد که آموزش در سبد مصرفی خانوارهای ایرانی یک کالای ضروری محسوب میگردد و علاوه بر این مخارج آموزش خانوارهای شهری بهطور معناداری بیشتر از خانوارهای روستایی است.
https://egdr.journals.pnu.ac.ir/article_16_7fc29a57915cb6ea09e6079c02ab4283.pdf
2011-03-21
133
113
آموزش
سرمایهانسانی
سبدمصرفی و مخارج خانوار
فرهاد
خداداد کاشی
khodadad@pnu.ac.ir
1
LEAD_AUTHOR
خلیل
حیدری
k.heydari@itrs.org.ir
2
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
اهمیت صنعت نفت در ایجاد تولید و اشتغال در اقتصاد ایران و تاثیر آن بر سایر فعالیتهای اقتصادی
صنعت نفت از موثرترین و بزرگترین صنایع در جهان و به ویژه ایران است. نفت، علاوه بر اینکه منبع عمده تأمین انرژی در دنیای امروز است، نقش مهمینیز در تعیین میزان قدرت ملی و اعتبار بینالمللی کشورهای مختلف ایفا میکند. بخش نفت در اقتصاد ایران سالهای زیادی است که عمده درآمد ملی کشور را تامین میکند و در واقع این بخش در اقتصاد کشور نقش مسلط را ایفا میکند. از طرفی با توجه به اینکه کشورهای در حال توسعه با منابع محدود و نیازهای نامحدود رو به رو هستند و نمیتوانند تمام بخشهای اقتصادی را همزمان توسعه دهند، باید به بخشهای مهم و کلیدی خود اولویت دهند. در این مقاله علاوه بر شناسایی بخشهای کلیدی، جایگاه صنعت نفت در اقتصاد ایران به عنوان یک صنعت مهم و کلیدی، با استفاده از جدول داده-ستانده سال1380(آخرین جدول داده- ستانده ایران) که آنرا به 34 بخش همفزون نموده ایم؛ مورد بررسی قرار می گیرد. محاسبه شاخص حساسیت انتشار و نیز شاخص پراکندگی صنعت نفت به ترتیب با ارقام 027/1 و 17/0 حاکی از آن است که این صنعت بیش از متوسط کل سایر بخشها با دیگر بخشها در ارتباط بوده و نیز این ارتباط بطور تقریبا یکسان و متوازن در بیشتر بخشها توزیع شده است. در صورت حذف فرضی صنعت نفت از دیدگاه ستانده کاهش تولید به میزان 119219783 ریال (الگوی لئون تیف) و 137162804 ریال (الگوی گش) میباشد. همچنین به تعداد 130618 (الگوی لئون تیف) و 344108 (الگوی گش) فرصت شغلی در اقتصاد از دست می رود. صنعت نفت از نظر کشش تولید کل رتبه 4 (از 34 بخش) را به خود اختصاص داده است که نشان می دهد این صنعت با اهمیت بوده و نقش فزاینده ای در تولید کل دارد. ولی از نظر کشش اشتغال کل رتبه 23 را دارد. همچنین صنعت نفت بیشترین هزینه ایجاد شغل را به میزان 880721697 ریال، داراست.
https://egdr.journals.pnu.ac.ir/article_17_c0628fc9b3aba183ef62f183fc057536.pdf
2011-03-21
133
113
صنعت نفت
الگوی گش
روش حذف فرضی
جدول داده- ستانده
پردیس السادات
سید مشهدی
Pardis_seyedmashhadi@yahoo.com
1
AUTHOR
فرهاد
قلمباز
fghalambaz@gmail.com
2
LEAD_AUTHOR
علی اصغر
اسفندیاری
esfandiary@yahoo.com
3
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
بررسی تاثیر امنیت بر سرمایهگذاری خصوصی در ایران
در این مقاله، تابع سرمایهگذاری خصوصی به منظور بررسی تاثیر امنیت بر سرمایهگذاری در ایران، برآورد شده است. این تحقیق، برای دوره زمانی 87 – 1363 به کمک مدل خود توزیع با وقفه گسترده (ARDL ) انجام شده است. نتایج نشان داد که امنیت سرمایهگذاری هم در بلند مدت و هم در کوتاه مدت تاثیر معنی داری بر سرمایهگذاری در ایران دارد. این تاثیر در بلند مدت بیشتر از کوتاه مدت است. به طوری که یک واحد افزایش در نرخ ریسک، به طور متوسط در کوتاه مدت و بلند مدت به ترتیب باعث کاهش سرمایهگذاری به میزان 42/0 و 88/1 میلیارد ریال میشود. نتایج مدل تصحیح خطا نشان داد که ایجاد یک تغییر در متغیرهای تاثیر گذار بر سرمایهگذاری، بعد از گذشت یک سال و نیم به طور کامل اثر خود را بر سرمایهگذاری در اقتصاد ایران نشان میدهد.
https://egdr.journals.pnu.ac.ir/article_18_f65ec1eaae000c774e85cbddd686a2b5.pdf
2011-03-21
187
163
امنیت سرمایهگذاری
ریسک
سرمایهگذاری خصوصی
سرمایهگذاری دولتی
مسعود
سعادت مهر
masd1352@yahoo.com
1
LEAD_AUTHOR