در حوزه مسائل رشد و توسعه اقتصادی، تحلیلی تحولات فرهنگی جامعه از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است. شاخص‌های فرهنگی می‌تواند هم به عنوان عاملی درون زا و هم عاملی برون زا از طریق تاثیر بر عوامل تولید (خصوصاً عامل انسانی) در رشد اقتصادی نقش داشته باشد. بررسی تحولات اقتصادی بدون توجه به مقوله توسعه فرهنگی امکان پذیر نیست. در ادبیات اقتصادی، امروزه سرمایه محدود به سرمایه‌های فیزیکی نیست؛ بلکه شامل سرمایه‌های انسانی، فرهنگی، اجتماعی و طبیعی نیز می‌شود. مقاله حاضر، ابتدا به تحلیل وضع موجود برخی شاخص‌های فرهنگی و روند تحولات آن در ایران پرداخته، سپس به چگونگی تاثیر‌گذاری این شاخص‌ها بر رشد اقتصادی در ایران پرداخته است. هدف این مقاله تبیین و بررسی میزان تاثیر‌گذاری برخی شاخص‌های فرهنگی بر رشد و توسعه اقتصادی در ایران طی سال‌های 1387-1354 به روش الگوی خود رگرسیون با وقفه‌های توزیع شده (ARDL) می‌باشد. در این راستا از شاخص هائی همچون سطح دانش و سواد، نرخ خالص ازدواج، میزان استفاده از ظرفیت سینما، مطبوعات و هنجارهای اجتماعی، که شاخص‌های منتخب تاثیر گذار فرهنگی بر عامل انسانی تولید و در نتیجه رشد اقتصادی بوده در مدل استفاده شده است. آزمون مدل طی سه مرحله انجام گردید: تحلیل پویا، تحلیل بلند مدت و آزمون تصحیح – خطا یا ECM. آزمون ثبات مدل نیز با استفاده از روش‌های CUSUM و CUSUMQ انجام گردید. نتایج به‌دست آمده بیانگر رابطه مثبت و کاملاً معناداری بین شاخص‌های منتخب و رشد اقتصادی است و میزان این تاثیر در بلند مدت بیشتر از کوتاه مدت است.
Effects of Selected Cultural Indicators on Economic Growth of Iran (ARDL Approach)
چکیده [English]
In economic growth and development analysis, cultural change has a special situation. Cultural indicators can affect on production factors and economic growth endogenously and exogenously. Nowadays, in economic literature capital divided to: Physical, Human, Cultural, Social and Natural capital. In this research, first, we survey cultural indicators, and then point to production factors especially on capital and theatrically factors and GDP. In this research we used Auto Regressive Distributed Lag (ARDL) model to analyze short and long run relations between variables and then test the stability of model by CUSUM and CUSUMQ. Error Correction model (ECM) model is used to show how the short run shocks justify in next periods. Findings show that the model was stable and cultural indicators during 1975-2005 had significant and positive effect on economic growth of Iran.
کلیدواژگان [English]
: Cultural Development, capital, ARDL, Economic Growth, Iran
ابتدای صفحه