با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن اقتصاد انرژی ایران

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترای مدیریت بازرگانی، گروه مدیریت و حسابداری، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد گنبد کاووس، گنبدکاووس، ایران

2 استاد گروه مدیریت بازرگانی دانشگاه مازندران

3 دانشجوی دکترای اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی تهران،کارشناس تأمین اجتماعی

چکیده

هدف تحقیق حاضر اندازه‌گیری و سنجش توسعه بخش مالی بین‌الملل و بررسی اثر آن بر جهانی شدن اقتصاد در کشورهای منطقه جنوب غربی آسیا و ایران طی سال‌های 2011-2004 با استفاده از جدیدترین اطلاعات منتشره بانک جهانی در سال 2014 می‌باشد. در این تحقیق از نرم‌افزار اقتصادسنجی Eviews و الگوی رگرسیونی داده‌های تابلویی استفاده می‌شود. بر اساس نتایج این مطالعه میانگین شاخص توسعه مالی بین‌الملل در منطقه آسیای جنوب غربی طی سال‌های 2011-2004 معادل 21/0 برآورد شده است و متوسط این امتیاز برای ایران معادل 39/0 بوده که با این امتیاز، ایران در مقایسه با سایر کشورهای منطقه در ردیف کشورهای نسبتاً توسعه یافته در زمینه توسعه بخش مالی بین‌الملل قرار می‌گیرد. در نهایت نتایج حاصل از الگوی روند نشان می‌دهد که، شاخص توسعه مالی بین‌الملل در منطقه آسیای جنوب غربی و کشور ایران روند نزولی و منفی داشته و مقدار شاخص، طی دوره کاسته شده است. در زمینه اثر توسعه مالی بین‌الملل بر شاخص جهانی شدن اقتصاد، نتایج تحقیق نشان داد که رابطه معناداری بین توسعه مالی بین‌الملل و جهانی شدن اقتصاد وجود دارد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

International Financial Development Study and Its Effect on Economy’s Globalization In Iran by Using Panel Data

نویسندگان [English]

  • Annamohammad Agharkakli 1
  • Mahmood Yahyazadehfar 2
  • Mehdi Nobakht 3

1 Ph.D. Student of Business Management, Islamic Azad University, Gonbad Kavoos, Iran

2 Professor of Business Management, University of Mazandaran, Mazandaran, Iran

3 Ph.D. Student of Economics, University of Allameh Tabatabaei, Tehran, Iran

چکیده [English]

The purpose of this paper is measuring of international financial development and its effect on economy’s globalization in South-West Asia countries and Iran during the years 2004-2011.To do so, we have applied the data that published by the World Bank in 2014. In this research, Eviews econometric software and panel data method are used. The results of measure has shown that the international financial development index in south-west Asia countries during the years 2004-2011 is estimated at 0.21. and the average score of 0.39 is for Iran. So, in the international financial setor, Iran has titeled as relatively developed country among the south-west Asian countries. The results have shown that the international financial development index in southwest Asia and Iran is negative with a decreasing trend and also the index has decreased over the period. Finaly the results have shown that the relationship between international financial development index and economy’s globalization is significant.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Inernatioal Financial Sector
  • financial development
  • Trend
  • South-West Asian Region
آذربایجانی، کریم؛ مرادپور اولادی، مهدی و نجفی، زهرا (1393). "آزاد سازی تجاری و سرمایه انسانی بر رشد اقتصادی ایران". پژوهشنامه اقتصاد کلان، سال نهم، شماره 18، 30-13.
ابونوری، عباسعلی و تیموری، منیژه (1392). "بررسی اثر توسعه مالی بر رشد اقتصادی: مقایسه‌ای بین کشورهای OECD و UMI". فصلنامه علمی پژوهشی پژوهش‌های رشد و توسعه اقتصادی، سال سوم، شماره یازدهم، 40-29.
اسدی، زیور؛ بهرامی، جاوید و طالبلو، رضا (1392). "تأثیر پدیده نفرین منابع بر توسعه مالی و رشد اقتصادی در قالب الگوی پانل پویا". فصلنامه علمی پژوهشی پژوهش‌های رشد و توسعه اقتصادی، سال سوم، شماره دهم، 26-9.
تقوی، مهدی؛ باقری پرمهر، شعله و مهاجری، پریسا (1390). "بررسی وجود شکست ساختاری در رابطه میان توسعه بخش مالی و رشد اقتصادی و استخراج میزان بهینه ارایه تسهیلات بانکی به بخش خصوصی". فصلنامه علمی پژوهشی پژوهش‌های رشد و توسعه اقتصادی، شماره 4، 54-37.
ثانی، رضا (1382). "زیر موج جهانی شدن". تهران، انتشارات مؤسسه فرهنگی دانش و توسعه معاصر، چاپ اول، اردیبهشت 1381.
جعفری صمیمی، احمد و حسینی، سید محسن (1386). "بررسی رابطه بین مزیت نسبی ارزش افزوده و توسعه اقتصادی در بخش کشاورزی استان خراسان و مقایسه آن با سایر استان‌های کشور". مجموعه مقالات ششمین کنفرانس اقتصاد کشاورزی ایران، دانشگاه فردوسی مشهد، آبان 1386، 130-109.
جعفری صمیمی، احمد؛ فرهنگ، صفر؛ رستم‌زاده، مهدی و محمدزاده، مهدی (1388). "تأثیر توسعه مالی و آزادسازی تجاری بر رشد اقتصادی در ایران". فصلنامه پژوهش‌های اقتصادی، سال نهم، شماره 4، 21-1.
حری، حمیدرضا؛ جلائی سید عبدالمجید و یوسفوند، سامان (1393). "بررسی اثر جهانی شدن روی رابطه مبادله خالص، ناخالص و درآمد کل ایران با استفاده از مدل VAR". پژوهشنامه اقتصاد کلان، سال نهم، شماره 17، 74-53.
حکمتی فرید، صمد؛ عزتی شورگلی، احمد؛ عزتی، رضا و دهقانی، علی (1394). "تأثیر جهانی شدن و کنترل فساد بر رشد اقتصادی کشورهای با درآمدهای سرانه پایین، درآمد سرانه متوسط و درآمد سرانه بالا". فصلنامه علمی پژوهشی پژوهش‌های رشد و توسعه اقتصادی، سال 5، شماره هیجدهم، 112-95.
دادگر، یداله و نظری، روح‌الله (1388). "ارزیابی شاخص‌های توسعه مالی در ایران". اولین کنفرانس بین‌المللی توسعه نظام تأمین مالی در ایران، 37-1.
دل‌انگیزان، سهراب و سنجری، فرهاد (1392). "بررسی رابطه بین فقر و توسعه مالی در اقتصاد ایران طی دوره‌های زمانی 1386-1352". فصلنامه پژوهش‌های اقتصادی (رشد و توسعه پایدار)، سال سیزدهم، شماره اول، 89-65.
راستی، محمد (1389). "بررسی رابطه توسعه مالی و تجارت بین‌الملل در کشورهای در حال توسعه (رویکرد علت و معلولی و مقایسه کشورهای صادرکننده و غیر صادرکننده نفت)". فصلنامه پژوهش‌های اقتصادی ایران، سال پانزدهم، شماره 45، 47-25.
راستی، محمد (1391). "رابطه علت و معلولی میان باز بودن اقتصاد و رشد اقتصادی در کشورهای منتخب در حال توسعه: مطالعه موردی کشورهای عضو گروه دی هشت". ماهنامه بررسیهای بازرگانی، شماره 53، 60-55.
رفعت، بتول و بیک‌زاده، سعیده (1391). "کاربرد الگوی معادلات همزمان داده‌های تابلویی در تحلیل نقش یک‌پارچگی اقتصادی در اکو بر رشد و اشتغال". فصلنامه علمی پژوهشی پژوهش‌های رشد و توسعه اقتصادی، دوره دوم، شماره هشتم، 22-9.
سامتی، مرتضی؛ رنجبر، همایون و همت‌زاده، منیره (1391). "بررسی مقایسه‌ای تأثیر توسعه مالی بر رشد اقتصادی تحت اطلاعات نامتقارن (مورد مطالعه کشورهای منتخب توسعه یافته و در حال توسعه)". فصلنامه علمی پژوهشی پژوهش‌های رشد و توسعه اقتصادی، سال سوم، شماره نهم، 40-25.
سلمانی، بهزاد و امیری، بهزاد (1388). "توسعه مالی و رشد اقتصادی: مورد کشورهای در حال توسعه". فصلنامه اقتصاد مقداری، دوره ششم، شماره 4، 145-125.
شاه‌آبادی، ابوالفضل و فعلی، پریسا (1390). "تأثیر توسعه مالی بر بهره‌وری کل عوامل در ایران". فصلنامه اقتصاد و تجارت نوین، شماره‌های 23 و 24، 133-111.
شکیبایی، علیرضا و بطا، فاطمه‌کبری (1388). "همگرایی اقتصادی در منطقه آسیای جنوب غربی". فصلنامه پژوهش‌نامه بازرگانی، دوره 14، شماره 53، 47-23.
صادقی، حسن؛ صامتی، مجید و سامتی، مرتضی (1391). "تأثیر جهانی شدن اقتصاد بر اندازه دولت: مطالعه کشورهای منتخب آسیایی". فصلنامه علمی پژوهشی پژوهش‌های رشد و توسعه اقتصادی، دوره 2، شماره ششم، 249-209.
صمدی، علی حسین (1388). "سرمایه اجتماعی و توسعه مالی: اقتصاد ایران (1385-1350)". مجله تحقیقات اقتصادی، دوره 44، شماره 3، 144-117.
طیب‌نیا، علی و صفایی، ریحانه (1390). "بررسی مقایسه‌ای از توسعه بازار پول و رشد اقتصادی در کشورهای گروه OECD  و ECO". مجله علمی پژوهشی نامه مفید، شماره 69، 54-31           .
عاشورزاده، اعظم؛ مقدسی، محدثه و رضوی، سید عبداله (1392). "اثر جهانی شدن اقتصاد و تجارت بر رشد اقتصادی مدل خودتوضیحی برداری". اولین همایش الکترونیکی ملی چشم‌انداز اقتصاد ایران با رویکرد حمایت از تولید ملی، 28 آذر، 1392.
عزیزنژاد، صمد؛ تاری، فتح ا... و سید نورانی، سید محمدرضا (1390). "الحاق ایران به سازمان تجارت جهانی و اثر آن بر واردات کالاهای سرمایه‌ای-واسطه‌ای ایران". فصلنامه علمی پژوهشی پژوهش‌های رشد و توسعه اقتصادی، دوره 1، شماره سوم، 134-99.
قنبری، علی؛ آقایی خوندابی، مجید و رضا قلی‌زاده، مهدیه (1390). "بررسی تأثیر توسعه مالی بر توزیع درآمد در ایران". پژوهشنامه اقتصادی، سال یازدهم، شماره اول، 29-1.
کومسا، آسفا (1378). "جهانی شدن و منطقه گرایی و تأثیر آن بر کشورهای در حال توسعه". اطلاعات سیاسی-اقتصادی، ترجمه اسماعیل مردانی گیوی، شماره 147 و 148، آذر و دی، 97-85.
گجراتی، دامودار (1385). "مبانی اقتصادسنجی". ترجمه دکتر حمید ابریشمی، تهران، انتشارات دانشگاه تهران، چاپ دوم، جلد دوم.
لطفعلی‌پور، محمدرضا؛ فلاحی، محمدعلی و اسماعیل‌پورمقدم، هادی (1393)، "اثر رشد اقتصادی، تجارت و توسعه مالی بر کیفیت محیط زیست در ایران (بر اساس شاخص ترکیبی)"، فصلنامه علمی پژوهشی پژوهش‌های رشد و توسعه اقتصادی، سال چهارم، شماره 15، 76-61.

مالک، محمدرضا (1388). "جهانی شدن اقتصاد (از رویا تا واقعیت)". تهران، انتشارات مؤسسه فرهنگی دانش و اندیشه معاصر، چاپ دوم، دیماه 1388.

مبینی دهکردی، علی و هاشمیان اصفهانی، مسعود (1385). "شناخت محیط ملی: اولویت توسعه بخش‌ها در مناطق مختلف ایران". تهران، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، سازمان چاپ و انتشارات، چاپ اول، زمستان 1385.
مدهوشی، مهرداد و تاری، غفار (1386). "استراتژی‌های توسعه صادرات غیرنفتی استان مازندران". فصلنامه پژوهشنامه بازرگانی، دوره 11، شماره 44، 233-195.
منصف، عبدالعلی؛ ترکی، لیلا و علوی، سید جابر (1392). "تحلیل اثر توسعه مالی بر رشد اقتصادی در کشورهای گروه D-8: علیت گرنجر پانلی با رویکرد بوت استرپ (1990-2010)". فصلنامه علمی پژوهشی پژوهش‌های رشد و توسعه اقتصادی، دوره سوم، شماره دهم، 92-73.
نجارزاده، رضا و مهدوی راسخ، الهام (1387). "بررسی تأثیر جهانی شدن بر توزیع درآمد در کشورهای عضو گروه D8". پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تربیت مدرس، دانشکده ادبیات و علوم انسانی.
واعظ، محمد و میرفندرسکی، سید محمد میثم (1390). "اثر نرخ تورم بر توسعه مالی در ایران و کشورهای عربی خاورمیانه". مجله راهبرد توسعه، شماره 26، 47-31.
یحیی زاده‌فر، محمود؛ طهرانچیان، امیرمنصور و حامی، مهیار (1393). "سرمایه اجتماعی و توسعه مالی درایران". فصلنامه علمی پژوهشی پژوهش‌های رشد و توسعه اقتصادی، سال چهارم، شماره 16، 88-73.        
 

 

 
Bagehot, W. (1873). “Lombard Street: A Description of Money Market”. Orion, 10359.
Becker, B. & Greenberg, D. (2005). “Financial Development and International Trade”. World Bank.
Bencivenga, V. R. & Smith, B. D. (1991). “Financial Intermediation and Endogenous Growth”. Review of Economics Studies, 58(2), 195-209.
Bencivenga, V. R., Smith, B. D. & Starr, R. M. (1995). “Equity Markets, Transaction Costs, and Capital Accumulation”. Washington, D.C.: The World Bank, Policy Research Dept, Finance and Private Sector Development Division.
Bhagwati, J. (2005). “In Defense of Globalization: It Has a Human Face”. Oxford University Press.
Bolbol, A., Fatheldin, A. & Omran, M. (2005). “Financial Development, Structure and Economic Growth”. Research in International Business and Finance, 19(1), 171-194.
Choong, C. & Chan, S. (2011). “Financial Development and Economic Growth: A Review”, African Journal of Business Management, 5(6), 2017-2027.
Dreher, A., Gaston, N. & Martens, P. (2008). “Measuring Globalization Gauging its Consequences”. New York: Springer.

Fukuyama, F. (2001). “Social Capital, Civil Society and Development”. Third World Quarterly, 22(1), 7-20.

Gemmell, N., Kneller, R. & Sanz, I. (2008). “Foreign Investment, International Trade and the Size and Structure of Public Expenditures”. European Journal of Political Economy, 24(1), 151–171.
Giddens, A. (1995). “Is Modernity a Western Project”. London, Polity Press.
Gourgul, H. & Lach, L. (2014). “Globalization and Economic Growth: Evidence from two Decades of Transition in CEE”. Economic Modelling, 36, 99-107.
Greenwood, J. & Jovanovic, B. (1990). “Financial Development, Growth, and The Distribution of Income”. Journal of Political Economy, 98(5), 1076-1107.
Herbert, A. S. (1987). “Making Management Decision: The Role of Intuition and Emotion”. Academy of Management Executive, 1(1), 57-64        
Hur, J., Manoj, R. & Yohanes, E. (2006). “Finance and Trade: A Cross-Country Empirical Analysis on the Impact of Financial Development and Asset Tangibility on International Trade”. World Development, 34(10), 1728-1741.
Jafari Samimi, A. & Hosseini, M. (2008). “An Investigation of Relationship between Revealed Comparative Advantage of Value-Added In Agriculture Sector and Economic Development of Khorasan Province”. American- Eurasian Journal of Agricultural and Environmental Sciences, 2(2), 113-117.
Kabir, M., Sanchezb, B. & Jung- Suk Yuc. (2011). “Financial Development and Economic Growth: New Evidence from Panel Data”. The Quartery Review of Economics and Finance, 51, 88-104.
Kar, M., Nazlıoğlu, S. & Ağır, H. (2011). “Financial Development and Economic Growth Nexus in the MENA Countries: Bootstrap Panel Granger Causality Analysis”. Journal of Economic Modelling, 28, 685-693.
Khan, U. (2005). “Macro Determinants of Total Factor Productivity In Pakistan”. Munich Personal RePEc Archive, MPRA Paper 8693, 2. Retrieved from http://mpra.ub.uni-muenchen.de/8693/.
King, R. & Levine, R. (1993). “Finance and Growth: Schumpeter Might Be Right”. Quarterly Journal of Economics, 108, 717-738.
Kojo, M., Saban, N. & Yemane, W. (2014). “Financial Development, Trade Openness And Economic Growth in African Countries: New Insights From A Panel Causality Approach”. Economic Modelling, 37, 386-394.
Kose, M., Prasad, S. & Terrones, M. (2008). “Does Openness to International Financial Flows Contribute to Productivity Growth?”. Iza Discussion Papers From Institute for The Study of Labor (IZA), Paper 3634.
Kotwal, A., Ramaswami, B. & Wadhwa, W. (2010). “Economic Liberalization and Indian Economic Growth”. Journal of Economic Literature, 49(4), 1152-1199.
Krugman, p. (1996). “Past And Prospective Causes of High Unemployment”. Economic Review, 79 , 23-47.
Liang, Z. (2012). “Financial Development and Income Distribution: A System-GMM Panel Analysis With Application to Urban China”. Journal of Economic Development, 31(2), 1-28.
McGrew, T. (1996). “A Global Society”. Cambridge, Polity Press.
Motameni, M. (2008). “Studying The Reationship between Financial Development and Economic Development in Iran”. Commercial Research, 34, 59-66.
Nataraj, S. (2009). “The Impact of Trade Liberalization on Productivity and Firm Size: Evidence from India's Formal and Informal Manufacturing Sectors”. Berkeley: https://books.google.com/books?isbn=981440106.
Papaioannou, E. (2013). “Trust(ing) in Europe? How Increase Social Capital can Contribute To Economic Development”. European View, 12(2), 1-130.
Rao, B. & Valadamantic, K. (2010). “Globalization & Growth in the Low Income African Countries with the Extreme Bounds Analysis”. Journal of Economic Modelling, 28(3), 795-810.
Ritab, S. (2013). “Financial Sector Development and Sustainable Economic Growth in Regionally Co-Integrated Emerging Markets”. Advances in Financial Economics, 12, 345-360.
Robertson, R. (2002). “Opposition and Resistence to Globalization”. In Richard Grant and John Rennie Short(eds), Globalizatio and the Margins , New York: Palgrave, 25-38.
Rousseau, P. & Wachtel, P. (2005). “Economic Growth and Financial Depth: is The Relationship Extinct Already?” UNU/ WIDER Conference on Financial Sector Development for Growth and Poverty Reduction, July1-2, Helsinki.
Sadrosky, P. (2011). “Financial Development and Energy Concumption in Central and Eastern European Frontier Economics”. Energy Policy, 39, 999-1006.
Schumpeter, J. (1911). “The Theory of Economic Development: An Inquiry into Profits, Capital, Credit, Interest and the Business Cycle”. Cambridge, Massachusetts: Harvard University Press.
Seyfipur, R. (2010). “Empirical Investigation of Financial Development Effect On Economic Growth”. Journal of Financial Studies, 6, 49-70.
Stiglitz, J. (1994). “The Role of the State in Financial Market”. Supplement to World Bank Economic Review and World Bank Research Observer, 1-149.
Svaleryd, H. & Velachos, J. (2005). “Financial Markets, the Pattern of Industrial Specialization and Comparative Advantage: Evidence from OECD Countries”. European Economic Review, 49, 113-144.
Ursprung, H. (2006). “The Impact of Globalization on the Composition of Government Expenditures: Evidence from Panel Data”. CESifo Working, Paper No.1755.
World Bank. (2014). “2009-2012 World Development Indicators”.