اثر تغییر ساختار صادرات بر تولید بخش‌های اقتصاد ایران: رهیافت تجزیه ساختاری در الگوی داده-ستانده

حسین زاده, رمضان; اسپندار, محمود

doi:10.30473/egdr.2018.4602

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

¹ استادیار و عضو هیئت علمی دانشکده اقتصاد و مدیریت، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران

² کارشناس ارشد اقتصاد، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران

https://doi.org/10.30473/egdr.2018.4602

چکیده

صادرات یکی از عوامل مهم و اثرگذار بر تولید بخش‌های مختلف اقتصاد است. از این رو این مطالعه به بررسی اثر تغییر صادرات بر تولید بخش‌های مختلف اقتصاد ایران در دوره 1390-1385 با استفاده از تحلیل داده-ستانده می‌پردازد. برای دستیابی به این هدف، از جداول داده-ستانده کشور در دو سال 1385 و 1390 و تکنیک تحلیل تجزیه ساختاری (SDA) استفاده شده است.بر اساس این تکنیک، کل تغییر صادرات کشور به دو عامل تغییر حجم کل صادرات (با ثابت بودن ساختار صادرات) و تغییر ساختار صادرات (با ثابت بودن حجم کل صادرات) تجزیه شده است. نتایج به‌دست آمده نشان می‌دهد تغییر ساختار صادرات (با ثابت بودن حجم صادرات) موجب افزایش 51/51947 میلیارد ریال در تولید کل بخش‌های اقتصاد شده است. همچنین تغییر حجم صادرات (با ثابت بودن ساختار صادرات) موجب افزایش تولید کل اقتصاد به میزان 65/1270999 میلیارد ریال شده است. تغییر کل صادرات (مجموع اثر تغییر حجم و تغییر ساختار) نیز موجب افزایش تولید کل اقتصاد به میزان 16/1322947 میلیارد ریال شده است.

کلیدواژه‌ها

20.1001.1.22285954.1397.8.32.9.8

موضوعات

رشد اقتصادی

عنوان مقاله [English]

Effect of Export Structure Changes on Output of Economic Sectors in Iran: Structural Decomposition Analysis in Input-Output Model

نویسندگان [English]

Ramezan Hosseinzadeh ¹
Mahmoud Espandar ²

¹ Assistant Professor, Faculty of Economics and Management, University of Sistan and Baluchestan, Zahedan, Iran

² M.A. in Economics, University of Sistan and Baluchestan, Zahedan, Iran

چکیده [English]

Export is one of the important factors affecting the production of various sectors of the economy. Therefore, this study examines the effect of export change on the production of sectors in Iran during 2006-2011 using input-output analysis. In order to achieve this goal, the country's input-output tables have been used in the years 2006 and 2011 and the structural decomposition analysis (SDA) technique has been used. Based on this technique, the total change in the country's exports is divided into two factors: the change in the total volume of exports (with a constant export structure) and the changes in structure of exports (with a constant volume of exports). The results show that the change in the structure of exports (with the constant amount of exports) increased the production of the economy by 51947.51 billion Rials. Also, changes in the volume of exports (with a constant export structure) has led to 1270999.65 billion Rials increase in the total output of economy. The total change in exports (summation of volume change and structure change effect) has also led to an increase 1322947.16 billion Rials in total output of the economy.

کلیدواژه‌ها [English]

Changes in Export Structure
Input- Oupt Model
Structural Decomposition Analysis

مراجع

آذربایجانی کریم؛ راکی، مولود و رنجبر، همایون (1390). "تأثیر متنوع‌سازی صادرات بر بهره‌وری کل عوامل تولید و رشد اقتصادی (رویکرد داده‌های تابلویی در کشورهای گروه دی هشت)". فصلنامه علمی ‌پژوهشی پژوهش‌های رشد و توسعه اقتصادی، دوره 1، شماره 3، 201-165.

آل‌عمران، رویا و آل‌عمران، علی (1393). "بررسی تأثیر صادرات غیرنفتی و سرمایه گذاری مستقیم خارجی بر تولید ملی (کاربرد روش ARDL)". فصلنامه سیاست‌های مالی و اقتصادی، سال دوم، شماره 6، 48-23.

امیری، حسین و بشخور، مرجانه (1396). "سیاست‌های متنوع‌سازی عمودی و افقی صادرات و تأثیر آن بر روی رشد اقتصادی: رویکرد غیرخطی مارکف سوئیچینگ". فصلنامه علمی پژوهشی پژوهش‌های رشد و توسعه اقتصادی، دوره 8، شماره 29، 144-127.

بخشی، رسول؛ موسوی محسنی، رضا و جعفری، سمیه (1391). "بررسی اثر صادرات بر رشد اقتصادی ایران یک الگوی تعادل عمومی محاسباتی (CGE)". فصلنامه تحقیقات توسعه اقتصادی، شماره 8، 40-17.

برادران شرکاء، حمیدرضا و صفری، سکینه (1377). "بررسی اثر صادرات بر رشد اقتصادی بخش‌های اقتصادی ایران". پژوهشنامه بازرگانی، شماره 6، 36-1.

بزازان، فاطمه و محمدی، نفیسه (1387). "تعیین جایگاه راهبرد توسعه صادرات در رشد تولید صنعتی ایران (با استفاده از روش داده - ستانده)". فصلنامه اقتصاد مقداری (بررسی‌های اقتصادی سابق)، دوره 5، شماره 4، 155-131.

رنجبر، همایون؛ محمدی، مرتضی؛ ایرانمنش، مهدیه و حاتمی، یحیی (1392). "بررسی اثر متنوع سازی صادرات بر رشد اقتصادی در منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا". اولین همایش الکترونیکی ملی چشم‌انداز اقتصاد ایران با رویکرد حمایت از تولید ملی، آذرماه 1392.

سلمانی بی‌شک، محمدرضا و اشکان، المیرا (1393). "اثر صادرات کالاهای صنعتی بر رشد اقتصادی در ایران". مجله اقتصادی، شماره‌های 11 و 12، 16-5.

شاکری، عباس (1391). "تولید ملی صادرات‌گرا و موانع فراروی آن در نظام‌های تجاری و ارزی ایران". مجموعه مقالات همایش چالش‌های تولید ملی، حمایت از کار و سرمایه ایرانی، اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی تهران، 188-175.

صمدی، علی‌حسین (1381). "متنوع سازی صادرات و رشد اقتصاد در ایران (1377-1347)". مجله برنامه و بودجه، شماره 72-71، 68-43.

طیبی، کمیل؛ عمادزاده، مصطفی و شیخ بهایی، آزیتا (1387). "تأثیر صادرات صنعتی و سرمایه انسانی بر بهره‌وری عوامل تولید و رشد اقتصادی در کشورهای عضو OIC". فصلنامه اقتصاد مقداری، دوره 5، شماره 2، 106-85.

عظیمی، رضا (1379). "بررسی اثرهای صادرات غیرنفتی بر رشد اقتصادی در ایران". مجله برنامه‌ریزی و بودجه، شماره‌های 56 و 57، 50-27.

لطفعلی‌پور، محمد رضا؛ مهدوی عادلی، محمد حسین و رضایی، حسن (1395). "بررسی رابطه میان مصرف انرژی، رشد اقتصادی و صادرات در بخش صنعت ایران (تحلیل مبتنی بر داده‌های پانل)". فصلنامه علمی پژوهشی پژوهش‌های رشد و توسعه اقتصادی، دوره 6، شماره 24، 34-13.

مالکی، امین (1389). "اثر ترکیب تکنولوژیک صادرات بر رشد اقتصادی". فصلنامه پژوهشنامه بازرگانی، شماره 56، 176–149.

محنت‌فر، یوسف و خاکپور، حسین (1384). "ارزیابی میزان صادرات غیر نفتی و اثر آن بر رشد اقتصادی در ایران". مجله اقتصادی، سال 5، شماره‌های 52 و 51، 115-91.

مرکز آمار ایران، حساب‌های ملی سال‌های 1385 و 1390.

مرکز پژوهش‌های مجلس، دفتر مطالعات اقتصادی، گزارش تهیه جداول داده ستانده سال 1385 و 1390.

معمارزاده، عباس؛ امام وردی، قدرت الله و شایسته، افسانه (1387). "بررسی اثر تنوع صادراتی بر رشد اقتصادی ایران در سال‌های پس از انقلاب اسلامی (1385-1358)". فصلنامه اقتصاد مالی، دوره 2، شماره 3، 54-37.

نصابیان، شهریار و جعفری، سمیرا (1395). "اثر صادرات زعفران بر رشد بخش کشاورزی (مطالعه موردی: ایران و اسپانیا)"، تحقیقات اقتصاد کشاورزی، شماره 3، 36-17.

هادی‌زاده، آرش؛ عباسی، جعفر و زروکی، شهریار (1390). "تحلیلی بر نظریه صادرات منجر به رشد در ایران"، مطالعات و سیاست‌های اقتصادی، دوره 7، شماره 84، 74-59.

Abou-Stait, F. (2005). “Are Exports the Engine of Economic Growth? An Application of Cointegration and Causality Analysis for Egypt”. Economic Research Working Paper, 76, 1977-2003.

Alwang, J. & Siegel, P. B. (1994). “Portfolio Models and Planning for Export Diversification: Malawi, Tanzania and Zimbabwe”, Journal of Development Studies, 30(2), 405-422.

Christopher, E. & Daniel, O. (2012). “Export and Economic Growth Nexus in Nigeria”. Management Science and Engineering, 6)4(, 132-142.

Dietzenbacher, E. & Los, B. (1997). “Analyzing Decomposition Analyses”. In András Simonovits and Albert E. Steenge (eds.), Prices, Growth and Cycles. London: McMillan, 108–131.

Feenstra, R. & Kee, H. (2008). “Export Variety and Country Productivity: Estimating the Monopolistic Competition Model with Endogenous Productivity”. Journal of International Economics, 74(2), 500-518.

Fosu, A. K. (1990). “Export Composition and the Impact of Exports on Economic Growth of Developing Economies”. Economics Letters, 34(1), 67-71.

Gokmenoglu, K. K., Sehnaz, Z. & Taspinar, N. (2015). “The Export-Led Growth: A Case Study of Costa Rica”. Procedia Economics and Finance, 25, 471–477.

Grossman, G. M. & Helpman, E. (1991). “Innovation and Growth in the Global Economy”. Cambridge (MIT Press).

Konya, L. (2006). “Exports and Growth: Granger Causality Analysis on OECD Countries with a Panel Data Approach”. Economic Modelling, 23, 978–992.

Lorde, T. (2011). “Export-led Growth: A Case Study of Mexico”. International Journal of Business, Humanities and Technology, 1(1), 33-44.

Medina-Smith, E. J. (2000). “Is the Export-Led Growth Hypothesis Valid for Developing Countries? A Case Study of Costa Rica. Policy Issues in International Trade and Commodities”. United Nations Conference on Trade and Development.

Miller, R. E. & Blair, P. D. (2009). “Input – Output Analysis: Foundations and Extensions”. 2nd Ed., New York, Cambridge University Press.

Omisakin, O. A. (2009). “Export-led Growth Hypothesis: Further Econometric Evidence from Nigeria”. Pakistan Journal of Social Sciences, 6(4), 219-223.

Perobelli, F. & Haddad, E. (2004). “Export and Regional Growth: A CGE Approach”. 4th Congress of the European Regional Science Association: "Regions and Fiscal Federalism", 25th - 29th August 2004, Porto, Portugal.

Prebisch, R. (1950). “The Economic Development of Latin America and its Principal Problems”. New York: United Nations.

Raiher, A. P., Carmo, A. S. S. & Stege, A. L. (2017). “The Effect of Technological Intensity of Exports on the Economic Growth of Brazilian Microregions: A Spatial Analysis with Panel Data”. Econmoia, 18(3), 310-327.

Shafiullah, M., Selvanathan, S. & Naranpanawa, A. (2017). “The Role of Export Composition in Export-Led Growth in Australia and its Regions”. Economic Analysis and Policy, 53, 62–76.

Singer, H. (1950). “The Distributions of Gains between Investing and Borrowing Countries”, American Economic Review, 40, 473-485.

Syron, R. & Walsh, B. (1968). “The Relation of Exports and Economic Growth: A Note”. Kyklos, 21(3), 541-545.

Vienna, A. C. (2016). “The Impact of Exports to China on Latin American Growth”. Journal of Asian Economics, 47, 58–66.

Xiao, Q. & Reed, M. (2007). “Export and Production Growth: Evidence from Three Major Wheat Exporters of Australia, Canada and the United States”. Applied Economics, 39, 309–319.

اثر تغییر ساختار صادرات بر تولید بخش‌های اقتصاد ایران: رهیافت تجزیه ساختاری در الگوی داده-ستانده

مراجع

مراجع

دوره 8، شماره 32مهر 1397صفحه 150-139

دوره 8، شماره 32
مهر 1397
صفحه 150-139