با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن اقتصاد انرژی ایران
رشد اقتصادی
بررسی عوامل مؤثر بر رشد فراگیر کشورهای منتخب سازمان همکاری اسلامی

سید حسین میر جلیلی؛ امین محسنی چراغلو؛ امید صفری

دوره 8، شماره 32 ، مهر 1397، ، صفحه 60-47

https://doi.org/10.30473/egdr.2018.4606

چکیده
  رشد فراگیر، فرصت‌های برابر برای مشارکت‌کنندگان در رشد اقتصادی ایجاد می‌کند، به‌گونه‌ای که تمام بخش‌های جامعه در ایجاد رشد مشارکت دارند و از رشد منتفع می‌شوند. در این پژوهش از روش آناند و همکاران با اندازه‌گیری یکپارچه رشد فراگیر و از شاخص تحرک اجتماعی استفاده شده است. انتخاب روش اندازه‌گیری یکپارچه رشد به ما اجازه تشخیص عوامل ...  بیشتر

رشد اقتصادی
بررسی ارتباط بین توهم مالی و رشد اقتصادی در ایران طی سال‌های 1393-1357 ,

فاطمه بزازان؛ سحر زارع جونقانی؛ سولماز صفری

دوره 8، شماره 32 ، مهر 1397، ، صفحه 94-79

https://doi.org/10.30473/egdr.2018.4798

چکیده
  رشد اقتصادی یکی از مهم‌ترین اهداف اقتصاد به شمار می‌آید و تأثیر انکارناپذیری در بهبود سطح رفاه افراد جامعه دارد. شناخت عوامل مؤثر بر رشد اقتصادی همواره مورد ‌توجه اقتصاد‌دانان بوده است. عوامل متعددی نظیر ارتقاء بهره‌وری نیروی‌کار، انباشت سرمایه، مخارج دولت، پیشرفت تکنولوژی، در کنار توهم مالی بر رشد اقتصادی اثر دارند. توهم مالی ...  بیشتر

رشد اقتصادی
اثر تغییر ساختار صادرات بر تولید بخش‌های اقتصاد ایران: رهیافت تجزیه ساختاری در الگوی داده-ستانده

رمضان حسین زاده؛ محمود اسپندار

دوره 8، شماره 32 ، مهر 1397، ، صفحه 150-139

https://doi.org/10.30473/egdr.2018.4602

چکیده
  صادرات یکی از عوامل مهم و اثرگذار بر تولید بخش‌های مختلف اقتصاد است. از این رو این مطالعه به بررسی اثر تغییر صادرات بر تولید بخش‌های مختلف اقتصاد ایران در دوره 1390-1385 با استفاده از تحلیل داده-ستانده می‌پردازد. برای دستیابی به این هدف، از جداول داده-ستانده کشور در دو سال 1385 و 1390 و تکنیک تحلیل تجزیه ساختاری (SDA) استفاده شده است.بر اساس ...  بیشتر

رشد اقتصادی
بی‌ثباتی اقتصادی و رشد اقتصادی بخش‌های عمده اقتصاد کلان: رهیافت تحلیل مؤلفه‌های اصلی

یگانه موسوی جهرمی؛ هادی غفاری؛ مهدی جلولی

دوره 8، شماره 31 ، تیر 1397، ، صفحه 13-28

چکیده
  در مطالعه پیشِ رو، با استفاده از مدل خودرگرسیون برداری (VAR)، تأثیرات و پیامدهای بی‌ثباتی اقتصادی بر رشد اقتصادی در ایران در دوره 1392-1360 به کمک روش تحلیل مؤلفه‌های اساسی بررسی می‌شود. ابتدا به کمک روش تحلیل مؤلفه‌های اساسی، شاخصی برای بی‌ثباتی اقتصادی ساخته شد و سپس به اثرگذاری این شاخص بر رشد اقتصادی در بخش‌های عمده اقتصاد کلان در ...  بیشتر

رشد اقتصادی
بررسی اثرات سیاست‌های مالی بر رشد اقتصادی در اقتصاد ایران: مدل‌های حالت- فضا

مهدی خدایی؛ محمد جعفری؛ شهرام فتاحی

دوره 8، شماره 31 ، تیر 1397، ، صفحه 79-92

چکیده
  ارتباط بین سیاست‌های مـالی و رشـد اقتصـادی از دیربـاز مورد توجه اقتصاددانان بوده است. از این رو مطالعات نظری و تجربی متعددی در این زمینه انجام شده است. در این مطالعه جهت بررسی دقیق‌تر اثر سیاست‌های مالی دولت در اقتصاد ایران، با استفاده از داده‌های فصلی سال‌های 1367 تا 1395 و استفاده از الگوی خودرگرسیون برداری عامل-افزوده ‌شده (FAVAR) ...  بیشتر

رشد اقتصادی
رشد اقتصادی و توسعه بازار کار ناحیه‌ای در استان‌های ایران: قانون اوکان در مفهوم فضایی

سیاب ممی پور؛ عاطفه رضایی

دوره 8، شماره 31 ، تیر 1397، ، صفحه 107-122

چکیده
  رابطه معکوس بین رشد اقتصادی و نرخ بیکاری در ادبیات اقتصادی با عنوان قانون اوکان شناخته می‌شود. باتوجهبهاهمیتقانوناوکاندرسیاست‌گذاریاقتصادی،بررسیرابطه‌ نرخبیکاریورشد اقتصادیدرسطحاستان‌ها،از اهمیت بالایی برخوردار است. همچنین با توجه به امکان جابه‌جایی نیروی کار برحسب شرایط اقتصادی بین استان‌ها، اثرات مکانی و سرریز فضایی ...  بیشتر

رشد اقتصادی
بررسی تأثیر نظام‌های بی‌ثباتی نرخ واقعی ارز بر جریان سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی ایران (رهیافت غیرخطی الگوی چرخشی مارکوف

مجید فشاری

دوره 8، شماره 31 ، تیر 1397، ، صفحه 135-150

چکیده
  بررسی تأثیر نظام‌های مربوط به بی‌ثباتی نرخ واقعی ارز بر متغیرهای کلان اقتصادی همانند سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی یکی از موضوعات مهم در ادبیات مالیه بین‌الملل محسوب شده و بخش عمده‌ای از مطالعات تجربی را به خود اختصاص داده است. از این‌رو هدف اصلی این مطالعه بررسی چگونگی تأثیرگذاری نظام‌های بی‌ثباتی نرخ واقعی ارز در دو وضعیت بی‌ثباتی ...  بیشتر

رشد اقتصادی
بررسی رابطه اندازه دولت و رشد اقتصادی ایران: کاربردی از مدل‌های حالت-فضا و خودرگرسیون با وقفه‌های توزیعی

حسن خداویسی؛ احمد عزتی شورگلی

دوره 8، شماره 31 ، تیر 1397، ، صفحه 151-168

چکیده
  بارو (1990) با وارد کردن مخارج دولت به تابع رشد نشان داد که میزان فعالیت‌های دولت تأثیر مثبتی بر رشد اقتصادی دارد، اما چنانچه میزان مخارج دولت بیش ‌از اندازه مشخصی افزایش یابد، فعالیت‌های دولت تأثیر منفی بر رشد اقتصادی خواهد داشت. در این زمینه، این مقاله بر مبنای مدل نظری رشد بارو و یک الگوی تجربی برای اقتصاد ایران، به بررسی رابطه اندازه ...  بیشتر

رشد اقتصادی
اقتصاد سیاسی رشد و تأثیر برخی از عوامل بنیادی بر رشد اقتصادی ایران

علی اکبر عرب مازار؛ رسام مشرفی؛ محمد مصطفی زاده

دوره 8، شماره 30 ، فروردین 1397، ، صفحه 17-32

چکیده
  رشد اقتصادی یکی از متغیرهای کلیدی اندازه‌گیری عملکرد سیستم اقتصادی هر کشوری است. بنابراین درک عوامل تأثیرگذار بر آن بسیار مهم است. در این مقاله با انتخاب برخی از متغیرهای نهادی و سیاسی مهم در کنار متغیرهای پایه‌ای و بلافصل مؤثر بر رشد اقتصادی، سعی شده است جهت و تأثیر آنها بر رشد اقتصادی کشور در دوره 1359 تا 1392 بررسی شود. از روش ARDL و با ...  بیشتر

رشد اقتصادی
تأثیر سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی بر تشکیل سرمایه، بهره‌وری نیروی کار و رشد اقتصادی در کشورهای در حال توسعه

تیمور رحمانی؛ سیما معتمدی

دوره 8، شماره 30 ، فروردین 1397، ، صفحه 117-132

چکیده
  ارتباط بین سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی با رشد اقتصادی از دیرباز مورد توجه اقتصاددانان بوده است. از آنجایی که سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی برای ایجاد و تداوم رشد اقتصادی و تشکیل سرمایه به ویژه در کشورهای در حال توسعه، از اهمیت خاصی برخوردار است و با توجه به نیاز کشورهای درحال توسعه به رشد اقتصادی بالا و تداوم آن و همچنین تأثیر جذب سرمایه‌گذاری ...  بیشتر

رشد اقتصادی
آزمون رویکرد تقاضا محور به رشد اقتصادی در ایران: کاربردی از رهیافت پارامتر متغیر در طول زمان

محمدعلی احسانی؛ صالح طاهری بازخانه

دوره 8، شماره 30 ، فروردین 1397، ، صفحه 133-145

چکیده
  الگوی رشد پساکینزی استفاده از عوامل تولید را معلول تولید دانسته و تقاضا را عامل اصلی تعیین کننده رشد اقتصادی می‌داند. در این راستا، تیروال (1979) با ارائه الگویی نشان داد رشد تقاضا به وسیله کسری تراز پرداخت‌ها مهار شده و در نتیجه دست‌یابی به نرخ رشد اقتصادی بالاتر را محدود می‌کند. در الگوی مذکور که به قانون تیروال و "الگوی رشد محدود ...  بیشتر

رشد اقتصادی
بررسی تأثیر زیرساخت‌های اقتصادی و اجتماعی بر شکاف رشد اقتصادی در استان‌های کشور

خالد احمدزاده؛ شعله نصری

دوره 8، شماره 30 ، فروردین 1397، ، صفحه 145-166

چکیده
  هدف اصلی مطالعه حاضر، بررسی تأثیر زیرساخت‌های اقتصادی و اجتماعی بر شکاف رشد اقتصادی استان‌های کشور طی دوره زمانی (1391-1385) در چارچوب روش داده‌های تابلویی است. در این راستا فرضیه همگرایی شرطی و غیرشرطی رشد اقتصادی استان‌ها آزمون شده است. نتایج حاکی از تأیید هر دو نوع همگرایی رشد اقتصادی در استان‌های ایران است. زیرساخت‌های اقتصادی ...  بیشتر

رشد اقتصادی
برآورد اثرات متقابل میان صادرات غیرنفتی و رشد اقتصادی از کانال تقویت کمّی و کیفی نهاده‌ها؛ رهیافت MS-VAR

علی مهدیلو؛ حسین اصغرپور؛ محمد مهدی برقی اسگویی

دوره 7، شماره 28 ، مهر 1396، ، صفحه 17-32

چکیده
  دو دیدگاه عمده در موضوع ارتباط میان توسعه صادرات غیرنفتی و رشد اقتصادی وجود دارد، دیدگاه اول ناظر بر این است که صادرات غیرنفتی از طریق تقویت کیفی نهاده‌ها منجر به رشد اقتصادی می‌شود و در دیدگاه دوم نیز رشد اقتصادی از طریق تقویت کمّی نهاده‌ها باعث افزایش صادرات غیر نفتی می‌شود. از این رو هدف این مطالعه آزمون این دو دیدگاه و به عبارتی ...  بیشتر

رشد اقتصادی
بررسی شبه پارامتریک رشد اقتصادی و شهرنشینی در انتشار گاز CO2 (مطالعه موردی: کشورهای آسیایی)

محمدرضا لطفعلی پور؛ مرتضی بستام

دوره 7، شماره 27 ، تیر 1396، ، صفحه 29-44

چکیده
  بررسی ابعاد اقتصادی انتشار گازهای آلاینده و پیامدهای آن، خصوصاً در شرایط کنونی که حجم آن با روند صعودی در حال افزایش است، بسیار مهم می‌نماید و موجب گشته توجه بیشتری به منظور مقابله با آثار مخرب آن جلب شود. در مطالعه حاضر، اثرات رشد اقتصادی و شهرنشینی بر انتشار دی اکسید کربن جهت تحلیل وجود منحنی زیست محیطی کوزنتس (EKC) بررسی شده است. چارچوب ...  بیشتر

رشد اقتصادی
ساز و کارهای تأثیر خوشه‌های صنعتی بر رشد اقتصاد منطقه‌ای ایران: رویکرد داده‌های تابلویی

حمید عزیزمحمدلو

دوره 7، شماره 26 ، فروردین 1396، ، صفحه 17-34

چکیده
  در این مقاله در قالب یک مدل رشد درون‌زا، نقش خوشه‌های صنعتی در رشد اقتصادی منطقه‌ای در ایران با استفاده از رویکرد داده‌های تابلویی (استان‌های کشور طی سال‌های 1380تا 1391) مورد آزمون، تجزیه‌ و تحلیل قرار گرفته است. یافته‌های این تحقیق حاکی از وجود یک رابطه مثبت و معنی‌دار بین خوشه‌های صنعتی و رشد اقتصاد منطقه‌ای است به‌گونه‌ای که ...  بیشتر

رشد اقتصادی
تأثیر اندازه دولت بر حکمرانی خوب و عملکرد اقتصادی در کشورهای منتخب

یوسف محمدزاده؛ صمد حکمتی فرید؛ المیرا شریفی

دوره 7، شماره 26 ، فروردین 1396، ، صفحه 97-112

چکیده
  با وجود توافق عمومی در خصوص نقش دولت در اقتصاد در مباحثی نظیر توزیع مجدد درآمد و کالاها و خدمات عمومی، هنوز در خصوص میزان دخالت دولت در اقتصاد توافقی وجود ندارد. در این خصوص تئوری‌های متناقض متعدد بسط یافته‌اند که تنها از طریق بررسی‌های تجربی می‌توان درباره آنها قضاوت نمود. در این راستا این سؤال مطرح می‌شود که اثر اندازه دولت، بر ...  بیشتر

رشد اقتصادی
رشد اقتصادی در ایران: دیدگاه پساکینزین ها

اسمعیل ابونوری؛ محبوبه فراهتی

دوره 7، شماره 25 ، دی 1395، ، صفحه 37-50

چکیده
  آیا رشد اقتصادی در ایران متأثر از نظریه اقتصاددانان پساکینزی است؟ آیا خروج از رکود اقتصادی در ایران با رهیافت اقتصاددانان پساکینزی ممکن می‌باشد؟ طبق دیدگاه اقتصاددانان پساکینزی رشد اقتصادی یا سود محور است یا مزد محور. به عبارت دیگر، توزیع عاملی درآمد مسیر تغییرات رشد اقتصادی را تعیین می‌کند. در این مقاله با در نظر گرفتن سهم سود، ...  بیشتر

رشد اقتصادی
مدل‌سازی و پیش‌بینی رشد اقتصادی ایران با استفاده از مدل‌های ARIMA، مارکف ‌سوئیچینگ و ANFIS

مرتضی صالحی سربیژن

دوره 6، شماره 24 ، مهر 1395، ، صفحه 55-68

چکیده
  یکی از مسائل مهم در اقتصاد پیش‌بینی رشد اقتصادی می‌باشد. پیش‌بینی صحیح رشد اقتصادی، اثر مهمی در سیاست‌گذاری و برنامه‌ریزی‌های اقتصادی دولت دارد و می‌تواند علاوه بر ایجاد زمینه توسعه روش‌های جدید پیش‌بینی، سیاست‌گذاران را در تصمیم‌گیری آتی یاری رساند. پیش‌بینی بر اساس مدل‌های چند متغیری اقتصادسنجی با محدودیت‌های زیادی همراه ...  بیشتر

رشد اقتصادی
عوامل مؤثر بر رشد اقتصادی ایران و اثر افزایش قیمت حامل‌های انرژی

حسین استادی

دوره 6، شماره 24 ، مهر 1395، ، صفحه 133-144

چکیده
  رشدصنعتیوتوسعه‌اقتصادیتاحدزیادیبهمقداروسطحاستفاده‌کارآمدازحامل‌هایانرژیارتباطدارد و لذا درتجارتجهانیبیشترین سهمبهعاملانرژیاختصاصدارد. باتوجهبه آنکه رشد اقتصادی یکی از مهم‌ترین اهداف اقتصاد کلان می‌باشد و نرخ آن نشان دهنده سرعت افزایش یا کاهش تولید ناخالص داخلی و در نتیجه، سرعت بهبود یا کاهش سطح رفاه و برخورداری افراد ...  بیشتر

رشد اقتصادی
تاثیر انباشت سرمایه تحقیق و توسعه و سرمایه فیزیکی بر رشد اقتصادی: شواهدی از کشورهای ایران، ترکیه و مالزی

ابوالفضل شاه آبادی؛ حسین سهرابی وفا؛ یونس سلمانی

دوره 6، شماره 23 ، تیر 1395، ، صفحه 88-75

چکیده
  نظریه‌های اخیر رشد اقتصادی ابداعات حاصل از تحقیق و توسعه را موتور اصلی پیشرفت فناوری و رشد اقتصادی می‌دانند. بر این اساس، مطالعه حاضر تأثیر سرمایه تحقیق و توسعه و سرمایه فیزیکی بر اقتصاد کشورهای ایران، ترکیه و مالزی را با استفاده از روش رگرسیون با وقفه‌های توزیعی طی دوره زمانی 2012-1981 مدل‌سازی و مقایسه می‌کند. نتایج دلالت دارند که ...  بیشتر

رشد اقتصادی
بررسی عوامل مؤثر بر رشد اقتصادی ایران مبتنی بر رویکرد متوسط‌ گیری بیزین (BMA) و حداقل مربعات متوسط وزنی (WALS)

محسن مهرآرا؛ صادق رضایی برگشادی

دوره 6، شماره 23 ، تیر 1395، ، صفحه 114-89

چکیده
  در پژوهش حاضر با ‌به کارگیری روش‌های بدیع میانگین‌گیری، عوامل مؤثر بر رشد طی دوره‌ زمانی 1391-1353 در اقتصاد ایران بررسی شده است. مهم‌ترین متغیر مؤثر، نسبت درآمدهای نفتی به GDPبا تأثیر مثبت و تقریباً حتمی می‌باشد. نسبت مجموع واردات کالاهای واسطه‌ای و سرمایه‌ای به GDPو نیروی کار به ترتیب دومین و سومین متغیر تأثیرگذار با علامت مثبت هستند. ...  بیشتر

رشد اقتصادی
عوامل اقتصادی-اجتماعی تعیین کنندة باروری در ایران (با کاربرد داده‌های پانل)

زهرا افشاری

دوره 6، شماره 22 ، فروردین 1395، ، صفحه 20-13

چکیده
  در این مقاله به بررسی برخی از عواملاقتصادی- اجتماعی تعیین کنندة باروری در ایران پرداخته شده است. برای این منظور از داده‌های استانی ایران در دورة زمانی 1391-1385 استفاده شده است. و روش مورد استفاده در این تحقیق داده‌های پانل می‌باشد. نتایج مدل یک رابطة منفی بین رشد محصول ناخالص سرانه (سطح توسعه) و نرخ باروری در استان‌های ایران را نشان می‌دهد ...  بیشتر

رشد اقتصادی
شبیه‌سازی مالیات سبز بر رشد اقتصادی در ایران با کاربرد روش تعادل عمومی قابل محاسبه

احمد جعفری صمیمی؛ الهام علیزاده ملفه

دوره 6، شماره 22 ، فروردین 1395، ، صفحه 70-57

چکیده
    گسترش مصرف انرژی و روند رو به افزایش انتشار مواد آلاینده ناشی از احتراق حامل‌های انرژی در جهان موجب شده که بحران‌های زیست محیطی به عنوان یکی از مهم‌ترین چالش‌های فراروی دولت‌ها در قرن بیست و یکم شناخته شود. به همین دلیل دولت‌ها می‌کوشند تا با اتخاد سیاست‌ها و برنامه‌های مختلف، بر مشکلات زیست محیطی ازجمله آلودگی هوا فائق ...  بیشتر

رشد اقتصادی
مطالعه تجربی تأثیر توسعه کیفی نظام مالی بر رشد اقتصادی (مورد ایران)

بهنام ابراهیمی؛ محمد واعظ برزانی؛ رحیم دلالی اصفهانی؛ مجید فخار

دوره 6، شماره 22 ، فروردین 1395، ، صفحه 84-71

چکیده
  از لحاظ نظری، انتظار می‌رود توسعه مالی، تخصیص منابع به بهره‌ورترین کاربردها را تسهیل کرده و باعث افزایش رشد اقتصادی شود. با این وجود، برخی الگوهای نظری و شواهد تجربی مخالف، حاکی از آن است که توسعه مالی، در موارد مختلف، دارای اثرات متفاوت و گاه متضاد بوده است. به ویژه، توسعه کیفی نظام مالی (نوآوری‌های مالی) علاوه بر افزایش کارایی خدمات ...  بیشتر

رشد اقتصادی
اثر بهبود فضای کسب وکار و رعایت حقوق مالکیت فکری بر رشد اقتصادی کشورهای با درآمد متوسط به بالا

صمد حکمتی فرید؛ یوسف محمدزاده؛ دیمن خزالی

دوره 6، شماره 22 ، فروردین 1395، ، صفحه 130-119

چکیده
  فضای کسب و کار و سرمایه‌گذاری به مثابه محیط سیاستی، نهادی و رفتاری می‌باشد که بازدهی و مخاطرات مرتبط با تولید را تحت تأثیر قرار می‌دهد. با توجه به اهمیت موضوع، این مطالعه برآن است که با استفاده از داده‌های تابلویی سال‌های 2004 تا 2013 اثر شاخص‌های فضای کسب و کار و مالکیت فکری بر رشد اقتصادی کشور‌های با درآمد متوسط به بالا را مورد بررسی ...  بیشتر