با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن اقتصاد انرژی ایران

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار دانشکده اقتصاد، دانشگاه علامه طباطبائی (ره)، تهران، ایران

2 دانشیار دانشکده اقتصاد، دانشگاه علامه طباطبائی (ره)، تهران، ایران

3 دانشجوی دکتری اقتصاد نفت و گاز، پردیس دانشگاه علامه طباطبائی (ره)، تهران، ایران

چکیده

در این مطالعه، توسعه بهینه سیستم عرضه برق در کشور بر مبنای منطق حداقل هزینه و با استفاده از یک مدل سیستم انرژی و در قالب چهار سناریوی اصلی صورت پذیرفته است. ابزار مورد استفاده در این مطالعه مدل MESSAGE بوده و دوره زمانی آن از سال 1395 تا 1430 می‌باشد. سناریوهای این مطالعه بر مبنای رشد بالا و پائین تقاضا و رشد اندک و سریع قیمت سوخت‌‌های فسیلی تعریف شده‌اند. هدف اصلی این مقاله بررسی نقش عوامل فوق بر توسعه انرژی‌های نو و تجدیدپذیر می‌باشد. بر این اساس، اثرات تغییرات نرخ تنزیل بین 5 تا 15 درصد نیز بر توسعه و به کارگیری فناوری‌های فوق مورد ارزیابی قرار گرفته است. نتایج این مطالعه نشان می‌دهند که در صورت ادامه روند کنونی در رشد مصرف برق، در سال 1430 ظرفیت نصب شده نیروگاهی بایستی به حدود 250 هزار مگاوات برسد تا تقاضای برق در آن سال تأمین شود. اما در صورتی که صرفه‌جویی انرژی به صورت جدی دنبال شود، نصب و راه‌اندازی 160 هزار مگاوات ظرفیت نیروگاهی، پاسخگوی نیاز برق کشور خواهد بود. در شرایط خوشبینانه، انرژی‌های تجدیدپذیرِ غیر آبی (عمدتا‌ً شامل باد و خورشید) و هسته‌ای به ترتیب 25 و 15 درصد کل تولید برق را در سال 1430 به خود اختصاص می‌دهند. علاوه بر این، نتایج مدل گویای این واقعیت است که توسعه چشمگیر فناوری‌های نو و تجدیدپذیر نیازمند آن است که نرخ تنزیل کمتر از 8 درصد باشد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Development of Renewable Energy and it’s Role on the Future of Power Sector in Iran

نویسندگان [English]

  • Atefeh Taklif 1
  • Teymoor Mohammadi 2
  • Mohsen Bakhtiar 3

1 Assistant Professor of Economics, Allameh Tabatabaei University, Tehran, Iran.

2 Associate Professor of Economics, Allameh Tabatabaei University, Tehran, Iran.

3 Ph.D. Student in Economics, Pardis of Allameh Tabatabaei University, Tehran, Iran.

چکیده [English]

In this paper, optimal development of Iran’s power sector over a long-term period from 2015 to 2050 is investigated. In this paper a system-engineering optimization model (MESSAGE) has been used to explore the medium to long-term power supply options. Minimization of the total system costs for the whole study period is the criterion used for optimization of the MESSAGE model. The main focus of this study is analyzing penetration of renewable energy sources under different scenarios. The main scenarios are defined based on the fossil fuel prices and demand changes. Moreover, the sensitivity analysis is performed to evaluate the impact of the discount rate on the main results. The results indicate that the total installed capacity would be 160 GW in 2050 under an optimistic scenario, while BAU scenario calls for 250 GW capacity in the same year. The share of renewable energy sources and nuclear power plants would achieve to 25% and 15% under the optimistic condition. The findings reveal that development of green technologies requires a reasonable discount rate below 8%.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Electricity Generation
  • Renewable Energy
  • Power Sector Development Scenarios
  • Discount Rate
سازمان انرژی‌های نو ایران (سانا)، معاونت فنی و اجرایی، دفتر انرژی زمین گرمایی (1391). "اطلاعات فنی و اقتصادی نیروگاه‌های زمین گرمایی".
سازمان انرژی‌های نو ایران (سانا)، معاونت فنی و اجرایی، دفتر انرژی باد و امواج (1391). "اطلاعات فنی و اقتصادی توربین‌های بادی".
سازمان انرژی‌های نو ایران (سانا)، معاونت فنی و اجرایی، دفتر انرژی خورشیدی (1391). "اطلاعات فنی و اقتصادی نیروگاه‌های خورشیدی".
سازمان انرژی‌های نو ایران (سانا)، معاونت فنی و اجرایی، دفتر انرژی زیست توده (1391). "منابع انرژی زیست توده و اطلاعات فنی و اقتصادی آن".
شرکت توسعه منابع آب و نیروی ایران (1390). "مشخصات فنی و اقتصادی نیروگاه‌های برقابی".
شرکت مادر تخصصی توانیر (1393). "چهل و هفت سال صنعت برق ایران در آیینه آمار". تهران. چاپ اول.
شرکت مادر تخصصی توانیر (1394). "آمار تفصیلی صنعت برق: تولید نیروی برق سال 1393". تهران. چاپ اول.
شرکت مادر تخصصی توانیر، معاونت برنامه‌ریزی و توسعه شبکه (1389). "طرح‌های نیروگاهی وزارت نیرو در برنامه پنجم توسعه".
شرکت مادر تخصصی توانیر، معاونت برنامه‌ریزی و توسعه شبکه (1390). "مبادلات برق با کشورهای همسایه".
شرکت مادر تخصصی توانیر، معاونت برنامه‌ریزی و توسعه شبکه (1391). "مجری طرح تولید پراکنده کشور".
شرکت مادر تخصصی توانیر، معاونت برنامه‌ریزی، دفتر برنامه‌ریزی تولید (1385). "اطلاعات فنی و اقتصادی نیروگاه‌های حرارتی کشور".
شفیعی، احسان؛ مقدم تبریزی، محمدعلی و فرمد، مجید (1388). "توسعه سیستم عرضه برق کشور در شرایط محدود سوخت نیروگاه‌ها در ماه‌های سرد سال". بیست و سومین کنفرانس بین‌المللی برق، تهران.
مرکز آمار ایران (1394). "پیش‌بینی رشد جمعیت کل کشور در دوره های پنج ساله تا افق 1430 شمسی با چهارفرض باروری". وب‌گاه اینترنتی:
منظور، داوود؛ فرمد، مجید؛ آریان‌پور، وحید و احسان، شفیعی (1393). "ارزیابی ترکیب بهینۀ نیروگاه‌های کشور با لحاظ هزینه‌های زیست‌محیطی". مجله محیط شناسی، دوره 40، شماره 2، 430-415.
وزارت نیرو، معاونت امور برنامه‌ریزی و امور اقتصادی، دفتر تنظیم مقررات بازار برق و خصوصی سازی (1391). "هزینه‌های انتقال و توزیع برق در کشور".
وزارت نیرو، معاونت برق و انرژی، دفتر برنامه‌ریزی کلان برق و انرژی (1393). "برنامه بلندمدت توسعه بخش انرژی کشور".
وزارت نیرو، معاونت برق و انرژی، دفتر برنامه‌ریزی کلان برق و انرژی (1394). "ترازنامه انرژی سال 1392". تهران. چاپ اول.
نعمت‌الهی، زهرا؛ شاهنوشی‌فروشانی، ناصر؛ جوان‌بخت، عذری و دانشورکاخکی، محمود (1394). "ارزیابی آثار هدفمندسازی یارانه حامل‌های انرژی بر فعالیت‌های تولیدی". فصلنامه علمی پژوهشی پژوهش‌های رشد و توسعه اقتصادی، سال پنجم، شماره 19، 24-11.
مولایی، محمدعلی؛ دهقانی، علی و حسین‌زاده، سمانه (1394). "رابطه بین مصرف انرژی و رشد تولید در بنگاه‌های بزرگ تولیدکننده وسایل حمل و نقل ایران (رهیافت علّیت گرنجر، تودا و یاماماتو و داده‌های تابلویی پویا)". فصلنامه علمی پژوهشی پژوهش‌های رشد و توسعه اقتصادی، سال پنجم، شماره 19، 40-25.
 
 
 
 
Aryanpur, V. & Shafiei, E. (2015). “Optimal Deployment of Renewable Electricity Technologies in Iran and Implications for Emissions Reductions”. Energy, 91, 882-893.
Department of Energy. (2015). “Annual Energy Outlook 2015”. DOE.
Energy Information Administration (EIA). (2015). “Short-Term Energy Outlook”. Accessible from: http://www.eia.gov/forecasts/steo/report/coal.cfm.
European Commission: Joint Research Center. (2014). “Energy Technology Reference Indicator Projections for 2010-2050”. JRC.
Fairuz, S. M. C., Sulaiman, M. Y., Lim, C. H. & Mat, S. (2013). “Long Term Strategy for Electricity Generation in Peninsular Malaysia – Analysis of Cost and Carbon Foot Print Using MESSAGE”. Energy Policy, 62, 493–502.
Hainoun, A., Seifaldin, M. & Almoustafa, S. (2010). “Formulating an Optimal Long-Term Energy Supply Strategy for Syria Using MESSAGE Model”. Energy Policy, 38, 1701–1714.
International Atomic Energy Agency (IAEA). (2007). “User's Manual of MESSAGE”.
International Atomic Energy Agency. (2006). “Brazil: a Country Profile on Sustainable Energy Development”. IAEA; Austria.
International Atomic Energy Agency. (2008). “Cuba: a Country Profile on Sustainable Energy Development”. IAEA; Austria.
International Atomic Energy Agency. (2016). “Sustainable Electricity Supply Scenarios for West Africa”. IAEA-TECDOC-1793.
International Energy Agency (IEA). (2010b). “Energy Technology Perspective 2010: Scenarios and Strategies to 2050”.
International Energy Agency (IEA). (2012). “CO2 Emissions from Fuel Combustion”.
International Energy Agency and Nuclear Energy Agency. (2015). “Projected Costs of Generating Electricity”. IAEA-NEA.
International Energy Agency- Energy Technology Systems Analysis Program (IEA). (2010a). “Coal-Fired Power”.
Klaassen, G. & Riahi, K. (2007). “Internalizing Externalities of Electricity Generation: An Analysis with MESSAGE-MACRO”. Energy Policy, 35, 815–827.
Mohapatra, D. K. & Mohanakrishnan, P. (2010). “A Methodology for the Assessment of Nuclear Power Development Scenario”. Energy Policy, 38, 4330–4338.
OPEC. (2015). “OPEC Bulletin, Petroleum: An Engine for Global Development”.
Rogner, M. & Riahi, K. (2013). “Future Nuclear Perspectives Based on MESSAGE Integrated Assessment Modeling”. Energy Strategy Reviews, 1, 223–232.